herf

Kurmancî

Bilêvkirin

IPA^(kilîd): /ħɛɾf/, ḧerf, حەرف

Navdêr

herf m

tîp, pît,
libên nivîsê (a, b, c, ç, d, e, ...)
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
teşbîh, şibî, dirûv
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Ji wêjeyê

Herfa ko me gotî, neqşihûr e
Lê meqsed û me'neya wê kûr e — (Dîwana Memûzîn ya Ehmedê Xanî)

Bi alfabeyên din

kurdî-erebî: حه‌رف

Jê

Etîmolojî

Hevreha soranî حه‌رف (ḥerf), farisî حرف (ḥerf), tirkî harf, hemû ji erebî حرف (ḥerf) ji حرف (ḥerefe, “xet”) lê kirin, xirab kirin - binere herifandin), hevreha aramî חרף (xarêf: xîç, xet, xêz). Bi texmîna ku "tîp" yan "pît" "kurdîtir" be, gelek kes wan bi kar tînin lê "tîp" ji fransî "type" e û "pît" jî varyanteke wê ye ku bi metatezê peyda bûye.

Werger

Afrîkansî: letter → af
Albanî: shkronjë → sq m
Almanî: Buchstabe → de n, Letter → de m
Amharî: ፊደል (fidäl)
Aramiya nû ya asûrî: ܐܵܬܘܼܬܵܐ (atuta)
Asamî: আখৰ (akhor)
Astûrî: lletra → ast m
Avarî: хӏарп (ḥʳarp)
Azerî: hərf → az
Baskî: letra
Başkîrî: хәреф (xäref)
Belarusî: лі́тара m (lítara)
Bengalî: অক্ষর → bn (ôkkhôr), হরফ → bn (hôrôph)
Bretonî: lizherenn → br
Bulgarî: бу́ква m (búkva)
Burmayî: အက္ခရာ → my (akhka.ra)
Çeçenî: элп (elp)
Çekî: písmeno → cs nt
Çîçewayî: lemba
Çînî:
Kantonî: 字母 (zi⁶ mou⁵), 字 (zi⁶)

Dunganî: зыму (zɨmu), зы (zɨ)

Mandarînî: 字母 → zh (zìmǔ), 字 → zh (zì), 文字 → zh (wénzì)

Minnanî: 字母 → zh-min-nan (lī-bú / jī-bó / jī-bú), 字 → zh-min-nan (lī / jī)

Wuyî: 字母, 字
Çuvaşî: саспалли (saspalli)
Dalmatî: latera m
Danmarkî: bogstav → da nt yan g
Divehî: އަކުރު (akuru)
Dusuniya navendî: pimato
Elmanîşî: Buchstabe n
Endonezyayî: huruf → id
Erebî: حَرْف → ar n (ḥarf)
Erebiya misrî: حرف n (ḥarf)

Erebiya kendavî: حرف n (ḥarf)
Ermenî: տառ → hy (taṙ), գիր → hy (gir)
Esperantoyî: litero → eo
Estonî: täht → et, kirjatäht, aabe → et, pookstav
Farisî: حرف → fa (harf), نویسه → fa (nevisa), وات → fa (vât)
Ferî: bókstavur → fo n, stavur → fo n
Fîjî: vola → fj
Fînî: kirjain → fi, aakkonen → fi
Fransî: lettre → fr m, caractère → fr n
Friyolî: letare m, lètare m
Fulahî:
Adlamî: 𞤢𞤤𞤳𞤵𞤤𞤢𞤤, 𞤸𞤢𞤪𞤬𞤵

Latînî: alkulal, harfu
Gaelîka skotî: litir m
Galîsî: letra → gl m
Gujaratî: અક્ષર (akṣar), હરફ → gu (haraph)
Gurcî: ასო → ka (aso)
Haîtî: lèt
Hawayî: hua palapala
Hindî: अक्षर → hi n (akṣar), लिपि → hi m (lipi), वर्ण → hi n (varṇ), हरफ़ → hi n (haraf), हर्फ़ n (harf), हरफ → hi n (haraph), हर्फ → hi (harph), आखर → hi n (ākhar), अखर → hi n (akhar)
Holendî: letter → nl m, karakter → nl nt, letterteken → nl nt, boekstaaf → nl n
Îbranî: אוֹת m (ot)
Îlokanoyî: kurdit
Îngilîziya kevn: stæf → ang n, bōcstæf n
Îngilîzî: letter → en
Îngriyî: bukva, aampuussen, kirjamerkki
Înterlîngua: littera, litera
Îrlendî: litir → ga m
Îtalî: lettera → it m, carattere → it n, lettera dell'alfabeto m
Îzlendî: bókstafur → is n, stafur → is n
Japonî: 文字 → ja (もじ, moji), 字 → ja (じ, ji)
Javayiya kevn: akṣara
Javayî: aksara → jv
Kabîlî: asekkil
Kalmîkî: үзг (üzg)
Kannadayî: ಅಕ್ಷರ → kn (akṣara)
Katalanî: lletra → ca m, caràcter → ca n
Kirgizî: тамга → ky (tamga), арип → ky (arip)
Kîngalî: අකුර → si (akura)
Koreyî: 문자 → ko (munja), 글씨 → ko (geulssi), 글자 → ko (geulja)
Kreyoliya morîtanî: let
Kumikî: гьарп (harp)
Latgalî: liters n
Latînî: littera → la
Latviyayî: burts n
Lawsî: ຕົວ (tūa), ຕົວອັກສອນ (tūa ʼak sǭn), ອັກສອນ (ʼak sǭn), ອັກຂະຣະ (ʼak kha ra), ຫນັງສື (nang sư̄), ຕົວຫນັງສື (tūa nang sư̄), ອັກຂະລະ (ʼak kha la)
Lîtwanî: raidė → lt m
Lueyî: ᦟᦲᧅ (liik)
Luksembûrgî: Buschtaf n
Makedonî: буква m (bukva)
Malayalamî: അക്ഷരം → ml (akṣaraṃ)
Malezî: huruf → ms
Maltayî: ittra m
Mançûyî: ᡥᡝᡵᡤᡝᠨ
Maratî: अक्षर → mr (akṣar)
Mecarî: betű → hu
Mongolî:
Kirîlî: үсэг → mn (üseg)
Nedersaksî: Bookstaav → nds n, Bookstoov n
Nepalî: अक्षर → ne (akṣar)
Normandî: lettre m
Norsiya kevn: bókstafr n
Norwecî:
Norweciya bokmålî: bokstav → no n

