kûçik
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]Tewandina kûçik | ||
---|---|---|
Zayenda nêr a binavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | kûçik | kûçik |
Îzafe | kûçikê | kûçikên |
Çemandî | kûçikî | kûçikan |
Nîşandera çemandî | wî kûçikî | wan kûçikan |
Bangkirin | kûçiko | kûçikino |
Zayenda nêr a nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | kûçikek | kûçikin |
Îzafe | kûçikekî | kûçikine |
Çemandî | kûçikekî | kûçikinan |

kûçik n, k-ya nerm (1, 2), ç-ya nerm
- (guhandar) Heywanek kedî (navmalî) ye û direwe anku dihewe: Canis lupus familiaris.
- Kûçikên li hewşa pêş û paşî, ji hîva rûnixumandî tirsnaktir û ji ecacokê hartir, gez dikin bê. — (Îrfan Amîda, Şevek Şîzofren, Weşanên Lîs, 2018, r. 6, ISBN 9786058152175)
- (avahî) Avahiyên mezin û şikodar (wek yên paşayan).
- (argo) Ji bo biçûkxistinê tê bikaranîn.
- Hûn vî kûçikê ku bi darê ve girêdayî ye, dibînin, ne wilo? Ger hûn sîlahên xwe neynin teslîm nekin, ez ê we hemûyan têxim vê rewşê û hê jî jê xerabtir. — (Firat Cewerî, Girtî, Weşanên Nûdem, 1986)
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Herwiha
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Belkî ji proto-hindûewropî *ḱwṓ. Hevreha belûçî کچک (kuçek), tacikî кучук (kuçuk), iştiherdî kûte, sindî ڪتو (kuto), hindî कुत्ता, urdûyî کتا (kutta), telûgûyî కుక్క (kukka), bulgarî куче (kuçê), xirwatî kuče. Yan jî peyveke gerrok e.
Bi zaravayên din
[biguhêre]- Soranî: seg
Werger
[biguhêre]- Aasayî: wa-t
- Abauyî: nwoh
- Abazayî: ла (lā)
- Abenakî: adia, alemos
- Abxazî: ала (ālā)
- Açehî: asèë
- Adîgeyî: хьэ (ḥɛ)
- Afarî: kuta
- Afrîkansî: hond → af
- Aghulî: гъуй (ğuj)
- Ahomî: 𑜉𑜠 (ma)
- Ajië: lova (lova)
- Akadî: 𒌨 n (kalbu, UR)
- Akanî: kraman
- Aklanon: ayam
- Alabamayî: ifa
- Albanî: qen → sq n
- Alêwîtî: sabaakax
- Almanî: Hund → de n, Hündin → de m
- Altayiya başûrî: ийт (iyt)
- Aluneyî: asu
- Alutor: г'ытг'ын (ʕətʕən)
- Amamî-oşimayiya bakurî: 犬 (いん, in)
- Amamî-oşîmayiya başûrî: 犬 (いん, in)
- Amayî: aluwou
- Amazîxiya fasî: ⴰⵢⴷⵉ n (aydi), ⵜⴰⵢⴷⵉⵜ m (taydit)
- Amharî: ውሻ (wəša), ከልብ (kälb)
- Amîs: wacu
- Amuzgoyî: kítzë'
- Andî: хой (xoj)
- Angorî: yaforɨ
- Apaçî:
- Aragonî: gos, chin
- Aramî:
- Arapaho: he3
- Argobbayî: ውሻ (wǝša)
- Aromanî: cãni n, cãne → roa-rup n
- Arrernteyiya rojavayî: akngwelye
- Asamî: কুকুৰ (kukur)
- Assînîboyî: šunga
- Astûrî: perru → ast n, can → ast, cusu → ast
- Aşanînkayî: otsitzi
- Atîkamekwî: atimw
- Atong (Hindistan): kyiʼ
- Avarî: гьой (hoj)
- Avestayî: 𐬯𐬞𐬁 (spā)
