meh
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]Tewandina meh | ||
---|---|---|
Zayenda mê ya binavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | meh | meh |
Îzafe | meha | mehên |
Çemandî | mehê | mehan |
Nîşandera çemandî | wê mehê | wan mehan |
Bangkirin | mehê | mehino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | mehek | mehin |
Îzafe | meheke | mehine |
Çemandî | mehekê | mehinan |
meh mê
- 30 roj, 1/12 ji salê,
heyamek anku demek ji 30 yan 31 rojan pêkhatî (lê meha 2yem ji salnameya romî 28 yan 29 roj e.)- Ta çend-i bi hecra xwe tu min tecribe înî
Zêrê ji xwe xalis mehek û gaz-i çi hacet — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
- Ta çend-i bi hecra xwe tu min tecribe înî
Herwiha
[biguhêre]Hevmane
[biguhêre]Agahdarî
[biguhêre]Di hin devokên kurmancî de peyva "meh" nayê bikaranîn. Bi mebesta "30 roj" jî peyva "heyv/hîv" di wan devokan de tê xebitandin.
Etîmolojî
[biguhêre]- proto-hindûewropî: *mē- ("pîvan") > *me(n)ses- ("heyv")
- sanskrîtî: mas- ("heyv, meh")
- yûnanî: mene ("heyv, meh")
- latînî: mensis ("heyv, meh")
- ermenî: mis ("heyv")
- almanî: Mond ("heyv")
- îngilîzî: moon ("heyv") month ("meh") ...
Çavkanî: Horn p.216, Watkins p.51, MacKenzie P.129, Etymonline
Hevreh: heyv, pîvan
Jê
[biguhêre]Bi zaravayên din
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Abxazî: амза (āmzā)
- Adîgeyî: мазэ (mazɛ)
- Afrîkansî: maand → af
- Akanî: abosome
- Albanî: muaj → sq nêr
- Almanî: Monat nêr
- Altayiya başûrî: ай (ay)
- Amharî: ወር (wär)
- Amuzgoyî: chi'
- Aramî:
- Aromanî: mes → roa-rup nêr, lunã mê
- Asamî: মাহ (mah)
- Astûrî: mes → ast nêr
- Avarî: моцӏ (mocʼ)
- Azerî: ay → az
- Balînî: bulan, sasi
- Baskî: hil, hilabete
- Başkîrî: ай (ay)
- Belarusî: ме́сяц nêr (mjésjac)
- Belûçî: ماہ (máh)
- Bengalî: মাস → bn (maś), মাহ → bn (mah)
- Bretonî: miz → br nêr, mizvezh → br nêr
- Bruneyî: bulan
- Bulgarî: ме́сец nêr (mésec)
- Burmayî: လ (la.)
- Buryatî: һара (hara)
- Buyî: ndianl
- Çamoroyî: pulan
- Çeçenî: бутт (butt)
- Çekî: měsíc nêr
- Çerokî: ᏏᏅᏙ (sinvdo), ᎧᎸᎢ (kalvi)
- Çîçewayî: mwezi
- Çînî:
- Çuvaşî: уйӑх (ujăh)
- Dalmatî: mais nêr
- Danmarkî: måned giştî
- Dusuniya navendî: wulan
- Endonezyayî: bulan → id
- Erebî: شَهْر nêr (šahr)
- Ermenî: ամիս (amis)
- Ermeniya kevn: ամիս (amis)
- Erzayî: ков (kov)
- Esperantoyî: monato
- Estonî: kuu
- Eweyî: dzinu, ɣleti
- Farisî: ماه (mâh)
- Ferî: mánaður nêr
- Fînî: kuukausi, kuu → fi
- Fransî: mois nêr
- Friyolî: mês nêr
- Frîsiya bakur: moune; muun nêr
- Frîsiya saterlandî: Mound
- Frîsî: moanne giştî
- Gaelîka skotî: mìos nêr
- Galîsî: mes → gl nêr
- Godoberî: пурццу
- Gotî: 𐌼𐌴𐌽𐍉𐌸𐍃 nêr (mēnōþs)
- Gujaratî: મહિનો → gu nêr (mahino)
- Gurcî: თვე (tve)
- Haîtî: mwa
- Hawayî: mahina
- Hawsayî: wata → ha
