bajar
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]Tewandina bajar | ||
---|---|---|
Zayenda nêr a binavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | bajar | bajar |
Îzafe | bajarê | bajarên |
Çemandî | bajarî, bajêr | bajaran |
Nîşandera çemandî | wî bajarî | wan bajaran |
Bangkirin | bajaro | bajarino |
Zayenda nêr a nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | bajarek | bajarin |
Îzafe | bajarekî | bajarine |
Çemandî | bajarekî | bajarinan |

bajar n, r-ya req
- Cihê ku gelek avahî û kuçe lê hene û gelek xelk lê dijîn û dixebitin.
- Hevmane: şehr, sûk, medîne
- Amed bajarekî kevnar e.
- Dihok wek turîstîktirîn bajarê Başûrê Kurdistanê tê hesibandin.
- Barîna berfê şênayiyek bû. Kuçe û kolanên bajêr ji zarokan tijî dibûn. — (Mehmed Uzun, Tu, 1984)
- Navenda bajarî, cihê firoşgehan.
- Cih kirîn û firotinê, cihê firoşgehan.
- Ez ê biçim bajarî / bajêr.
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Herwiha
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Têkilî
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Hevreha farisî بازار (bazar), pehlewî 𐭥𐭠𐭰𐭠𐭫 (wazar), hexamenişî 𐎺𐏃𐎠𐎨𐎼𐎴 (vehā-čā̆rana-) ji proto-îranî *wahā-čā̆rana- (“bazarkirin, firotin, danûstandin, hatinûçûn”) ji proto-hindûewropî *wes- (“firotin, nirx, biha, qîmet”) + *kʷel- (“livandin, çerixandin, wergerandin”). Hevreha biha ya kurmancî, vaya ya zazakî, vasná- ("biha, nirx") ya sanskrîtî, gin ("biha, nirx") ya ermenî, vēndere (“firotin”) ya latînî > vendre ya fransî. Peyva bajar kurmancî û ya bazar jî farisî ye lê kurdî peyva bazar bo mebestek hinekî ji ya bajar cuda ji farisî deyn kiriye. Hêjayî gotinê ye ku ji bilî kurmancî, di zaravayên din yên kurdî de gotina bajar kêm tê bikaranîn. Ji bo cihê kirîn û firotinê bi giştî bazar ya ji farisî û bi merema jîngehên mezin jî gotina şar (di soranî de) yan jî şaristan (di zazakî de) li kar e.
Ev peyv bi maneya "bazar, sûk, çarsû" ji zimanên îranî ketiye gelek zimanên din jî: ermenî բազար (bazar) û վաճառ (vačaṙ), gurcî ვაჭარი (vač̣ari), erebî بازار (bazar), osmanî بازار (bazar) û پازار (pazar), tirkî pazar, azerî bazar / базар, ûrdûyî بازار (bazar), hindî बाज़ार (bazar), bengalî বাজার (bajar), nepalî बजार (bajar), endonezyayî pasar, çînî 巴扎 (bāzhā) û 巴刹 (pa-sat), rusî база́р (bazár), yûnanî παζάρι (pazári), mecarî/hungarî vásár, sirbokroatî ва́шар / vašar, fransî/îtalî/spanî bazar, îngilîzî bazaar, almanî Basar, danmarkî/norwecî/swêdî basar, fînlandî basaari...
Bi zaravayên din
[biguhêre]Anagram
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Abxazî: ақалақь (ākālāk̍)
- Afrîkansî: stad → af
- Akadî: 𒌷 (âlu)
- Albanî: qytet → sq
- Almaniya navendî ya rojhilat: Stoadt
- Almaniya Pennsylvania: Schtadt, Schtedt
- Almanî: Stadt → de m, Großstadt → de m
- Altayiya başûrî: кала (kala)
- Ambonezî-malezî: kota
- Amharî: ከተማ → am (kätäma)
- Aragonî: ziudá m
- Aramî:
- Îbranî: מְדִינְתָּא m (məḏīntā), כַּרְכָּא n (karkā)
- Siryanî: ܡܕܼܝܼܢܬܿܵܐ m (məḏīttā), ܟܿܲܪܟܿܵܐ n (karkā)
- Argobbayî: ኸተም (xatame)
- Aromanî: cãsãbã → roa-rup m
- Asamî: নগৰ (nogor), চহৰ (sohor)
- Astûrî: ciudá → ast m
- Avarî: шагьар (šahar)
- Azerî: şəhər → az
- Baskî: hiri → eu
- Başkîrî: ҡала (qala)
- Belarusî: го́рад n (hórad), ме́ста nt (mjésta)
- Bengalî: শহর → bn (śôhôr), নগর → bn (nôgôr)
- Bretonî: keoded m, keodedoù p, kêr → br m, kêrioù → br p
- Bulgarî: град → bg n (grad)
- Burmayî: မြို့ → my (mrui.)
