ar

 Binêre herwiha: Ar

Kurmancî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /ɑːɾ/

Navdêr 1

	Bikarhênerek dixwaze ev peyv were standardkirin. Ji kerema xwe tevlî nîqaşa li ser Daxwazên standardkirinê bibin.(+)
	ard  / ar

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	ar	ar
Îzafe	arê	arên
Çemandî	arî	aran
Nîşandera çemandî	wî arî	wan aran
Bangkirin	aro	arino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	arek	arin
Îzafe	arekî	arine
Çemandî	arekî	arinan

ar (danê hêrayî)

ar nêr

1. (xwarin) Toza spî yan gewr ya ku hevîrê nanî jê têt çêkirin,
   dexlûdanê ku nan jê tê çêkirin
   (bi taybetî yê ku bi aşî yan destarî hatiye hêran anku hûr-hûrkirin).
   • Endamê Lijneya Rêvebirina Weqfa Alîkariya Mirovahî ya Maf û Azadiyên Mirovan (ÎHH) Osman Atalay diyar kir ku li Sûriyê kêmasiya ar heye û ji ber vê yekê jî gelek firinên nan hatin girtin û di destê wan da jî arê ku têra 10 rojan bike maye. — (Aa.com.tr/kk 11/2015)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: ئــار

Herwiha

• ard
• arvan (2)

Etîmolojî

proto-hindûewropî: *el- ("hêran")

proto-îranî: *ar- ("hêran")

avestayî: ar- ("hêran")

pehlewî: ar- ("hêran")

hotenî: arr- ("hêran")

sogdî: 'rd, 'rd'rn'k ("arî")

harezmî: 'rd ("ar")

farisî: ard ("ar")

kurdî: hêr- ("hêran"), ar, ard ("ar")

belûçî: art ("ar")

sîvendî: arde ("ar")

hewramî: har- ("hêran"), ardi ("ar")...

zazakî: ard

sanskrîtî: ātā ("ar")

yûnanî: aleo ("hêran")

ermenî: alam ("hêran")...

Çavkanî: Cheung p.166 | Pokorny: 28 f.
hevreh: hêran

Jê

• bêar
• bêarî
• bêarîtî
• bêartî
• biar
• biarî
• biarîtî
• biartî

• ardar
• ardarî
• ardarîtî
• ardartî
• ardêr
• ardêrî
• ardêrîtî
• ardêrtî
• arî (3)

Werger

• Çînî: 面 → zh
• Erebî: الدقیق‎ → ar, ^?الطحن‎ → ar, ^?الطحین‎ → ar
• Farisî: ^?عار‎ → fa, ^?آدر‎ → fa, ^?آذر‎ → fa, ^?تب‎ → fa, ^?حریق‎ → fa
• Danmarkî: mel → da
• Albanî: miell → sq
• Almanî: Mehl → de, Schamgefühl → de n, Schamhaftigkeit → de m, Schmach → de m, ^?Brand → de n, ^?mehl → de
• Esperantoyî: faruno → eo
• Ferî: mjøl → fo
• Fînî: jauho → fi, jauhot → fi
• Fransî: farine → fr
• Frîsî: moal → fy
• Holendî: bloem → nl, meel → nl
• Mecarî: liszt → hu
• Îbranî: קמח‎ → he
• Inglîzî: flour → en, meal → en, ^?pinole → en, ^?blaze → en, ^?bread stuff → en
• Îtalî: farina → it, fiore della farina → it
• Îzlendî: mjöl → is
• Katalanî: farina → ca
• Norwecî: mel → no
• Papyamentoyî: ariña → pap, hariña → pap
• Polonî: mąka → pl
• Portugalî: farinha → pt
• Romanyayî: făină → ro
• Rusî: мука́ → ru (muká)
• Sirananî: bron → srn, grin → srn
• Slovakî: múka → sk
• Spanî: harina → es m
• Swahîlî: unga → sw
• Swêdî: mjöl → sv
• Tirkî: un → tr, ahır → tr, ar → tr, hayâ → tr, od → tr, ut → tr, yoğun → tr, ağır → tr, keskin → tr, sert → tr, ^?ağı gibi → tr

Navdêr 2

ar nêr

1. (fizîk) agir, şewat, ateş

Jê

• arav
• aravî
• arî
• arkuj
• arkujî

• arperêz
• arperêzî
• arperêzîtî

Etîmolojî

Ji proto-îranî *āθr < *ātar-. Hevreha belûçî آس‎, sîvendî ūīr.

