xwendin

Kurdî

Du kes pirtûkekê dixwînin.
Tewîn: Dema niha
Lêker: xwendin
Yekjimar		Pirrjimar
ez	dixwînim	em	dixwînin
tu	dixwînî	hûn	dixwînin
ew	dixwîne	ew	dixwînin
Ji bo hemû formên din: xwendin (Tewandin)

lêker, gerguhêz
navdêr, mê

Wate

1. Herfên nivîsî bi deng yan di dilê xwe de gotin.
   • Ez vê pirtûkê dixwînim.
   • Keçikan ji hemalî re got: "Here tiştê ku li ser derî nivîsandiye, bixwîne.!"— (Çîroka Hezar û Şevekê, werger: Serdar Roşan, Weşanên Nûdem)
2. Xwe fêr kirin.
   • Wî frensî xwendiye.
   • Min Quran û heft çîrokên wê, pirtûkên gir yên zanayên mezin xwendine; min ilmê stêrkan xwendiye; min gotinên şaîran xwendine. Bi kurtî: Min wisa bi zanabûn û daxwaz ilim xwendiye ku ez bi rehetî dikarim bêjim, ez ji hevdemên xwe xwendetirim.— (Çîroka Hezar û Şevekê, werger: Serdar Roşan, Weşanên Nûdem)
3. Li fêrgehekê wek ders hebûn.
   • Em li dibistanê kurdî, dîrokê, matematîkê û biyolojiyê dixwînin.
4. stirîn, stiran gotin
   • Bilbil li ser sorgulan dixwînin.

Ji Wêjeyê

Bête xwendin ger li avê û vexwit

Rehmî nazil cumleê 'îlet dibit

w:Mela Hisênê Bateyî

Herwiha

• xwandin

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: خوه‌ندن

Tewîn

Lêker:

-xwîn-

Bide ber

• nivîsîn

Ji

Ji proto-hindûewropî *swen- (deng dan, deng jê hatin; gazî kirin), proto-aryayî *hwen-, hevreha avestayî xven-. parsî, pehlewî û sogdî xw'n, farisî خواندن (x^vanden - rehê dema niha -xan-), belûçî -wan-, hewramî -wen-, zazakî wenden (rehê dema niha -wen-), soranî خوێندن (xwêndin - rehê dema niha -xwên-), sanskrîtî sveneti- (deng dan, deng jê hatin), latînî sonus (deng), almanî Schwan (qû - ji ber dengê xwe), inglîzî swan (qû)

• proto-hindûewropî: *swen-

• proto-aryayî: *hwen

avestayî: xven-

parsî: xw'n-

pehlewî: xw'n-

somalî: xw'n-

farisî: xsup>van-

osetî: xwinîn

belûçî: wan-

kurmancî: xwendin, xwandin /-xwîn-

soranî: xwêndin / -xwên-

hewramî: wanay / -wan-

zazakî: wendene / wan-

sanskrîtî: sveneti-

latînî: sonus, sound, sonic (deng)

elmanî: Schwan

inglîzî: swan

Çavkanî: Cheung p.144, Watkins p.88, Etymonline

Jê

• xwenda
• xwendatî
• xwende
• xwendetî
• xwendekar
• xwendekarî
• xwendevan
• xwendevanî
• xwendewar
• xwendewarî
• -xwîn
• xwîner
• xwînerî

Werger

abxazî : аҧхьара → ab Şablon:ady : еджэн → ady bosnî : čitati → bs çekî : číst → cs elmanî : lesen → de, Bildung → de m, Lesen → de, studieren → de, ablesen → de, ?nachlesen → de erebî : قرأ (qeree) ermenî : կարդալ → hy esperantoyî : legi → eo farisî : درس → fa, قرائت → fa, قرائت کردن → fa, خواندن → fa, تحصيل کردن → fa fînî : lukea → fi frensî : lire → fr gaelîka skotî : leugh → gd guwaranî : moñe'ẽ → gn holendî : lezen → nl

mecarî : olvas → hu îdoyî : lektar → io îbranî : לקרוא → he (laqarava) indonezî : baca → id, membaca → id inglîzî : to read → en, the three r' → en, the three r& → en, the three R's → en, study → en, ?academe → en, ?persual → en, ?peruse → en, ?tuition → en interlingua : leger → ia îrî : léigh → ga îtalî : leggere → it japonî : 読む → ja (よむ) (yomu) kalalîsûtî : atuarneq → kl katalanî : llegir → ca kînyariwandayî : soma → rw koreyî : 읽다 → ko, 독서하다 → ko

xirwatî : čitati → hr latînî : legere → la oksîtanî : legir → oc polonî : czytać → pl (1), przeczytać → pl, odczytać → pl portugalî : ler → pt romanî : citi → ro rusî : читать → ru (tchitat') imperf, прочитать → ru (protchitat') perf sirbî : читати → sr (tchitati) slovakî : čítať → sk spanî : leer → es swêdî : läsa → sv tagalogî : basa → tl tirkî : okumak → tr, kıraat → tr, kıraat etmek → tr, mütaala etmek → tr, öğrenim → tr, mütaala → tr, okuma → tr, tahsil → tr, mütalaa → tr, okuyuş → tr, ötme → tr