- Buryatî: хото (xoto)
- Çamicuroyî: chi'nashtalichi
- Çeçenî: гӏала (ğala)
- Çekî: město → cs nt, velkoměsto → cs nt
- Çîçewayî: mzinda
- Çînî:
- Çuvaşî: хула (hula)
- Dalmatî: cituot m
- Danmarkî: by → da g
- Divehî: ޝަހަރު (šaharu)
- Dongşîangî: baza
- Endonezyayî: kota → id
- Erebî: مَدِينَة → ar m (madīna), بَلَد → ar n (balad)
- Ermenî: քաղաք → hy (kʻaġakʻ)
- Erzayî: ош (oš)
- Esperantoyî: urbo → eo, civito → eo
- Estonî: linn → et
- Etiyopiya klasîk: ሀገር m (hägär)
- Georgian: დიდი (didi) ქალაქი → ka (kalaki)
- Extremaduranî: ciá m
- Farisî: شَهر → fa (šahr)
- Fenîkî: 𐤀𐤄𐤋 (ʾhl)
- Ferî: býur → fo n
- Fînî: kaupunki → fi
- Fransî: ville → fr m, cité → fr m, grande-ville m
- Fransiya kevn: cité m
- Friyolî: citât m
- Frîsiya bakur: steed nt
- Frîsiya saterlandî: Stääd m
- Frîsî: stêd → fy g
- Gaelîka skotî: baile mòr n, dùn n
- Galîsî: cidade → gl m
- Galûrîsî: cittai m, zittai m
- Gotî: 𐌱𐌰𐌿𐍂𐌲𐍃 m (baurgs)
- Gujaratî: શહેર → gu (śaher), નગર → gu (nagar)
- Guwaranî: táva → gn
- Haîtî: vil
- Hawayî: kūlanakauhale
- Hawsayî: birni → ha
- Hindî: शहर → hi n (śahar), नगर → hi n (nagar)
- Hîlîgaynonî: dakbanwa
- Holendî: stad → nl m
- Hunsrikî: xtat
- Îbranî: עִיר → he m (ir)
- Îdoyî: urbo → io, civito → io
- Îngilîziya kevn: burg m
- Îngilîziya navîn: cite
- Îngilîzî: city → en, town → en
- Înterlîngua: citate
- Îrlendî: cathair → ga m, baile mór n
- Îstriyotî: sità m
- Îtalî: città → it m
- Îzlendî: borg → is m
- Japonî: 都市 → ja (とし, toshi), 都会 → ja (とかい, tokai), 町 → ja (まち, machi) (e.g. 町で - "in the city"), 市 → ja (し, shi)
- Javayî: kutha
- Kabardî: къалэ (qalɛ)
- Kalmîkî: балһсн (balhsn)
- Kannadayî: ನಗರ → kn (nagara)
- Kapampanganî: lakanbalen
- Karaçay-balkarî: шахар (şaxar)
- Karelî: linna
- Kaşûbî: miasto nt
- Katalanî: ciutat → ca m
- Keçwayî: llaqta → qu
- Kirgizî: шаар → ky (şaar), калаа → ky (kalaa)
- Kîngalî: නගරය → si (nagaraya)
- Komî-permyakî: кар (kar)
- Komî-zîriyî: кар (kar)
- Konkanî: xar
- Koreyî: 도시(都市) (dosi), 시내(市內) (sinae), 시(市) (si)
- Kornî: cita
- Korsîkayî: cità
- Kumikî: шагьар (şahar)
- Kusundayî: səhər
- Ladînî: zità m
- Latînî: urbs → la m, civitas → la m
- Latviyayî: pilsēta → lv m (or lielpilsēta m if the distinction between city and town is important)
- Lawsî: ຊຽງ (sīang), ທານີ (thā nī), ເມືອງ → lo (mư̄ang), ນະຄອນ (na khǭn)
- Leonîzî: ciudá m
- Lîgûrî: çitæ, çittæ
- Lîtwanî: miestas → lt n
- Lueyî: ᦵᦙᦲᧂ (moeng), ᨾᩮᩥ᩠ᨦ, ᦵᦞᦇ (veng), ᦵᦋᧂ (tseng)
- Luksembûrgî: Stad → lb
- Makedonî: град n (grad)
- Malagasî: monina → mg, tanambe → mg
- Malayalamî: നഗരം → ml (nagaraṃ)
- Malezî: bandar raya → ms, kota → ms, bandar → ms
- Maltayî: belt → mt m
- Mançûyî: ᡥᠣᡨᠣᠨ, ᡥᡝᠴᡝᠨ
- Manksî: ard-valley n, caayr m
- Maorî: tāone → mi, tāone nui
- Maratî: शहर → mr (śahar), नगर (nagar)
- Mariya rojhilatî: ола (ola)
- Marîkopayî: vakpaly
- Mecarî: város → hu
- Mehriyî: رحبيت
- Misrî:
(nwt m) - Mokşayî: ош (oš)
- Mongolî:
- Nahwatlî: altepetl → nah
- Navajoyî: kin nitsaago dah naazhjaaʼígíí, kin haalʼá
- Nepalî: सहर → ne (sahar)
- Norwecî:
- Nubian:
- Ojibweyî: gichi-oodena
- Oksîtanî: ciutat → oc m
- Oriyayî: ନଗର → or (nôgôrô), ମହାନଗର (môhanôgôrô)
- Oromoyî: magaalaa
- Osetî: сахар (saxar), горӕт (goræt)
- Oygurî: شەھەر (sheher)
- Ozbekî: shahar → uz
- Paelignianî: banudara
- Palî: nagara nt
- Papyamentoyî: siudat
