mêr

Binêre herwiha: mer û merr

Kurmancî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	mêr	mêr
Îzafe	mêrê	mêrên
Çemandî	mêrî	mêran
Nîşandera çemandî	wî mêrî	wan mêran
Bangkirin	mêro	mêrino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	mêrek	mêrin
Îzafe	mêrekî	mêrine
Çemandî	mêrekî	mêrinan

mêr nêr

Zelam, mirovên nêr.
(bi taybetî yên mezin)
- Mêr li qata jêr, li salonê rûniştine, jin jî li jor. — (Mehmed Uzun, Bîra qederê, Weşanên Nefel, 2002, r. 15)
- Mêr û xortên gund bi bejn û bala Karê ya zirav, bi demê wê yê qemer û çavên wê yên belek, kenê li ser demê wê ve heyr-hijmekar man. — (Egîdê Xudo, Dê û Dêmarî, Weşanên Nûdem)
- Minetê negre, eşkere bike, ez mêrê xeyîdê nînim, ne jî ew mirov im, ku ji min bitirsin. — (Frîda Hecî Cewarî, Bîranînên Min, Weşanên Lîmûş, 2010, r. 118)
Hevserê jinekê, şûyê jinekê.
- Yan carekê bi şadanî malxweya wî jê re bigota mêro û wî jî jê re bigota jinê... — (Zeynelabidîn Zinar, Balafira Jînê, Weşanên Pencînar, 1993, r. 129, ISBN 91 972090 3 1)
- Metê ji van gotinên Nêrgisa koçer têdigêhîje ku mêrê wê pir nexweş e (...) — (Hesenê Metê, Labîrenta Cinan, Weşanên Welat, 1994, r. 170)
Camêr, xweşmêr, wêrek, gernas, egîd, qehreman, dilêr^[1]
- Ew mêrek bi sed mêran e.
- (...) qedandina xwarina ji qawişan re diçû mecbûrî bû, eger mêr hebana wê ew xwarin neqedandina an jî bavêtana. — (Bûbê Eser, Gardiyan, Weşanxaneya Nefel, 2002)
xurt, serdest, metirsî
- Mêr du celeb in, mêrê mêrkuj, mêrê xwekuj^[2]
- Ma bi a te ew jî mêr e û dikane mêran bikuje? — (Firat Cewerî, Girtî, Weşanên Nûdem, 1986)

Bi alfabeyên din[biguhêre]

kurdî-erebî: مێر‎

Pîrepend[biguhêre]

An mêrê xas be, yan bivir û das be, yan jî bibmire xwe re xilas be

Bide ber[biguhêre]

nêr

Jê[biguhêre]

mêr xwestin (lêker)
mêr kirin (lêker)
mêr bûn (lêker)
mêrxwestin (navdêr)
mêrkirin (navdêr)
mêrbûn (navdêr)
mêrkirî (rengdêr)
bêmêr
bêmêrî
bêmêrîtî
bimêr
bimêrî
bimêrîtî
mêrane
mêranî
mêratî
mêrîtî ketin
mêrik

Etîmolojî[biguhêre]

Hevreha sanskrîtî मर्त्य (mártya), avestayî 𐬨𐬀𐬴𐬌𐬌𐬀‎‎ (maṣ̌iia), farisiya kevn 𐎶𐎼𐎫𐎡𐎹 (m-r-t-i-y /martiya/) hemû ji proto-hindûewropî *mórtyos, têkilî peyvên mirov û mirin.

Proto-hindûewropî: *mer- ("mirin") > *mer-to ("mirov") + *teuk- ("malbat, binemal")

Sogdî: marta-tauxma-
Pehlewî: mertum ("mirov")
Farisî: merdom ("mirov")
Zazakî: merdim
Hewramî: merdim
Kurmancî: mirov, meriv, mêr

Werger[biguhêre]

mirovên nêr

Aasayî: hat-uk
Abu' arapeşî: aleman
Abxazî: ахаҵа (āxāc̣ā)
Açehî: agam
Adîgeyî: хъулъфыгъ (χ°łfəġ), лӏы (ḷə)
Afarî: núm
Afrîkansî: man → af
Ahomî: 𑜋𑜩 (chay)
Akadî: 𒀀𒉿𒈝 (awīlum), 𒍣𒅗𒊒𒌝 (zikarum)
Akanî: ɔ̀bàrímá
Aklanon: eaki
Alabamayî: naani
Alawayî: lilmi
Albanî: burrë → sq, trim → sq
Alêwîtî: tayaĝux̂
Almaniya navendî ya rojhilat: Moan
Almaniya Pennsylvania: Mann n
Almanî: Mann → de n, Herr → de n
Elmanîşî: Maa n
Alutor: ӄылавул (qəlavul)
Amayî: noko
Amazîxiya fasî: ⴰⵔⴳⴰⵣ (argaz)
Amharî: ወንድ (wänd)
Apaçiya rojava: nnee, nndee, ndee, indee, ndeeń
Aragonî: hombre → an n
Aramî: גַּבְרָא‎ (gaḇrā)
Aramî: 𐡂𐡁𐡓𐡀‎ (gbrʾ)

