hevîr

Peyva heftêyê 01/2012
Ji Wîkîferhengê

Kurmancî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî hevîr hevîr
Îzafe hevîrê hevîrên
Çemandî hevîrî hevîran
Nîşandera çemandî hevîrî wan hevîran
Bangkirin hevîro hevîrino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî hevîrek hevîrin
Îzafe hevîrekî hevîrine
Çemandî hevîrekî hevîrinan
Hevîr

hevîr nêr

  1. Arê (ardê) ku têkilî nav avê hatiye kirin daku hev bigire û paşî nan jê tê çêkirin.
    Girikên hevîrî.
    Hevîr tiştê strandî ya ku ji tiştekî toz û avê pêk tê ye. Mînak hevîrê ard heye. Mirov hinek av bera ser ard dide û distrê. Ew dibe hevîr. Her wiha hevîrê heriyê, hevîrê garisan, hevîrê ceh û hin wekî din jî dibe.
    Ev hevîr dê gelek avê vexwe.
    Anku ev arîşe an jî babet dê gelek dirêj be.

Bi alfabeyên din[biguhêre]

[biguhêre]

Etîmolojî[biguhêre]

Hevreha soranî هه‌ویر(hewîr), kurdiya başûrî xewîr / xemîr, belûçî همیر(hemîr), zazakî mîr, farisî خمیر(xemîr), ermenî խմոր (ximor), azerî xəmir, tirkî hamur... hemû ji erebî خَمِير(ḵamīr) ji خمر(xemere, meyîn, perçivîn, pif bûn) têkilî خمر‎ (xemr: mey, vexwarina meyandî > kurdî xemir) ji aramî [Peyv?] yan jî hevreha aramî חמע / ܚܡܥ (x-m-'-: meyîn), îbrî חמץ (x-m-ts-: meyîn) û herwiha erebî حمض‎ (ḥ-m-ḍ-: tirş bûn) ku serekaniya peyva kurdî havên e.

Bo diyardeya guherîna X bi H, bidin ber farisî خشک(xoşk) û kurmancî hişk. Hem "hevîr" û hem jî "havên" ev demekî gelek dirêj e ku di kurdî de cih girtiye ji ber ku ji sedsala 12an pz ve êdî M di kurmancî de nabe V.

Bi zaravayên din[biguhêre]

Werger[biguhêre]

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.