- Awadhî: कूकर (kūkar)
- Axvaxî: хве (xʷe), хвай (xʷaj)
- Aymarayî: anu → ay
- Aynuyî: セタ (seta), レエㇷ゚ (reep)
- Aytonî: မႃ (mā)
- Azerî: it → az, köpək → az
- Bagvalalî: гьвай (hʷaj)
- Bahnarî: kŏ
- Bajwayiya kendava rojava: owa', oa'
- Balînî: cicing, asu
- Bambarayî: wùlù
- Banda: asu
- Banggaî: asu
- Banjarî: hadupan
- Baskî: txakur → eu, etxe-txakur
- Başkîrî: эт (et)
- Bataktobayî: asu, biang
- Batsbî: ფჰ̡უ (ph̡u)
- Bau bidayuh: kosuong
- Baxterî: κοδο (kodo)
- Hund :
- Bejayî: yaas
- Belarusî: саба́ка n yan m (sabáka), пёс n (pjos)
- Belûçî: کچک (kucak)
- Bembayî: imbwa
- Bengalî: কুকুর → bn (kukur), কুত্তা → bn (kutta)
- Berawanî: acew
- Bezhtayî: во (vo)
- Bilbayî: asu
- Bintuluyî: asou, asew
- Bisayayiya bruneyî: asu
- Biseniyî: ebiri
- Bîkoliya naverast: ayam dayo ido
- Bîslamayî: dog
- Blakfotî: imitáá
- Bororoyî: arigao
- Botlixî: хай (xaj)
- Bretonî: ki → br n, chas → br p, kiez → br m, kiezed → br p
- Bruneyî: kuyuk, anjing
- Buduxî: хор (xor), тӏартӏа (tʼartʼa)
- Bugî: asu, ᨕᨔᨘ
- Bukidnon manoboyiya rojavayî: asu
- Bulgarî: ку́че nt (kúče), пес → bg n (pes), псе nt (pse)
- Bununî: asu
- Burmayî: ခွေး → my (hkwe:)
- Buryatî: нохой (noxoj)
- Buyî: duezmal, mal
- Caddoyî: díˀṣi
- Cahuillayî: 'áwal
- Car nicobareseyî: am
- Casiguran dumagat agtayî: aso
- Cayugayî: só:wa:s
- Cia-ciayî: 아우
- Cingphoyî: guì
- Conxayî: ཁྱི (khyi)
- Corayî: ẓʌ'ʌ
- Ç'orti': c'i'
- Çakmayî: 𑄇𑄪𑄉𑄪𑄢𑄴 (kugur)
- Cham:
- Çamalalî: хва̅й (xʷa̅j)
- Çamicuroyî: ma'nali
- Çamoroyî: ga'lagu
- Çeçenî: жӏаьла (žˀäla)
- Çekî: pes → cs n, fena → cs m
- Çepangî: कुयः
- Çerokî: ᎩᏟ → chr (gitli), ᎩᎵ → chr (gili)
- Çeyenî: oeškeso
- Çîçewayî: galu
- Çîkasawî: ofi'
- Çînî:
- Çoktawî: ofi
- Çruyî: əsɣu
- Çukçî: ыʼттъын (yʼttʺyn), ыʼттъыт p (yʼttʺyt), вытэԓгын (vytėḷgyn)
- Çuvaşî: йытӑ (jytă)
- Çûkî: konak
- Dalmatî: cun n, kun n, cuon n, kuon n
- Danmarkî: hund → da g
- Dargwayî: хя (χə)
- Darkinjungî: mirri
- Defakayî: ebere
- Degemayî: ạ́ḅụ́ạ̄
- Dena'inayî: łik'a
- Divehî: ބަޅު (baḷu), ކުއްތާ → dv (kuttā)
- Dogrîbî: tłı̨
- Dolganî: ыт
- Drungî: dvgeui
- Dusnerî: nap
- Dusuniya navendî: tasu
- Egayî: ʊ̀vɛ
- Elfdalî: rakke n
- Elwîrî-wîderî: اسبه (asbe)
- Emilî: can
- Endonezyayî: anjing → id, asu → id
- Engenniyî: ạ́ḅụạ
- Epieyî: aḅụ́ā
- Erebî: كَلْب → ar n (kalb)
- Eritaiyî: asu
- Ermenî: շուն → hy (šun)
- Erzayî: киска (kiska), пине (pine)
- Esperantoyî: hundo → eo, hundino → eo
- Estonî: koer → et, peni → et
- Etiyopiya klasîk: ከልብ (kälb)
- Evenî: ҥин (ŋin)
- Evenkî: ӈинакин (ŋinakin)
