stêr

	Bikarhênerek dixwaze ev peyv were standardkirin. Ji kerema xwe tevlî nîqaşa li ser Daxwazên standardkirinê bibin.⁽⁺⁾
	stêrk / stêr / stêrik

Kurmancî

Bilêvkirin

(Navdêr 1): IPA^(kilîd): /steːɾ/
(Navdêr 2): IPA^(kilîd): /steːr/
(Navdêr 1) Deng (Bidlîs)
Kîtekirin: stêr

Navdêr 1

Tewandina stêr
Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	stêr	stêr
Îzafe	stêra	stêrên
Çemandî	stêrê	stêran
Nîşandera çemandî	wê stêrê	wan stêran
Bangkirin	stêrê	stêrino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	stêrek	stêrin
Îzafe	stêreke	stêrine
Çemandî	stêrekê	stêrinan

stêr mê

parçeyên esmanî yên ku ronahiyê didin:
- Endam û bala te, ko bi tîrêjên tavê, çirûskên heyv û stêrê li hev dipêçikine. — (Mehmed Uzun, Hawara Dîcleyê 1, Weşanên Nefel, 2003)
- Her roj ez tiştekî nû li ser stêra wî, çûyîna wî, rêwîtiya wî hîn dibûm. Ew tiştên hanê ji ber xwe ve di nav gotin û nêrînan de hêdîka derdiketin. — (Mîrzayê Biçûk, Antoine de Saint-Exupéry, werger: Fawaz Husên, Weşanên Nûdem)
paye, ritbe, nîşanên biserkeftinê yên ji dirûvên stêran
(ku bi taybetî qehremanên leşkerî werdigirin):
stêra generaliyê
her tiştê ku kujiyên wan mîna tîrêjên stêran bin:
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
kesa/ê gelek navdar, bi taybetî hunermend
stêrên filmên Hollywoodê
stêrk, di çekan de ew der ya mirov tê re armanca anku hedefa xwe digire
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
stêrk, asterîsk, di nivîsînê de nîşana *
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
felek, qeder
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Bi alfabeyên din

Herwiha

Têkildar

Jê

Qafiye

Etîmolojî

Ji proto-hindûewropî *h₂stḗr. Hevreha soranî ئەستێرە‎ (estêre), kurdiya başûrî hesare, lekî asare, hewramî hesare, zazakî estare / astare, belûçî (istar), farisî (sitare, sitarê), tacikî ситора (sitora), partî 𐫖𐫀𐫗‎ (ʾstʾrg), farisiya navîn 𐫖𐫀𐫗 (mʾn /⁠ʾstʾrg⁠/), xotanî 𐨮𐨿𐨟𐨀𐨪𐨀‎ (stāre-), avestayî 𐬯𐬙𐬀𐬭‎ (star) û 𐬯𐬙𐬀𐬭𐬀‎ (stara), peştûyî ستوری‎ (stórey), osetî стъалы (st’aly), sanskrîtî स्तृ (stṛ) (stṛ́), तृ (tṛ́) ⇒ तारा (tārā), hindî तारा (tārā), ûrdûyî تارا‎ (tārā), yûnaniya kevn ἀστήρ (astḗr) (astḗr), yûnaniya niha αστέρι (astéri), ermenî աստղ (astġ) (astł), hîtîtî 𒄩𒀸𒋼𒅕𒍝 (ḫašterz), bretonî ster, holendî ster, almanî Stern, îngilîzî star, danmarkî/norwecî stjerne, swêdî stjärna, latînî stella, îtalî stella, romanî stea, portugalî estrela, spanî estrella, fransiya kevn estoile, fransiya niha étoile...

Peyva yûnanî wek pêşgira astro- (stêr) ketiye piraniya zimanan û kurdî jî: astrofizîk, astrolog, astrolojî, astronom, astronomî, astronot...

Çavkanî:

Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.
Horn, Paul. (1893): Grundriss der neupersischen Etymologie [Bingehê etîmolojiya farisî] (bi almanî). Strassburg
Lubotsky, Alexander. Indo-Aryan inherited lexicon . University of Leiden.
Novák, Ľubomír (2013) Problem of Archaism and Innovation in the Eastern Iranian Languages (PhD dissertation)‎[[1]], Prague: Univerzita Karlova v Praze, filozofická fakulta.
Pokorny, Julius, Ferhenga etîmolojî ya hindûewropî ["Indogermanisches etymologisches Wörterbuch (bi almanî)"], Bern, 1959
The Tower of Babel - An Etymological Database Project [Birca Babilê - Projeyeke Danegeha Etîmolojî] (bi îngilîzî û rusî): http://starling.rinet.ru/
Tsabolov, R. L., Ferhenga etîmolojî ya zimanê kurdî ["Цаболов, Р. Л.: Эмцмолоƨцческцц̆ словарь курδскоƨо языка"], Moskova, 2001-2010
Watkins, Calvert, The American Heritage Dictionary of Indo-European Roots [arşîv], Houghton Mifflin Co., 2007, çapa 2em

