se
Here nagîvasyonê
Here lêgerînê
Kurmancî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
[biguhêre]

se nêr
- Ajalek navmalî ye ku direye anku dihewe.
- Li gundê ber sînor seyê gund bi me hisiyan û kirine rewerew. Bavê min ez hildam hembêza xwe û bi lez meşiya. — (https://xwebun.org/salihe-nehsali/ [arşîv], Xwebûn)
- Gelo hin ji mala Derbas mirine, ew li ser çi digrîn? Gava şêniyan ji wan re gotibûn: Îro kamyonê pê li seyê wan kiriye. Li ser seyê xwe digrîn, pirkênî bi her du zilaman ketibû û gotibûn: Seyê wan ha, wele bavo xweş mesele ye. Ji bo seyekî ev girî ha! Li ser vê gotinê jî, yek ji cîranên me gotibû:Heyra seyê wan ne tenê se bû. Ew dost bû, heval bû, nobedar bû, kur bû. Dest û piyên wan bû. Ji bo wî, çi bikin mafê wan heye. — (Îsmaîl Dîndar, Palûte)
- Mehmet tere kelehekê mala hevalê xwe. Wan radivin sewê wî nîn çi dikin. Şivanê kehlê wê şevê vi tenê dimîniye. Xwarin amade dive û Mehmed hildigire tere nav pêz. Du seyê keryê jî vi pê ra terin. Se bi hev ra gep diken, diwêjin: — (https://materyalenkurdi.wordpress.com/author/yekmalev/ [arşîv], Metaryalên Kurdî)
Herwiha[biguhêre]
Hevmane[biguhêre]
Bi zimanê zarokan[biguhêre]
[biguhêre]
Dengê seyan[biguhêre]
Qewirandina seyan[biguhêre]
Ji bo tirsandin û qewirandina kûçikan:
Nalîna seyan[biguhêre]
Bikaranîn[biguhêre]
Se bi gelemperî bo koma vî cûn ajalan û bo yên nêr tê bikaranîn. Yên mê dêl in.
Cûnên seyan[biguhêre]
Têkildar[biguhêre]
Jê[biguhêre]
Gotinên pêşiyan[biguhêre]
- biçûkê malê, seyê malê ye
- seyê pîs gur tîne pez
- ji dêla tirek, çênabe seyê bezek
- seyê birçî di xewna xwe de hestiyan dibîne
- seyê me ye, li ber deriyê xelkê direyê
- seyê har bela xwe dibîne
- tu biavêjî ber se se naxwe
- seyê bê tîmar qaha mala ye…
- cewrên seyê dir timî dir in
- seyê xwe baş xwedî nekî, wê biçe ber deriyê maleke din
- seyê bi kotekî biçe nêçîrê, nêçîrê nake
- seyê me termê miha me dixwe, li ber deriyê xelkê jî direye
- bavêjî ber seyê, se naxwe
- wek kefa devê seyê har
Etîmolojî[biguhêre]
Ji proto-îranî *cwā́ ji proto-hindûîranî *ćwā́ ji proto-hindûewropî *ḱwṓ (“kuçik”). Bide ber mediya kevn σπάκα (speke), farisiya kevin seke, farisiya navîn seg, zazakî espe.
- proto-hindûewropî: *kwon- ("se, kûçik")
- sanskrîtî: svān- ("se, kûçik")
- ermenî: šun ("se, kûçik")
- yûnanî: kuōn ("se, kûçik")
- latînî: canis ("se, kûçik")
- almanî: hund ("se, kûçik")
- inglîzî: hound ("se, kûçik") ...