Aramiya nû ya asûrî: ܐܘܿܪܙܵܐ‎ n (urza), ܓܲܒ݂ܪܵܐ‎ n (gawra)

Siryaniya klasîk: ܓܰܒܪܳܐ‎ (gaḇrā)

Mandaicî: ࡂࡁࡓࡀ‎ (gbrʾ)

Aramiya samarî: ࠂࠁࠓࠀ‎ (gbrʾ /gaḇrā/)
Argobbayî: ወንድ (wänd)
Arosî: noni
Arrernteyiya rojavayî: artwe
Asamî: মতা মানুহ (mota manuh)
Astûrî: home → ast n
Atîkamekwî: iriniw
Avarî: бихьинчи (bixinči), гӏадан (ʿadan)
Aymarayî: chacha → ay
Aynuyî: オッカヨ (okkayo)
Azerî: adam → az, kişi → az, ər → az
Balînî: muani, lanang
Bambarayî: cɛ
Banjarî: lakian
Baskî: gizon → eu, gizaseme, gizonki
Başkîrî: ир (ir), ир кеше (ir keše)
Baureyî: hir
Bayerî: mo, må, môô
Belarusî: мужчы́на n (mužčýna), муж n (muž)
Belûçî: مرد‎ (mard)
Bengalî: পুরুষ → bn (puruś), নর → bn (nôr), মরদ → bn (môrôd)
Berberî:
Taşelhitî: argaz n
Betoî: humasoi
Bextiyarî: پیا‎ (piyâ)
Blakfotî: ninaa
Bretonî: gwaz → br n, den → br n
Bugî: burane
Bukiyîpî: élman
Bulgarî: мъж → bg n (mǎž)
Buluyî (Kamerûn): fam
Burmayî: ယောက်ျား → my (yaukya:)
Buryatî: эрэ хүн (ere xün)
Crowî: bacheé
Çamicuroyî: yelna
Çeçenî: боьрша стаг (börša stag), стаг (stag)
Çekî: muž → cs n, pán → cs n
Çerokî: ᎠᏍᎦᏯ (asgaya)
Çeyenî: hetane
Çîçewayî: mwamuna
Çîkasawî: hattak nakni', hattak, nakni'
Çînî:
Kantonî: 男人 (naam⁴ jan^4-2)

Dunganî: нанжын (nanřɨn), нанзыхан (nanzɨhan)

Hakkayî: 男人 (nàm-ngìn)

Mandarînî: 男人 → zh (nánrén), 男的 → zh (nán de), 男子 → zh (nánzǐ), 男子漢 → zh (nánzǐhàn)

Min beî: 男人 (nâng-nêng)

Min dongî: 男 (nàng), 唐部儂 (dòng-buô-nè̤ng), 男界 (nàng-gái)

Minnanî: 查埔人 → zh-min-nan (cha-po͘-lâng), 男人 → zh-min-nan (lâm-jîn)

Teoçewî: 查埔人 (da1 bou1 nang5)

Wuyî: 男人
Çîrîkawayî: ndé
Çoktawî: hatak
Çuaveyî: yai
Çuvaşî: ар ҫын (ar śyn), ар (ar)
Dalmatî: jomno n
Danmarkiya jersey: kääd'l
Danmarkî: mand → da g
Divehî: ފިރިހެން މީހާ‎ (firihen̊ mīhā)
Dolganî: эр киһи (er kihi)
Elwîrî-wîderî: میرده‎ (mirde)
Endonezyayî: pria → id, laki-laki → id
Erebî: رَجُل‎ → ar n (rajul)
Erebiya misrî: راجِل‎ n (rāgil)

Erebiya kendavî: ريل‎ (rayyāl)

Erebiya hîcazî: رِجَّال‎ n (rijjāl), راجل‎ n (rājil)

Erebiya fasî: راجل‎ n (rājil)

Erebiya başûrê şamê: رِجَّال‎ n (rijjāl)

