esman

	Bikarhênerek dixwaze ev peyv were standardkirin. Ji kerema xwe tevlî nîqaşa li ser Daxwazên standardkirinê bibin.(+)
	esman  / asman

Kurmancî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /ʕɜsˈmʌːn/
• Deng (Amed)^ⓘ
  • Deng (Wan)^ⓘ
• Kîtekirin: es·man

Navdêr

Tewandina esman
Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	esman	esman
Îzafe	esmanê	esmanên
Çemandî	esmanî	esmanan
Nîşandera çemandî	wî esmanî	wan esmanan
Bangkirin	esmano	esmanino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	esmanek	esmanin
Îzafe	esmanekî	esmanine
Çemandî	esmanekî	esmaninan

esman

esman n

1. cihê di ser erdê re

   Firoke ji axê hilket esmanan.

2. dinyayek yan çend dinyayên di ser dinyaya me re ku tê bawerkirin Yezdan û firîşte lê ne
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
3. bilindtirîn cih yan cihek pir bilind

   Gihişt ber perên esmanan. (Gihiştin cihek pir bilind.)

4. valageh, feza
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Ji wêjeya klasîk

• 120. Di wê sa'etê suwar kirin
  121. Şêx me esman niyet e
  Ya Reb em û ev qiset e — (Feqiyê Teyran, , ~1620)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: عه‌سمان
• kurdî-krîlî: 'eсман

Herwiha

• asiman
• asîman
• asman
• ezman (2)
• asima
• 'asiman
• 'asîman
• 'asman
• 'esman
• 'ezman

Bide ber

• erd
• ewr
• biheşt
• dûjeh

Jê

• esmanger
• esmangerî
• esmanî
• esmannas
• esmannasî
• esmanvan
• esmanvanî
• esmanzan
• esmanzanî

Etîmolojî

proto-hindûewropî:*ekmon- ("kevir")

proto-îranî *heçmen-

avestayî: esman- ("esman, xwedayê esmanî")

farisiya kevn: esman- ("esman")

partî: 'sm'n- ("esman")

pehlewî: 'sm'n- ("esman")

sogdî: sm'n- ("esman")

farisî: asman ("esman")

belûçî: ajman ("esman")

kurdî: esman ("esman")

hewramî: asman ("esman") ...

zazakî: asmen ^{alfabeya arî}

sanskrîtî: āčman ("kevir")

yûnanî: ākanē ("kevir")

almanî: hammer ("çekûç")

îngilîzî: hammer ("çekûç")

hîtîtî: aku ("kevir") ...

Çavkanî: Horn p.8, Watkins p.2, Etymonline | Pokorny: 18
Agadarî: Di proto-arî de wateya ”esman” ji kevirî guherî û bû kanzayek. Paşî jî wateya ”esman”î girt.

Werger

• Abxazî: ажәҩан (āž°ʿ°ān)
• Adîgeyî: ошъуапщэ (wošʷapśɛ)
• Afrîkansî: lug
• Aguarunayî: nayaim
• Akanî: wim
• Aklanon: eangit
• Albanî: qiell n
• Almanî: Himmel n
• Amharî: ሰማይ n (sämay)
• Apaçî:

  Apaçiya rojava: yáá, yaaʼ

• Aramî:

  Siryaniya klasîk: ܫܡܝܐ g (šəmayyā)

  Aramiya babîlonî ya cihûyî: שְׁמַיָּא g (šəmayyā)

  Aramî: ܫܡܘܐ (šmūā)