- Çavkanî: Horn p.164, Watkins p.46, Etymonline
Bi zaravayên din[biguhêre]
- Soranî: seg, sipe
- Zazakî: kutik, [7], kelp, espe
- cewrik = çêlikê kutikî = kirta = kirte = kudik = kudikê kutikî = leyirê kutikî (piçûkê seyan) [7]
Werger[biguhêre]
- Atayalî: huzil → tay, hu-il → tay, hoyel → tay
- Baskî: txakur → eu, etxe-txakur → eu
- Belarusî: сабака (sabaka)
- Bengalî: কুকুর (kukur)
- Sirboxirwatî: pas → sh nêr, kučka → sh mê
- Bretonî: ki → br nêr, chas pirjimar; kiez, kiezed pirjimar
- Bulgarî: куче (kuče)
- Çekî: pes → cs nêr
- Çerokî: ᎩᏟ (gitli), ᎩᎵ (gili)
- Çînî: 狗 (gǒu, gou → zh, gou3); 犬 (quǎn, quan → zh, quan3) → zh
- Danmarkî: hund → da nêr
- Albanî: qen → sq
- Almanî: Hund → de nêr, Hunde pirjimar
- Erebî: كَلْب (kalb), كِلاَب (kiláːb) pirjimar, ?الخیطل → ar, ?الوازع → ar, ?كلب → ar
- Esperantoyî: hundo → eo
- Estonî: koer → et
- Farisî: سَگ (sæg), ?جفتک زنی → fa, ?چپیدن → fa, ?رقصیدن → fa, ?ظلم شدن → fa
- Ferî: hundur → fo
- Fînî: koira → fi
- Fransî: chien → fr nêr
- Friyolî: cjan → fur
- Frîsî: hûn → fy
- Galîsî: can → gl
- Guwaranî: jagua → gn
- Gujaratî: કુતરો (kutaro), કુતરી (kutarī), કુતરાઓ :(kutarāo) / કુતરીઓ (kutarīo) pirjimar
- Hawayî: ‘īlio → haw
- Hindî: कुत्ता (kuttā)
- Holendî: hond → nl nêr
- Mecarî: kutya → hu, eb → hu
- Îbranî: כלב (kélev)
- Indonezî: anjing → id
- Inglîzî: dog → en, ?doggery → en, ?hound → en, ?mongrel → en, ?otter → en, ?tike → en
- Înterlîngua: can → ia
- Îrlendî: cú → ga, madra → ga, gadhar → ga
- Îtalî: cane → it nêr
- Îzlendî: hundur → is
- Japonî: 犬 → ja (いぬ, inú)
- Javayî: asu → jv
- Katalanî: gos → ca, ca → ca nêr, gossa → ca mê
- Koreyî: 개 (gae)
- Sirboxirwatî: pas → sh nêr
- Ladînoyî: cian → lad
- Latînî: canis → la g
- Latviyayî: suns → lv
- Lîtwanî: šuo → lt nêr, šuva (archaïsch)
- Lojbanî: gerku → jbo
- Luksembûrgî: Hond → lb
- Makedonî: пес (pes)
- Maltayî: kelb → mt
- Mançûyî: indahūn
- Maorî: kurii → mi
- Mongolî: нохой (nokhoi)
- Nahwatlî: itzcuintli → nah
- Norwecî: hund → no
- Oksîtanî: gos → oc, can → oc
- Polonî: pies → pl nêr
- Portugalî: cão → pt nêr, cadela → pt mê, cachorro → pt nêr, cachorra → pt mê
- Romanî: zhukel → rom nêr, zhukli → rom mê
- Rapanuyî: paihéŋa → rap
- Romanyayî: câine → ro
- Romansh: chaun
- Rusî: собака (sobáka) ; пёс (p'os) mê
- Samiya bakurî: beana → se
- Sardînî: cani / cane, perru → sc, catteddu → sc
- Sebwanoyî: irô → ceb, ayam → ceb
- Sirboxirwatî: пас (pas)
- Sorbiya jorîn: pos → hsb nêr, psyk → hsb nêr
- Skotî: cu → sco
- Slovakî: pes → sk nêr, suka → sk mê
- Slovenî: pes → sl nêr, psica → sl mê
- Sorbiya jêrîn: pjas → dsb nêr
- Spanî: perro → es nêr
- spokanî: hâst mê, myl mê, hurt nêr, (klein) hônt nêr
- Swahîlî: mbwa sg/pl (noun 9/10)
- Swêdî: hund → sv g
- Tagalogî: iro → tl
- Tayî: หมา (máá)
- Tarokoyî: hulin → trv
- Tîbetî: ཁྱི་ (khyi)
- Tirkî: köpek → tr, ?it → tr
- Tokpisinî: dok → tpi
- Ûkraynî: собака → uk (sobaka) nêr, пес → uk (pes) nêr
- Volapûkî: dog → vo
- Weylsî: ci → cy
- Viyetnamî: chó → vi
- Yûnanî: σκύλος (skýlos)
- Yûnaniya kevn: κύων (kýōn)
- Yidîşî: הונט (hunt)
Çavkanî[biguhêre]
- ↑ a b http://www.turkcekurtcesozluk.com/index.php?a=srch&d=1&id_srch=7650bc11e1396f1cf7cfef46c0aa6d39&il=tr&p=1
- ↑ a b c http://legerin.ferheng.org/?lang=enstitu&pg=search&s=k%C3%B6pek
- ↑ http://www.turkcekurtcesozluk.com/index.php/term/T%C3%BCrk%C3%A7e+K%C3%BCrt%C3%A7e+S%C3%B6zl%C3%BCk+%28Ferhenga+Tirk%C3%AE-Kurd%C3%AE%29, k%C3%B6pek.xhtml
- ↑ a b c http://www.institutkurde.org/publications/kurmanci/dictionnaire/
- ↑ a b http://www.turkcekurtcesozluk.com/index.php?a=srch&d=1&id_srch=277d6bcb1956cb1003fdcfa0833b3ef4&il=tr&p=1
- ↑ http://www.turkcekurtcesozluk.com/index.php?a=srch&d=1&id_srch=6014937086ea130f792a1f24d0eb1150&il=tr&p=1
- ↑ a b http://legerin.ferheng.org/?lang=zaza2turk&pg=search&s=k%C3%B6pek
Zazakî[biguhêre]
Hoker[biguhêre]
se
- Çi.