Erebiya sudanî: زول‎ (zōl), راجِل‎ (rājil)
Ermenî: տղամարդ → hy (tłamard), մարդ → hy (mard)
Erzayî: аля (alja)
Esperantoyî: viro → eo
Estonî: mees → et, meesterahvas
Etiyopiya klasîk: ዕድ (ʿəd)
Evenî: няри (ņari)
Evenkî: бэе (bəje)
Eweyî: ŋutsu
Farisiya kevn: 𐎶𐎼𐎫𐎡𐎹 (martiya)
Farisî: مَرد‎ (mard)
Ferî: kallmaður n, maður → fo n, kallur → fo n
Fîjî: turaga → fj
Fînî: mies → fi
Frankoprovansî: homo n
Fransiya kevn: hom n, homme n
Fransî: homme → fr n
Friyolî: omp n, om n
Frîsiya bakur:
Frîsiya bakur: maan n

Frîsiya bakur: moon n

Frîsiya bakur: Man n
Frîsiya saterlandî: Mon
Frîsî: man → fy g
Fulahî: gorko
Futuna-anîwayî: taŋata
Fuyugî: an
Gaelîka skotî: fear → gd n, duine n
Galîsî: varón → gl n, home → gl n
Gotî: 𐌼𐌰𐌽𐌽𐌰 n (manna), 𐌲𐌿𐌼𐌰 n (guma)
Gujaratî: પુરુષ → gu n (puruṣ)
Gurcî: კაცი → ka (ḳaci)
Guwaranî: ava → gn
Hawayî: kāne
Hawsayî: mutum
Hindî: पुरुष → hi n (puruṣ), नर → hi n (nar), मानुस → hi n (mānus), मानस → hi n (mānas), आदमी → hi n (ādmī), मर्द → hi n (mard), मानव → hi n (mānav), मानुष → hi n (mānuṣ)
Hîlîgaynonî: lalaki
Hîrî motuyî: tau
Nahuatl:
Nahwatliya navendî: tlacatl, oquichtli

Nahwatliya huastecaya navendî: tlakatl, okixtli

Klasîk: tlacatl, oquichtli
Hîtîtî: 𒇽𒀸 (LÚ-as), 𒁉𒌍𒈾𒀸 (pesnas)
Holendî: man → nl n, heer → nl n
Hopîyî: taaqa
Hunsrikî: Mann n
Îbranî: אָדָם‎ n (adám), גֶּבֶר‎ (géver), אִישׁ‎ n (ish)
Îdoyî: viro → io
Îndo-portegîzî: homm
Îngilîziya kevn: wer → ang n, secg n
Îngilîzî: man → en (male adult human)
Îngriyî: mees
Îngûşî: саг (sag)
Înterlîngua: homine → ia, viro → ia, masculo
Înuîtî: ᐊᖑᑦ
Înupîakî: angun
Îranunî: mama
Îrlendî: fear → ga n
Îrlendiya kevn: fer n
Îsnagî: lalaki
Îstriyotî: omo
Îstro-romanyayî: bărbåt n
Îtalî: uomo → it n
Îtawitî: lalaki
Îzlendî: karlmaður → is n, karl → is n, maður → is n
Japonî: 男性 → ja (だんせい, dansei), 男の人 → ja (おとこのひと, otoko no hito), 男 → ja (おとこ, otoko)
Javayî: lanang → jv, jaler
Kabîlî: argaz
Kalalîsûtî: angut
Kalmîkî: залу күн (zalu kün)
Kalulî: kalu
Kamtayî: beṭa saöa (beṭa saöa)
Kannadayî: ನರ → kn (nara), ಪುರುಷ → kn (puruṣa)
Karaçay-balkarî: эркиши, эркегырыу (erkegırıw)
Karelî: ukko
Karitiyanayî: taso
Kaşûbî: chłop n
Katalanî: home → ca n
Katawbayî: ye
Keçwayî: qhari → qu, gari
Kirgizî: эркек → ky (erkek), киши → ky (kişi)
Kitubayî: bakala
Kîngalî: මිනිහා (minihā), මිනිසා → si (minisā), පුරුෂයා → si (puruṣayā)
Komî-permyakî: морт (mort), мужичӧй (mužičöj), айморт (ajmort)
Koreyî: 남자 → ko (namja), 사내 → ko (sanae)
Kreyoliya fransî ya karipúna: uóm
Kreyoliya fransî ya Louisiana: nonm, boug
Krî: nâpêw
Kumikî: эркек (erkek)
Kunigamî: 男 (いけが, ikega)
Ladînî: ël
Lakotayî: wičháša
Latgalî: veirs n
Latînî: vir → la n, mās → la n
Latviyayî: vīrs → lv n
Lavukaleveyî: ali
Lawsî: ຜູ້ຊາຍ → lo (phū sāi), ຊາຍ (sāi)
Lazî: კოჩი (ḳoči)
Lezgînî: итим (itim)
Lîgûrî: ommo n
Lîtwanî: vyras → lt n
Lîtwanyayiya kevn: žmuõ n an nt
Lîvonî: mīez
Lombardî: omm n
Loteyî: non
Lueyî: ᦋᦻ (tsaay)
Lugandayî: omusajja
Mòçenoyî: mònn n
Makedonî: маж → mk n (maž), човек → mk n (čovek)
Malagasî: lehilahy → mg, olona → mg
Malayalamî: മനുഷ്യൻ → ml (manuṣyan), ആണ് → ml (āṇŭ)
Malezî: lelaki → ms
Maltayî: raġel → mt n
Mançûyî: ᡥᠠᡥᠠ (haha)
Mandarî: tommuane
Manksî: fer n
Maorî: tāne → mi
Mapuçî: wentru
Maranaoyî: mama
Maratî: माणूस n (māṇūs), पुरुष → mr n (puruṣ)
Mariya rojhilatî: марий, пӧръеҥ
Marîkopayî: ipa
Mayayiya yukatekî: xiib
Mazenderanî: مردی‎ (mardi)
Meänkiyelî: mies
Mecarî: férfi → hu, ember → hu
Megleno-romanyayî: bărbat n
Megrelî: კოჩი (ḳoči)
Misrî:

(z n)
Mîkmakî: jinem
Mîrandî: home
Mohawkî: rón:kwe
Mohegan-pequotî: in
Mokşayî: аля (alja)
Mongolî:
Kirîlî: эр хүн (er hün), хүн → mn (hün), эрэгтэй хүн (eregtej hün), эр → mn (er), хлопъ n (xlopŭ)
Namayî: khoeb
Nandî: chii, muren
Napolîtanî: ommo n
Navajoyî: hastiin
Nedersaksî:
Almaniya jêrîn a almanî: Mann n
Nenetsiya tundra: хасава (xasawa)
Nepalî: पुरुष → ne (puruṣ), लोग्ने मान्छे (logne manche)
Ngarrindjerî: korni
Nîvxî: утку (utku)
Normandî: haomme n, homme n, houme n, houmme n
Norsiya kevn: maðr n
Norwecî:
Norweciya bokmålî: mann → no n

Norweciya nînorskî: mann → nn n
Nyungayî: man, maaman
O'odhamî: cheoj
Ohloniya bakur: ṯaares, tá̄ris
Ojibweyî: inini
Oki-no-erabu: 男 (いぃんが, yinga)
Okînawanî: 男 (ゐきが, wikiga)
Oksîtaniya kevn: omne
Oksîtanî: òme → oc n
Ongotayî: inta
Oriyayî: ନର → or (nôrô)
Oromoyî: namicha, dhiira, nama
Osetî: лӕг (læg), нӕл (næl), нӕлгоймаг (nælgojmag)
Osmanî: ادم‎ (adam), اركك‎ (erkek), ار‎ (er), رجل‎ (recul), مرد‎ (merd)
Oygurî: ئەر‎ → ug (er), ئەر كىشى‎ (er kishi)
Ozbekî: er → uz, kişi → uz, erkak kişi, erkak → uz, kişi → uz
Papyamentoyî: hòmber
Peştûyî: سړی‎ → ps n (saṛáy)
Pilenî: tangata
Pîpîlî: takat, tacat
Pîttcantcatcarayî: wati
Plodîşî: Maun n
Polonî: mężczyzna → pl m pers, pan → pl m pers, człowiek → pl m pers, mąż → pl m pers
Portugaliya kevn: ome n
Portugalî: homem → pt n, varão → pt n, mane → pt n
Powhatanî: nimarew
Prusiya kevn: wīrs
Puncabî: ਆਦਮੀ → pa n (ādamī)
Qazaxî: ер → kk (er), еркек (erkek), еркек (erkek), ер адам → kk (er adam), ер кісі (er kısı), жігіт (jıgıt), кісі (kısı)
Qiptî: ⲣⲱⲙⲉ (rōme)
Rapanuyî: tangata
Romagnolî: òm n, òman n
Romancî: um n
Romanyayî: bărbat → ro n, om → ro n
Rusî: мужчи́на n (mužčína), муж → ru n (muž), мужи́к n (mužík)
Rusînî: хлоп n (xlop), муж n (muž)
Saanîçî: SWÍḴE
Samî:
Samiya înarî: almai

Samiya bakurî: almmái

Samiya skoltî: åålm

Samiya başûr: ålma
Samogîtî: vīrs n
Sanskrîtî: वृषन् → sa n (vṛṣan), पुरुष → sa n (puruṣa), नर → sa n (nara)
Sardînî: òmine n
Savosavoyî: tada
Sebwanoyî: lalaki
Seimatî: wawan
Sicîlî: omu → scn n
Silesî: chop n
Sindhî: ماڻھو‎ (māṇhū), مرد‎ (mardu)
Sirananî: man
Sirboxirwatî: čovek → sh n
Kirîlî: човјек n, мушкарац n

