se

Ji Wîkîferhengê

Kurmancî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

Seyek

se nêr

  1. Ajalek navmalî ye ku direye anku dihewe.
    • Li gundê ber sînor seyê gund bi me hisiyan û kirine rewerew. Bavê min ez hildam hembêza xwe û bi lez meşiya. — (https://xwebun.org/salihe-nehsali/ [arşîv], Xwebûn)
    • Gelo hin ji mala Derbas mirine, ew li ser çi digrîn? Gava şêniyan ji wan re gotibûn: Îro kamyonê pê li seyê wan kiriye. Li ser seyê xwe digrîn, pirkênî bi her du zilaman ketibû û gotibûn: Seyê wan ha, wele bavo xweş mesele ye. Ji bo seyekî ev girî ha! Li ser vê gotinê jî, yek ji cîranên me gotibû:Heyra seyê wan ne tenê se bû. Ew dost bû, heval bû, nobedar bû, kur bû. Dest û piyên wan bû. Ji bo wî, çi bikin mafê wan heye. — (Îsmaîl DîndarPalûte)
    • Mehmet tere kelehekê mala hevalê xwe. Wan radivin sewê wî nîn çi dikin. Şivanê kehlê wê şevê vi tenê dimîniye. Xwarin amade dive û Mehmed hildigire tere nav pêz. Du seyê keryê jî vi pê ra terin. Se bi hev ra gep diken, diwêjin: — (https://materyalenkurdi.wordpress.com/author/yekmalev/ [arşîv], Metaryalên Kurdî)

Bi alfabeyên din[biguhêre]

Herwiha[biguhêre]

Hevmane[biguhêre]

Bi zimanê zarokan[biguhêre]

Navê zanistî[biguhêre]

Dengê seyan[biguhêre]

Qewirandina seyan[biguhêre]

Ji bo tirsandin û qewirandina kûçikan:

Nalîna seyan[biguhêre]

Bikaranîn[biguhêre]

Agadarî Se bi gelemperî bo koma vî cûn ajalan û bo yên nêr tê bikaranîn. Yên dêl in.

Cûnên seyan[biguhêre]

Têkildar[biguhêre]

[biguhêre]

Gotinên pêşiyan[biguhêre]

Etîmolojî[biguhêre]

Ji proto-îranî *cwā́ ji proto-hindûîranî *ćwā́ ji proto-hindûewropî *ḱwṓ (kuçik). Bide ber mediya kevn σπάκα (speke), farisiya kevin seke, farisiya navîn seg, zazakî espe.

avestayî: spān- ("se, kûçik")
pehlewî: sag ("se, kûçik")
hotenî: sve ("se, kûçik")
farisî: sag ("se, kûçik")
talîşî: sipa ("se, kûçik")
semnanî: esbe ("se, kûçik")…alfabeya arî
kurmancî: se ("se, kûçik")
soranî: seg ("se, kûçik")
hewramî: sipe ("se, kûçik")
zazakî: espe, kutik ("se, kûçik")
sanskrîtî: svān- ("se, kûçik")
ermenî: šun ("se, kûçik")
yûnanî: kuōn ("se, kûçik")
latînî: canis ("se, kûçik")
almanî: hund ("se, kûçik")
îngilîzî: hound ("se, kûçik") ...
Çavkanî: Horn p.164, Watkins p.46, Etymonline

Bi zaravayên din[biguhêre]

Werger[biguhêre]

Çavkanî[biguhêre]

Zazakî[biguhêre]

Hoker[biguhêre]

se

  1. Çi.

Hejmar[biguhêre]

se

  1. Sed.

Binêre herwiha[biguhêre]

Hejmarên sade yên zazakî

Albanî[biguhêre]

Daçek[biguhêre]

se

  1. ji (bo berhevdanê)

Çavkanî[biguhêre]

Ev peyv ji wergerên ji hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.[rûpelên din]

Çekî[biguhêre]

Daçek[biguhêre]

se

  1. li gel, bi ... re, pê re

Çavkanî[biguhêre]

Ev peyv ji wergerên li gel hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.[rûpelên din]

Danmarkî[biguhêre]

Lêker[biguhêre]

se

  1. Dîtin.

Esperantoyî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

  • IPA: /se/
  • Kîtekirin: se

Girêdek[biguhêre]

se

  1. hek, heke, eger
    Se ĝi estas malbona — ĵetu ĝin.
    Heke ew xirab be, wê biavêje.