Norweciya nînorskî: bokstav → nn n
Oksîtanî: letra → oc m, caractèr → oc n
Oriyayî: ଲିପି → or (lipi)
Osetî: дамгъӕ (damǧæ)
Osmanî: حرف (harf)
Oygurî: ھەرپ (herp)
Ozbekî: harf → uz
Palî: akkhara
Peştûyî: حرف → ps n (harf)
Piedmontîsî: litra m
Plodîşî: Büakstow m
Polonî: litera → pl m
Portugalî: letra → pt m
Prakrît:
Prakrîtiya sawurasenî: अक्खर (akkhar)
Puncabî: ਅੱਖਰ → pa n (akkhar), ਹਰਫ਼ (haraf)
Qazaxî: әріп (ärıp)
Marwarî: आखर (ākhar), अच्छर (acchar)
Romagnolî: lètra m
Romancî: letra m, bustab n, custab n
Romanyayî: literă → ro m, caracter → ro nt
Rusî: бу́ква m (búkva), ли́тера m (lítera)
Samiya skoltî: bukva, ǩeʹrjj
Sanskrîtî: वर्ण → sa n (varṇa), अक्षर → sa nt (akṣara)
Sardînî: lítara m, lítera m
Sicîlî: littra → scn m, lìttira → scn m
Sindhî: اکر
Sirboxirwatî:
Kirîlî: сло̏во nt, бу̏ква m

Latînî: slȍvo → sh nt, bȕkva → sh m
Slaviya kevn:
Kirîlî: боукꙑ m (buky), писмѧ nt (pismę)
Slaviya rojavayî ya kevn: бꙋкꙑ m (buky), чьрта m (čĭrta)
Slovakî: písmeno nt
Slovenî: črka → sl m
Somalî: xaraf
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: pismik n

Sorbiya jorîn: pismik n
Spanî: letra → es m, carácter → es n
Swahîlî: herufi → sw
Swêdî: bokstav → sv g
Şanî: လိၵ်ႈ (līk)
Şîngazîcayî: harufu sinif c9/c10
Tabasaranî: гьярф (hjarf)
Tacikî: ҳарф → tg (harf)
Tagalogî: titik → tl, letra
Tamîlî: எழுத்து → ta (eḻuttu)
Tayî: ตัวอักษร → th, อักษร → th, อักขระ → th, ตัวหนังสือ → th, หนังสือ → th
Telûgûyî: అక్షరము → te (akṣaramu)
Temazîxtiya atlasa navendî: ⴰⵙⴽⴽⵉⵍ n (askkil)
Temazîxtiya atlasa navendî: ⴰⵙⴽⴽⵉⵍ n (askkil)
Teterî: хәреф → tt (xäref)
Tigrînî: ፊደል (fidäl)
Tirkî: harf → tr
Tirkmenî: harp
Tîbetî: ཡི་གེ (yi ge)
Tokpisinî: leta
Urdûyî: حرف n (harf)
Ûkraynî: бу́ква m (búkva), лі́тера m (lítera)
Venîsî: łétara m, létara m, létera m
Viyetnamî: chữ cái → vi, kí tự → vi
Volapûkî: tonat → vo, tonab
Walonî: lete → wa m
Weylsî: llythyren → cy m
Wîlamowî: büchśtaow
Wutunhuayî: yegai
Ximêrî: តួអក្សរ (tuəʼksɑɑ), អក្សរ → km (ʼɑksɑɑ)
Yagnobî: ҳарф (harf)
Yidîşî: אות n yan nt (os), אָס n yan nt (os), בוכשטאַב n (bukhshtab)
Yorubayî: lẹ́tà
Yûnanî: γράμμα → el nt (grámma)
Kevn: γράμμα nt (grámma)
Zhuangî: cihmeh

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara letter a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.