- Eweyî: avu
- Farisî: سگ → fa (sag)
- Farisiya navîn: 𐭪𐭫𐭡𐭠 (klbʾ)
- Fenîkî: 𐤊𐤋𐤁 (klb)
- Ferî: hundur → fo n
- Firîgî: kunes
- Fîjî: koli → fj
- Fînî: koira → fi
- Fonî: agla, avun
- Frankoprovansî: chin
- Fransî: chien → fr n
- Frisian:
- Friyolî: cjan, čhan
- Fulahî:
- Gaddangî: atu
- Gaelîka skotî: cù → gd n, madadh n
- Gagawzî: köpek
- Galîsî: can → gl n, cadela → gl m, cuzo → gl n, cuza → gl m
- Galûrîsî: cani
- Gaulisî: cuna
- Gayoyî: asu
- Godoberî: хвайи
- Gondiyî: నెయ్ (ney)
- Gotî: 𐌷𐌿𐌽𐌳𐍃 n (hunds)
- Gujaratî: કુતરો → gu n (kutro), કુતરી → gu m (kutrī)
- Gurcî: ძაღლი → ka (ʒaɣli)
- Gurindjiyî: guru, wangani, warlagu
- Guugu yimidhirrî: gudaa
- Guwaranî: jagua
- Hänî: łąyy
- Hadramî: 𐩫𐩡𐩨 (klb)
- Haidayî: x̌a, x̲a
- Haîtî: chen, chyen
- Halkomelemî: sqwemá:y
- Havasupaî-walapaî-yavapaî: had
- Hawayî: ʻīlio
- Hawsayî: kare → ha
- Higaononî: asu
- Hindî: कुत्ता → hi n (kuttā), कुत्ती → hi m (kuttī), श्वान → hi n (śvān), कुक्कुर → hi n (kukkur), कुक्कुरी m (kukkurī), कुर्कुर → hi n (kurkur), कूकुर n (kūkur), कुकुरी → hi m (kukurī), कुतिया → hi m (kutiyā), कूकर → hi n (kūkar), कुकुर → hi n (kukur)
- Hinukhî: гъвве (ġvve), кача (kača)
- Hirî motuyî: sisia
- Hîlîgaynonî: ido
- Hîrî motuyî: sisia
- Hîtîtî: 𒆪𒉿𒀸 (/kuwas/), [Peyv?]tneg (/suwana/)
- Hmongî: dev, aub
- Holendî: hond → nl n
- Hopîyî: pòoko
- Hunsrikî: Hund n
- Hunzibî: ве (ve)
- Iriga bikolanoyî: ayam
- Iştihardî: اِسپَ n (espa), ماچیَه m (mâĉiya), کوتَ (kōta or kōtiyak: WHELP)
- Îbanagî: kitu
- Îbaniyî: obiri
- Îbanî: asu, ukui
- Îbranî: כֶּלֶב n (kélev)
- Îdoyî: hundo → io, hundino → io
- Îgboyî: nkịta
- Îlokanoyî: aso
- Îngilîziya kevn: hund → ang n
- Îngilîziya navîn: dogge, hound
- Îngilîzî: dog → en
- Îngriyî: koira
- Îngûşî: жӏали (žˀali)
- Înterlîngua: can → ia
- Înuîtî: ᕿᒻᒥᖅ (qimmiq)
- Îranunî: asu
- Îrlendî: madra → ga n, gadhar → ga n, madadh → ga n
- Îsnagî: ato
- Îsthmus zapotekî: biʼcuʼ
- Îstriyotî: can
- Îtalî: cane → it n
- Îtelmenî: ӄосҳ, ӄсҳай, ӄсҳa’н
- Îu mienî: juv
- Îvatanî: chito
- Îzlendî: hundur → is n
- Japonî: 犬 → ja (いぬ, inu), 狗 → ja (いぬ, inu)
- Jarayî: asâo
- Javayiya kevn: asu
- Javayî: ꦲꦱꦸ → jv (asu), sagawon, baung → jv, cemera → jv, sona → jv
- Kabardî: хьэ (ḥɛ)
- Kabîlî: aydi
- Kadazaniya beravî: tasu
- Kalalîsûtî: qimmeq → kl
- Kalmîkî: ноха (noxa)
- Kamiya başûrî: nguap
- Kankanaeyî: aso
- Kannadayî: ನಾಯಿ → kn (nāyi)
- Kapampanganî: asu
- Kapverdî: katxor
- Karaçay-balkarî: ит (it)
- Karakalpakî: iyt
- Karatayî: хвай
- Karelî: koira
- Karriyerî: ɫi