Werger

• Afrîkansî: vuur → af
• Bengalî: আগুন → bn (agun)
• Çînî: 火 → zh (huǒ); 火災 → zh (huǒ zāi)
• Danmarkî: ild → da
• Albanî: zjarr → sq n
• Almanî: Feuer → de nt
• Esperantoyî: fajro → eo
• Erebî: النار‎ → ar (an-nār)
• Farisî: آتش‎ → fa (ateş)
• Ferî: eldur → fo
• Fînî: tuli → fi; tulipalo → fi, palo → fi
• Fransî: feu → fr
• Frîsî: fjoer → fy
• Gaelîka skotî: teine → gd
• Gujaratî: અગ્નિ → gu (agni)
• Hindî: आग → hi (āg)
• Holendî: vuur → nl nt
• Mecarî: tűz → hu
• Inglîzî: fire → en
• Inglîziya kevn: æled, fyr
• Îtalî: fuoco → it, fiamma → it; incendio → it
• Îzlendî: eldur → is
• Japonî: 火 → ja (ひ, hi); 火事 → ja (かじ, kaji), 火災 → ja (かさい, kasai)
• Katalanî: foc → ca
• Latînî: ignis → la, incendium → la
• Malezî: api → ms
• Maratî: अग्नि → mr (agni)
• Mayayiya yukatekî: k’aak’
• Norwecî: ild → no
• Osetî: арт → os (art) (art), зынг → os (zyng) (zyng)
• Papyamentoyî: kandela → pap
• Polonî: ogień → pl
• Portugalî: fogo → pt, lume → pt
• Puncabî: ਅੱਗ → pa (agga)
• Romanî: yak → rom
• Sirananî: faya → srn
• Spanî: fuego → es n
• Swahîlî: moto → sw
• Swêdî: eld → sv, brand → sv; brasa → sv
• Tacikî: оташ → tg (otaš) (otaš)
• Tagalogî: apóy → tl, súnog → tl
• Tirkî: ateş → tr
• Urdûyî: آگ‎ → ur
• Yûnanî: πυρ → el (pyr)

Navdêr 3

ar nêr

1. war, wargeh, der, cih

Etîmolojî

Sivikkirina war.

Navdêr 4

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	ar	ar
Îzafe	ara	arên
Çemandî	arê	aran
Nîşandera çemandî	wê arê	wan aran
Bangkirin	arê	arino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	arek	arin
Îzafe	areke	arine
Çemandî	arekê	arinan

Yek ar.

ar mê

2. (metrolojî) şimbil, pîvana berê tiştekî yan derekê
   (Her arek 100 m² ye.)

Sembol

• a

Jê

• arî
• hektar

Etîmolojî

Ji fransî are.

Werger

• Fînî: aari (pinta-alayksikkö)
• Fransî: are → fr
• Holendî: are → nl
• Inglîzî: are (unit of area, 100 m²)
• Latviyayî: ārs → lv n
• Polonî: ar → pl n
• Rusî: ар (ar)
• Slovakî: ár → sk n
• Swêdî: ar → sv g
• Tirkî: ar → tr

Navdêr 5

ar zayend pêwîst e (z=m: mê, z=n: nêr, z=mn: mê û nêr, z=nt: nêtar)

1. şerm, fihêtayî, lat

Agadarî

Dema "ar" bi wateya "argon"ê be, tîpa "a" herdem girek e anku "Ar", ne "ar".

Albanî

Navdêr

ar

1. zêrr

Baskî

Bilêvkirin

• Deng (Spanya (Donostia-San Sebastián))

Navdêr

ar

1. nêr

Danmarkî

Navdêr

ar

1. bizmate, şûn, şop

Inglîziya kevn

Navdêr

ar

1. navdarî, meşhûrî, navûdeng, şan, şeref

Îrlendî

Bilêvkirin

• Deng (Keyaniya Yekbûyî (Îrland))

Daçek

ar

1. li ser, li

Latviyayî

Daçek

ar

1. li gel, pê re, bi ... re

Portugalî

Bilêvkirin

• Deng (Portûgal (Porto))

• Deng (Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê)

Navdêr

ar nêr

1. hewa

Swêdî

Navdêr

ar

1. ar (100 m²)

Tirkî

Navdêr

ar

1. ar (100 m²)

Zazakî

Navdêr

ar

1. afir, ciyê ku têda alef didin heywanên gird