nivîsîn
Kurdî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
Lêker[biguhêre]
nivîsîn (lêkera gerguhêz) | ||
---|---|---|
Rehê dema niha: -nivîs- | ||
RP. Niha | ||
ez | dinivîsim | |
tu | dinivîsî | |
ew | dinivîse | |
em, hûn, ew | dinivîsin | |
Fermanî | Yekjimar | binivîse |
Pirjimar | binivîsin | |
Rehê dema borî: -nivîsî- | ||
RP. Boriya sade | ||
min | nivîsî | |
te | nivîsî | |
wê/wî | nivîsî | |
me, we, wan | nivîsî | |
Formên din:![]() |

nivîsîn lêkera xwerû, gerguhêz
- (bi qelemî) herf yan hejmar li ser kaxezê çêkirin,
peyamek bi rêzkirina gotinan li ser kaxezê yan li ser bernameyeke kompûterê diyarkirin- Ew zarok dizane navê xwe binivîse.
- Min nameyek bo wê nivîsî.
- Wî deh pirtûk nivîsîne.
- Du keman li bircê mîzan bi xedeb li min kişandin
Ne du nûn qelem muqabil bi bedî'ê xet nivîsîn
Du hilalê destê qudret bi qeranê yek kişandin— (Dîwana Melayê Cizirî ~1640, Melayê Cizîrî)
Herwiha[biguhêre]
Bi alfabeyên din[biguhêre]
Bide ber[biguhêre]
Têkildar[biguhêre]
Etîmolojî[biguhêre]
Hevreha soranî نووسین (nûsîn), kurdiya başûrî nüsîn, nüsanîn, lekî nüsan, hewramî niwîsey, zazakî nuştene, belûçî نویسگ (niwîseg) û نبیسگ (nibîseg), farisî نوشتن (nivişten, nevişten) û rehê dema niha نویس (nevîs), partî 𐫗𐫁𐫏𐫢𐫤 (nbyşt), hexamenişî 𐎴𐎹𐎱𐎰𐎶 (n-i-y-p-i-θ-m /niyapaişam/: nexşandin, nikirandin)... hemû ji îraniya kevn *nipicát ji ni- (jêr, xwarê > nişîv, nizm) + *picát (nexşandin, reng dan) ku herwiha serekaniya van peyvan e jî: pehlewî 𐫛𐫏𐫘𐫏𐫤 (pysyt: rengdayî), avestayî 𐬞𐬀𐬉𐬯𐬀 (paēsa, /peêse/: nexş, neqş) û 𐬟𐬭𐬀𐬞𐬌𐬑𐬱𐬙𐬀 (fra-pixşta, /fre-pixşte/: boyaxkirî)... sanskrîtî पेश (péśa: nexş, neqş)... lîtwanî piẽšti (xêz kirin, nîgar kirin), rûsî писа́ть (pisátʹ: nivîsîn, boyax kirin), bulgarî пиша (píša: nivîsîn), serbokroatî пи́сати / písati (nivîsîn), çekî psát / píši (nivîsîn), polonî pisać... latînî pictus (nexşandî, rengdayî > inglîzî picture) û pingo (boyax kirin, reng dan), portugalî û spanî pintar (boyax kirin, reng dan), îtalî pittare (boyax kirin, reng dan), fransî peindre boyax kirin, reng dan > inglîzî paint)... yûnaniya kevn ποικῐ́λος (poikílos: rengîn)... hemû ji proto-hindûewropî *peyḱ-.
- Çavkanî:
- Cheung, Johnny, Etymological Dictionary of the Iranian Verb, Leiden, 2007
- Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.
- Derksen, Rick: Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon [Ferhenga etîmolojî ya peyvên mîrasî yên slavî] (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill 2008.
- Kanga, Kavasji Edalji (1900): A Complete Dictionary of the Avesta Language, Bombay: Education society's steam press.