Latînî: čovjek → sh n, muškarac → sh n
Sîlhetî: ꠛꠦꠐꠣ (beṭa)
Skotî: mannie
Slaveyiya bakur: deneyu
Slaviya kevn:
Kirîlî: мѫжь n (mǫžĭ), *мѫжьщина n (*mǫžĭština)

Glagolîtîk: ⰿⱘⰶⱐ n (mǫžĭ)
Slaviya rojavayî ya kevn: мужь n (mužĭ), *мущина n (*muščina)
Slovakî: muž → sk
Slovenî: moški → sl n, mož → sl n
Slovînsî: χlʉ̀ɵ̯p n
Somalî: nin → so
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: muski n, muž n

Sorbiya jorîn: muž → hsb n
Spanî: hombre → es n, varón → es n
Sundanî: pameget, lalaki → su
Sûmerî: 𒇽 (LÚ)
Swahîlî: mwanaume → sw m an wa
Swêdî: man → sv, karl → sv g
Şanî: ၸၢႆး (tsáay)
Tacikî: мард → tg (mard), одам → tg (odam)
Tagalogî: lalaki → tl
Tahîtî: tāne
Talişî: مرد‎ (merd)
Tamîlî: ஆண் → ta (āṇ)
Taosî: sə́onena
Tarifitî: argaz n, aryaz n
Tatiya cihû: мерд (merd)
Tausugî: usug
Tayiya bakurî: ᨩᩣ᩠ᨿ
Tayî: ผู้ชาย → th, ชาย → th (chaai)
Tayî nüa: ᥓᥣᥭᥰ (tsäay)
Telûgûyî: పురుషుడు → te (puruṣuḍu), మగవాడు → te (magavāḍu)
Temazîxtiya atlasa navendî: ⴰⵔⴳⴰⵣ (argaz)
Teteriya krîmî: erkek, er kişi, adam
Teterî: ир → tt (ir), ир кеше (ir keşe)
Tetûmî: mane
Tigrînî: ሰብኣይ (säbʾay)
Tirkiya kevn: 𐰼‎ (r² /er/)
Tirkî: adam → tr, erkek → tr, er → tr, er kişi → tr
Tirkmenî: erkek, adam → tk, kişi
Tîbetî: མི (mi), ཕོ (pho)
Tokpisinî: man
Toxarî A: oṅk
Toxarî B: eṅkwe
Tswanayî: monna
Tumbukayî: mwanalume
Tupînambayî: abá
Tuvalûyî: tagata
Tuvanî: эр кижи (er kiji), эр (er)
Tzotzîlî: vinik
Udmurtî: пиосмурт (piosmurt), воргорон (vorgoron)
Urdûyî: آدْمِی‎ n (ādmī), مَرْد‎ n (mard), پُرُش‎ n (puruś)
Ûkraynî: чолові́к n (čolovík), муж n (muž), мужчи́на n (mužčýna)
Venîsî: omo n
Viyetnamî: đàn ông → vi
Volapûkî: man → vo, himen
Voroyî: miis
Vuresî: atm̄ēn
Walonî: ome → wa n
Warlpirî: wati
Watamî: namot
Weylsî: gŵr → cy n, dyn → cy n
Wîlamowî: menś
Wolofî: góor ji, góor → wo
Ximêrî: ប្រុស → km (proh)
Xîkarîyayî: didé
Xosayî: indoda
Yagarayî: dhan
Yagnobî: мард
Yakutî: эр киһи (er kihi), эр (er)
Yamanayî: úa
Yidîşî: מאַן‎ n (man)
Yoronî: 男 (をぅいが, wuiga)
Yorubayî: ọkùnrin
Yûnanî: άνδρας → el n (ándras)
Kevn: ἀνήρ n (anḗr)
Zaghawayî: boru
Zayî: səb
Zêlandî: man n, vent n
Zhuangî: bouxsai, sai
Zimanê destan ê emerîkî: A@Forehead-5Chest Vert
Zuluyî: indoda → zu 9 an 6, umlisa → zu 1 an 2
ǃXóõ: tâa a̰a

