hîn

 Binêre herwiha: hin

Kurdî

Hoker

hîn

1. ta niha, heta noke, heya niho

   Ez hîn diçim dibistanê.

2. ta hingê, heta wê demê, heya wî wextî

   Dema ez derketim, hîn nehatibû.

3. ji wê, ji wî, ji wan; ji hindê, ji wê yekê, ji vê yekê

   Ev hîn mezintir e. ― Ev ji wê jî mezintir e.

4. hin yên din jî

   Hîn gelek pirs di serê min de mane.

Hevmane

• hê, hêj, hê jî, hên, hêna, hîna, hêş, hêşta, deha, daha, herçûn

Bide ber

• her
• heta
• -tir

Etîmolojî

Herwiha hên, hîn jî, hên jî, hê jî, hêj, hê, hevreha farisî farisî هنوز‎ (hanuz), pehlewî ehenûz, ji zimanên îranî.

Werger

• Almanî: noch → de
• Erebî: مُعْتَاد‎ (muʿtād)
• Farisî: هنوز‎ → fa (hanuz)
• Fransî: encore → fr
• Inglîzî: still → en, yet → en
• Tirkî: henüz → tr, hâlâ → tr

Rengdêr 1

hîn

hîn bûn

1. fêr bûn, elimîn, perwerde bûn, zanîn wergirtin
2. banîn
3. adapteyî derekî an jî rewşeyî bûn

hîn kirin

1. fêr kirin, elimandin, perwerde kirin, zanîn danê

Herwiha

• hî, hû

Jê

• hînber
• hîndekar
• hînker
• (lêker) hîn bûn
• (lêker) hîn kirin
• (navdêr) hînbûn
• (navdêr) hînkirin
• (rengdêr) hînbûyî
• (rengdêr) hînkirî

Etîmolojî

Ji proto-îranî *cneH- ji proto-hindûewropî *ǵenh₃- (“zanîn, nasîn”), hevreha aşna û nas, zanîn, nasîn. Bo H/Ş bidin ber kurmancî heyv / hîv û zazakî aşme. Hewiha belkî têkildarî peyva hay (haydarî).

Rengdêr 2

hîn

1. tiştên ne germ û ne jî sar
2. piçekê sar

Herwiha

• hên, hênik, hînik, hûnik

Etîmolojî

  Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.

Werger

• Almanî: frisch → de
• Fransî: frais → fr
• Inglîzî: fresh → en

Cînav

hîn

1. (tu û yên wek te) Guhartoyeke hûn.

Navdêr 1

hîn nêr

2. temen, jî, imr, salên jiyanê

   Ez û ew hevhîn in. ― Bi salan em bi qasî hev mezin in.

Herwiha

• ḧîn

Etîmolojî

Ji erebî حِين‎ (ḥīn, “dem, wext”), حِينَ‎ (ḥīna, “kengî”).

Navdêr 2

Hînek.

hîn nêr

1. hesp, wilax, bor
   • Li bal me gotineke pêşiyan heye, dibêjin, "Ne ker ket, ne hîn ziriya". Gelo dibe ku ew peyv hemwateya peyva "hesp" be. — (Samî Berbang: Dahûrandina hin peyvan, Amidakurd.com, 12/2006)

Bikaranîn

Peyva "hîn" bi wateya "hesp" êdî hema-hema nayê bikaranîn lê ew di peyva "mahîn / mehîn" (hîna mê) de û di hin pendên pêşiyan de maye: Ne ker ket, ne hîn zirriya.

Werger

hesp — binêre hesp