heyam

 Binêre herwiha: Heyam

Kurdî

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	heyam	heyam
Îzafe	heyama	heyamên
Çemandî	heyamê	heyaman
Nîşandera çemandî	wê heyamê	wan heyaman
Bangkirin	heyamê	heyamino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	heyamek	heyamin
Îzafe	heyameke	heyamine
Çemandî	heyamekê	heyaminan

heyam mê

1. serdem, zeman
2. demsal, sezon
3. seqayê derve
4. rewşa seqayî (baran û berf û ba û ewr û sarma û germa yan yek yan hin ji wan)

Herwiha

• ayan
• eyam

Bide ber

• xeyam

Bi kar anîn

• çi heyamê: kengî
• wê heyamê: hingê

Jê

• hevçax
• hevçaxî

Etîmolojî

Ji erebî أَيَّام‎ (ʾayyām) forma pirjimar ya يَوْم‎ (yawm, “roj”) (binêrin yewmî), ji proto-samî *yawm- (“roj”) hevreha aramî ܝܘܡܐ‎ (yewma), îbrî יוׂם (yom), akadî ûmu. Bo zêdebûna H li destpêka peyvê di kurdî de, binêrin: hesp yan heşt.

Herwiha bidin ber farisî آوام‎ (âvâm, “dem, demsal”), pehlewî ʾwbʾm (āwām, “demsal, zeman”). Tîpa A ya destpêka peyvên pehlewî di kurdî de pir carî dibe he/hê. Binire hesin > ahen, hesîn > asûden, hêsan > asan. Lê di haletên wiha de di kurmancî de divê M bûba V (wek farisî "nam, dam, badem" û kurmancî "nav, dav, bahîv") loma toeriya ku heyam hevreha avam ya farisî be, qels e.

Werger

• Bitruscan: timun
• Bretonî: amzer → br mê
• Bulgarî: време → bg (vreme), час → bg (čas)
• Çekî: čas → cs nêr
• Çînî: 时间/時間
• Ekspreso: tempo
• Almanî: Dauer → de mê, Zeit → de mê, Frist → de mê, Periode → de mê, Wetter → de nêr, Zeitabschnitt → de nêr, Zeitalter → de nêr, Zeitspanne → de mê
• Erebî: عهد‎ → ar, عصر‎ → ar
• Esperantoyî: tempo → eo
• Farisî: پریود‎ → fa, دوره‎ → fa, اصطلاح‎ → fa
• Fînî: aika → fi
• Fransî: temps → fr nêr
• Frîsî: tiid → fy
• Guwaranî: ára → gn
• Holendî: tijd → nl nêr
• Îbranî: זמן‎ → he mê
• Indonezî: waktu → id
• Inglîzî: time → en, period → en, season → en
• Înterlîngua: tempore → ia
• Îtalî: tempo → it nêr
• Japonî: 時間 (じかん, jikan) (amount), 時 (とき, toki) (at)
• Katalanî: temps → ca nêr
• Koreyî: 시간 [時間] (sigan) (amount), 때 (ddae) (at)
• Latînî: tempus → la nêtar
• Norwecî: tid → no
• Polonî: czas → pl nêr
• Portugalî: tempo → pt nêr
• Romanyayî: timp → ro nêtar, vreme → ro mê
• Rusî: время → ru (vremja), час → ru (čas)
• Spanî: tiempo → es nêr
• Swêdî: tid → sv
• Tirkî: zaman → tr, çağ → tr, dönem → tr, mevsim → tr, devir → tr
• Tupînambayî: 'ara
• Volapûkî: tim → vo, tüp → vo
• Yûnanî: (Chronos)