• Arawak: hayumu
• Argobbayî: ሱማይ (sumay)
• Aromanî: tser n
• Arrernteyiya rojavayî: alkere
• Asamî: আকাশ (akax)
• Astûrî: cielu n
• Avestayî: 𐬀𐬯𐬨𐬀𐬥 (asman), 𐬥𐬀𐬠𐬀 (naba)
• Aymarayî: alaxa pacha, laqampu
• Aynuyî: ニㇱ (nis), カンド (kando)
• Azerî: göy, səma → az
• Baskî: zeru
• Başkîrî: күк (kük)
• Baureyî: ani
• Belarusî: не́ба nt (njéba)
• Belûçî: آزمان (ázmán), آسمان (ásmán)
• Bengalî: আকাশ → bn (akaś)
• Bîkoliya naverast: langit
• Bontociya rojhilatî: ad ocho
• Bretonî: oabl n, neñv → br
• Bruneyî: langit
• Bugî: langiq
• Bulgarî: небе́ nt (nebé)
• Burmayî: ကောင်းကင် (kaung:kang), မိုး → my (mui:)
• Buryatî: тэнгэри (tengeri)
• Buyî: mbenl
• Cingphoyî: lamu
• Çamicuroyî: ikejta
• Çamoroyî: långet
• Çeçenî: стигал (stigal)
• Çekî: nebe nt, obloha → cs m
• Çerokî: ᎦᎸᎶᎢ (galvloi)
• Çîkasawî: shotik
• Çînî:

  Kantonî: 天 (tin¹)

  Dunganî: тян (ti͡an), асмон (asmon), асмар (asmar)

  Mandarînî: 天 (tiān), 天空 → zh (tiānkōng)

  Wuyî: 天

• Çuvaşî: тӳпе (tüpe)
• Dalmatî: cil n
• Danmarkî: himmel
• Divehî: އުޑު (uḍu)
• Endonezyayî: langit → id
• Erebî: سَمَاء m (samāʔ)

  Erebiya misrî: سما m (samā)

  Erebiya hîcazî: سما m (sama)

• Ermenî: երկինք (erkinkʻ)
• Erzayî: менель (menelʹ)
• Esperantoyî: ĉielo
• Estonî: taevas
• Etiyopiya klasîk: ሰማይ (sämay)
• Etrûskî: 𐌀𐌉𐌈𐌕𐌓𐌀 (aiθtra)
• Evenkî: няӈня (ņaŋņa)
• Farisiya kevn: [skrîpt hewce ye]tneg (asa-nmänah) Şablon:rfscript
• Farisiya navîn: 𐭠𐭮𐭬𐭠𐭭 (ʾsmʾn /⁠āsmān⁠/)
• Farisî: آسمان (âs(e)mân), سپهر → fa (sepehr), جو → fa (javv)
• Fenîkî: 𐤔𐤌𐤌 (šmm)
• Ferî: himin n, himmal → fo n
• Fînî: taivas
• Frankoprovansî: cièl n
• Fransî: ciel → fr n
• Friyolî: cîl n
• Frîsiya saterlandî: Heemel n
• Frîsî: himel → fy g
• Galîsî: ceo n
• Gujaratî: આકાશ → gu nt (ākāś)
• Gurcî: ცა (ca)
• Guwaranî: yvága
• Haîtî: syèl
• Hawayî: lani
• Hawsayî: samà
• Higaononî: gabon, langit
• Hindî: आसमान → hi n (āsmān), आकाश → hi n (ākāś), अम्बर → hi (ambar), गगन → hi (gagan), नभ → hi (nabh), आभ → hi n (ābh)
• Hîlîgaynonî: ginhanan, sielo
• Hîtîtî: 𒉈𒂊𒁉𒅖 (nēpis)
• Hmongî: ntuj
• Holendî: hemel → nl n, lucht → nl g
• Hunsrikî: Himmel n
• Îbanagî: langit
• Îbranî: שמיים / שָׁמַיִם → he m (šamáyim)
• Îdoyî: cielo → io
• Îlokanoyî: langit
• Îngilîziya kevn: heofon n, lyft m
• Îngilîziya navîn: welken, heven, lift, sky, skew
• Îngilîzî: sky
• Îngriyî: taivas
• Îngûşî: сигале (sigale)
• Înuîtî: ᕿᓚᒃ (qilak)
• Îrlendî: aer → ga n, spéir → ga m
• Îstro-romanyayî: țer nt
• Îtalî: cielo → it n
• Îzlendî: himinn → is n
• Japonî: 空 → ja (そら, sora), 大空 → ja (おおぞら, ōzora), 天空 → ja (tenkū), 天 → ja (ame)
• Jarawa: paŋnaŋ
• Javayî: langit → jv
• K'içe': kaj
• Kabardî: уафэ (wafɛ)
• Kalingayiya başûrî: langit
• Kalmîkî: теңгр (teñgr)
• Kannadayî: ಆಕಾಶ → kn (ākāśa), ಗಗನ → kn (gagana)
• Kapampanganî: banwa, banua
• Karaxanîdî: تَنكْرىٖ (teŋrī)
• Kaşûbî: niebò nt
• Katalanî: cel → ca n
• Keçwayî: hanaq pacha
• Kirgizî: асман → ky (asman), көк → ky (kök)
• Kîngalî: අහස → si (ahasa), ආකාශය (ākāśaya)
• Komançî: tomoobi
• Koreyiya navîn: 하ᄂᆞᆶ〮 (hànólh)
• Koreyî: 하늘 → ko (haneul)
• Kornî: ebron m
• Ladînoyî: sielo n
• Latgalî: dabasi
• Latînî: caelum → la nt
• Latviyayî: debesis → lv m p
• Lawsî: ທ້ອງຟ້າ → lo (thǭng fā), ຟ້າ (fā)
• Lazî: მცა (mʒa)
• Lezgînî: цав (cav)
• Lîtwanî: dangus → lt n, padangė m
• Lîvonî: tōvaz
• Lombardî: ciel n
• Lubuagan kalingayî: langit, tiyeb
• Lueyî: ᦝᦱᧉ (faa²)
• Lugandayî: eggulu
• Luksembûrgî: Himmel n
• Maguindanaoyî: langit
• Makedonî: небо nt (nebo)
• Malagasî: lanitra → mg
• Malayalamî: ആകാശം → ml (ākāśaṃ), മാനം → ml (mānaṃ)
• Malezî: langit → ms
• Maltayî: sema n
• Mançûyî: ᠠᠪᡴᠠ
• Mansakayî: langit
• Mansiya bakurî: то̄рум (tōrum)
• Maorî: rangi → mi
• Maranaoyî: langit
• Maratî: आकाश (ākāś)
• Marquesan:

  Marquesana bakur: 'aki

• Marquesana başûr: 'ani
• Masayî: enkai m
• Mayayiya yukatekî: kaʼan
• Mecarî: ég → hu, égbolt → hu
• Megleno-romanyayî: țer, tser
• Megrelî: ცა (ca)
• Melanauyiya navendî: langit
• Misrî: (pt m)
• Mîrandî: cielo n
• Mongolî: тэнгэр → mn (tenger)
• Muongî: tlời
• Nahwatlî: iluikatl → nah, ilhuicatl → nah
• Nanayî: боа (boa)
• Napolîtanî: cielo n
• Navajoyî: yá
• Nepalî: आकाश → ne (ākāś)
• Nhêngatûyî: iuaka
• Normandî: ciel n
• Norwecî: himmel → no n
• Ojibweyî: giizhig, giizhigoon p
• Okînawanî: すら (sura)
• Oksîtanî: cèl → oc n
• Oriyayî: ଆକାଶ (akaśô)
• Oromoyî: samii
• Osetî: арв (arv), уӕларв (wælarv)
• Osmanî: آسمان (âsmân), سما (semâ), سموات p (semâvât), كوك (gök)
• Oyguriya kevn: tnkry (teŋri)
• Oygurî: ئاسمان (asman), كۆك → ug (kök)
• Ozbekî: koʻk → uz, osmon → uz, falak → uz
• Papyamentoyî: shelu
• Partî: assamän
• Peştûyî: هسک → ps n (hask), آسمان n (āsmān)
• Pîpîlî: ilwikak, ilhuicac
• Plodîşî: Himmel n
• Polabî: nebü nt
• Polonî: niebo → pl nt, firmament → pl m nezindî
• Portugaliya kevn: ceo
• Portugalî: céu → pt n
• Prusiya kevn: dāngs n
• Puncabî: ਅਸਮਾਨ → pa (asamān), ਆਕਾਸ਼ → pa (ākāś)
• Purepeçayî: auanda
• Qazaxî: аспан → kk (aspan), көк → kk (kök)
• Qiptî:

  Bohaîrî: ⲫⲉ m (phe)

  Sahîdî: ⲡⲉ m (pe)

