pîr

 Binêre herwiha: pir

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /pˤiːɾ/
• (Navdêr 1) Deng (Bidlîs)^ⓘ
• (Navdêr 2) Deng (Bidlîs)^ⓘ
• Kîtekirin: pîr

Rengdêr

Pozîtîv	Komparatîv	Sûperlatîv
pîr	pîrtir	herî pîr (merkezî) tewrî pîr (rojavayî) pîrtirîn (soranîzm)

serê mêrekî pîr

pîr, p-ya nerm

1. êxtiyar, salmend, êdî ne genc,
   mirov û candarên din yên temenê anku jiyê wan mezin e
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
2. fêkî yan sewzeyên taze bûna wan nemaye, demê xwarina wan biserketiye, binere qert
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
3. qenc, welî, ewliya, salih
   
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: پیر

Bide ber

• kevn

Binêre herwiha

• bîr
• pir

Hevmane

• kal

Jê

• bapîr
• dapîr
• (lêker) pîr bûn
• (lêker) pîr kirin
• pîratî
• (navdêr) pîrbûn
• (rengdêr) pîrbûyî
• (navdêr) pîrkirin
• (rengdêr) pîrkirî
• pîrtî
• pîrî
• pîrîtî

Etîmolojî

Ji proto-hindûewropî *pel- (“gewr”), hevreha پیر (pîr) ya soranî, ya farsî, pêr ya pehlewî, powruşe- ya avestayî, sanskrîtî पलित (pelîte: gewr), rusî пелёсый (pelyêsiy), πολιός (polyos: gewr), latînî palleō, pullus, pallidus, albanî plak, îngilîzî fallow... Bo têkiliya maneyê di navbera "pîrî" û "serokatiya dînî" de, bide ber peyvên "şêx" û keşîş ku eslê wan jî maneya "pîr" ya bi wateya "temenmezin" didin.

Ji wêjeyê

• Mebîne pîr û kal im, tim dinalim, Di cengê de şepal im, pir xeroş im. — (w:Cegerxwîn)

Werger

êdî ne genc

• Adîgeyî: жъы (ẑə)
• Afrîkansî: ou → af
• Albanî: plak → sq
• Almanî: alt → de

  Almaniya bilind a navîn: eltlich

• Aragonî: biello, viello → an n
• Asamî: বুঢ়া n (burha), বুঢ়ী m (burhi)
• Astûrî: vieyu → ast
• Azerî: qoca → az
• Baskî: zahar, agure n, atso m
• Başkîrî: ҡарт (qart)
• Belarusî: стары́ (starý), пажылы́ (pažylý), у гада́х (u hadáx), немалады́ (njemaladý)
• Bengalî: পুরোনো → bn (purono), প্রবীণ (prôbin)
• Bruneyî: tua, beumur
• Bulgarî: стар → bg (star), въ́зстар (vǎ́zstar), възста́р (vǎzstár), въ́зрастен → bg (vǎ́zrasten)
• Burmayî: အို → my (ui)
• Çamicuroyî: shashaka
• Çekî: starý → cs
• Çerokî: ᎠᎦᏴᎵ (agayvli)
• Çîkasawî: sipokni
• Çînî:

  Kantonî: 老 (lou⁵)

  Dunganî: ло (lo)

  Mandarînî: 老 → zh (lǎo), 年老的 → zh (niánlǎo de), 老年的 → zh (lǎonián de)

• Çuvaşî: ватӑ (vată)
• Danmarkî: gammel → da
• Endonezyayî: tua → id
• Erebî: كَبِير اَلسِّنّ (kabīr as-sinn), مُسِنّ (musinn)

  Erebiya misrî: عجوز n (ʿagōz)

  Erebiya hîcazî: كَبير (kabīr), عجوز n (ʕajūz), شايب n (šāyib)

  Erebiya başûrê şamê: كبير (kbīr)

