ser

 Binêre herwiha: sêr, şer, û şêr

Kurdî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /sɛɾ/

• Deng (Wan)

• Kîtekirin: ser

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	ser	ser
Îzafe	serê	serên
Çemandî	serî	seran
Nîşandera çemandî	wî serî	wan seran
Bangkirin	sero	serino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	serek	serin
Îzafe	serekî	serine
Çemandî	serekî	serinan

Serê mirovekî

ser nêr

1. Parçeya jorîn ya leşê mirovan û candarên din (yê mejî, çav, guh, gep, dev û difin lê ne).
2. Parçeya herî jorîn ya leşê mirovan û candarên din ya por ango pirç lê şên dibe.
3. Cihê giring, aliyê giring yê tiştekî.

   Axa li ser odeyê rûniştî bû.

4. Aliyê tûj yê tiştekê/î.

   Serê qelemê xwe tûj kiribû.

5. Bilindtirîn cihê tiştekê/î yan derekê.

   Serê çiyayî.

6. lib, heb, dane

   100 ser bizin.

7. destpêk, pêşî

   Di serê pirtûka xwe de dibêje ku...

8. Rexê jorîn yê tiştekî.

   Li ser banê xanî.

9. Cihê destpêkirinê.

   Kes nizane ka serê vî çemî li kû derê ye!

10. Cihê bidawîhatinê.

    Em ta serê giravî çûn.

11. cem, nik, ba, alî
    • Apê Qaso, ma tu ji nexweşiya xwe çawa bû? Min bihîst tu çûbû ser doktor — (Firat Cewerî, Girtî, Weşanên Nûdem, 1986)

Ji wêjeya klasîk

• Muhbetê hingavt û şeq bû ew qelem
  Ma li ser lewhê nivîsî dem bi dem
  Serxweş û şukranê Wî navê şêrîn— (Mewlûda Kurdî ~1720, Mela Hesenê Bateyî)

Hevmane

• kaf
• qaf

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: سه‌ر

Dijmane

• bin

Jê

• (Lêker) ser girtin
• (Lêker) ser dan
• ser ketin
• ser kirin
• (Navdêr) serketin
• (Navdêr) serdan
• sergirtin
• serkirin
• (Rengdêr) serberdayî
• (Rengdêr) serketî
• serxwarî
• sergirtî
• bi ser ketin
• serbaz
• serdar
• sereder
• serek
• sereke
• serekî
• serhildan
• sermiyan
• serok
• serokwezîr
• serperişt
• serwezîr

Etîmolojî

Ji proto-îranî *ċr̥Hah, ji proto-hindûaryayî *ĉr̥Has, ji proto-hindûewropî *ḱr̥h₂os. Hevreha avestayî 𐬯𐬁𐬭𐬀 (sāra / sara), farisiya kevn *𐎰𐎼 (*θara), partî 𐭓𐭉𐭔𐭀 (sar), pehlewî 𐭫𐭥𐭩𐭱𐭤 (sar), farisî سر (sar), osetî сӕр (sær), sanskrîtî शिर (śira). Têkildarî kurmancî serî, strî, strû, şax û sîx, sanskrîtî शिरस् (śíras) (serî) û शृङ्ग (śṛṅgá) (şax), hîtîtî karawar, rusî корова (koróva) (manga, çêlek), ermeniya kevn սար (sar) (gupik), yewnaniya kevn κέρᾰς (kéras) (şax), latînî cornū (şax), inglîzî horn (şax), almanî Hirn (mejî).

Werger

• Afrîkansî: kop → af
• Bambarayî: kun → bm
• Çekî: hlava → cs
• Danmarkî: hoved → da
• Albanî: kokë → sq
• Almanî: Kopf → de nêr, Beginn → de nêr, Haupt → de nêtar, Kopf → de nêr, Oberseite → de, auf → de, oberhalb → de, ^?Anführerin → de m
• Erebî: رأس‎ → ar, ^?الثبج‎ → ar, ^?الروائس‎ → ar, ^?الشنظوة‎ → ar, ^?الصارة‎ → ar (aṣ-ṣāra), ^?الفرع‎ → ar, ^?النطاب‎ → ar, ^?مرداس‎ → ar
• Esperantoyî: kapo → eo
• Farisî: بالا‎ → fa, بالای‎ → fa, روی‎ → fa, سر‎ → fa, فوق‎ → fa, کله‎ → fa, ^?جای بلند‎ → fa, ^?فرق‎ → fa
• Ferî: høvd → fo, høvur → fo
• Fînî: pää → fi
• Fransî: la tête
• Friyolî: holle → fur, kop → fur
• Frîsî: holle → fy, kop → fy
• Gaelîka skotî: ceann → gd
• Holendî: hoofd → nl, kop → nl, krop → nl
• Mecarî: fej → hu
• Îdoyî: kapo → io
• Inglîzî: head → en (1-2), pate → en, commencement → en, nut → en, chump → en, nob → en, sconce → en, kingpin → en, ^?noddle → en, ^?sinciput → en
• Inglîziya kevn: heafod → ang
• Îtalî: testa → it mê
• Katalanî: cap → ca
• Latînî: caput → la
• Lingalayî: motó → ln
• Mayayiya yukatekî: ho’ol, pol
• Norwecî: hode → no
• Papyamentoyî: kabes → pap
• Polonî: głowa → pl
• Portugalî: cabeça → pt mê
• Romanyayî: cap → ro
• Sirananî: ede → srn
• Spanî: cabeza → es (1-2)
• Swahîlî: kichwa → sw
• Swêdî: huvud → sv
• Tagalogî: úlò → tl
• Tirkî: baş → tr, başbuğ → tr, başlangıç → tr, beyin → tr, bidayet → tr, kafa → tr, kelle → tr, reis → tr, tepe → tr, uç → tr, üst → tr, üzeri → tr, ser → tr, şef → tr, mafevk → tr, üzerine → tr
• Yûnanî: κεφάλι → el (kefáli)
• Zuluyî: ikhanda → zu, ilikhanda → zu

Katalanî

Bilêvkirin

• Deng (Spanya (El Prat de Llobregat))

Lêker

ser

1. bûn

Polonî

Navdêr

ser

1. penîr

Spanî

Bilêvkirin

• Deng (Perû (Lîma))

Lêker

ser

1. bûn

Tirkî

Navdêr

ser

1. ser, serî, qaf
2. ser bexçeyê lîmonan