Ji Wîkîferhengê

Kurmancî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

Hoker[biguhêre]

  1. Herwiha, herwisan, hem, him, lê zêde, û.
    Ez dixwazim bêm.
    Wî du bira hene.
    Ez dê bikirrim û bifiroşim .
  2. Gelek caran () li şûna (heta) tê bikaranîn.
    Eger 100, 000 bin, her têra min nakan. (Heta eger 100, 000 bin, her têra min nakan.)

Herwiha[biguhêre]

Etîmolojî[biguhêre]

Hevreha devokî ya kurmancî jik û ji (bi maneya "herwiha, jî"), soranî -îş, zazakî , farisî نیز‎ (nîz) û pehlewî nîz (herdu bi metatezê), sanskrîtî (ça), albanî dhe (û), latînî -que, yûnaniya kevn τε (tê: jî, herwiha, û) hemû ji proto-hindûewropî *-kʷe (û).

Bi zaravayên din[biguhêre]

Werger[biguhêre]

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Navdêr 1[biguhêre]

nêr

  1. Temen, umir, hîn,
    dirêjiya demê kesek yan tiştek jiyaye yan hebûye.
    Jiyê te çend e? (Tu çend salî yî?).
  2. Demê kesek yan tiştek dikare bijî yan hebe yan bixebite.
    Ev kompûter ne dirêj e. (Demek dirêj xwe ranagire)
  3. Qonaxek di jiyana kesekê/î de ku lê digihe tiştekî.
    Ew hatibû jiyê dibistanê. (Bûbû ewqas salî ku dikarî / diviya biçe dibistanê)
  4. Jiyan, jîn, heyat.

Ji wêjeyê[biguhêre]

  • Di jiyê xwe yê 16 salî de Mesûd Barzanî mecbûr ma dev ji xwendina xwe berde û tevî şerê çekdarî bibe. — (Silav.net, 11/2006)

Etîmolojî[biguhêre]

Ji proto-hindûewropî * dī- ("dem"), têkildarî dīti ("dem") ya sanskrîtî, տի (tî, "jî, temen, umr; sedsal, qirn") ya ermenî, ditë ("roj") ya elbanî, dydd ("roj") ya weylsî, δαΐζω ("parve kirin") ya yûnanî, time ("dem") ya îngilîzî, Zeit ("dem") ya almanî, tid ("dem") ya swêdî... Têkildarî dem (wext, çax, zeman) ya kurdî.

[biguhêre]

Werger[biguhêre]

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Navdêr 2[biguhêre]

nêr

  1. Darikê ku keman pê têt jenîn.
  2. Têla ku ji çerm hatiye çêkirin.

Etîmolojî[biguhêre]

Hevreha pehlewî 𐭦𐭩𐭧 (zīh), farisî زه‎ (zêh), ji zimanên îranî.

Werger[biguhêre]

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Formeke lêkerê[biguhêre]

  1. Dema borî ya sade kesa duyem yekjimar ya jiyan.

Formeke lêkerê[biguhêre]

  1. Dema borî ya sade kesa sêyem yekjimar ya jiyan.