Bi zaravayên din

Soranî: estêre, hesare
Kurdiya başûrî: hesare, asîre, sitare
- şêxbizinî: astare, askare, asare
Lekî: asare
Hewramî: hesare
Zazakî: estare, astare, istare

Werger

parçeyên esmanî

Abxazî: аеҵǝа (āec̣ǝā)
Açehî: bintang
Adîgeyî: жъуагъо (žʷağʷo), зуагъуэ (zağʷɛ)
Afarî: cutukta
Afrîkansî: ster → af
Aguarunayî: yaya
Akadî: 𒀯 (kakkabu)
Akanî: nsoromma
Akatekî: weykan
Aklanon: bituon
Albanî: yll → sq nêr
Alêwîtî: sdax̂
Almanî: Stern → de nêr, Gestirn → de nêtar, Sonne → de mê
Almaniya bilind a kevn: sterno
Altayiya başûrî: јылдыс (ǰïldïs), чолмон (čolmon)
Alutîqî: mit'aq
Amharî: ኮከብ nêr (kokäb)
Andî: цӏцӏа (ccʼa)
Angorî: mupui
Aragonî: estrela mê
Aramî:
Siryaniya klasîk: ܟܘܟܒܐ nêr (kawkəḇā)

Aramiya babîlonî ya cihûyî: כוכבא nêr (kōḵəḇā)
Arawak: wiwa
Arçî: ххьӏоло́шхъӏан (xx̣olóšq̣an)
Argobbayî: ኮከብ (kokäb)
Aromanî: steauo, steauã mê
Asamî: তৰা (tora)
Astûrî: estrella → ast mê
Avarî: цӏва (cʼwa)
Aymarayî: warawara → ay
Azerî: ulduz → az
Bahnarî: blŏng
Bajwayiya kendava rojava: bintang
Baskî: izar → eu
Başkîrî: йондоҙ (yondoð)
Bau bidayuh: bitang
Belarusî: зо́рка → be mê (zórka), звязда́ mê (zvjazdá)
Belûçî: استار (istár, astár), استال (istál)
Bengalî: তারকা (tarôka), তারা → bn (tara), সিতারা → bn (śitara), আখতার → bn (akhtar)
Bontociya rojhilatî: taraw
Bororoyî: kuieje
Bretonî: steredenn → br mê
Bruneyî: bintang
Bruyiya rojhilatî: mantỗr
Bugî: witung
Bulgarî: звезда́ → bg mê (zvezdá)
Burmayî: ကြယ် → my (krai)
Buryatî: одон (odon)
Cermayî: mɔɛle
Çamicuroyî: katepulu
Çavacanoyî: estrellas
Çaxatayî: یُولْدُوزْ (yūldūz)
Çeçenî: седа (seda)
Çekî: hvězda → cs mê
Çerokî: ᏃᏈᏏ (noquisi)
Çîçewayî: nyenyezi
Çînî:
Kantonî: 星 (sing¹), 星星 (sing¹ sing¹)

Dunganî: щинщю (xinxi͡u)

Ganî: 星子 (xiang¹ zi)

Hakkayî: 星仔 (sên-é), 星仔 (sên¹ ê³)

Jinî: 星宿 (xi¹ xiou³)

Mandarînî: 星 → zh (xīng), 星星 → zh (xīngxing)

Min beî: 星宿 (sáing-siu̿)

Min dongî: 星 (sĭng)

Minnanî: 星 → zh-min-nan (chhiⁿ, chheⁿ)

Wuyî: 星

Xiangî: 星子 (sin¹ zr)
Çukçî: анатԓыӈын (anatḷyṇyn)
Çuvaşî: ҫӑлтӑр (śăltăr)
Dalmatî: stala mê
Danmarkî: stjerne → da giştî
Dolganî: һулус (hulus)
Dongşîangî: xodun
Dupaningan agtayî: pusiyan
Elfdalî: stienna mê
Elwîrî-wîderî: ایستاره (istāre)
Endonezyayî: bintang → id
Erebî: نَجْم → ar nêr (najm),كوكب → ar nêr (kawkab)
Erebiya misrî: نجمة mê (negma)

