se
Here nagîvasyonê
Here lêgerînê
Kurmancî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
[biguhêre]

se nêr
- Ajalek navmalî ye ku direye anku dihewe.
- Li gundê ber sînor seyê gund bi me hisiyan û kirine rewerew. Bavê min ez hildam hembêza xwe û bi lez meşiya. — (https://xwebun.org/salihe-nehsali/ [arşîv], Xwebûn)
- Gelo hin ji mala Derbas mirine, ew li ser çi digrîn? Gava şêniyan ji wan re gotibûn: Îro kamyonê pê li seyê wan kiriye. Li ser seyê xwe digrîn, pirkênî bi her du zilaman ketibû û gotibûn: Seyê wan ha, wele bavo xweş mesele ye. Ji bo seyekî ev girî ha! Li ser vê gotinê jî, yek ji cîranên me gotibû:Heyra seyê wan ne tenê se bû. Ew dost bû, heval bû, nobedar bû, kur bû. Dest û piyên wan bû. Ji bo wî, çi bikin mafê wan heye. — (Îsmaîl Dîndar, Palûte)
- Mehmet tere kelehekê mala hevalê xwe. Wan radivin sewê wî nîn çi dikin. Şivanê kehlê wê şevê vi tenê dimîniye. Xwarin amade dive û Mehmed hildigire tere nav pêz. Du seyê keryê jî vi pê ra terin. Se bi hev ra gep diken, diwêjin: — (https://materyalenkurdi.wordpress.com/author/yekmalev/ [arşîv], Metaryalên Kurdî)
Herwiha[biguhêre]
Hevmane[biguhêre]
Bi alfabeyên din[biguhêre]
- kurdî-erebî: سە (dengnasî: صە)
- kurdî-krîlî: сә
Bi zimanê zarokan[biguhêre]
[biguhêre]
Dengê seyan[biguhêre]
Qewirandina seyan[biguhêre]
Ji bo tirsandin û qewirandina kûçikan:
Nalîna seyan[biguhêre]
Bikaranîn[biguhêre]
Se bi gelemperî bo koma vî cûn ajalan û bo yên nêr tê bikaranîn. Yên mê dêl in.
Cûnên seyan[biguhêre]
Têkildar[biguhêre]
Jê[biguhêre]
Gotinên pêşiyan[biguhêre]
- biçûkê malê, seyê malê ye
- seyê pîs gur tîne pez
- ji dêla tirek, çênabe seyê bezek
- seyê birçî di xewna xwe de hestiyan dibîne
- seyê me ye, li ber deriyê xelkê direyê
- seyê har bela xwe dibîne
- tu biavêjî ber se se naxwe
- seyê bê tîmar qaha mala ye…
- cewrên seyê dir timî dir in
- seyê xwe baş xwedî nekî, wê biçe ber deriyê maleke din
- seyê bi kotekî biçe nêçîrê, nêçîrê nake
- seyê me termê miha me dixwe, li ber deriyê xelkê jî direye
- bavêjî ber seyê, se naxwe
- wek kefa devê seyê har
Etîmolojî[biguhêre]
Ji proto-îranî *cwā́ ji proto-hindûîranî *ćwā́ ji proto-hindûewropî *ḱwṓ (“kuçik”). Bide ber mediya kevn σπάκα (speke), farisiya kevin seke, farisiya navîn seg, zazakî espe.
- proto-hindûewropî: *kwon- ("se, kûçik")
- sanskrîtî: svān- ("se, kûçik")
- ermenî: šun ("se, kûçik")
- yûnanî: kuōn ("se, kûçik")
- latînî: canis ("se, kûçik")
- almanî: hund ("se, kûçik")
- îngilîzî: hound ("se, kûçik") ...
- Çavkanî: Horn p.164, Watkins p.46, Etymonline
Bi zaravayên din[biguhêre]
- Soranî: seg, sipe
- Zazakî: kutik, [7], kelp, espe
- cewrik = çêlikê kutikî = kirta = kirte = kudik = kudikê kutikî = leyirê kutikî (piçûkê seyan) [7]
Werger[biguhêre]
se/Werger — binêre se/Werger
Çavkanî[biguhêre]
- ↑ a b http://www.turkcekurtcesozluk.com/index.php?a=srch&d=1&id_srch=7650bc11e1396f1cf7cfef46c0aa6d39&il=tr&p=1
- ↑ a b c http://legerin.ferheng.org/?lang=enstitu&pg=search&s=k%C3%B6pek
- ↑ http://www.turkcekurtcesozluk.com/index.php/term/T%C3%BCrk%C3%A7e+K%C3%BCrt%C3%A7e+S%C3%B6zl%C3%BCk+%28Ferhenga+Tirk%C3%AE-Kurd%C3%AE%29, k%C3%B6pek.xhtml
- ↑ a b c http://www.institutkurde.org/publications/kurmanci/dictionnaire/
- ↑ a b http://www.turkcekurtcesozluk.com/index.php?a=srch&d=1&id_srch=277d6bcb1956cb1003fdcfa0833b3ef4&il=tr&p=1
- ↑ http://www.turkcekurtcesozluk.com/index.php?a=srch&d=1&id_srch=6014937086ea130f792a1f24d0eb1150&il=tr&p=1
- ↑ a b http://legerin.ferheng.org/?lang=zaza2turk&pg=search&s=k%C3%B6pek
Zazakî[biguhêre]
Hoker[biguhêre]
se
- Çi.
Hejmar[biguhêre]
se
- Sed.