- Hindî: महीना → hi nêr (mahīnā), मास → hi nêr (mās), माह → hi nêr (māh)
- Hîlîgaynonî: bulan
- Hmongî: hli
- Holendî: maand → nl mê
- Îbranî: חודש \ חֹדֶשׁ → he nêr (khódesh)
- Îdoyî: monato → io
- Îlokanoyî: bulan
- Îngilîziya kevn: mōnaþ nêr
- Îngilîziya navîn: moneth
- Îngilîzî: month → en
- Îngûşî: бутт (butt)
- Înterlîngua: mense
- Înuîtî: ᑕᖅᕿᖅ (taqqiq)
- Îrlendî: mí mê
- Îstriyotî: miz
- Îtalî: mese → it nêr
- Îzlendî: mánuður → is
- Japonî: 月 → ja (つき, tsuki), 月間 → ja (げっかん, gekkan)
- Javayî: sasi → jv
- Kabardî: мазэ (mazɛ)
- Kabîlî: ayyur nêr
- Kalmîkî: сар (sar)
- Kannadayî: ಮಾಸ → kn (māsa), ತಿಂಗಳು → kn (tiṅgaḷu)
- Kaqçikelî: ik’
- Karelî: kuu
- Kaşûbî: miesąc nêr
- Katalanî: mes → ca nêr
- Keşmîrî: رؠتھ (ryath)
- Khmuyî: ເນື່ອນ
- Kirgizî: ай → ky (ay)
- Kîkûyûyî: mweri sinif 3
- Kîngalî: මාසය → si (māsaya)
- Koreyî: 달 → ko (dal), 월 → ko (wol)
- Kornî: mis nêr
- Korsîkayî: mese nêr
- Ladînî: meis, mens, mëns
- Latînî: mensis → la nêr
- Latviyayî: mēnesis nêr
- Lawsî: ເດືອນ → lo (dư̄an)
- Lezgînî: варз (varz)
- Lîgûrî: méize nêr
- Lîtwanî: mėnuo → lt nêr
- Lîvonî: kū
- Lombardî: mes nêr
- Makedonî: месец nêr (mesec)
- Malayalamî: മാസം → ml (māsaṃ)
- Malezî: bulan → ms, purnama
- Maltayî: xahar → mt nêr
- Mançûyî: ᠪᡳᠶᠠ
- Manipurî: ꯊꯥ (thā)
- Maorî: marama
- Maranaoyî: bolan
- Maratî: महिना → mr (mahinā)
- Marî:
- Mariya rojavayî: тӹлзӹ (tÿlzÿ)
- Mecarî: hónap → hu
- Mongolî: сар → mn (sar)
- Mwanî: mwezi
- Nahwatliya klasîk: mētztli
- Nandî: arawa
- Navajoyî: náhidizídígíí, náhidizííd, yiził
- Nedersaksî:
- Nepalî: महिना (mahinā)
- Normandî: mais nêr
- Norwecî:
- Ohloniya başûr: hemetscha char
- Ojibweyî: giizis
- Oksîtanî: mes → oc
- Oriyayî: ମାସ → or (masô)
- Oromoyî: baatii
- Osetî: мӕй (mæj)
- Oygurî: ئاي → ug (ay)
- Ozbekî: oy → uz
- Pa'o karen: လာ
- Papyamentoyî: luna
- Pelayî: la̠³⁵, lɛ̠̃³⁵ma³¹
- Peştûyî: مياشت → ps nêr (myāšt)
- Pîpîlî: metzti
- Plodîşî: Moonat mê
- Polonî: miesiąc → pl mê nezi
- Portugalî: mês → pt nêr
- Puncabî: ਮਹੀਨਾ (mahīnā)
- Qazaxî: ай (ai)
- Qiptî: ⲁⲃⲟⲧ nêr (ɑouːt), ⲉⲃⲟⲧ nêr (aouːt), ⲁⲃⲏⲧ pirjimar (ɑouat), ⲉⲃⲁⲧⲉ pirjimar (aouɑda)
- Romancî: mais nêr
- Romanî: masek nêr, ćhon nêr
- Romanyayî: lună → ro mê
- Rusî: ме́сяц nêr (mésjac)
- Rusînî: мі́сяць nêr (mísjacʹ)
- S'gaw karenî: လါ (lah)
- Samiya bakurî: mánotbadji
- Samiya înarî: mánuppaje
- Samiya skoltî: mään, määnpââ´jj
- Sanskrîtî: मास → sa (māsa)
- Sardînî: mese, mesi
- Sicîlî: misi → scn nêr
- Silesî: mjeśůnc nêr
- Sindhî: مهنو
- Sirboxirwatî:
- Slaviya kevn:
- Kirîlî: мѣсѧць nêr (měsęcĭ)
- Slaviya rojavayî ya kevn: мѣсѧць nêr (měsęcĭ)
- Slovakî: mesiac → sk nêr
- Slovenî: mésec → sl nêr
- Somalî: bil → so
- Sorbî:
- Sotoyiya başûr: kgwedi → st
- Spanî: mes nêr
- Sundanî: sasih
- Swahîlî: mwezi → sw sinif 3/4
