jîn

Kurdî

Wate

Tewandina lêkera jîn
RP. Niha	Yekjimar		Pirrjimar
	ez	dijîm	em	dijîn
	tu	dijiyî	hûn	dijîn
	ew	dijî	ew	dijîn
Ji bo hemû formên din: Tewandin:jîn

lêkera xwerû, negerguhêz

1. li jiyanê bûn / man
   • Dapîra wî sed û du salan jiya.
2. jiyan domandin
   • Tevî hemî kuştaran jî Neteweya Kurd her dijî.
3. mal li derekê hebûn
   • Ew li Ewropayê dijî.
4. debara jiyana xwe kirin
   • Ger tu bêkar bimînî, dê çawan bijî?
5. zewq ji jiyanê wergertin
   • Bi rastî ew dizanin çawan xweş bijîn.
6. berdewam bûn
   • Ew miriye lê romanên wî her dijîn.

navdêr, mê

1. rewşa piştî welidînê û berî mirinê
2. can, ruh
   • jiyana xwe ji dest dan (mirin)
3. hemî dema ku kesek sax e
   • Hemî jiyana xwe me xweşî nedîtiye.
4. tiştên dijîn bi hev re
   • Ew pisporê jiyana şêran e.
5. hemî dema tiştek dixebite yan tê bikaranîn
   • Jiyana van lampeyan ne dirêj e.
6. awayek yan parçeyek ji jiyanekê
   • jiyana kurdan ya civakî
   • jiyana min ya li derveyî welat
7. çalakî, aktîvîte
   • Ev bajarr bi şev jî tijî jiyan e.
8. xweşî, rehetî
   • Me ti jiyan nîne.
9. awayê jînê
   • Pirraniya mirovên vî bajarrî jiyanek dijwar dijîn.
10. jiyanname, biyografî
    hemî bûyerên giring yên jiyana kesekê/î
    (bi taybetî dema tê nivîsîn)
    • Wî pirtûka "Jiyana Celadet Alî Bedirxan" nivîsiye.
11. mijara berhemek hunerî
    • Helbestên wê li ser jiyanê ne.
12. giyan, ruh, saxî, rih, jiyan, heyat, tendiristî, sehet, hebûn, debar, maldar kirin, jî, temen, kirin, jiyar, jiyan kirin

Ji wêjeya klasîk

• Li bal 'ilmê te me'lûm e
  Ji jînê min tu meqsûd î
  Fidayê can me dê can bit— (Dîwana Melayê Cizirî ~1640, Melayê Cizîrî)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: ژین

Herwiha

• jiyan
• jiyîn

Tewîn

Lêker:

• [-jî-]

Hevwate

Navdêr:

• heyat

Biwêj

• jiyan(a xwe) ji dest dan: mirin

Ji

Têkildarî jî (navdêr) û jiyan

• proto-hindûewropî: *g^wei- ("jîn")

• proto-aryayî: *ǰai ("jîn")

avestayî: jwa- ("jîn")

farisiya kevn: jīw- ("jîn")

parsî: jyw- ("jîn")

pehlewî: zyw- ("jîn")

harezmî: zyw- ("jîn")

sogdî: zw- ("jîn")

farisî: zīy- ("jîn")

peştûyî: žwak- ("jîn") … ^{alfabeya arî}

kurmancî: jîn ("jîn")

soranî: jîn ("jîn")

hewramî: jîwa- ("jîn")

zazakî: ciwîyayene (lêker), ciwî (navdêr, mê) ("jîn")

sanskrîtî: jīv- ("jîn")

latînî: vīvo ("jîn")

yewnanî: bio- ("jiyan")

inglîziya kevn: cwic ("lez")

inglîzî: quick ("lez") ...

Çavkanî: Cheung p.222, Watkins p.33, Etymonline

Hem-rıstım: jîndar, zindî

Jê

• jîndar
• jîndarî
• jînî
• jînname
• jînnamekî
• jînamenivîs
• jînamenivîsî
• jînameyî
• jînnîgar
• jînnîgarî
• jînnîgarkî
• jînnîgarnivîs
• jînnîgarnivîsî

Werger

Lêker:

• Çekî: bydlet
• Elmanî: leben ^→ de, wohnen ^→ de
• Esperantoyî: vivi ^→ eo
• filipînî: mabuhay, manirahan
• Fînî: elää ^→ fi, asua ^→ fi
• Frensî: vivre ^→ fr
• Holendî: leven ^→ nl
• idoyî: vivar, rezidar
• Erebî: يعيش ^→ ar
• Inglîzî: to live ^→ en, living ^→ en, domiciliate ^→ en, abide ^→ en, bide ^→ en, ^?live in ^→ en
• Îtalî: vivere ^→ it, abitare ^→ it
• Katalanî: viure ^→ ca
• Latînî: vivere ^→ la
• Portugalî: viver ^→ pt
• Rusî: жить ^→ ru
• Sirbî: žiť ^→ sr
• Spanî: vivir ^→ es
• Swêdî: leva ^→ sv
• Tirkî: yaşamak ^→ tr
• Weylsî: byw ^→ cy

Navdêr:

• Afrîkansî: lewe ^→ af
• Baskî: bizi ^→ eu, bizitza ^→ eu, existentzia ^→ eu
• Bretonî: buhez -ioù pl
• Bulgarî: живот ^→ bg
• Elmanî: Leben nêtar, Existenz ^→ de m
• Erebî: حياة ^→ ar
• Esperantoyî: vivo ^→ eo
• Estonî: elu ^→ et
• Farisî: زِندِگی (zendegî), زندگی ^→ fa, زندگی کردن ^→ fa, زیستن ^→ fa, حيات ^→ fa, زندگي ^→ fa, زندگي کردن ^→ fa
• Fînî: elämä ^→ fi
• Frensî: vie ^→ fr m
• Gujaratî: tekove ^→ gu
• Hawayî: ola ^→ haw, nohona ^→ haw, noho ʻana ^→ haw
• Hindî: ज़िंदगी ^→ hi
• Holendî: leven nêtar
• Îbranî: חיים (Haim, pronounce khah-yim)
• idoyî: vivo
• Indonezî: hidup ^→ id
• Interlingua: vita ^→ ia
• Îrî: saol ^→ ga m, beatha ^→ ga m
• Îtalî: vita ^→ it m
• Katalanî: vida ^→ ca m
• lingalayî: bomɔi
• Lîtwanî: gyvybė ^→ lt m
• Norwecî: liv ^→ no
• Polonî: życie ^→ pl n
• Portugalî: vida ^→ pt m
• Romanî: viaţă ^→ ro m
• romanîcayî: vita f
• Slovakî: život ^→ sk m
• Slovenî: življenje ^→ sl
• Spanî: vida ^→ es m
• Swêdî: liv ^→ sv n
• Tirkî: yaşam ^→ tr, hayat ^→ tr
• Tupînambayî: tekobé ^→ tpn
• viyetnamî:
• Weylsî: bywyd ^→ cy m
• Yewnanî: ζωή ^→ el