• Ermenî: ծեր → hy (cer), պառավ → hy (paṙav), տարեց → hy (tarecʻ)
• Esperantoyî: maljuna, grandaĝa, olda → eo
• Estonî: vana → et
• Etrûskî: 𐌅𐌄𐌕𐌖𐌔 (vetus)
• Evenî: хагди (hagʒi)
• Evenkî: сагды (sagdi)
• Farisî: پیر → fa (pir), کهنسال → fa (kohansâl), مسن → fa (mosen), زرمان (zarmân)
• Fînî: vanha → fi
• Frankoprovansî: vieu n
• Fransî: vieux → fr
• Friyolî: vieli
• Frîsî: âld → fy
• Gaelîka skotî: sean, aosda
• Galîsî: vello → gl
• Gotî: 𐌰𐌻𐌸𐌴𐌹𐍃 (alþeis), 𐍃𐌹𐌽𐌴𐌹𐌲𐍃 (sineigs), 𐍆𐌰𐌹𐍂𐌽𐌴𐌹𐍃 (fairneis)
• Gurcî: მოხუცი (moxuci), ბებერი (beberi), ხანდაზმული (xandazmuli)
• Hawayî: luahine, ʻelemakule
• Hindî: बूढ़ा → hi (būṛhā)
• Hîlîgaynonî: baúg
• Holendî: oud → nl
• Îbranî: זָקֵן → he (zakén), קָשִׁישׁ → he n (kashísh)
• Îdoyî: olda → io
• Îgboyî: agadi
• Îngilîziya kevn: eald → ang, gamol
• Îngilîzî: old → en
• Îrlendî: sean → ga, aosta
• Îtalî: vecchio → it, anziano → it
• Îzlendî: gamall → is
• Japonî: 年老いた (としおいた, toshioita), 老いた → ja (おいた, oita)
• Javayiya kevn: tuha
• Javayî: tuwa → jv
• Kapverdî: bedju, bedje
• Karaxanîdî: يَشْلِغْ (yašlïɣ)
• Kaşûbî: stôri
• Katalanî: vell → ca, gran → ca
• Kirgizî: кары (karı)
• Kîngalî: නාකි (nāki), වයසක (wayasaka)
• Koreyî: 늙다 → ko (neukda), 나이들다 (naideulda), 연로하다 (yeollohada), 나이 많다 (nai manta)
• Kreyoliya fransî ya Louisiana: vyé
• Latînî: vetus → la, vetulus → la, senex → la, annosus
• Latviyayî: vecs
• Lawsî: ແກ່ → lo (kǣ)
• Lîgûrî: vêgio
• Lîtwanî: senas → lt
• Lîvonî: vanā
• Lombardî: vegg n, veggia m
• Mòçenoyî: òlt
• Makedonî: стар (star)
• Malayalamî: പഴയ → ml (paḻaya), പഴയത് → ml (paḻayatŭ)
• Malezî: tua → ms
• Maltayî: xiħ n, xiħa m, xjuħ p
• Mançûyî: ᠰᠠᡴ᠋ᡩ᠋ᠠ
• Maratî: भुंडा (bhuṇḍā), म्हातारा → mr n (mhātārā)
• Mecarî: öreg → hu, idős → hu
• Mînangkabawî: tuo, gaek
• Mongolî: хөгшин → mn (xögšin)
• Nanayî: сагди (sagʒi)
• Navajoyî: sání
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: gammel → no, gammal → no

  Norweciya nînorskî: gamal, gammal

• Oksîtanî: vièlh → oc
• Osmanî: یاشلی (yaşlı)
• Oygurî: قېرى (qëri)
• Ozbekî: qari → uz
• Papyamentoyî: bieu
• Plodîşî: oolt
• Polonî: stary → pl, niemłody → pl
• Portugalî: velho → pt, idoso → pt
• Puncabî: ਬੁੱਢਾ (buḍḍhā)
• Qazaxî: кәрі → kk (kärı)
• Rapanuyî: koroua, tuuai
• Romancî: vegl
• Romanî: phuro
• Romanyayî: bătrân → ro
• Rusî: ста́рый → ru (stáryj), пожило́й → ru (požilój), немолодо́й → ru (nemolodój), в лета́х (v letáx), в года́х (v godáx), в во́зрасте → ru (v vózraste)
• Rusînî: стары́й (starŷ́j)
• Samoayî: matua → sm
• Sanskrîtî: वृद्ध → sa (vṛddha)
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: стар

  Latînî: star → sh

• Slaviya kevn:

  Kirîlî: старъ (starŭ)

• Slaviya rojavayî ya kevn: старъ (starŭ)
• Slovakî: starý → sk, bývalý
• Slovenî: stàr → sl
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: stary

• Spanî: anciano → es, viejo → es, provecto → es, añejo → es
• Sundanî: sepuh
• Swêdî: gammal → sv, åldrig → sv, ålderstigen → sv
• Tacikî: пир (pir)
• Tausugî: mas
• Tayî: แก่ → th (gɛ̀ɛ)
• Telûgûyî: ముసలి → te (musali)
• Teterî: карт → tt (qart)
• Tetûmî: katuas, ferik
• Tirkî: yaşlı → tr
• Tirkmenî: garry
• Tongî: motuʻa
• Toxarî B: ktsaitstse, śrāñ
• Udmurtî: пересь (peresʹ)
• Urdûyî: بوڑھا (būṛhā)
• Ûkraynî: стари́й → uk (starýj), лі́тній → uk (lítnij), у літа́х (u litáx), немолоди́й (nemolodýj), підста́ркуватий (pidstárkuvatyj)
• Venîsî: vècio → vec, vecio n
• Viyetnamî: già → vi
• Warayî: a-rug, lagas
• Weylsî: hen → cy
• Ximêrî: ចាស់ → km (cah)
• Yidîşî: אַלט (alt), זקנדיק (zokndik), זקניש (zkeynish), יעריק (yerik)
• Yûnanî: γηραιός → el n (giraiós), ηλικιωμένος → el n (ilikioménos)

  Kevn: γηραιός (gēraiós)

• Zhuangî: laux
• Zimanê destan ê emerîkî: S@Chin S@FromChin

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara old a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Navdêr 1

pîr n

1. serok, rêber, mezin (bi taybetî yên elewî û êzidiyan)

   pîrên êzidiyan

Navdêr 2

Tewandina pîr
Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	pîr	pîr
Îzafe	pîra	pîrên
Çemandî	pîrê	pîran
Nîşandera çemandî	wê pîrê	wan pîran
Bangkirin	pîrê	pîrino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	pîrek	pîrin
Îzafe	pîreke	pîrine
Çemandî	pîrekê	pîrinan

pîr m

1. dapîr, dapîrk, hilik, himalk, himîçk, hopik, hoçik, mak
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Werger

• Îngilîzî: grandmother → en