- Kaşûbî: tósz, pies
- Katalanî: gos → ca, ca → ca n, gossa → ca m, cutxu
- Katawbayî: tansi
- Kaurnayî: wirka, putyita, kadli
- Kayingangî: kasor
- Keçwayî: alkho, allqu, allgo
- Kemakî: asu
- Keşmîrî: ہوٗن → ks (hūn)
- Ketî: tīp
- Kêdangî: au
- Khasiyî: ksew
- Khinalugî: пхра (pχra)
- Khumi çinî: ui
- Kinaray-ayî: ayam
- Kirgizî: ит → ky (it)
- Kirikeyî: obirí
- Kîkapûyî: ə́nɛ̏mwə̏
- Kîkongoyî: mbwa
- Kîmaragangî: tasu
- Kîngalî: බල්ලා → si (ballā), සුනඛයා → si (sunakhayā), බැල්ලී → si m (bællī), බැල්ලී → si m (bællī), සුනඛයා → si (sunakhayā)
- Kînyarwandayî: bwa
- Klallamî: sqáx̣əʔ, sqməy̕
- Klamatî-modokî: waṣ̓a·k
- Kohoyî: so
- Komançî: sarii
- Kombioyî: nimpua
- Komî-permyakî: пон (pon)
- Komî-zîriyî: пон (pon)
- Konkanî: सूणे (sūṇe)
- Koreyiya navîn: 가히〮 (kàhí), 개〯 (kǎy)
- Koreyî: 개 → ko (gae), 견(犬) (gyeon), 구(狗) (gu)
- Kornî: ki
- Korsîkayî: cane → co n, ghjacaru → co n
- Koryakî: гʼытгʼын (ʁətʁən), гʼытгʼу (ʁətʁu)
- Kreyoliya fransî ya Louisiana: shin, shyin
- Kriolî: dog
- Krisayî: duwe
- Krî: ᐊᑎᒼ (atim)
- Krîkî: éfv
- Kumikî: ит (it)
- Kunayî: achu
- Kurtjarî: ruaak
- Kuwileytî: kadí·do
- Kwanyamayî: ombwa
- Ladînî: cian
- Ladînoyî: פירו n (pero)
- Lakî: ккаччи (k̄ač̄i)
- Lakotayî: šúŋka
- Lampungî: asu
- Latgalî: suņs n
- Latînî: canis → la n yan m
- Latviyayî: suns → lv n, kuce → lv m
- Lawsî: ໝາ → lo (mā)
- Lazî: ლაკი (laǩi)
- Lenape:
- Munsî: mwaakaneew
- Unamî: mwekane
- Lezgînî: кицӏ (kic̣)
- Lêtîyî: asu
- Lingalayî: mbwá
- Lîgûrî: càn n, càgna m
- Lîmbûrgî: hóndj → li
- Lîtwanî: šuo → lt n, šuva → lt n, kalė m
- Lîvonî: piņ
- Lombardî: can, cà
- Lueyî: ᦖᦱ (ṁaa)
- Luhyayî: imbwa
- Luksembûrgî: Hond → lb n, Mupp → lb n, Mudder m
- Mòçenoyî: hunt n
- Madurayî: pateʔ
- Maguindanaoyî: asu
- Makasarî: kongkong
- Makedonî: куче nt (kuče), пес n (pes)
- Makyaniya rojava: aso
- Malagasî: alika → mg
- Malay:
- Malayalamî: നായ → ml (nāya), പട്ടി → ml (paṭṭi)
- Malayiya pattani: anjing
- Malecite-passamaquoddyî: olomuss y, olomussok p, 'tolomussomol, olomussis
- Malinkî: wulu
- Maltayî: kelb → mt n, kelba m
- Mambayî: ausa
- Mançûyî: ᡳᠨᡩᠠᡥᡡᠨ
- Manksî: moddey → gv, coo
- Mansakayî: ido
- Mansiya bakurî: а̄мп (āmp)
- Maorî: kurī → mi
- Mapuçî: xewa
- Maranaoyî: aso
- Maratî: कुत्रा → mr (kutrā)
- Marî:
- Marîkopayî: xat, hat
- Marşalî: kidu
- Masayî: oldia
- Mayayiya yukatekî: peek’
- Mayoyî: čū’u
- Mbabaramî: dog
- Mbya guaraniyî: jagua
- Mecarî: kutya → hu, eb → hu
- Mediya kevn: σπάκα (spáka)
- Megleno-romanyayî: cǫini
- Mehriyî: kawb
