qeder

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /qɛˈdɛɾ/
• Kîtekirin: qe·der

Navdêr

Tewandina qeder
Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	qeder	qeder
Îzafe	qedera	qederên
Çemandî	qederê	qederan
Nîşandera çemandî	wê qederê	wan qederan
Bangkirin	qederê	qederino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	qederek	qederin
Îzafe	qedereke	qederine
Çemandî	qederekê	qederinan

qeder mê

1. felek, bext, nesîb, siûd, şens, tali', çarenivîs, enînivîs
   • Çûn ji behrê me'rîfet ew hate der
     Qetre jêr werya bi ilham ew qeder — (Mela Hesenê Bateyî, Mewlûda Kurdî, ~1720)
2. kêlî, bîsk, muqdar, dem
   • Jinikê wisa qederekî li Îbo nihêrî û bê deng ma. — (Firat Cewerî, Girtî, Weşanên Nûdem, 1986)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: قه‌ده‌ر

Bide ber

• qedir

Jê

• miqeder

Etîmolojî

Ji erebî قَدَر (qadar).

Werger

nesîb, qismet

• Albanî: gullmë → sq mê, fat → sq nêr

  Albanî: psorë nêr

• Almanî: Schicksal → de nêtar, Los → de nêtar, Geschick → de nêtar
• Aromanî: soarti mê, soarte mê, lahno, mirã, nãfãcã, scriatã, tihi, ursitã
• Azerî: qədər → az, bəxt → az, nəsib, tale → az
• Baskî: halabehar → eu
• Başkîrî: яҙмыш (yaðmïš)
• Belarusî: лёс nêr (ljos), до́ля mê (dólja)
• Bengalî: ভাগ্য (bhagjô), নসীব → bn (nôśib), নিয়তি (niẏti)
• Bulgarî: съдба́ → bg mê (sǎdbá), у́част → bg mê (účast), о́рис → bg mê (óris)
• Burmayî: ကြမ္မာ → my (kramma)
• Çekî: osud → cs nêr, úděl → cs nêr
• Çerokî: ᎢᏳᏓᎵᏍᏓᏁᏗ (iyudalisdanedi)
• Çînî:

  Mandarînî: 命運 / 命运 → zh (mìngyùn), 氣數 / 气数 (qìshu), 宿命 → zh (sùmìng), 運命 / 运命 → zh (yùnmìng)

• Dalmatî: suart
• Danmarkî: skæbne giştî
• Erebî: قِسْمَة mê (qisma), مَصِير nêr (maṣīr), قَدَر → ar nêr (qadar), تَقْدِير → ar nêr (taqdīr)

  Erebiya hîcazî: مَصِير nêr (maṣīr), قَدَر nêr (gadar), نَصيب nêr (naṣīb), قِسْمَة mê (gisma)

• Ermenî: ճակատագիր → hy (čakatagir), բախտ → hy (baxt)
• Esperantoyî: sorto → eo, destino, fatalo
• Estonî: saatus
• Farisî: سرنوشت → fa (sarnevešt), تقدیر → fa (taqdir), قسمت → fa (qesmat)
• Ferî: lagna mê
• Fînî: kohtalo → fi
• Fransî: destin → fr nêr, destinée → fr mê, sort → fr nêr
• Friyolî: fât, destìn, sorte
• Galîsî: destino nêr, sorte mê
• Gujaratî: નસીબ → gu nêtar (nasīb), કિસ્મત (kismat), તકદીર → gu (takdīr), ભાગ્ય nêtar (bhāgya), મુકદ્દર nêtar (mukaddar), કરમ → gu (karam)
• Gurcî: ბედი (bedi), ბედისწერა (bedisc̣era)
• Hindî: क़िस्मत mê (qismat), किस्मत → hi mê (kismat), नसीब → hi nêr (nasīb), तक़दीर mê (taqdīr), तकदीर → hi mê (takdīr), भाग्य → hi nêr (bhāgya), विधि → hi mê (vidhi), नियति → hi mê (niyati), लेख → hi nêr (lekh), कर्म → hi nêr (karma), करम → hi nêr (karam), नसीब → hi nêr (nasīb), मुक़द्दर nêr (muqaddar), मुकद्दर → hi nêr (mukaddar), भाग → hi nêr (bhāg)
• Holendî: lot → nl nêtar, beschikking → nl mê
• Îbranî: מַזָּל → he nêr (mazal), גּוֹרָל → he nêr (gorál)
• Îngilîziya kevn: wyrd mê
• Îngilîzî: fate → en
• Îrlendî: cinniúint → ga mê
• Îstriyotî: suorto
• Îtalî: fato → it, sorte → it, destino → it nêr
• Îzlendî: örlög → is nêtar pirjimar
• Japonî: 運命 → ja (うんめい, unmei), 宿命 → ja (しゅくめい, shukumei)
• Katalanî: destí → ca nêr, fat → ca nêr
• Kirgizî: тагдыр → ky (tagdır)
• Koreyî: 운명 → ko (unmyeong), 숙명 → ko (sungmyeong)
• Latînî: fatum nêtar, sors → la, fatus nêr, pars → la mê
• Latviyayî: liktenis → lv nêr
• Lawsî: ກັມແລະເວນ (kam læ wēn), ກັມ (kam), ກະເຍີມ (ka nyœ̄m)
• Lîtwanî: likimas → lt nêr
• Makedonî: судбина mê (sudbina)
• Malayalamî: വിധി → ml (vidhi), തലയിലെഴുത്ത് → ml (talayileḻuttŭ)
• Malezî: nasib, takdir → ms
• Mecarî: sors → hu
• Mizoyî: khúarèl, khúaléng
• Mongolî:

  Kirîlî: хувь тавилан (huvʹ tavilan), хувь зохиол (huvʹ zohiol), хувь заяа (huvʹ zajaa), мөхөл → mn (möhöl), үхэл → mn (ühel), заяа тавилан (zajaa tavilan)

• Normandî: destinné mê, sort nêr
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: skjebne → no nêr

  Norweciya nînorskî: lagnad → nn nêr

• Oksîtanî: sòrt → oc
• Oygurî: تەقدىر (teqdir)
• Ozbekî: taqdir → uz, nasiba → uz, qismat → uz
• Peştûyî: قسمت → ps nêr (qәsmát)
• Plodîşî: Schikjsol nêtar
• Polonî: los → pl nêr, dola → pl mê, przeznaczenie → pl nêtar
• Portugalî: destino → pt nêr, fado → pt
• Punjabi:

  Gurmuxî: ਲੇਖ nêr (lēkh), ਕ਼ਿਸਮਤ mê (qismat), ਤਕ਼ਦੀਰ mê (taqdīr)

  Şahmuxî: لیکھ nêr (lekh), قِسْمَت mê (qismat), تَقْدِیر mê (taqdīr)

• Qazaxî: тағдыр (tağdyr), пешене (peşene), жазмыш (jazmyş)
• Romancî: destin, sort
• Romanyayî: soartă → ro, destin → ro
• Rusî: судьба́ → ru mê (sudʹbá), до́ля → ru mê (dólja), у́часть → ru mê (účastʹ), рок → ru nêr (rok), уде́л → ru nêr (udél), фа́тум → ru nêr (fátum)
• Rusînî: судьба mê (sudʹba), доля mê (dolja), осуд nêr (osud)
• Sanskrîtî: भाग्य → sa (bhāgya), दैव → sa (daiva), नियति → sa (niyati), अदृष्ट → sa (adṛṣṭa)
• Sardînî: solte, solte, solti, sorti
• Sicîlî: fatu nêr, distinu → scn nêr, sorti
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: у̀суд nêr, су̏дбина mê, су̀дба mê

  Latînî: ùsud → sh nêr, sȕdbina → sh mê, sùdba → sh mê

• Skotî: weird
• Slovakî: osud nêr
• Slovenî: usoda → sl mê
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: pśisud nêr, pśisuźenje nêtar, kjabel nêr

• Spanî: destino → es nêr, azar → es nêr
• Swahîlî: majaliwa → sw
• Swêdî: öde → sv nêtar
• Tacikî: сарнавишт → tg (sarnavišt), бахт (baxt), толеъ (toleʾ), насиба (nasiba), оянда → tg (oyanda), қисмат (qismat)
• Tagalogî: tadhana
• Tayî: ดวง → th (duuang), โชคชะตา → th, พรหมลิขิต → th, กรรม → th (gam), ชะตา → th
• Teterî: язмыш → tt (yazmış)
• Tirkî: alın yazısı → tr, yazgı → tr, kader → tr
• Tirkmenî: takdyr, täleý, nesibe, ykbal
• Tîbetî: ལས (las), སྐལ་ལས (skal las), སྔོན་ལས (sngon las)
• Urdûyî: قسمت mê (qismat), تقدیر mê (taqdīr), مقدر (muqadar)
• Ûkraynî: до́ля → uk mê (dólja), льос nêr (lʹos), тала́н nêr (talán)
• Venîsî: sorte mê, sort mê, destìn
• Viyetnamî: số phận → vi, số mạng, vận mệnh → vi
• Weylsî: tynged → cy nêr yan mê
• Ximêrî: កម្ម → km (kɑmmɔɔ), គំនូស → km (kumnuuh), ជោគវាសនា (cookviəhniə)
• Yakutî: дьылҕа (cılğa), төлкө (tölkö), анал (anal)
• Yidîşî: גורל nêr (goyrl)
• Yûnanî: μοίρα → el mê (moíra), ειμαρμένη → el mê (eimarméni), πεπρωμένο → el nêtar (peproméno), τύχη → el mê (týchi), ριζικό → el nêtar (rizikó)

  Kevn: μοῖρα mê (moîra)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara fate a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

bîsk — binêre bîsk