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

şû, hevser, mêrê jinekê

Abxazî: ахаҵа (āxāc̣ā), аԥшәма (āpš°mā)
Afarî: baqala
Afrîkansî: eggenoot → af
Aghwanî: 𐕒𐕡𐕚𐔱𐕒 (usbo)
Akadî: 𒁮 (mutu)
Alabamayî: innaani
Albanî: burrë → sq
Almanî: Ehemann → de n, Mann → de n, Gemahl → de n, Gatte → de n, Ehegatte → de n
Altayiya başûrî: ӧбӧгӧн (öbögön)
Alutor: ӄылавул (qəlavul)
Ambonezî-malezî: paitua
Amharî: ባል → am (bal)
Aromanî: bãrbat → roa-rup
Asamî: গিৰি (giri), পৈ (poi), স্বামী (sami)
Astûrî: esposu → ast n, home → ast n
Azerî: ər → az, zövc
Baskî: senar → eu, gizon → eu
Başkîrî: ир (ir)
Belarusî: муж n (muž), сужэ́нец n (sužénjec)
Bengalî: স্বামী → bn (śami), শওহর (śôohôr), জওজ → bn (jôoj), পতি (pôti)
Bextiyarî: شی‎ (ši), میره‎ (mēre)
Bororoyî: oredu
Bretonî: gwaz → br n
Bulgarî: мъж → bg n (mǎž), съпру́г n (sǎprúg)
Burmayî: လင် → my (lang), ခင်ပွန်း → my (hkangpwan:)
Çamiya rojavayî: ڤسآڠ‎
Çamiya rojhilatî: ꨤꨆꨬ (lakei), ꨚꨔꩃ (pathang)
Çeçenî: мар (mar)
Çekî: manžel → cs n, muž → cs n, choť → cs n
Çîkasawî: i̠hattak
Çînî:
Kantonî: 丈夫 (zoeng⁶ fu¹), 老公 (lou⁵ gung¹), 先生 (sin¹ saang¹)

Dunganî: нанжын (nanřɨn), җонфу (žonfu), лохан (lohan)

Hakkayî: 丈夫 (chhong-fû), 先生 (sîn-sâng)

Çîniya klasîk: 相公

Mandarînî: 丈夫 → zh (zhàngfu), 老公 → zh (lǎogōng), 先生 → zh (xiānsheng), 愛人 → zh (àirén)

Minnanî: 翁 → zh-min-nan (ang), 翁婿 (ang-sài), 查埔人 → zh-min-nan (tsa-poo-lâng), 丈夫 (tiōng-hu), 先生 → zh-min-nan (sian-seⁿ/sian-siⁿ)

Wuyî: 丈夫, 愛人, 先生
Çoktawî: hatak
Çukçî: ыʼвэӄуч (yʼvėquč)
Dalmatî: marait n
Danmarkî: mand → da g, ægtemand → da g, husbond g
Darkinjungî: mullamang
Endonezyayî: suami → id
Erebî: زَوْج‎ → ar n (zawj), بَعْل‎ → ar n (baʿl)
Erebiya misrî: جوز‎ n (gōz), زوج‎ n (zōg)