- Swêdî: månad → sv giştî
- Şerpayî: ལའ (la')
- Tabasaranî: ваз (vaz)
- Tacikî: моҳ → tg (moh)
- Tagalogî: buwan → tl
- Tamîlî: மாதம் → ta (mātam), மாசம் → ta (mācam), திங்கள் → ta (tiṅkaḷ)
- Tayî: เดือน → th (dʉʉan), มาส → th (mâas)
- Telûgûyî: నెల → te (nela), మాసము → te (māsamu)
- Temazîxtiya atlasa navendî: ⵢⵓⵔ (yur)
- Teteriya krîmî: ay
- Teterî: ай → tt (ay)
- Tigrînî: ወርሒ (wärḥi)
- Tirkî: ay → tr
- Tirkmenî: aý → tk
- Tîbetî: ཟླ (zla)
- Tokpisinî: mun
- Toxarî A: mañ
- Toxarî B: meñe
- Tuvanî: ай (ay)
- Ugarîtî: 𐎊𐎗𐎃 (yrḫ)
- Urdûyî: مہینا nêr (mahīnā), مہینہ nêr (mahīnah), ماہ nêr (māh), ماس nêr (mās)
- Ûkraynî: мі́сяць nêr (mísjacʹ)
- Venîsî: méxe
- Vepsî: ku
- Viyetnamî: tháng → vi (𣎃)
- Volapûkî: mul → vo
- Weylsî: mis → cy
- Ximêrî: ខែ → km (khae)
- Yagnobî: моҳ (moh)
- Yakutî: ый (ıy)
- Yidîşî: חודש → yi nêr (khóydesh), מאָנאַט nêr (monat)
- Yûnanî: μήνας → el nêr (mínas)
- Zhuangî: ndwen
- Zimanê destan ê emerîkî: 1@TipFinger-PalmBack-1@CenterChesthigh-FingerUp 1@BaseThumb-PalmBack-1@CenterChesthigh-FingerUp
- Zuluyî: inyanga → zu sinif 9/10
Lîsteya mehan
[biguhêre]zayînî (mîladî, gregoriyanî
[biguhêre]Li ser navê mehan di navbera zimanzan û weşanan de lihevhatinek tune. Îro gelek lîsteyên mehan hene ku tên bikaranîn. Lîsteyek wiha ye:
Ev nav jî gelek tên bi kar anîn:
koçî (hicrî)
[biguhêre]- muherem
- sefer
- rebîʿulewel
- rebîʿulaxer
- cemazîyelewel
- cemazîyelaxer
- receb
- şeʿban
- remezan
- şewal
- zîlqeʿde
- zîlẖece
rojî (şemsî)
[biguhêre]- nûroj
- gulan
- baranbiran
- germaciman
- gelawêj
- berewpayîz
- mîran
- gelarêzan
- agirdan
- seholbendan
- nawzistan
- polan
bahayî
[biguhêre]- biha
- celal
- cemal
- ʿezemet
- nûr
- reẖmet
- kelimat
- kemal
- esma
- îzet
- meşiyet
- ʿîlim, ʿilm
- qudret
- qewl
- mesail
- şeref
- siltan, sultan
- mulk
- ela
Navdêr 2
[biguhêre]meh mê
- (Ûrmîye) mey, bade, şerab
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Werger
[biguhêre]Bilêvkirin
[biguhêre]Rengdêr
[biguhêre]meh
- bêkeyf, bêcoş
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Navdêr
[biguhêre]meh
- (malbat) dayik, dê
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Kategorî:
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên mê bi kurmancî
- Ji wêjeya klasîk (kurmancî)
- Jêgirtin bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Peyvên kurmancî ji proto-îranî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi aramiya nû ya asûrî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi qiptî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi şerpayî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi yidîşî
- Termên bi skrîpteke nestandard bi zimanê destan ê emerîkî
- Îngilîzî
- Deng bi îngilîzî
- Rengdêr bi îngilîzî
- Zhuangî
- Navdêr bi zhuangî
- Malbat bi zhuangî