- Melanauyiya navendî: asou
- Mendeyî: ngílà
- Mingoyî: tsíyæ y, tsiyæshö'ö p
- Miskitoyî: yul
- Misrî:
(ṯzm n) - Mixteciya pueblaya başûr: tsi'ína (aydi)
- Miyakoyî: 犬 (いん, in)
- Mizoyî: ui
- Mîkmakî: lmu'j zindî, nmu'j zindî
- Mînangkabawî: anjiang
- Mîrandî: can, perro
- Mohawkî: érhar
- Mokşayî: пине (pine)
- Mongolî: нохой → mn (noxoj)
- Monî: ကၠဵု
- Montagnaîsî: atimᵘ
- Muongî: chỏ
- Naga pidginî: kukur
- Nahuatl:
- Nahwatliya navendî: chichi, itzcuintli
- Nahwatliya huastecaya navendî: chichi
- Klasîk: chichi, itzcuintli
- Nahwatliya klasîk: chichi, itzcuintli
- Namayî: arib n
- Nambasiya mezin: lip'ah
- Nanayî: инда (inda)
- Napolîtanî: ccane
- Navajoyî: łééchąąʼí
- Nawrûyî: robar → na
- Nedersaksî:
- Negidalî: ӈи̇нахи̇н, ни̇нахи̇н
- Nenetsiya tundra: вэʼ (vė), вэʼн (vėn), вэнеко (vėneko)
- Nepalî: कुकुर → ne n (kukur), कुकुरनी m (kukuranī)
- Newarî: खिचा n (khicā), खिचानी m (khicānī)
- Nganasanî: баӈ (bang)
- Ngarrindjerî: keli
- Ngiyambaayî: mirri
- Nîasî: asu
- Nîvxî: ӄан (qan)
- Nogayî: ийт (iyt)
- Normandî: tchian n
- Norsiya kevn: hundr n, grey nt, bikkja m
- Norwecî:
- Nuerî: jiök
- O'odhamî: gogs
- Ohloniya bakur: hutcekniš
- Ojibweyî: ᐊᓂᒧᔥ y (animosh), ᐊᓂᒧᔕᒃ p (animoshag)
- Ojibweyiya rojavayî: animohš
- Okînawanî: 犬 (いん, in)
- Okodiayî: ebiri
- Oksîtanî: gos → oc, can → oc
- Oriyayî: କୁକୁର → or (kukurô)
- Oroçî: инаки
- Orokî: ӈинда (ŋinda)
- Oromoyî: saree → om
- Oroqenî: ŋinaɣɪn
- Osageyî: šóᴺke
- Osetî: куыдз (k°yʒ)
- Osmanî: كوپك (köpek), ایت (it)
- Oygurî: ئىت → ug (it), it, ит (it)
- Ozbekî: it → uz
- Paîwanî: vatu
- Palawî: bilis
- Palî: soṇa n
- Palî: sunakha n, सुनख n (sunakha), သုနခ n (sunakha), สุนะขะ n (sunakha)
- Pamonayî: asu
- Pangasînanî: aso
- Papyamentoyî: kachó
- Paulohî: asu
- Pelayî: kʰui³⁵
- Peştûyî: سپۍ (spëy), سپی → ps n
- Piedmontîsî: can
- Pijînî: dog
- Pîpîlî: pēlu, itzkwinti
- Pîrahayî: giopaí
- Pîttcantcatcarayî: papa
- Plodîşî: Hunt n
- Polonî: pies → pl n, suka → pl m
- Ponpeyî: kidi
- Polabian:
- Portugaliya kevn: can n
- Portugalî: cão → pt n, cachorro → pt n
- Powhatanî: atemos
- Prusiya kevn: Sunis
- Puncabî: ਕੁੱਤਾ → pa (kuttā)
- Purepeçayî: uíchu
- Puyumayî: soan
- Qazaxî: ит (it)
- Qiptî: ⲟⲩϩⲟⲣ n (ouhor)
- Radeyî: asâo
- Rapanuyî: paihéŋa
- Rendilleyî: kar
- Rohingyayî: kutta, kuñir
- Romagnolî: can, cã n, chën n, chên n
- Romancî: chaun, tgaun
- Romanî: ʒukel n, ʒukli m
- Romanyayî: câine → ro, cîine → ro, cățea → ro m
- Rusî: соба́ка m (sobáka), пёс → ru n (pjos), пси́на m (psína)
- Rutulî: тыла (tɨla)