Erebiya kendavî: ريل‎ n (rayil), زوج‎ n (zōj)
Ermenî: ամուսին → hy (amusin), մարդ → hy (mard)
Erzayî: мирде (mirde)
Esperantoyî: edzo → eo
Estonî: mees → et, abikaasa → et
Etiyopiya klasîk: በዓል (bäʿal)
Eweyî: atsu, srɔ̃ŋutsu
Farisî: شُوهَر‎ (šowhar), شو‎ → fa (šu), شی‎ → fa (ši), شوی‎ → fa (šuy), زُوج‎ (zowj)
Ferî: maður → fo n, ektamaður n, maki n
Fînî: mies → fi, aviomies → fi
Fransiya kevn: mari n
Fransî: mari → fr n, époux → fr n
Friyolî: omp n, om n, marît n, cristian n
Gaelîka skotî: fear-cèile n, fear-pòsda m
Galîsî: marido → gl n, esposo → gl n, home → gl n
Gotî: 𐌰𐌱𐌰 n (aba)
Gujaratî: પતિ n (pati)
Gurcî: ქმარი (kmari)
Guwaranî: me, ména → gn
Haîtî: mari
Hawayî: kāne
Hawsayî: mijī̀
Higaononî: asawa
Hindî: पति → hi n (pati), शौहर → hi n (śauhar), ख़ावंद n (xāvand), मर्द → hi n (mard), खाविंद → hi (khāvind), खामिंद → hi n (khāmind), स्वामि → hi n (svāmi), स्वामी → hi n (svāmī), धनी → hi n (dhanī), पती → hi n (patī)
Hîlîgaynonî: bana
Hîtîtî: 𒇽𒀸 (LÚ-as)
Hmongî: txiv
Holendî: man → nl n, echtgenoot → nl n
Îbranî: בַּעַל‎ n (baʿal), אִישׁ‎ n (ʾish)
Îdoyî: spozulo → io
Îgalayî: ọ́kọ
Îgboyî: di
Îngilîziya kevn: wer → ang n
Îngilîziya navîn: husbonde
Îngilîzî: husband → en
Îngûşî: мар (mar), цӏен-да (c̣en-da)
Înterlîngua: marito, sposo, sponso
Îrlendî: fear → ga n, fear céile n
Îstriyotî: mareî n
Îtalî: marito → it n
Îzlendî: eiginmaður → is, maður → is n, bóndi → is n
Îzonî: yeí
Japonî: 夫 → ja (おっと, otto), 旦那 → ja (だんな, danna), 亭主 → ja (ていしゅ, teishu), 主人 → ja (しゅじん, shujin), ハズバンド (hazubando), ハズ (hazu), ご主人 (ごしゅじん, go-shujin)
Javayî: laki, bojo lanang, garwa kakung
Jejuyî: 남펜, 서방
Kalalîsûtî: ui
Kambayî: mundu ume
Kannadayî: ಪತಿ → kn (pati)
Katalanî: marit → ca n
Keçwayî: qusa → qu
Keşmîrî: خانہٕ دار‎ → ks (xānụ dār), خاوَنٛد‎ → ks (xāvand), بَرتھا‎ → ks (barthā), روٗن‎ → ks (rūn), اوش‎ → ks (ōś), گَروول‎ → ks (garvōl)
Kirgizî: эр → ky (er), күйөө → ky (küyöö)
Kîkûyûyî: morume
Kîngalî: සැමියා (sæmiyā), ස්වාමිපුරුෂයා (swāmipuruṣayā), පුරුෂයා → si (puruṣayā)
Kîsî: msacha
Komî-permyakî: айка (ajka)
Komorî: mume 1 an 2, mme 1 an 2
Koreyî: 남편 → ko (nampyeon), 양반 → ko (yangban), 량반 → ko (ryangban)
Kornî: gour n
Kreyoliya fransî ya Louisiana: mari
Lamboyayî: lai
Latînî: marītus → la n, coniunx → la n, vir → la n
Latviyayî: vīrs → lv n, dzīvesbiedrs n
Lawsî: ຜົວ (phūa), ສາມີ (sā mī), ສະຫວາມິ (sa wā mi), ພັດສະດາ (phat sa dā), ປະຕິ (pa ti)
Lazî: ქომოჯი (komoǯi)
Lezgînî: гъуьл (ġül)
Lîtwanî: vyras → lt n, sutuoktinis → lt n, pats → lt n
Lolopoyî: capor
Lueyî: ᦕᦷ (ṗho)
Luhyayî: omsecha
Luksembûrgî: Mann → lb n
Luoyî: chuora, jaod
Maguindanaoyî: kaluma
Makedonî: маж → mk n (maž), со́пруг n (sóprug)
Malagasî: ibaban-tsaiky, lahy → mg
Malayalamî: ഭര്‍ത്താവ് → ml (bhar‍ttāvŭ)
Malezî: suami → ms, laki → ms
Maltayî: raġel → mt n
Mançûyî: ᡝᡳᡤᡝᠨ (eigen)
Mansakayî: bana
Maorî: hoa tāne, tāne → mi, hoa rangatira
Maranaoyî: kawing
Maratî: नवरा n (navrā), पती n (patī)
Mayayiya yukatekî: íicham
Mecarî: férj → hu
Megrelî: ქომოჯი (komoǯi)
Meruyî: murume
Misrî:

(hj)
Mongolî:
Kirîlî: нөхөр → mn (nöhör)
Mwanî: nlume
Napolîtanî: marito n
Navajoyî: hahastiin
Nedersaksî:
Almaniya jêrîn a almanî: Ehmann n, Mann n
Nepalî: पति n (pati), श्रीमान (śrīmān)
Normandî: bouonhoumme n
Norwecî: ektemann → no, husbond
Norweciya bokmålî: ektemann → no n, mann → no n, husbond n

Norweciya nînorskî: ektemann → nn n, mann → nn n, husbond n
Ojibweyî: niwiidigemaagan
Oksîtanî: marit → oc n
Oriyayî: ସ୍ୱାମୀ (swamī)
Osetî: лӕг (læg), мой (moj), мойнӕ (mojnæ)
Oygurî: ئەر‎ → ug (er)
Ozbekî: er → uz
Pa'o karen: ဝါ
Palî: bhattu n
Peştûyî: خاوند‎ → ps n (xāwánd), مړو‎ n (mṛo), مېړه‎ n (meṛᶕ), سړی‎ → ps n (saṛáy)
Plodîşî: Maun n
Polonî: mąż → pl m pers, małżonek → pl m pers
Portugalî: marido → pt n, esposo → pt n
Puncabî: ਪਤੀ n (patī)
Qazaxî: ер → kk (er), күйеу (küieu), жұбай (jūbai)
Qiptî:
Bohaîrî: ϩⲁⲓ n (hai)

