kêr

Kurmancî

Bilêvkirin

• (Navdêr 1)  IPA: /kʰeːɾ/
• (Navdêr 2)  IPA: /kˤeːɾ/
• Jihevqetandin: kêr

Navdêr 1

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kêr	kêr
Ravek	kêra	kêrên
Çemandî	kêrê	kêran
Nîşandera çemandî	wê kêrê	wan kêran
Bangkirin	kêrê	kêrino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kêrek	kêrin
Îzafe	kêreke	kêrine
Çemandî	kêrekê	kêrinan

kêr (1)

kêr mê

1. çeqo, alavek pêbirînê ye, amûrek e tişt pê tên birîn
   (biçûk e û mirov dikare di berîka xwe de hilgire)
   • Ji mexmûrê di pêçayê / Qumaş kevn e bi kêr nayê— (Feqiyê Teyran ~1620)

Hevmane

• çeqo

Nêzîk

• şefir, qematî

Bide ber

• bivir
• das
• kahûr

Navên amanan bi kurdî

• aman
• belem
• binkask
• çaydank
• çeqo
• çetel
• firaq

• kas
• kefçî
• kêr
• kûp
• perdaq
• pêke
• piyale
• qazan

• qedeh
• qoşxan
• sênî
• sirrehî
• şefir
• şûşe
• tirar
• beroş
• mîsîn
• batik
• teşt
• gimgim
• helke
• sêtêlk
• milêbok
• çelqok

Etîmolojî

  Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguherîne" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.

Werger

• Afrîkansî: mes ^→ af
• Bambarayî: muru ^→ bm
• Çekî: nůž ^→ cs
• Çînî: 刀 ^→ zh
• Danmarkî: kniv ^→ da
• Almanî: Messer ^→ de nêtar
• Erebî: سكين (sikkîn) & mê, سكينة (sikkîne), ^?الخیفة ^→ ar, ^?السكین ^→ ar, ^?الشلطاء ^→ ar, ^?الشلقاء ^→ ar, ^?الفالیة ^→ ar
• Esperantoyî: tranĉilo ^→ eo
• Farisî: کارد (kard), چاقو (çaqo), ^?كارا ^→ fa
• Ferî: knívur ^→ fo
• Fînî: veitsi ^→ fi
• Fransî: couteau ^→ fr nêr
• Frîsî: mês ^→ fy
• Gaelîka skotî: sgian ^→ gd
• Holendî: mes ^→ nl
• Mecarî: kés ^→ hu
• Inglîzî: knife ^→ en (1-2), knife ^→ en, ^?sticker ^→ en
• Îtalî: coltello ^→ it
• Îzlendî: hnífur ^→ is
• Japonî: 包丁 ^→ ja, ナイフ ^→ ja
• Katalanî: ganivet ^→ ca
• Kînyarwandayî: yuma ^→ rw (ikyuma)
• Malezî: pisau ^→ ms
• Norwecî: kniv ^→ no
• Papyamentoyî: kuchiu ^→ pap, kuchú ^→ pap
• Polonî: nóż ^→ pl
• Portugalî: faca ^→ pt
• Rusî: нош ^→ ru
• Sirananî: nefi ^→ srn
• Spanî: cuchillo ^→ es nêr, cuchilla ^→ es
• Swahîlî: kisu ^→ sw
• Swêdî: kniv ^→ sv
• Tagalogî: kutsílyo ^→ tl, lanséta ^→ tl
• Tirkî: bıçak ^→ tr, çakı ^→ tr, ^?fayda ^→ tr, ^?tumşuk ^→ tr, ^?yarar ^→ tr
• Zuluyî: ummese ^→ zu

Navdêr 2

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kêr	kêr
Ravek	kêrê	kêrên
Çemandî	kêrî	kêran
Nîşandera çemandî	wî kêrî	wan kêran
Bangkirin	kêro	kêrino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kêrek	kêrin
Îzafe	kêrekî	kêrine
Çemandî	kêrekî	kêrinan

kêr nêr

1. mifa, feyde, sûde, kelk, qazanc, qezenc, kar
   • (...) ka ca tu bi kêrî vî karî têyî yan na! — (Zeynelabidîn Zinar Xwençe 1, Weşanxana Çanda Kurdî, 1989)
   • Ez bûm xwediyê ders û tecrubeyên bêhempa, – ko niha êdî bi kêrî çu tiştî nayên. — (Mehmed Uzun Hawara Dîcleyê 1, Weşanên Nefel, 2003)

Jê

• bêkêr
• bêkêrî
• bêkêrîtî
• bêkêrtî
• bikêr
• bikêr hatin
• bikêrhatin
• bikêrhatî
• bikêrî
• bikêrîtî
• bikêrtî

• kêrdar
• kêrdarî
• kêrdarîtî
• kêrdartî
• kêrder
• kêrderî
• kêrderîtî
• kêrdertî
• kêr hatin
• kêrhatin
• kêrhatî

Etîmolojî

  Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguherîne" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.

Werger

• Almanî: brauchbar ^→ de

Soranî

Navdêr

kêr

1. kîr, pênîs, endamê zayendî yê nêran

Bretonî

Navdêr

kêr mê

1. bajar, şar