- S'gaw karenî: ထွံၣ် (hṭweè)
- Saanîçî: SḴAXE
- Sabaeanî: 𐩫𐩡𐩨 (klb)
- Saekî: หม่า (m̀ā)
- Sahoyî: kare
- Saksoniya kevn: hund n
- Samiya bakurî: beana
- Samiya înarî: peenuv
- Samiya kildînî: пе̄ннэ (pʹēnne)
- Samiya skoltî: piânnai
- Samoayî: maile, ulī
- Sangirî: asu
- Sanskrîtî: श्वन् → sa n (śvan), शुनक → sa n (śunaka), भषक → sa n (bhaṣaka), कुर्कुर → sa n (kurkura)
- Santalî: ᱥᱮᱛᱚ (setô)
- Sardînî: cani, cane, perru, catteddu, giagaru
- Sardînî: cani
- Sasakî: asu
- Sassarîsî: cani
- Sebopî: acuʼ
- Sebwanoyî: iro, ayam
- Senekayî: ji:yäh
- Sêriyî: ʔɑχʃ
- Sicîlî: cani → scn n
- Sidamoyî: woshsha
- Sierra mîwokiya navendî: čukú·-
- Simeulueyî: asu
- Sindhî: ڪتو → sd (kuto)
- Sirananî: dagu
- Sirayayî: asu
- Sirboxirwatî:
- Skotî: dug
- Slaviya kevn:
- Slaviya rojavayî ya kevn: пьсъ n (pĭsŭ), песъ n (pesŭ)
- Slovakî: pes → sk n, suka → sk m
- Slovenî: pes → sl n, psica → sl m
- Somalî: eey → so, ey
- Sorbî:
- Sotoyiya başûr: ntja → st
- Spanî: perro → es n, can → es n
- Sumbawayî: asu
- Sundanî: anjing → su, guguk
- Sûmerî: 𒌨 (UR)
- Svanî: ჟეღ (žeɣ)
- Swazî: înjá → ss
- Swêdî: hund → sv g, hynda → sv g
- Şanî: မႃ (mǎa)
- Şerpayî: कि (ki), ཀྱི (kyi)
- Şîngazîcayî: mɓwa
- Şonayî: imbwá
- Şorî: адай (aday)
- Şoşonî: sadee’
- Tabaruyî: kaso
- Tabasaranî: ху (χu)
- Tacikî: саг → tg (sag), кучук → tg (kučuk)
- Talysh:
- Tae': asu
- Tagal murutî: asu, uku'
- Tagalogî: aso → tl
- Tagbanwayiya kalamî: ohu
- Tahîtî: ʻurī, ʻūrī
- Tamîlî: நாய் → ta (nāy)
- Taosî: cùlo’óna
- Tarifitî: aydi n, aqzin n, aheggar n
- Taşelhitî: aydi n, ⴰⵢⴷⵉ n (aydi)
- Tatî: сэг
- Tausugî: iru'
- Tay dam: ꪢꪱ (ma)
- Tayiya bakurî: ᩉ᩠ᨾᩣ
- Tayî: หมา → th, สุนัข → th
- Tayî nüa: ᥛᥣᥴ (máa)
- Tbolî: ohu
- Tedim çinî: ui
- Telûgûyî: కుక్క → te (kukka), శునకము → te (śunakamu)
- Temazîxtiya atlasa navendî: ⴰⵢⴷⵉ n (aydi)
- Ter samî: pienɨj, pienne
- Ternateyî: kaso
- Teteriya krîmî: köpek, it, boşuq
- Teterî: эт → tt (et)
- Tidoreyî: kaso
- Tigreyî: ከልብ (kälb)
- Tigrînî: ከልቢ → ti (kälbi)
- Tindî: хва
- Tirkî: köpek → tr, it → tr
- Tirkmenî: it → tk, köpek
- Tiwî: kitarringani n, kitarringaka m, wankini n, wanka m, pulangumwani n, pulangumwaka m
- Tîbetî: ཁྱི (khyi)
- Tlingitî: keitl
- Tokpisinî: dok
- Tongî: kulī
- Tonkawayî: ˀɛkʷʌn
- Tontemboanî: asu
- Toxarî A: ku
- Toxarî B: ku
- Tsakhurî: хва (ꭓʷa)
- Tsezî: гъӏвай, бахӏри (baḥri)
- Tswanayî: ntša → tn sinif c9/c10
- Tuluyî: ನಾಯಿ (nāyi)
- Tumbukayî: nchewe
- Tupînambayî: îagûara
- Tuvalûyî: kuli
- Tuvanî: ыт (ıt)
- Tzutucîlî: tz’i’