Erebiya hîcazî: نَجْمَة mê (najma)
Ermenî: աստղ → hy (astġ)
Ermeniya kevn: աստղ (astł)
Ersuyî: ʈɽź̩
Erzayî: теште (tešte)
Esperantoyî: stelo → eo
Estonî: täht → et
Etiyopiya klasîk: ኮከብ (kokäb)
Evenî: осикат (osikat)
Evenkî: осикта (osikta)
Eweyî: ɣletivi
Fangî (Beboid): otiteñ
Farisî: ستاره → fa (setâre), اختر → fa (axtar)
Fenîkî: 𐤊𐤊𐤁 (kkb)
Ferî: stjørna → fo mê
Fîjî: kalo kalo → fj
Fînî: tähti → fi
Fransî: étoile → fr mê, astre → fr nêr
Friyolî: stele mê
Frîsiya saterlandî: Stiern nêr
Frîsî: stjer → fy giştî
Gaelîka skotî: reul mê, rionnag mê
Gagawzî: yıldız
Galîsî: estrela → gl mê
Gaulisî: sirom
Gothîkiya krimî: stein
Gotî: 𐍃𐍄𐌰𐌹𐍂𐌽𐍉 mê (stairnō)
Gujaratî: તારો nêr (tāro), સિતારો nêr (sitāro)
Gurcî: ვარსკვლავი → ka (varsḳvlavi)
Guwaranî: mbyja
Haîtî: zetwal
Hawayî: hōkū
Hawsayî: tauraro → ha
Higaononî: bitoon
Hindî: तारा → hi nêr (tārā), सितारा → hi nêr (sitārā)
Hîlîgaynonî: bitoon
Hîtîtî: 𒄩𒀸𒋼𒅕𒍝 (ḫasterza)
Hmongî: hnub qub
Holendî: ster → nl mê
Iştihardî: استَرَ (estara)
Îbranî: כּוֹכַב → he nêr (kokháv)
Îdoyî: stelo → io
Îgboyî: kpakpando
Îlokanoyî: bituen
Îngilîziya kevn: steorra nêr, tungol nêtar
Îngilîziya navîn: sterre
Îngilîzî: star → en
Îngriyî: tähti
Îngûşî: седкъа (sedqʼa)
Înterlîngua: stella
Îranunî: bitu'un
Îrlendiya kevn: rétglu mê
Îrlendiya navîn: rétlu mê
Îrlendî: réalta → ga mê
Îsthmus zapotekî: streya, beleguí
Îstriyotî: stila mê
Îstro-romanyayî: ste mê
Îtalî: stella → it mê, astro → it nêr
Îzlendî: stjarna → is mê
Japonî: 星 → ja (ほし, hoshi), 恒星 → ja (こうせい, kōsei)
Javayiya kevn: wintaṅ
Javayî: ꦭꦶꦤ꧀ꦠꦁ → jv (lintang)
Kabardî: вагъуэ (vağʷɛ)
Kalalîsûtî: ulloriaq
Kalingayiya başûrî: fituwon
Kalmîkî: одн (odn)
Kannadayî: ಚಿಕ್ಕೆ → kn (cikke)
Kapampanganî: batuin
Karaçay-balkarî: жулдуз (julduz), джулдуз (culduz)
Karakalpakî: juldız
Karangî: nza̧w
Kaşûbî: gwiôzda mê
Katalanî: estrella → ca mê, estel → ca nêr
Keçwayî: chaska, quyllur, goillur
Kirgizî: жылдыз → ky (cıldız)
Kîkûyûyî: njata sinif 9/10
Kîmaragangî: rombituon
Kîngalî: තරුව → si (taruwa)
Kîrîbatî: toui toui
Komançî: tatsinupi
Komorî: nyora
Koreyî: 별 → ko (byeol), 항성 → ko (hangseong)
Kornî: steren mê
Korsîkayî: stella mê, stedda mê
Krymçakî: юлдуз (yulduz)
Kumikî: юлдуз (yulduz)
Ladînî: stëila mê
Ladînoyî: estreya mê
Lakotayî: wičháȟpi
Latgalî: zvaigzne mê
Latînî: stēlla → la mê, astrum nêtar, aster → la nêtar, sīdus → la nêtar
Latviyayî: zvaigzne → lv mê
Lawsî: ດາວ → lo (dāo), ນັກຂັດຕະ (nak khat ta)
Lizuyî: tʃə
Lîgûrî: stella mê
Lîtwanî: žvaigždė → lt mê
Lîvonî: tēḑ
Lombardî: stella mê
Lubuagan kalingayî: bituwon
Lueyî: ᦡᦱᧁ (ḋaaw)
Luksembûrgî: Stär → lb nêr
Luoyî: sulwe
Mòçenoyî: stern mê
Maguindanaoyî: bituun
Makedonî: ѕвезда → mk mê (dzvezda)
Malagasî: kintana → mg
Malayalamî: നക്ഷത്രം → ml (nakṣatraṃ), താരം → ml (tāraṃ)
Malecite-passamaquoddyî: possesom zindî
Malezî: bintang → ms
Maltayî: niġma mê, stilla, kewkba mê
Mambayî: hiuta
Mançûyî: ᡠᠰᡳᡥᠠ
Manksî: rolt mê
Maorî: whetū → mi
Mapuçî: wangülen
Maranaoyî: bito'on
Marşalî: iju
Masayî: olakira nêr
Mazenderanî: اساره (essâre)
Mbya guaraniyî: jaxy tata
Mecarî: csillag → hu
Megleno-romanyayî: steau̯ă mê
Megrelî: მურიცხი (muricxi)
Melanauyiya navendî: biteang
Misrî:

(sbꜣ nêr),

(sbꜣt mê),

(gnẖt mê)
Mînangkabawî: bintang
Mîrandî: streilha mê
Mongolî:
Kirîlî: од → mn (od)

Mongolî: ᠣᠳ᠋ᠤ (odu)

Mongoliya klasîk: ᠣᠳ᠋ᠤᠨ (odun)
Mualangî: piandaw
Muongî: khao
Nahwatlî: cītlalli → nah, sitlali → nah
Nanayî: хосакта (hosakta)
Nandî: kecheia
Napolîtanî: stella mê
Navajoyî: sǫʼ
Nawrûyî: edetan
Nepalî: तारा → ne (tārā)
Ngarrindjerî: tuldi
Nogayî: юлдыз (yuldız)
Normandî: êtaile mê
Norsiya kevn: stjarna mê
Norwecî:
Norweciya bokmålî: stjerne → no nêr yan mê

Norweciya nînorskî: stjerne → nn mê
Nupeyî: tswan̄gi
Ojibweyî: anang
Okînawanî: ふし (husi)
Oksîtaniya kevn: stella
Oksîtanî: estela → oc mê, estel → oc nêr
Oriyayî: ତାରା → or (tara)
Oromoyî: urgi → om, urjii → om
Osetî: стъалы (st’aly)
Osmanî: یلدز (yıldız), اختر (ahter), ستاره (sitare), نجم (necm)
Oygurî: يۇلتۇز → ug (yultuz)
Ozbekî: yulduz → uz, kavkab → uz
Palî: uḷu nêr
Pangasînanî: bitúen
Papyamentoyî: strea
Paumarî: biviri
Peştûyî: ستوری → ps nêr (storay)
Piedmontîsî: stèila mê
Polabî: gjózda mê, gjozdă mê
Polonî: gwiazda → pl mê
Portugalî: estrela → pt mê
Puncabî: ਤਾਰਾ → pa nêr (tārā)
Purepeçayî: jósku
Qazaxî: жұлдыз (jūldyz)
Qiptî: ⲥⲓⲟⲩ (siou)
Rapanuyî: hetu'u
Rohingyayî: tara
Romagnolî: stëla mê
Romancî: staila mê, steila mê, stéla mê
Romanî: ćexrain mê
Romanyayî: stea → ro mê
Rungusî: korimbutuon
Rusî: звезда́ → ru mê (zvezdá)
Rusînî: звізда́ mê (zvizdá)
Sahoyî: xutuk
Samiya bakurî: násti
Samoayî: fetu
Sanskrîtî: तांरा → sa (tāṃrā), तारका → sa (tārakā), तारिका → sa (tārikā), नक्षत्र → sa (nakṣatra), तारा → sa (tārā)
Sardînî: isteddu nêr, istedhu nêr, stedhu nêr
Sebopî: kenyoai
Sebwanoyî: bituon
Sicîlî: stidda → scn mê
Silesî: gwjozda mê
Sindhî: تارو → sd nêr (tāro)
Sirananî: stari
Sirboxirwatî:
Kirîlî: зве́зда mê, звије́зда mê

Latînî: zvézda → sh mê, zvijézda → sh mê
Skotî: starn
Slaviya kevn:
Kirîlî: ѕвѣзда mê (dzvězda), звѣзда mê (zvězda)

