çal
Here nagîvasyonê
Here lêgerînê
Kurdî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
[biguhêre]
| Zayenda mê ya binavkirî | ||||
|---|---|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
| Navkî | çal | çal | ||
| Îzafe | çala | çalên | ||
| Çemandî | çalê | çalan | ||
| Nîşandera çemandî | wê çalê | wan çalan | ||
| Bangkirin | çalê | çalino | ||
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
| Navkî | çalek | çalin | ||
| Îzafe | çaleke | çaline | ||
| Çemandî | çalekê | çalinan | ||
çal mê, ç-ya nerm
- kûrgeh, cihê ji derdorên xwe kûrtir, erdek ku hatibe kolan û kûr bûbe
- Di bin çalê de bi qasî mezinahiya destekî û bejna merivekî qulek hebû. — (Çiyayê Agirî, Yaşar Kemal, Weşanxana Çanda Kurdî)
Bi alfabeyên din[biguhêre]
Herwiha[biguhêre]
Nêzîk[biguhêre]
Bide ber[biguhêre]
Jê[biguhêre]
Etîmolojî[biguhêre]
Ji zimanên îranî, hevreha zazakî çal, soranî çałچاڵ}}, farisî چال (çal) û belûçî چات (çat: bîr).
Werger[biguhêre]
- Almanî: Hohlraum → de m, Höhle → de m, Höhlung → de m, ?Bodensenke → de, ?Kuhle → de
- Erebî: حفرة → ar, ?الأشدخ → ar, ?الأغر → ar, ?الجب → ar, ?الجوبة → ar, ?الجوخة → ar, ?الحافرة → ar, ?الحفنة → ar, ?الدعثور → ar, ?الفقرة → ar, ?الهوة → ar, ?الهوكة → ar, ?بؤرة → ar,
- Farisî: چال → fa, ?چاله → fa, ?گودال → fa, ?چاه → fa
- Fînî: kuoppa → fi, lovi → fi, monttu, ontelo → fi, notko → fi
- Inglîzî: pit → en, cavernous → en, gap → en, sunken → en, ?rut → en, ?crater → en, ?fossa → en, ?drain → en, ?moat → en
- Tirkî: akıtma → tr, alaca → tr, çapar → tr, çukur → tr, ?kokurdan → tr, ?havuz → tr, ?kuyu → tr, ?sarpın → tr, ?seki → tr
Rengdêr[biguhêre]
çal, ç-ya req
- parçeyek spî ya pûrtî di nav komek pûrtê tarî de
(li porê mirovan yan pûrtê heywanan)- Bi zimanê reşiyan ev peyva çal tê maneya `sereş`,ango gava te go nêriyê çal,miya çal,berxê çal tê wê manê ku nêrî ser reş e,mî ser reş e, û berx ser reş e.Li aliyê din ew heywanên ku serê wan reş û û li ser eniya wan xaleke spî hebe bi wan re bi reşwendî dibêjin `beş`. heywanên spî û xalên reş li ser hebin bi wan re dibêjin `deq`.
- Apê Xilik dibê: “Ez di xwêdanê de mame û tamîr dikim, şivanek hat nêzî min. Min ji şivan ra got: “Çavnêrî be bila bizinên te benzîna ku di teştê da ye venexwin ha”. Gava min barxane bi cîh kir û zîvirîm benzînê dagirêmê, çi bibînim! Nêrîyê çal (rû sipî) li ba teştê sekiniye. Lê di teştê de qet benzîn nemaye.” — (Lotikxane.com, 6/2009)
Etîmolojî[biguhêre]
Ji tirkî, bi tirkiya kevn çal (rengîn), hevreha tirkiya niha çil. Ev peyv ji mêj ve ji tirkî ketiye kurdî û li derveyî Bakurê Kurdistanê jî tê bikaranîn.
Jê[biguhêre]
Werger[biguhêre]
Tirkî[biguhêre]
[biguhêre]
çal