Qiptî: ϩⲉⲓ n (hei)

Sahîdî: ϩⲁⲓ n (hai)
Romancî: um n, cunsort n
Romanî: rrom n
Romanyayî: soț → ro n
Rusî: муж → ru n (muž), супру́г n (suprúg)
Rusînî: хлоп n (xlop), муж n (muž), ма́нжел n (mánžel)
S'gaw karenî: ဝၤ (wā)
Sahoyî: bacla
Samiya bakurî: boadnji
Sardînî: madiru n
Sebwanoyî: bana
Sicîlî: maritu → scn n
Sirboxirwatî:
Kirîlî: му̑ж n, су̏пруг n

Latînî: mȗž → sh n, sȕprug → sh n
Skotî: guidman
Slaviya kevn:
Kirîlî: мѫжь n (mǫžĭ)

Glagolîtîk: ⰿⱘⰶⱐ n (mǫžĭ)
Slaviya rojavayî ya kevn: мужь n (mužĭ)
Slovakî: manžel → sk n, muž → sk n
Slovenî: mọ̑ž n, soprọ̑g n
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: cłowjek n, muž n

Sorbiya jorîn: muž → hsb n
Spanî: marido → es n, esposo → es n
Sundanî: carogé, salaki → su
Sûmerî: 𒁮 (DAM)
Svanî: ჭაშ (č̣aš)
Swahîlî: mume → sw
Swêdî: make → sv g, man → sv g
Şanî: ၽူဝ် (phǒ)
Şîngazîcayî: mndru-mme 1 an 2
Şorî: эр (er)
Tacikî: шавҳар → tg (šavhar), завҷ (zavj)
Tagalogî: asawa → tl, bana → tl, lalaking asawa, esposo
Tamîlî: அம்படையன் (ampaṭaiyaṉ), கணவன் → ta (kaṇavaṉ)
Taosî: sə́onena
Tarantinoyî: marite n
Tayî: สามี → th, ผัว → th (pǔua)
Telûgûyî: మొగుడు → te (moguḍu), భర్త → te (bharta), పెనిమిటి → te (penimiṭi)
Ternateyî: raka
Teteriya krîmî: aqay, qoca, refiq
Teterî: ир → tt (ir)
Tetûmî: la'en
Tigrînî: በዓል ቤት n (bäʿal bet)
Tirkî: koca → tr, eş → tr
Tirkmenî: är
Tîbetî: ཁྱོ་ག (khyo ga)
Tlingitî: x̱úx̱
Toxarî B: pets
Tupînambayî: mena
Tuvanî: ашак (aşak)
Udî: ишкъар (išq̇ar), ишу (išu)
Ugarîtî: 𐎎𐎚 (mt)
Urdûyî: شَوہَر‎ n (śauhar), پَتی‎ n (pati), خاوِنْد‎ n (xāvind), میاں‎ (miyā̃), سرتاج‎ (sartāj), خصم‎ (xasam), زوج‎ (zoj)
Ûkraynî: чолові́к n (čolovík), муж n (muž)
Venîsî: marìo → vec n
Viyetnamî: chồng → vi
Volapûkî: matan → vo, himatan → vo
Walonî: ome → wa n
Weylsî: gŵr → cy n
Ximêrî: ប្ដី → km (pdəy)
Yagnobî: вир
Yakutî: эр (er)
Yamanayî: tuku
Yidîşî: מאַן‎ n (man)
Yiyiya siçuwayî: ꃥꌋ
Yorubayî: ọkọ
Yûnanî: σύζυγος → el n (sýzygos), άνδρας → el n (ándras)
Kevn: γαμέτης n (gamétēs)
Zêlandî: man n, vent n
Zhuangî: boh
Zuluyî: umyeni 1 an 2, indoda → zu 9 an 10, umkhwenyana 1 an 2
ǃXóõ: tâa a̰a

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Formeke navdêrê[biguhêre]

mêr

(kurmanciya navendî) Forma çemandî ya diyar ji peyva mar (1):
- Mêr bikuje/nekuje! (Marî bikuje/nekuje!)
- Ez êdî mêr nabînim.

Herwiha[biguhêre]

(kurmanciya rojhilatî): marî

Çavkanî[biguhêre]

↑ Ferhenga Hemîdî Kurdî-Kurdî Yusif Diyadîn Paşa - Amadekar û Wergêr: Jan Dost, Weşanên Dara 2017
↑ Ferheng Celadet Alî Bedirxan, Avesta 2009

[1] Ferhenga Hemîdî Kurdî-Kurdî Yusif Diyadîn Paşa - Amadekar û Wergêr: Jan Dost, Weşanên Dara 2017

[2] Ferheng Celadet Alî Bedirxan, Avesta 2009

[1]

[2]