- Uab meto: asu
- Udiheyî: инʼаи
- Udî: хаъ (χa̱)
- Udmurtî: пуны (puny)
- Ugarîtî: 𐎋𐎍𐎁 (klb)
- Ulçî: и̇ӈда
- Umbunduyî: ombwa
- Urdûyî: کتا → ur n (kuttā)
- Ûkraynî: соба́ка n yan m (sobáka), пес → uk n (pes)
- Venîsî: can → vec n
- Vepsî: koir
- Viyetnamî: chó → vi
- Volapûkî: dog → vo, jidog → vo, jodog → vo
- Voroyî: pini
- Votî: koirö
- Walonî: tchén → wa, lexhe → wa n
- Warayî: ayam, idó
- Wardamanî: minini
- Warlpirî: maliki
- Weylsî: ci → cy n
- Wîlamowî: hund
- Wolofî: xaj → wo
- Wutunhuayî: gek, haba
- Xakasî: адай (aday)
- Xantî: амп (amp)
- Ximêrî: ឆ្កែ → km (chkae)
- Xosayî: inja
- Yakanî: asu
- Yakutî: ыт (ıt)
- Yamanayî: yaSala
- Yamdenayî: asu
- Yamî: ino
- Yan-nhanguyî: wuŋgan
- Yapî: pilis
- Yaweyuhayî: ula
- Yidinyî: gudaga
- Yidîşî: הונט → yi n (hunt)
- Yiyiya siçuwayî: ꈌ (ke)
- Yogadî: atu
- Yorubayî: ajá
- Yuçî: tsɛnɔ̣
- Yukaghiriya bakurî: лаамэ (laame)
- Yupîkiya navendî: qimugta y, qimugtak, qimugtat p
- Yûnanî: σκύλος → el n (skýlos), σκυλί → el nt (skylí)
- Zaparoyî: ariawko
- Zêlandî: 'ond n
- Zhuangî: ma
- Zuluyî: inja → zu sinif c9/c10
Kategorî:
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Lema bi kurmancî
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên nêr bi kurmancî
- Bilêvkirinên kurmancî bi k-ya nerm
- Bilêvkirinên kurmancî bi ç-ya nerm
- Guhandar bi kurmancî
- Jêgirtin bi kurmancî
- Avahî bi kurmancî
- Argo bi kurmancî
- Koda skrîptê ya zarûrî û manûel bi kurmancî
- Koda skrîptê ya nehewce bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi aramiya nû ya asûrî
- Werger bi aramiya babîlonî ya cihûyî
- Transliterasyona nepêwîst bi aytonî
- Skrîpta nestandard bi biseniyî
- Transliterasyona nepêwîst bi çakmayî
- Skrîpta nestandard bi firîgî
- Transliterasyona nepêwîst bi gondiyî
- Skrîpta nestandard bi îbaniyî
- Skrîpta nestandard bi kemakî
- Skrîpta nestandard bi ketî
- Skrîpta nestandard bi khumi çinî
- Skrîpta nestandard bi kirikeyî
- Transliterasyona nepêwîst bi koreyiya navîn
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi koryakî
- Skrîpta nestandard bi makyaniya rojava
- Skrîpta nestandard bi malinkî
- Werger bi mansiya bakurî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi nenetsiya tundra
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi nganasanî
- Skrîpta nestandard bi okodiayî
- Skrîpta nestandard bi paulohî
- Skrîpta nestandard bi pelayî
- Skrîpta nestandard bi tagbanwayiya kalamî
- Skrîpta nestandard bi wardamanî
- Skrîpta nestandard bi yaweyuhayî
- Skrîpta nestandard bi yuçî