- Rix, Helmut, edîtor (2001): Lexikon der indogermanischen Verben, çapa duyem, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag. ISBN 3895002194
- The Tower of Babel - An Etymological Database Project [Birca Babilê - Projeyeke Danegeha Etîmolojî] (bi inglîzî û rûsî): http://starling.rinet.ru/
- Tsabolov, R. L., Ferhenga etîmolojî ya zimanê kurdî ["Цаболов, Р. Л.: Эмцмолоƨцческцц̆ словарь курδскоƨо языка"], Moskova, 2001-2010
Bi zaravayên din[biguhêre]
- Soranî: nûsîn
- Kurdiya başûrî: nüsan, nüsîn, nüsayin, nüsanin
- Lekî: nüsan, nüsaŷn
- Hewramî: niwîsey
- Zazakî: nûştene, nûştiş
Werger[biguhêre]
- Afrîkansî: skryf
- Albanî: shkruaj → sq, shkruan
- Almanî: schreiben → de
- Azerî: yazmaq → az
- Bambarayî: sɛbɛn
- Baskî: idatzi
- Başkîrî: яҙыу (yaðïw)
- schreim :
- Belarusî: пісаць (pisácʹ), пиша (piša)
- Bretonî: skrivañ → br
- Bulgarî: пиша → bg (piša)
- Çekî: psát → cs
- Çînî: 写 → zh (xiě)
- Çuvaşî: çыр (çyr)
- Danmarkî: skrive → da
- Erebî: كتب (ketebe)
- Ermenî: գրել → hy (grel)
- Esperantoyî: skribi → eo
- Estonî: kirjutama
- Farisî: نوشتن → fa (nivişten)
- Ferî: skriva → fo, seta saman, skriva → fo
- Fînî: kirjoittaa → fi
- Fransî: écrire → fr
- Frîsî: skriuwe
- Gaelîka skotî: sgrìobh
- Gagawzî: yazmaa
- Galîsî: escribir → gl
- Galoyî: eqrirr
- Grîkoyî: grafo
- Gurcî: წერა → ka (c̣era)
- Hindî: लिखना → hi (likhnā)
- Holendî: schrijven → nl
- Indonezî: menulis → id
- Inglîzî: write → en, compose → en, create → en
- Inglîziya kevn: writan
- Îbranî: כתב → he (katáv)
- Îdoyî: skribar → io
- Înterlîngua: scriber
- Îrlendî: scríobh
- Îtalî: scrivere → it
- Îzlendî: rita → is, skrifa → is
- Japonî: 書く → ja (kaku)
- Karaçay-balkarî: джазаргъа
- Kaşûbî: napisz
- Katalanî: escriure → ca
- Kînyarwandayî: andika (kwandika)
- Kirgizî: жазуу → ky (cazuu)
- Komorî: uangiha
- Koreyî: 쓰다 → ko (sseuda), 적다 → ko (jeokda)
- Kotavayî: suté
- Kumikî: язмакъ (yazmaq)
- Latînî: scrībō → la
- Latviyayî: rakstīt → lv
- Lingalayî: koma
- Lîtwanî: rašyti → lt
- Makedonî: пишува (pišuva)
- Malezî: tulis
- Maltayî: kiteb
- Mayayiya yukatekî: ts’iib, ts’iibtik’ts’iitik
- Mecarî: ír → hu
- Misrî: zẖꜣ
- Nlûyî: kaqleke
- Nogayî: язув (yazuv)
- Normandî: merqui
- Frîsiya bakur: skriiw
- Norwecî: skrive → no
- Oksîtanî: escriure → oc, escríver → oc
- Oygurî: يازماق (yazmaq), يېزىش (yëzish)
- Papyamentoyî: skirbi
- Pehlewî: 𐭭𐭯𐭩𐭱𐭲𐭭 (npyštn) (npyştn)
- Polonî: tworzyć dzieło, pisać → pl
- Portugalî: escrever → pt, compor → pt
- Qazaxî: жазу → kk (jazw)
- Romanî: lekhel, lekhavel, xramol
- Romanyayî: compune → ro, crea → ro, scrie → ro
- Rusî: писать → ru (pisatʹ) (pisat')
- Samiya bakurî: čállit
- Sirananî: skrifi
- Sirboxirwatî: pisati → sh
- Sirboxirwatî: писати → sh
- Siryaniya klasîk: ܟܬܒܬܐ → syc (katêb)
- Slovakî: písať
- Slovenî: pisati → sl
- Sorbiya jêrîn: pisaś
- Sorbiya jorîn: pisać → hsb
- Spanî: escribir → es
