Nimînok:Ferhengok
Ferhengokeke têgihên di Wîkîferhengê de tên bikaranîn. Ji bo lînkkirina vê rûpelê şablona {{nimînok}} bi kar bînin.
A
[biguhêre]B
[biguhêre]- baneşan
- binavkirî
- Bi-nav-kirî. Formeke navdêrê ye. Kevirê min. Sêva te.
- biwêj
- bireser
- Pêkhateya ku kar lê tê kirin. Mînak Xecê sêv xwar. Peyva sêv di vê hevokê de bireser e. Bide ber: kirde
C
[biguhêre]- cînav
- cotreh
- Peyvên ku ji eynî rehî çêbûne lê belê bi rêyên cuda ketine zimanekî. Bi îngilîzî doublet. Bide ber #hevreh
Ç
[biguhêre]D
[biguhêre]- daçek
- dariştin, dariştî
- Çêkirina peyvan bi pêşgir, navgir û paşgiran.
- dijwate
- Peyvên ku wateya wan %100 cuda ye. Mînak mezin û biçûk dijwateyên hev in.
E
[biguhêre]Ê
[biguhêre]F
[biguhêre]G
[biguhêre]- girêdek
- gerguhêz, gh
- Lêkera ku bireserê werdigire. Nimûne: Min sêv xwar. Li vir "xwarin" gerguhêz e ji ber ku dikare bi "sêv" were bikaranîn.
H
[biguhêre]- hevmane
- Peyvên ku maneya wan eynî ne. Mînak ciwan û xweşik
- hevdeng
- Peyvên ku wekî peyveke din tên bilêvkirin lê nivîsîn, mane an jî rehê wan ji hev cuda ne.
- hevreh
- Peyvên ku ji heman peyvê çêbûne.
- hoker
I
[biguhêre]Î
[biguhêre]J
[biguhêre]K
[biguhêre]- kirde
- Pêkhateya ku di hevokekê de karî dike. Mînak Xecê sêv xwar. Peyva Xecê di vê hevokê de kirdeye. Bide ber: bireser
L
[biguhêre]- lêker
- Peyvên ku nîşanê kirinê an bûyînê dikin. Tewîna peyvan li ser Wîkîferhengê wek tewandin tê binavkirin.
M
[biguhêre]- mê, m
- Navdêrên ku zayenda wan li gorî mê ditewe. Herwiha bnr. mn, nêr.
- mê û nêr, mn
- Navdêrên ku zayenda wan li gorî hem mê hem nêr ditewe. Herwiha bnr. mê, nêr.
N
[biguhêre]- navdêr
- Navên tişt (sêv, heywan, qedeh) yan mefhûman (dilşadî, bextiyarî hwd.) di rêzimanê de.
- negerguhêz, ngh
- Lêkera ku bireserê wernagire. Nimûne: "Ez diçim mektebê" li vir çûn negerguhêz e.
- neqiyasbar
- Rengdêrên ku formên wan yên bi -tir, -tirîn an herî tune.
- navmiletî
- Kelîmeyeke deynkirî ya ku di çend zimanan de bi mane û etîmolojiyeke eynî an jî nêzîkî hev derbas dibe, bi gelemperî ji ber peydabûna çend deynkirinên hevdem û/an zincîreyeke deynkirinên li pey hev ku zû diqewimin çêdibin. Di netîceyê de dibe ku peydakirina eslê rast a etîmolojîk a terimekê zimanekî zor an ne mimkûn be. Wek nimûne doktor, otêl, înternet, taksî, an televîzyon.
O
[biguhêre]P
[biguhêre]- paşgir
- paşvesazî
- Çêkirina peyvên nû bi kurtkirina peyvên heyî. Mînak ajo ji ajotin.
- pêkhatî, pêk
- Çêkirina peyvên nû bi lihevanîna du an zêdetir peyvan.
- pêşgir
- pirjimar
- pirtik
- purîzm
- Kelîmeyên ku bi armanca purîzma zimanî tên bikaranîn.
Q
[biguhêre]- qusandin
- Kurtkirina peyvekê bi avêtina çend herfan e û maneya peyvê naguherîne. Mînak Miho ji Mihemmed.
R
[biguhêre]S
[biguhêre]- serenav
- Cureyekî navdêran e ku îşaretê peyvên yekane mîna Iqlîdes, Mihemed dike. Serenav di kurmancî de bi herfên girek tên nivîsîn.
- sic
- Hokereke latînî ku tê maneya "lewma". Bi edetê di nav
[de tê nivîsin û mirov dixwaze bibêje ku ew peyv ne xeletiya kesa ku nivîsekê kopî dike ye, nivîs ji orîjînalê bêyî guhartinê hatiye wergirtin. - sormancî
- Tevlihevkirina soranî û kurmancî di zimanê nivîskî de, xisusen bikaranîna kelîmeyên soranî di kurmancî de yan jî yên kurmancî di soranî de ku xelkê kurmancîziman û soranîziman nizanin.
Ş
[biguhêre]T
[biguhêre]- têkilkirin
- Çêkirina peyvekê bi riya tevlîkirina du peyvan. Mînak tirkmancî ji tirkî + kurmancî.
- tewandin
- tewîn
U
[biguhêre]Û
[biguhêre]V
[biguhêre]W
[biguhêre]- wergirtina wateyê, wergirtin
- Berfirehtirkirina wateya peyveke heyî bi riya wergerandina ji zimanekî din.
X
[biguhêre]- xweşbêjî an (edebî kelam)
- Peyv û derbirînên li şûna peyveke din ji bo veşartina maneya nexweş an bişerm tên bikaranîn.
Y
[biguhêre]- wergerandina yekser, yekser
- Çêkirina peyveke nû bi riya wergerandina ji zimanekî din.