da

 Binêre herwiha: Da, -da, da-, û -da-

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /dɑː/
• Deng (Wan)^ⓘ
• Kîtekirin: da

Hoker

da

1. Dema mirov tiştek dike ji bo ku tiştek din çêbe.

   Hevmane: ji bo ku, daku

   • (...) nîvê şevê ye, rabe û razê. Da tu sibê zû rabî, delaliya min." — (Sîma Semend, Xezal, Weşanên Nûdem, 1996)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: دا

Etîmolojî

  Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.

Werger

ji bo — binêre daku

Paşdaçek

da

1. Guhartoyeke de.
   1. di ... da

Formeke lêkerê

da

1. Dema borî ya dan.

   Min pertûka xwe da wê.

   Karwan da çîte bazarî.

Formeke navdêrê

da

1. kurtkirina navê dayik.

   Da! û da! ka tu?

Werger

dê — binêre dê

Teşeyeke alîkar

da (cureyê peyvê?)

1. (Badînan) Dema bihûrî a dê (bêjoka bo dema bê), bi ramana dema niha a mercî.

   Ez da bikim (Min dê bikira)

   Em da genimî çinîn (Em dê genimî biçiniyana)

   Her bi küseletî da min kete jin û paşî da min wergêrrîte rengê dêwan.

   Jiyana wan ser tîcaretê bî, ser hatin û çûnê bî, da çin bû xêr bajêr, da hinde tiştan bin wêrê, û da hinde tiştan bizivirrîninve.

Çavkanî

Unger, Christopher, 2012, Badini Kurdish modal particles dê and da: procedural semantics and language variation

Esperantoyî

Bilêvkirin

• IPA: /da/
• Kîtekirin: da

• Deng (Wijchen, Holenda)^ⓘ
• Deng (Toulouse, Fransa)^ⓘ

Daçek

da

1. Xwedîtî nîşan dide lê piranî ji bo diyarkirina çawaniya hejmarî tê bikaranîn.

   la glaso da vino ― qedehekê şerab

   kilogramo da viando ― kîloyeke goşt

   grupo da homoj ― komeke mirovan

   skatolo da ĉokolado ― qûtiyeke çîqolata

Talişî

Hejmar

da

1. deh

Binêre herwiha

Hejmarên sade yên talişî

• (0) sıfır
• (1) i
• (2) dı
• (3) se
• (4) ço
• (5) penc
• (6) şəş
• (7) haft
• (8) həşt
• (9) nəv
• (10) da
• (11) yonzə
• (12) donzə
• (13) senzə
• (14) çordə
• (15) ponzə
• (16) şonzə
• (17) havdə
• (18) həjdə
• (19) nonzə
• (20) vist
• (30) si
• (40) çıl
• (50) penco
• (60) şest
• (70) hafto
• (80) həşto
• (90) nəve
• (100) sa

Tirkî

Bilêvkirin

• Deng (Tirkiye)^ⓘ
• Deng^ⓘ
• Deng^ⓘ

Daçek

da

1. li

   O şimdi odada. ― Ew vê gavê li menzelê ye.

   Sokakta, çocuklarla beraber. ― Li kuçeyê li gel zarokan e.

2. jî

   O da insan. ― Ew jî mirov e.