- Swêdî: skriva → sv
- Şawî: yura, yuri
- Tacikî: навиштан → tg (navištan)
- Tagalogî: sumúlat
- Tayî: เขียน → th (kĭan)
- Teterî: язу → tt (yazu)
- Tirkî: yazmak → tr
- Tirkiya kevn: 𐰋𐰃𐱅𐰃 (biti-)
- Tirkmenî: ýazmak
- Torangî: ecripe
- Ûkraynî: писати → uk (pysáty)
- Viyetnamî: viết → vi
- Walonî: scrire → wa
- Weylsî: ysgrifennu → cy
- Xakasî: пазарға (pazarğa)
- Yakutî: суруй (suruy)
- Yûnanî: γράφω → el (gráfo)
- Yûnaniya kevn: γράφω (gráphō)
- Zuluyî: -bhala
[biguhêre]
Zayenda mê ya binavkirî | ||||
---|---|---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | nivîsîn | nivîsîn | ||
Îzafe | nivîsîna | nivîsînên | ||
Çemandî | nivîsînê | nivîsînan | ||
Nîşandera çemandî | wê nivîsînê | wan nivîsînan | ||
Bangkirin | nivîsînê | nivîsînino | ||
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | nivîsînek | nivîsînin | ||
Îzafe | nivîsîneke | nivîsînine | ||
Çemandî | nivîsînekê | nivîsîninan |
nivîsîn mê
- çêkirina herf an hejmaran li ser kaxezê yan kompûterê:
- nivîsîna nameyan, nivîsîna dersan, nivîsîna bi kurdî
- destxet, xet, awayê nivîsînê:
- Nivîsîna wê spehî ye.
Werger[biguhêre]
- Albanî: shkrim → sq
- Almanî: Schrift → de m
- Inglîzî: writing → en
- Erebî: كِتَابَة → ar m (kitabe)
- Ermenî: գրություն → hy (grutʿyun), գիր → hy (gir)
- Azerî: yazı → az
- Baskî: idazketa
- Belarusî: пісьмо n (pismo)
- Bretonî: skritur
- Bulgarî: писане n (pisane)
- Katalanî: escriptura → ca m
- Şawî: tira
- Çînî: 文字 → zh (wénzì)
- Koreyî: 문자 → ko (munja), 쓰기 (sseugi)
- Sirboxirwatî: pisanje → sh
- Danmarkî: skrift → da
- Spanî: escritura → es m
- Esperantoyî: skriboj
- Estonî: kiri → et
- Farisî: نوشتن → fa (nivişten)
- Fînî: kirjoittaminen → fi, kirjoitus → fi
- Fransî: écriture → fr
- Gaelîka skotî: sgrìobhadh
- Îrlendî: scríbhneoireacht
- Galîsî: escrita
- Weylsî: ysgrifen → cy
- Gurcî: წერა → ka (c̣era)
- Yûnanî: γραφή → el m (grafí)
- Yûnaniya kevn: γραφή m (graphḗ)
- Îbranî: כתיבה → he m (ktiva)
- Hindî: लेखन → hi (lekhan)
- Mecarî: írás → hu
- Îdoyî: skribo → io
- Indonezî: aksara → id, tulisan → id
- Îtalî: scrittura → it m
- Japonî: 文字 → ja, 筆記 → ja (hikki)
- Ladînoyî: escritura m
- Qazaxî: жазу → kk (jazw)
- Latînî: scriptura m
- Latviyayî: rakstīšana
- Lîtwanî: rašymas → lt
- Makedonî: пишување n (pišuvanje)
- Malezî: tulisan
- Mongolî: бичиг → mn (bičig)
- Holendî: schrift → nl n
- Norwecî: skrift → no
- Oksîtanî: escritura → oc m
- Ozbekî: yozuv → uz
- Polonî: pismo → pl
- Portugalî: escritura → pt m, escrita → pt m
- Romanyayî: scriere → ro m, scris → ro n
- Rusî: письменность → ru (pisʹmennostʹ)
- Samiya bakurî: čállin
- Sirboxirwatî: писање → sh (pisanje)
- Slovakî: písmo
- Slovenî: pisava → sl
- Sonxayî: hantumi
- Swêdî: skrift → sv
- Tamîlî: எழுத்து முறைமை (eḻuttu muṟaimai)
- Çekî: písmo → cs
- Tayî: การเขียน → th (gân kîan)
- Tirkî: yazma → tr
- Ûkraynî: письмо n (pysʹmo)
- Viyetnamî: chữ viết → vi