- Pelayî: mjuʔ⁵⁵
- Peştûyî: ښار → ps n (ẍâr)
- Piedmontîsî: sità m
- Plodîşî: Grootstaut m, Staut m
- Polonî: miasto → pl nt
- Portugaliya kevn: cidade m
- Portugalî: cidade → pt m, urbe → pt m
- Puncabî:
- Qazaxî: қала → kk (qala), шаһар (şahar)
- Qiptî: ⲃⲁⲕⲓ (baki)
- Romagnolî: zitê m
- Romancî: citad m
- Romanyayî: oraș → ro nt, cetate → ro m, urbe → ro m
- Rusî: го́род → ru n (górod), град → ru n (grad)
- Rusînî: мі́сто nt (místo)
- Samiya skoltî: gåårad, lâ´nn
- Sanskrîtî: नगर → sa nt (nagara)
- Sassarîsî: ziddai m
- Sebwanoyî: dakbayan, siyudad
- Sicîlî: cità → scn m, citati → scn
- Silesî: miasto nt
- Sirboxirwatî:
- Sîlhetî: ꠘꠉꠞ (nogor)
- Skotî: ceity, ceety
- Slaviya kevn:
- Slaviya rojavayî ya kevn: градъ n (gradŭ), мѣсто nt (město), городъ n (gorodŭ)
- Slovakî: mesto → sk nt
- Slovenî: mésto → sl nt
- Somalî: magaalo → so
- Sorbî:
- Spanî: ciudad → es m, urbe → es m
- Sûmerî: 𒌷 (URU)
- Swahîlî: mji → sw
- Swêdî: stad → sv g
- Şorî: тура (tura)
- Tacikî: шаҳр → tg (šahr)
- Tagalogî: lungsod → tl, syudad
- Tamîlî: நகரம் → ta (nakaram)
- Taosî: plòso’óna
- Tarifitî: ṯendint, tamdint m
- Tausugî: daira
- Tayî: เมือง → th (mʉʉang), นคร → th, กรุง → th (grung), เชียง → th (chiiang)
- Telûgûyî: నగరం → te (nagaraṃ)
- Teteriya krîmî: şeer
- Teterî: шәһәр → tt (şähär), кала → tt (qala)
- Tetûmî: sidade
- Tigrînî: ከተማ (kätäma)
- Tirkî: kent → tr, şehir → tr
- Tirkmenî: şäher
- Tîbetî: གྲོང་ཁྱེར (grong khyer), རྒྱལ་ས (rgyal sa)
- Toxarî B: rīye
- Tuvanî: хоорай (xooray)
- Udmurtî: кар (kar)
- Ugarîtî: 𐎓𐎗 (ʿr)
- Urdûyî: شَہَر n (śahar), نَگَر n (nagar)
- Ûkraynî: мі́сто → uk nt (místo), град → uk n (hrad)
- Venîsî: sità → vec m, çità m
- Viyetnamî: thành phố → vi (城埔), thành → vi, phố → vi, đô thị → vi (都市)
- Volapûkî: zif → vo
- Voroyî: liin
- Walonî: veye → wa
- Weylsî: caer → cy m, dinas → cy m
- Wolofî: dëkk → wo
- Xakasî: саар (saar), город (gorod)
- Ximêrî: ទីក្រុង (tiikrung), បុរី → km (borii), នគរ → km (nôkôr)
- Xosayî: idolophu
- Yagnobî: шаҳр (šahr)
- Yakutî: куорат (kuorat)
- Yidîşî: שטאָט m (shtot)
- Yiyiya siçuwayî: ꇓꈓ (lur kur)
- Yorubayî: ìlú
- Yupîkiya navendî: nunarpak
- Yûnaniya pontî: πολιτεία m (politeía)
- Yûnanî: πόλη → el m (póli)
- Zhuangî: si, hawsingz, singz
- Zuluyî: ithawini
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Dengên kurmancî ji Bidlîsê
- Deng bi kurmancî
- Lema bi kurmancî
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên nêr bi kurmancî
- Bilêvkirinên kurmancî bi r-ya req
- Nimûne bi kurmancî
- Jêgirtin bi kurmancî
- Koda skrîptê ya zarûrî û manûel bi kurmancî
- Koda skrîptê ya nehewce bi kurmancî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi farisiya navîn
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi farisiya kevn
- Peyvên kurmancî ji proto-îranî
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Cotreh bi kurmancî
- Skrîpta nestandard bi soranî
- Koda skrîptê ya zarûrî û manûel bi soranî
- Koda skrîptê ya nehewce bi azerî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi urdûyî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi hindî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi nepalî
- Lema bi gurcî
- Lêker bi gurcî
- Madeyên zimanekî xelet bi kar tînin bi gurcî
- Transliterasyona nepêwîst bi karaçay-balkarî
- Skrîpta nestandard bi pelayî