şîr
Here nagîvasyonê
Here lêgerînê
Kurmancî[biguhêre]
Bilêvkirin[biguhêre]
[biguhêre]
Zayenda nêr a binavkirî | ||||
---|---|---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | şîr | şîr | ||
Îzafe | şîrê | şîrên | ||
Çemandî | şîrî | şîran | ||
Nîşandera çemandî | wî şîrî | wan şîran | ||
Bangkirin | şîro | şîrino | ||
Zayenda nêr a nebinavkirî | ||||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar | ||
Navkî | şîrek | şîrin | ||
Îzafe | şîrekî | şîrine | ||
Çemandî | şîrekî | şîrinan |

şîr nêr
- Şileya spî ya ji memikên jinan û ji guhanên candarên din yên mê tê (û wisa tê vexwarin yan jî mast yan penîr jê tê çêkirin).
- Inzalê legen nuzûlê ibrîq
Tesʿîd kirin bi qer û inbîq
Memzûc-i şebîhê şîr û şekker — (— (Mem û Zîn ~1692, Ehmedê Xanî))
- Inzalê legen nuzûlê ibrîq
Bi alfabeyên din[biguhêre]
Jê[biguhêre]
- berşîr
- berşîrî
- (lêker) ji şîr vekirin
- jişîrvekirî
- (navdêr) şîrgirtin
- (lêker) şîr girtin
- şîrî
- şîrîn
Têkildar[biguhêre]
Bide ber[biguhêre]
Etîmolojî[biguhêre]
Ji proto-hindûewropî *sṷēid- (“şîr”), hevreha sanskrîtî क्षीर (kṣîre, “şîr”), avestayî xşvid- (şîr) farisiya kevn şift- (şîr), farisî شیر (şîr, “şîr”), partî šift, soranî شیر (şîr), zazakî şid / şit, hewramî şot. Herwiha hevreha şil (ruhn, şilî, têrav) ya kurmancî û rehê ksviḍ (şil bûn) ya sanskrîtî. Peyva tirkî süt hevreha ya mongolî sün e û di zimanên kevnar yên altayî de hebû lê belkî deynkirineke kevn ya ji hindûewropî be yan jî peyveke hevbeş ya herdu makezimanan be. Hêjayî gotinê ye ku ev rehê peyva şîr di pirraniya zimanên din yên hindûewropî de peyda nabe lê rehê h₂melg̑- gelek berbelavtir e: latînî mulgeo, yûnanî ἀμέλγω (amelgō), inglîzî milk, rusî молозиво, lîtwanî mélžti, toçarî A malke...
Werger[biguhêre]
- Afrîkansî: melk → af
- Nedersaksî: melk → nds mê
- Astûrî: leche → ast mê
- Bambarayî: nɔnɔ → bm
- Baskî: esne → eu
- Bembayî: umukaka → bem, ukukaka → bem
- Sirboxirwatî: mlijeko → sh nêr
- Bretonî: laezh → br nêr
- Bulgarî: мляко (mlǎko)
- Çamoroyî: leche → ch
- Çekî: mléko → cs nêtar
- Çînî: 牛奶 → zh
- Danmarkî: mælk → da
- Dogonî: iru
- Almanî: milch → de mê, Milch → de mê
- Erebî: حليب → ar
- Esperantoyî: lakto → eo
- Estonî: piim → et
- Farisî: شیر → fa
- Ferî: mjólk → fo nêr
- Fînî: maito → fi
- Fransî: lait → fr
- Frîsî: molke → fy
- Samoayî: susu → sm
- Gaelîka skotî: bainne → gd nêr
- Guwaranî: sopa → gn
- Holendî: melk → nl mê
- Mecarî: tej → hu
- Îdoyî: lakto → io
- Îbranî: חלב → he
- Indonezî: susu → id
- Inglîzî: milk → en
- Inglîziya kevn: meolc → ang
- Înterlîngua: lacte → ia
- Înuîtî: immuk → iu
- Îrlendî: bainne → ga nêr
- Îtalî: latte → it nêr
- Îzlendî: mjólk → is nêr
- Japonî: 乳 (chichi)
- Katalanî: ca → ca nêr
- Kîkongoyî: midiki → kg
- Koreyî: 우유 (u.yu)
- Kornî: léth → kw nêr
- Korsîkayî: latte → co nêr
- Sirboxirwatî: mlijeko → sh nêr
- Latînî: lac → la nêr
- Lîmbûrgî: mèlk → li mê
- Lîtwanî: pienas → lt
- Lombardî: latt → lmo nêr
- Makedonî: млеко (mleko)
- Malezî: susu → ms
- Manksî: bainney → gv nêr
- Maorî: miraka-tia → mi
- Norweciya nînorskî: mjølk → nn mê
- Sotoyiya bakur: lebese → nso
- Norwecî: melk → no
- Norweciya bokmålî: melk → no mê
- Oksîtanî: lèit → oc nêr
- Papyamentoyî: lechi → pap
- Polonî: mleko → pl nêtar
- Portugalî: leite → pt nêr
- Oksîtanî: lach mê
- Romanî: ṭut → rom
- Keçwayî: ñuñu → qu
- Romancî: latg → rm nêr
- Romanyayî: lapte → ro nêr
- Rusî: молоко (moloko)
- rwanda: amata
- Sebwanoyî: gatas → ceb
- Şonayî: mukaka → sn
- Sicîlî: latti → scn mê
- Sirananî: merki → srn
- Sirboxirwatî: млеко (mleko)
- Slovakî: mlieko → sk nêtar
- Slovenî: mleko → sl nêtar
- sotoyiya başûr: lebese
- Spanî: leche → es mê
- Swahîlî: maziwa → sw
- Swazî: lú-bîsi → ss
- Swêdî: mjölk → sv g
- Tagalogî: gátas → tl
- Tayî: นม → th (nom)
- Tamîlî: பால் (pāl)
- Teterî: söt → tt
- Tirkî: süt → tr
- Ûkraynî: молоко (moloko)
- Weylsî: llaeth → cy nêr
- Viyetnamî: sữa → vi
- Yûnanî: γάλα (gála)
- Yidîşî: מילך (milx)
- Zuluyî: ubisi; ulubisi
[biguhêre]

şîr nêr
Soranî[biguhêre]
[biguhêre]
şîr