Hejmar[biguhêre]
se
- Sed.
Binêre herwiha[biguhêre]
Hejmarên sade yên zazakî
Sirboxirwatî[biguhêre]
[biguhêre]
se
- Xwe.
Danmarkî[biguhêre]
Lêker[biguhêre]
se
Esperantoyî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
- IPA: /se/
- Kîtekirin: se
Deng (Holenda (Wijchen)) Deng (Brezîl) Deng (Fransa (Toulouse)) Deng (Fransa (Vosges))
Girêdek[biguhêre]
se
Etîmolojî[biguhêre]
Ji îtalî se, ji fransî si, ji spanî si û hemxû ji spanî sī.
Fînî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
Deng (Fînlenda) Deng (Fînlenda (Helsînkî))
[biguhêre]
se
Jê[biguhêre]
Fransî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
Deng (Fransa) Deng (Fransa (Cornimont))
[biguhêre]
se
- Xwe.
Norwecî[biguhêre]
Lêker[biguhêre]
se
Portugalî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
Deng (Portûgal (Porto)) Deng (Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê) Deng (Portûgal (Minho)) Deng (Komara Korêyê (Yangsan)) Deng (Brezîl)
[biguhêre]
se
Hoker[biguhêre]
se
Sirboxirwatî[biguhêre]
[biguhêre]
se
- Xwe.
Spanî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
Deng (Kolombiya (Cartagena de Indias))
[biguhêre]
se
- Xwe.
Swêdî[biguhêre]
Lêker[biguhêre]
se
Talişî[biguhêre]
Hejmar[biguhêre]
se
- Sisê.
Binêre herwiha[biguhêre]
Hejmarên sade yên talişî
Kategorî:
- Kurdî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurdî
- Navdêr bi kurdî
- Navdêrên nêr bi kurdî
- Jêgirtin bi kurdî
- Jêgirtinên ji înternetê bi kurdî
- Jêgirtinên ji kitêban bi kurdî
- Peyvên kurdî yên mîrasmayî ji proto-îranî
- Peyvên kurdî yên mîrasmayî ji proto-hindûîranî
- Peyvên kurdî yên mîrasmayî ji proto-hindûewropî
- Peyvên kurdî ji proto-hindûewropî
- Peyvên kurdî ji proto-îranî
- Kontrola wergerê
- Zazakî
- Hoker bi zazakî
- Hejmar bi zazakî
- Sirboxirwatî
- Cînav bi sirboxirwatî
- Danmarkî
- Lêker bi danmarkî
- Esperantoyî
- Bilêvkirina IPAyê bi esperantoyî
- Deng bi esperantoyî
- Girêdek bi esperantoyî
- Peyvên esperantoyî ji îtalî
- Peyvên esperantoyî ji fransî
- Peyvên esperantoyî ji spanî
- Fînî
- Deng bi fînî
- Cînav bi fînî
- Fransî
- Deng bi fransî
- Cînav bi fransî
- Norwecî
- Lêker bi kurdî
- Lêkerên bêcure (kurdî)
- Portugalî
- Deng bi portugalî
- Cînav bi portugalî
- Hoker bi portugalî
- Spanî
- Deng bi spanî
- Cînav bi spanî
- Swêdî
- Lêker bi swêdî
- Talişî
- Hejmar bi talişî