Binêre herwiha[biguhêre]
Hejmarên sade yên zazakî
Albanî[biguhêre]
Daçek[biguhêre]
se
- ji (bo berhevdanê)
Çavkanî[biguhêre]
Çekî[biguhêre]
Daçek[biguhêre]
se
Çavkanî[biguhêre]
Danmarkî[biguhêre]
Lêker[biguhêre]
se
Esperantoyî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
- IPA: /se/
- Kîtekirin: se
Girêdek[biguhêre]
se
Etîmolojî[biguhêre]
Ji îtalî se, ji fransî si, ji spanî si û hemxû ji spanî sī.
Eweyî[biguhêre]
[biguhêre]
se
Fînî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
[biguhêre]
se
Jê[biguhêre]
Fransiya kevn[biguhêre]
Girêdek[biguhêre]
se
Fransî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
[biguhêre]
se
- Xwe.
Frîsî[biguhêre]
[biguhêre]
se
Nedersaksî[biguhêre]
[biguhêre]
se
Galîsî[biguhêre]
Girêdek[biguhêre]
se
Haîtî[biguhêre]
Lêker[biguhêre]
se
- (kesek/tiştek) bûn
Çavkanî[biguhêre]
Îdoyî[biguhêre]
Girêdek[biguhêre]
se
Îtalî[biguhêre]
Girêdek[biguhêre]
se
Katoyî[biguhêre]
[biguhêre]
se
Çavkanî[biguhêre]
Latînî[biguhêre]
[biguhêre]
se
Çavkanî[biguhêre]
Norweciya bokmålî[biguhêre]
Lêker[biguhêre]
se
Norwecî[biguhêre]
Lêker[biguhêre]
se
Oksîtanî[biguhêre]
Girêdek[biguhêre]
se
Portugalî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
[biguhêre]
se
Hoker[biguhêre]
se
Sirananî[biguhêre]
[biguhêre]
se
Çavkanî[biguhêre]
Romancî[biguhêre]
Hoker[biguhêre]
se
Çavkanî[biguhêre]
Sirboxirwatî[biguhêre]
[biguhêre]
se
- Xwe.
Sirboxirwatî[biguhêre]
[biguhêre]
se
- Xwe.
Skotî[biguhêre]
[biguhêre]
se
Çavkanî[biguhêre]
Sorbiya jêrîn[biguhêre]
[biguhêre]
se
Çavkanî[biguhêre]
Spanî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
[biguhêre]
se
- Xwe.
Swêdî[biguhêre]
Lêker[biguhêre]
se
Talişî[biguhêre]
Hejmar[biguhêre]
se
- Sisê.
Binêre herwiha[biguhêre]
Hejmarên sade yên talişî
Toxarî A[biguhêre]
[biguhêre]
se
Wutunhuayî[biguhêre]
Lêker[biguhêre]
se
Kategorî:
- Kurdî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurdî
- Deng bi kurmancî
- Navdêr bi kurdî
- Navdêrên nêr bi kurdî
- Jêgirtin bi kurdî
- Peyvên kurdî yên mîrasmayî ji proto-îranî
- Peyvên kurdî yên mîrasmayî ji proto-hindûîranî
- Peyvên kurdî yên mîrasmayî ji proto-hindûewropî
- Peyvên kurdî ji proto-hindûewropî
- Peyvên kurdî ji proto-îranî
- Zazakî
- Hoker bi zazakî
- Hejmar bi zazakî
- Albanî
- Daçek bi albanî
- Çekî
- Daçek bi çekî
- Danmarkî
- Lêker bi danmarkî
- Esperantoyî
- Bilêvkirina IPAyê bi esperantoyî
- Deng bi esperantoyî
- Girêdek bi esperantoyî
- Peyvên esperantoyî ji îtalî
- Peyvên esperantoyî ji fransî
- Peyvên esperantoyî ji spanî
- Eweyî
- Navdêr bi eweyî
- Fînî
- Deng bi fînî
- Cînav bi fînî
- Fransiya kevn
- Girêdek bi fransiya kevn
- Fransî
- Deng bi fransî
- Cînav bi fransî
- Frîsî
- Cînav bi frîsî
- Nedersaksî
- Cînav bi nedersaksî
- Galîsî
- Girêdek bi galîsî
- Haîtî
- Lêker bi haîtî
- Îdoyî
- Girêdek bi îdoyî
- Îtalî
- Girêdek bi îtalî
- Katoyî
- Navdêr bi katoyî
- Erdnîgarî bi katoyî
- Latînî
- Cînav bi latînî
- Norweciya bokmålî
- Lêker bi norweciya bokmålî
- Norwecî
- Lêker bi kurdî
- Lêkerên bêcure (kurdî)
- Oksîtanî
- Girêdek bi oksîtanî
- Portugalî
- Deng bi portugalî
- Cînav bi portugalî
- Hoker bi portugalî
- Sirananî
- Navdêr bi sirananî
- Erdnîgarî bi sirananî
- Romancî
- Hoker bi romancî
- Sirboxirwatî
- Cînav bi sirboxirwatî
- Skotî
- Navdêr bi skotî
- Erdnîgarî bi skotî
- Sorbiya jêrîn
- Cînav bi sorbiya jêrîn
- Spanî
- Deng bi spanî
- Cînav bi spanî
- Swêdî
- Lêker bi swêdî
- Talişî
- Hejmar bi talişî
- Toxarî A
- Navdêr bi toxarî A
- Malbat bi toxarî A
- Wutunhuayî
- Lêker bi wutunhuayî