bîr

Kurdî

1. hiş, aqil

navdêr, mê

Wate

1. hiş, mejî, ser,
   şiyan û kapasîteya hişê mirov ku bûyer û rûdanan tomar bike û karibe şûnda va bîne, ew cih ji serê mirovî yê zanîn û tecrûbeyên wê /wî tê de:
   ji bîrê çûn,
   ji bîr kirin, hatin bîrê, anîn bîrê

Ji

hevreha soranî bîr, zazakî vîr, belùçî gîr, avestayî vîre-, pehlewî vîr... ji îranî

Jê

• bîr birin
• ji bîrê çûn
• ji bîr kirin
• tiştek li bîra xwe neanîn

Jê

• anîn bîra xwe
• bi bîr anîn
• hatin bîrê
• ji bîr kirin

Werger

afrîkansî : herinnering → af bambarayî : hakili → bm çekî : paměť → cs çînî : 记 (jì) → zh danmarkî : erindring → da, hukommelse → da elmanî : n → de, f → de, n → de erebî : ذاكرة → ar (dākira) esperantoyî : memoro → eo ferî : minni → fo fînî : muisti → fi frensî : mémoire → fr holendî : herinnering (nl)(1), geheugen (nl)(2), heugenis → nl(3), tussentijdse afrekening → nl, nota → nl, staat (nl)(4), gedachtenis → nl, herdenking → nl(5), latentie → nl(6) îdoyî : memoro → io inglîzî : memory → en, recollection → en

îtalî : memoria → it japonî : 記憶 (kioku) → ja koreyî : 기억 (gieok) → ko oksîtanî : memòria → oc papyamentoyî : memoria → pap polonî : pamięć → pl portugalî : memória → pt spanî : memoria → es, recuerdo → es swêdî : minne → sv tirkî : anı → tr yewnanî : μνήμη (el) (mními) yewnaniya kevn : Şablon:W- (mnêmosúnê)

2. çala avê

bîreke avê

navdêr, mê

Wate

1. çala çêkirî bo ku ava baranê tê de bicive û mirov bo xwe bi kar bîne
2. hiş, mejî, ser,
   şiyan û kapasîteya hişê mirov ku bûyer û rûdanan tomar bike û karibe şûnda va bîne, ew cih ji serê mirovî yê zanîn û tecrûbeyên wê /wî tê de:
   ji bîrê çûn,
   ji bîr kirin, hatin bîrê, anîn bîrê

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: بیر

Bide ber

• bîre
• dîr
• hîr
• jîr
• kîr
• lîr
• mîr
• nîr
• pîr
• qîr
• sîr
• şîr
• tîr

Ji

ji erebî بئر (bîir), hevreha ܒܐܪܐ (bîira) ya siryanî, בְאֵר) (biêr) ya îbranî û bir ya maltayî.

• Teorî 2: ji proto-hindûewropî *bʰrevr̥, hevreha birk ya kurdî, φρέαρ (frêar: bîr) ya yûnaniya kevn, աղբիւր (ałbiwr: kanî) ya ermeniya kevn, աղբյուր (aġbyur: kanî) ya ermeniya nû, Brunnen (bîr) ya almanî, burn (robar li Skotlendayê û Bakurê Inglîstanê), bron ya holendî, brunn ya swêdî. Peyva proto-hindûewropî ji rehê *bʰreu- (bilqîn, kelîn) e û herwiha serekaniya bilqîn ya kurdî, fervere ya latînî, brauen ya almanî û brew ya inglîzî ye jî.

Bi zaravayên kurdî

• hewramî:
• kurmancî: bîr
• soranî: bîr
• zazakî:

Werger

çala avê:

afrîkansî : put → af bretonî : puñs → br çekî : studna → cs danmarkî : brønd → da elmanî : m → de erebî : بئر (bîir) esperantoyî : puto → eo farisî : چاه (çah) ferî : brunnur → fo fînî : kaivo → fi frensî : puits → fr holendî : put → nl îdoyî : puteo → io îbriya kevn : באר → hbo indonezî : sumur → id

inglîzî : well → en, pit → en îrî : tobar → ga katalanî : pou → ca norwecî : brønn → no slaviya kevn : m → cu polonî : studnia → pl portugalî : cisterna → pt ; poço (pt) rusî : m → ru sirananî : peti → srn sonxayî : day → ses spanî : pozo → es swahîlî : kisima → sw ; shimo (sw) tirkî : kuyu → tr yewnanî : πηγάδι (pigádhi) → el

Kurdî (zazakî)

Wate

1. bîr, çala kûr a ku av têda berhev dibe

navdêr

Wate

1. bîr, çala kûr a ku av têda berhev dibe

Werger

erebî : inglîzî : latînî :

tirkî :