Glagolîtîk: ⰷⰲⱑⰸⰴⰰ mê (dzvězda), ⰸⰲⱑⰸⰴⰰ mê (zvězda)
Slaviya rojavayî ya kevn: звѣзда mê (zvězda)
Slovakî: hviezda → sk mê
Slovenî: zvezda → sl mê
Slovînsî: gvjǻu̯zdă mê
Somalî: xiddig
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: gwězda mê

Sorbiya jorîn: hwězda mê
Sotoyiya başûr: naledi
Spanî: estrella → es mê, astro → es nêr
Sundanî: ᮘᮦᮔ᮪ᮒᮀ (béntang)
Svanî: ამტყუ̂ა̈სგ (amṭq̇ûäsg)
Swahîlî: nyota → sw sinif 9/10
Swêdî: stjärna → sv giştî
Şîngazîcayî: nyora sinif 9/10
Şorî: чылтыс (çıltıs)
Tàyî: đao đí
Tacikî: ситора → tg (sitora), кавкаб (kavkab), ахтар (axtar)
Tagal murutî: butitin
Tagalogî: bituin → tl, tala → tl
Tahîtî: fetiʻa
Tamîlî: நட்சத்திரம் → ta (naṭcattiram), விண்மீன் → ta (viṇmīṉ)
Taosî: p’ȍxəłóna
Tarantinoyî: stella mê
Tarifitî: itri nêr
Taşelhitî: itri nêr
Tausugî: bituun
Tay dam: ꪒꪱꪫ (daaw1)
Tayiya bakurî: ᨯᩣ᩠ᩅ
Tayî: ดาว → th (daao)
Tayî nüa: ᥘᥣᥝ (laaw)
Telûgûyî: నక్షత్రం → te (nakṣatraṃ), తార → te (tāra), చుక్క → te (cukka)
Temazîxtiya atlasa navendî: ⵉⵜⵔⵉ nêr (itri)
Ternateyî: bintang
Teterî: йолдыз → tt (yoldız)
Tetûmî: fitun
Tigrînî: ኮኾብ (koxob)
Timugon murutî: butitin
Tirkî: yıldız → tr
Tirkmenî: ýyldyz
Tîbetî: སྐར་མ (skar ma)
Tlingitî: k̲utx̲ ayanahá
Tongî: fetuʻu
Toxarî A: śre
Toxarî B: ścirye pirjimar
Tupînambayî: îasytatá
Tuvanî: сылдыс (sıldıs)
Tzotzîlî: kʼanal
Udmurtî: кизили (kizili)
Ugarîtî: 𐎋𐎁𐎋𐎁 (kbkb)
Urdûyî: ستارہ → ur nêr (sitārā), تارا (tārā)
Ûkraynî: зі́рка → uk mê (zírka), звізда́ → uk mê (zvizdá)
Venîsî: stéła mê
Vepsî: tähtaz
Viyetnamî: sao → vi
Volapûkî: stel → vo
Voroyî: täht'
Votî: tähti
Walonî: sitoele → wa mê
Warayî: bituon
Weylsî: seren → cy mê
Wîlamowî: śtaom nêr
Wolofî: biddew
Xakasî: чылтыс (çıltıs), солбан (solban)
Ximêrî: តារា → km (taariə), ផ្កាយ → km (phkaay)
Xosayî: inkwenkwezi sinif 9/10
Yakutî: сулус (sulus), чолбон (çolbon)
Yidîşî: שטערן nêr (shtern)
Yorubayî: ìràwọ̀
Yuguriya rojhilat: hodën
Yupîkiya navendî: agyaq
Yûnanî: αστέρι → el nêtar (astéri)
Yûnaniya kevn: ἀστήρ nêr (astḗr), ἄστρον nêtar (ástron)
Zêlandî: sterre mê
Zhuangî: ndaundeiq
Zuluyî: imbasa → zu sinif 9/10, inkanyezi → zu sinif 9/10

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara star a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Navdêr 2

Tewandina stêr
Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	stêr	stêr
Îzafe	stêrê	stêrên
Çemandî	stêrî	stêran
Nîşandera çemandî	wî stêrî	wan stêran
Bangkirin	stêro	stêrino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	stêrek	stêrin
Îzafe	stêrekî	stêrine
Çemandî	stêrekî	stêrinan

stêr nêr

stêrk, cihê nivînan di dîwarên xaniyan,
stargeha cilnivîn û qafûqolan
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Werger

Bretonî

Bilêvkirin

Deng (Bretanya, Fransa)

Navdêr

stêr mê

çem, robar
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]