ê

Bê kategoriya rêzimanî
Ji Wîkîferhengê

Kurmancî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

Tîp[biguhêre]

ê (girek Ê)

  1. Heftem tîpa û sêyem dengdêra alfabeya kurdî ye û nîşana dengek dirêj e.

Bi alfabeyên din[biguhêre]

Unicode[biguhêre]

Unicode Koda HTMLê Tex
U+00EA ê an ê an jî ê \^{e}

Têkildar[biguhêre]

Mane[biguhêre]

ê (cureyê peyvê?)

  1. li şûna peyvên yekjimar yên zayendnêr yên diyar
    Ê min giran e (Barê min giran e.)
  2. li şûna navdêrên zayendnêr daku navdêr neyê dubarekirin
    Kar ê wan e (Kar karê wan e.)
  3. dikeve navbera du diyarkeran yên ku li peyvek yekjimar ya zayendnêr tên
    Saqoyê reş ê li erdê
  4. li şûna "ew tiştê (ku)"
    Ê wî got, me ji mêj ve dizanî (Ew tişt, yê ku wî got, me ji mêj ve dizanî.)
  5. ji çend kesan yan tiştan yekî diyarzayendnêr
    Du kurr bûn. Ê bejndirêj pirçreş bû (Du keç bûn. Keça bejndirêj pirçreş bû.)
    Sê kes bûn: yek mîr, yek kurrmîr û yek jî xulam. Navê ê xulam Xelîl bû (Navê xulamî Xelîl bû.)
  6. , , peyvikek alîkar dikeve gel lêkerên tewandî û diyar dike ku bûyerek dê di pêşerojê anku dema bêt de biqewime
    Ez ê sibê biçim.
    Ew ê sala bêt bigihe vir.
    Dema mezin bibî, tu ê ji bîr bikî.
  7. peyvikek e tê gotin dema kesa/ê diaxive piçekê radiweste û difikire berî ku axiftina xwe bidomîne
    Navê wî... êêê... Azad bû, ...êêê, ... kurrê Ehmedî bû.'
  8. peyvikek e kesa/ê guhdar dibêje bi armanca diyarkirina hindê ku guh dide axiftinê yan dixwaze kesa/ê diaxive gotina xwe bidomîne
    - Ez çûm Kurdistanê...
    - Êêê...
    - û li gelek bajarran gerriyam.
  9. di hin devokan de dikeve pey kirdeyên anku subjeyên yekjimar yên zayendnêr û wateya berdewamiya kirinê didiyê
    Cemal ê dinivîse 'Cemal aniha / vê gavê / vê kêlîkê dinivîse.)
    Ez ê dixwim (Ez li ser xwarinê me. = yê dibêje kurr / zelam e)
    Tu ê dixwînî (Tu tam vê bîskê / kêlîkê dixwînî. = yê dixwîne kurr / zelam e)
    Ew ê dibêje (Ew aniha dibêje. = yê dibêje nêr e)
  10. di hin devokan de lêkera "bûn" di rewşa yekjimar ya dema nihoyî de bo kirdeyên yekjimar yên zayendnêr dide
    Azad ê li malê (Azad li malê ye.)
    Ez ê li malê nînim (Ez ne li malê me.)
  11. di hin devokan de di dema borî ya dûdar de li bireserên (objeyên) yekjimar yên zayendnêr zêde dibe: Min ew qapût ê kirriye (Min ew saqo kirriye.)
  12. di hin devokan de li şûna "Î" ya forma dema nihoyî ji lêkera "bûn" bo cînavê duyemyekjimar
    Tu çawan ê (Ew çawan î)

Bide ber[biguhêre]

Etîmolojî[biguhêre]

Bi maneya "ê ku, yê ku" ji proto-hindûewropî * éy, hevreha avestayî 𐬫𐬋 (yō), sanskrîtî यद् (yád), yûnaniya kevn ὅς (hós), (hḗ), (hó), latînî ea, id, is, îngilîzî the, almanî er, slavoniya kevn ижє, єижє...

Werger[biguhêre]

Zazakî[biguhêre]

Cînav[biguhêre]

ê

  1. wan, ew (pirrjimar)