• Rapanuyî: rangi
• Rarotongî: rangi
• Romagnolî: zil n
• Romancî: tschiel n, tschêl n
• Romanyayî: cer → ro nt, чер nt (cer)
• Rusî: не́бо nt (nébo)
• Rusînî: не́бо nt (nébo)
• Saanîçî: ŦI¸ŦEȽ
• Sahoyî: caran
• Sanskrîtî: दिव → sa (diva), आकाश → sa (ākāśa)
• Sardînî: chelu n
• Sicîlî: celu → scn n
• Sidamoyî: gordo
• Sirananî: heimel
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: не̏бо nt

  Latînî: nȅbo → sh nt

• Skotî: lint
• Slaviya kevn:

  Kirîlî: небо nt (nebo)

  Glagolîtîk: ⱀⰵⰱⱁ nt (nebo)

• Slaviya rojavayî ya kevn: небо nt (nebo)
• Slovakî: nebo nt, obloha m
• Slovenî: nebo → sl nt
• Somalî: cir
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: njebjo nt

  Sorbiya jorîn: njebjo nt

• Spanî: firmamento → es n, cielo → es n
• Sundanî: awang
• Svanî: დეც (dec)
• Swahîlî: mbingu → sw sinif c9/c10, anga → sw
• Swêdî: himmel → sv g, sky → sv g
• Şanî: ၽႃႉ (phâ̰a)
• Tàyî: fạ
• Tabasaranî: зав (zav)
• Tacikî: осмон → tg (osmon), фалак (falak)
• Tagalogî: kalangitan, langit → tl
• Tahîtî: raʻi
• Tamîlî: ஆகாயம் → ta (ākāyam)
• Taosî: p’ȍpə́na
• Tarifitî: ajenna n
• Tausugî: langit
• Tayiya bakurî: ᨼ᩶ᩣ
• Tayî: ฟ้า → th (fáa), ท้องฟ้า → th
• Tayî nüa: ᥜᥣᥳ (fȧa)
• Telûgûyî: ఆకాశము → te (ākāśamu), గగనము → te (gaganamu)
• Temazîxtiya atlasa navendî: ⵉⴳⵏⵏⴰ n (ignna)
• Teterî: күк → tt (kük)
• Tetûmî: lalehan
• Tigrînî: ሰማይ (sämay)
• Tirkiya kevn: 𐰚𐰇𐰚 (kük /⁠kök⁠/), 𐱅𐰭𐰼𐰃 (t²ŋr²i /⁠teŋri⁠/)
• Tirkî: gökyüzü → tr, gök → tr
• Tirkmenî: asman → tk, gök
• Tîbetî: གནམ (gnam)
• Tongî: langi
• Torangî: ciale, cieu
• Toxarî A: eprer
• Tzotzîlî: vinajel
• Udî: ҝоьй (gʲöj), гоьг (gög), гог (gog)
• Udmurtî: ин (in), инбам (inbam)
• Ugarîtî: 𐎌𐎎𐎎 (šmm)
• Umbunduyî: ilu
• Urdûyî: آسمان → ur n (āsmān), آکاش → ur n (ākāś), گگن (gagan)امبر → ur (ambar)
• Ûkraynî: не́бо nt (nébo)
• Vepsî: taivaz
• Viyetnamî: trời → vi
• Volapûkî: sil → vo
• Voroyî: taivas
• Votî: taivöz
• Walonî: cir → wa n, stoelî → wa n
• Warayî: langit
• Weylsî: awyr → cy m, wybren m, wybr m
• Wîlamowî: hymuł n
• Wolofî: asamaan → wo
• Ximêrî: មេឃ → km (meik)
• Xosayî: isibhakabhaka sinif c7/c8
• Yagnobî: осмон (osmon)
• Yakutî: халлаан (xallaan)
• Yamanayî: seyf
• Yamî: angit
• Yidîşî: הימל n (himl)
• Yiyiya siçuwayî: ꃅ (mu)
• Yûnanî: ουρανός → el n (ouranós)

  Kevn: οὐρανός n (ouranós)

• Zêlandî: 'emel n
• Zhuangî: mbwn, fax
• Zuluyî: isibhakabhaka sinif c7/c8, izulu → zu sinif c5, amafu sinif c6
• ǃXóõ: kùu ǂèe