dem
Here nagîvasyonê
Here lêgerînê
Kurmancî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
[biguhêre]
Zayenda mê ya binavkirî | ||||
---|---|---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | dem | dem | ||
Îzafe | dema | demên | ||
Çemandî | demê | deman | ||
Nîşandera çemandî | wê demê | wan deman | ||
Bangkirin | demê | demino | ||
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | demek | demin | ||
Îzafe | demeke | demine | ||
Çemandî | demekê | deminan |

dem mê
- Wext, çax, heyam, zeman,
pergalek e bo hejmartina rojan û hefteyan û mehan û salan yan saniyeyan û deqeyan û seetan.
Ji wêjeya klasîk[biguhêre]
- Heta gehame vê demê
Ma yek nebû d'vê alemê— (Feqiyê Teyran ~1620)
Bide ber[biguhêre]
Jê[biguhêre]
Etîmolojî[biguhêre]
Ji proto-hindûewropî *dī- (“dem”), têkildarî dīti ("dem") ya sanskrîtî, տի (tî, "jî, temen, umr; sedsal, qirn") ya ermenî, ditë ("roj") ya elbanî, dydd ("roj") ya weylsî, δαΐζω ("parve kirin") ya yûnanî, time ("dem") ya inglîzî, Zeit ("dem") ya elmanî, tid ("dem") ya swêdî... Têkildarî jî (temen, umr) ya kurdî.
Bi zaravayên din[biguhêre]
- Soranî: kat
Werger[biguhêre]
- Afrîkansî: tyd → af
- Belarusî: час → be n (čas)
- Bretonî: amzer → br m
- Bulgarî: време → bg nt (vréme)
- Çekî: čas → cs n
- Danmarkî: tid → da g
- Almanî: Datum → de nt, Zeit → de mê, ?Augenblick → de m, ?Zeitmaß → de
- Erebî: وقت → ar, زمن → ar n (zeman), ?الأجل → ar, ?الأمد → ar, ?الأوان → ar, ?الأوجس → ar, ?الحرس → ar, ?الحزة → ar, ?الحفز → ar, ?الحقبة → ar, ?الدد → ar, ?الزمان → ar, ?السبات → ar, ?السهب → ar, ?العتك → ar, ?العدان → ar
- Ermenî: ժամանակ → hy (žamanak)
- Esperantoyî: tempo → eo
- Estonî: aeg → et
- Eweyî: ɣeyiɣi → ee nt
- Farisî: زمان → fa, وقت → fa, ?ایام → fa, ?دم چای → fa, ?لحظه → fa, ?دم → fa
- Fînî: aika → fi
- Fransî: temps → fr n
- Fransiya kevn: tans → fro n
- Frîsî: tiid → fy
- Galîsî: vez → gl m
- Gaelîka skotî: àm → gd n
- Gurcî: დრო → ka (dro)
- Hindî: समय → hi (samay)
- Holendî: tijd → nl n
- Mecarî: idő → hu
- Îbranî: זמן → he n (zman)
- Inglîzî: time → en, ?bedtime → en, ?juncture → en, ?point → en, ?stoup → en, ?tempo → en, ?try square → en, ?tryst → en, ?cornicle → en
- Îtalî: tempo → it n
- Îzlendî: tími → is n, tíð → is m
- Japonî: 時間 → ja (jikan), じかん → ja (jikan), 時 → ja (toki), とき → ja (toki)
- Katalanî: temps → ca n
- Koreyî: 시간 → ko (sigan)
- Sirboxirwatî: vrijeme → sh nt
- Latînî: tempus → la nt
- Latviyayî: laiks → lv n
- Makedonî: време → mk nt (vréme)
- Malayalamî: സമയം → ml (samayaṃ)
- Maltayî: darba → mt
- Mandarînî: 時間 → zh, 时间 → zh (shíjiān), 時光 → zh, 时光 → zh (shíguāng)
- Maorî: tāima → mi, wā → mi
- Minnanî: 時間 → zh-min-nan (sî-kan), 时间 → zh-min-nan (sî-kan)
- Nahwatlî: cāhuitl → nah
- Navajoyî: ookił → nv
- Norwecî: tid → no n
- Slaviya kevn: врѣмѧ → cu nt (vrěmę)
- Norsiya kevn: tíð → non m
- Polonî: czas → pl n
- Portugalî: tempo → pt n
- Rusî: время → ru nt (vrémja)
- Sirboxirwatî: vreme → sh nt
- Slovenî: čas → sl n
- Spanî: tiempo → es n
- Swêdî: tid → sv g
- Tacikî: замон → tg (zamon), вақт → tg (vaqt)
- Tayî: เวลา → th (waylaa)
- Teteriya krîmî: vaqıt → crh
- Tîbetî: དུས་ཚོད། → bo (dus tshod)
- Tirkî: zaman → tr, ?ahit → tr, ?saat → tr, ?vakit → tr, ?zamane → tr, ?abanıyorum → tr, ?baktım → tr, ?getiriyor → tr, ?getirmiş → tr, ?güldüler → tr, ?güldüm → tr, ?yakınır → tr, ?yapacağım → tr, ?yapacağız → tr, ?yapmayacağım → tr, ?yapmayacağız → tr
- Ûkraynî: час → uk n (čas)
- Weylsî: amser → cy
- Viyetnamî: thời gian → vi
- Yûnanî: χρόνος → el n (chrónos), καιρός → el n (kairós)
- Yûnaniya kevn: χρόνος → grc n (khronos)
[biguhêre]
dem mê
Jê[biguhêre]
Werger[biguhêre]
Formeke lêkerê[biguhêre]
dem
Jê[biguhêre]
Bi taybetî li Behdînan û Hekariyê.
4. lêdana tirimpêlê[biguhêre]
Cureyê peyvê nehatiye dayîn: Alîkarî:Cureyên peyvan |
- (lêdana tirimpêlê) Binere: deim
Soranî[biguhêre]
[biguhêre]
dem
- Bi alfabeya latînî nivîsina دەم (dem).
Danmarkî[biguhêre]
[biguhêre]
dem
Almanî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
Deng
[biguhêre]
dem
Norwecî[biguhêre]
[biguhêre]
dem
Swêdî[biguhêre]
[biguhêre]
dem
Tirkî[biguhêre]
[biguhêre]
dem
Kategorî:
- Kurdî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurdî
- Dengên kurdî ji Amedê
- Deng bi kurdî
- Dengên kurdî ji Bidlîsê
- Navdêr bi kurdî
- Navdêrên mê bi kurdî
- Ji wêjeya klasîk (kurdî)
- Peyvên kurdî ji proto-hindûewropî
- Kontrola wergerê
- Formên lêkeran bi kurdî
- Gotarên bê kategoriya rêzimanî
- Soranî
- Navdêr bi soranî
- Danmarkî
- Cînav bi danmarkî
- Almanî
- Deng bi almanî
- Cînav bi almanî
- Norwecî
- Cînav bi norwecî
- Swêdî
- Cînav bi swêdî
- Tirkî
- Navdêr bi tirkî