Etîmolojî[biguhêre]

Ji îtalî se, ji fransî si, ji spanî si û hemxû ji spanî .

Eweyî[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

se

  1. qanûn (yasa, zagon)

Fînî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

Cînav[biguhêre]

se

  1. Ew (bo tiştan û lawiran lê ne bo mirovan)

[biguhêre]

Fransiya kevn[biguhêre]

Girêdek[biguhêre]

se

  1. eger, heke

Fransî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

Cînav[biguhêre]

se

  1. Xwe.

Frîsî[biguhêre]

Cînav[biguhêre]

se

  1. ew (pirjimar), wan

Nedersaksî[biguhêre]

Cînav[biguhêre]

se

  1. ew (pirjimar), wan

Galîsî[biguhêre]

Girêdek[biguhêre]

se

  1. eger, heke

Haîtî[biguhêre]

Lêker[biguhêre]

se

  1. (kesek/tiştek) bûn

Çavkanî[biguhêre]

Ev peyv ji wergerên bûn hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.[rûpelên din]

Îdoyî[biguhêre]

Girêdek[biguhêre]

se

  1. eger, heke

Îtalî[biguhêre]

Girêdek[biguhêre]

se

  1. eger, heke

Katoyî[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

se

  1. (erdnîgarî) kevir, kuç, ber

Çavkanî[biguhêre]

Ev peyv ji wergerên kevir hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.[rûpelên din]

Latînî[biguhêre]

Cînav[biguhêre]

se

  1. hev, hevdu, yekûdu

Çavkanî[biguhêre]

Ev peyv ji wergerên hev hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.[rûpelên din]

Norweciya bokmålî[biguhêre]

Lêker[biguhêre]

se

  1. dîtin

Norwecî[biguhêre]

Lêker[biguhêre]

se

  1. Dîtin.

Oksîtanî[biguhêre]

Girêdek[biguhêre]

se

  1. eger, heke

Portugalî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

Cînav[biguhêre]

se

  1. xwe
  2. hev, hevdu, yekdu

Hoker[biguhêre]

se

  1. ger, eger, heke, bi wî şertî ku

Sirananî[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

se

  1. (erdnîgarî) derya, behr, dengiz

Çavkanî[biguhêre]

Ev peyv ji wergerên derya hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.[rûpelên din]

Romancî[biguhêre]

Hoker[biguhêre]

se

  1. jor, serî, silal

Çavkanî[biguhêre]

Ev peyv ji wergerên jor hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.[rûpelên din]

Sirboxirwatî[biguhêre]

Cînav[biguhêre]

se

  1. Xwe.

Sirboxirwatî[biguhêre]

Cînav[biguhêre]

se

  1. Xwe.

Skotî[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

se

  1. (erdnîgarî) derya, behr, dengiz

Çavkanî[biguhêre]

Ev peyv ji wergerên derya hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.[rûpelên din]

Sorbiya jêrîn[biguhêre]

Cînav[biguhêre]

se

  1. hev, hevdu, yekûdu

Çavkanî[biguhêre]

Ev peyv ji wergerên hev hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.[rûpelên din]

Spanî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

Cînav[biguhêre]

se

  1. Xwe.

Swêdî[biguhêre]

Lêker[biguhêre]

se

  1. Dîtin.

Talişî[biguhêre]

Hejmar[biguhêre]

se

  1. Sisê.

Binêre herwiha[biguhêre]

Hejmarên sade yên talişî

Toxarî A[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

se

  1. (malbat) kur (zarokê nêr yê kesekî)

Wutunhuayî[biguhêre]

Lêker[biguhêre]

se

  1. mirin