roj

Ji Wîkîferhengê

Kurmancî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî roj roj
Îzafe roja rojên
Çemandî rojê rojan
Nîşandera çemandî rojê wan rojan
Bangkirin rojê rojino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî rojek rojin
Îzafe rojeke rojine
Çemandî rojekê rojinan
(1) Roj

roj

  1. tav, hetav, xor, şems,
    stêra ku dinya li dorê dizivire û ronahiyê û germahiyê dide.
    Roj ji rojhilatê hiltê û li rojavayê ava dibe.
  2. tava ku wê stêrê.
  3. ji spêdeyê heta êvarê, dema ku dinya ron, ne tarî, ne şev.
    Mirov bi roj kar dikin û bi şev dinivin.
  4. 24 saet, şevûroj:
    Di mehekê de 30 yan 31 roj hene lê di meha sibatê de tenê 28 yan 29 roj hene.

Ji wêjeya klasîk[biguhêre]

  • Rojekê ew der sucûdê bê mefer
    Pirr girî û hem li erşê kir nezer
     — (Mela Hesenê BateyîMewlûda Kurdî~1720)

Bi alfabeyên din[biguhêre]

Herwiha[biguhêre]

Têkildar[biguhêre]

Etîmolojî[biguhêre]

Ji proto-hindûewropî *lewk- (biriqîn, ronahî dan) > proto-îranî rewç-, têkildarî reoc- ya avestayî, recceh ya farisiya kevn, roc ya sanskrîtî, parsî, pehlewî û zazakî, roz ya farisî, loys (ronahî) ya ermenî, lux (ronahî) ya latînî, leukos (ronahî) ya yûnaniya kevn, Licht ya almanî, light (ronahî) ya îngilîzî... Hevreha ron û rewşen.

avestayî: reoc- ("biriqîn, ronahî dan"), raocah- ("ronahî")
farisiya kevn: recceh- ("roj")
partî: roc ("roj")
pehlewî: roc ("roj")
sogdî: roc ("roj")
farisî: roz ("roj")
belûçî: roç ("roj") ... alfabeya arî
kurmancî: roj ("roj")
soranî: roj ("roj")
zazakî: roc / roj ("roj")
sanskrîtî: roc ("biriqîn, ronahî dan")
ermenî: loys ("ronahî")
yûnanî: leukos ("ronahî, spêde")
latînî: lux ("ronahî")
almanî: Licht ("ronahî")
îngilîzî: light ("ronahî") ...
Çavkanî:
  • Cheung, JohnnyEtymological Dictionary of the Iranian Verb, Leiden, 2007, r. 316 ,
  • Horn, Paul. (1893): Grundriss der neupersischen Etymologie [Bingehê etîmolojiya farisî] (bi almanî). Strassburg r. 139.,
  • Watkins, CalvertThe American Heritage Dictionary of Indo-European Roots [arşîv], Houghton Mifflin Co., 2007, çapa 2em, r. 49,
  • Etymonline. Online English Etymology Dictionary. <etymonline.com> by Douglas Harper.
Hevreh: ron, ronahî, rewşen

[biguhêre]

Bi zaravayên din[biguhêre]

  • Soranî : roj (bi maneya stêra ronahîder herwiha: hetaw, xor)
  • Zazakî : roc → diq, roj

Werger[biguhêre]

Zazakî[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

roj nêr

  1. roj

Soranî[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

roj

  1. roj

Hmongî[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

roj

  1. (anatomî) bez