top

Kurmancî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

IPA^(kilîd): /tˤoːp/
(rengdêr 2) IPA^(kilîd): /tʰoːp/

Navdêr 1[biguhêre]

top mê

(çek) gule, bombeya dûr têt avêtinê daku di nav dijminî de biteqe
tank û top û teyare (navê sitranekê)

Bikaranîn[biguhêre]

Lêker:

Navdêr:

Rengdêr:

topkirî

Etîmolojî[biguhêre]

Ji tirkî top ji tirkiya kevn tolp- (dagirtin, tijî kirin) ku bi tirkiya niha dol(mak) e. Top" bi tirkî ye û "tep(k)"a kurmancî (li Behdînan), تۆپ/top ya soranî û توپ tûp ya farisî ji wê ne. Delîlê ku farisî ji tirkî wergirtiye û ne berevajî ew e ku "top" di gelek zimanên tirkîkî (tirkî, azerî, ozbekî, tirkmenî, gagawzî).

Jê[biguhêre]

Werger[biguhêre]

Afrîkansî: kanon
Albanî: top → sq n
Almanî: Kanone → de m
Amharî: መድፍ (mädf)
Asamî: হিলৈ (hiloi), তোপ (tüp)
Astûrî: cañón → ast n
Azerî: döyüş topu, top → az
Baskî: kanoi
Belarusî: гарма́та m (harmáta), пу́шка m (púška)
Bengalî: তোপ (top), কামান (kaman)
Bulgarî: топ → bg (top), оръ́дие nt (orǎ́die)
Burmayî: အမြောက် → my (a.mrauk)
Çekî: dělo → cs nt
Çînî:
Mandarînî: 炮 → zh (pào), 大砲 (dàpào), 加農炮 (jiānóngpào), 加農 → zh (jiānóng)
Çuvaşî: тупӑ (tupă)
Danmarkî: kanon g
Erebî: مِدْفَع‎ → ar n (midfaʿ)
Erebiya misrî: مدفع‎ n (madfaʕ)

Erebiya hîcazî: مِدْفَع‎ n (midfaʕ)
Ermenî: թնդանոթ → hy (tʿndanotʿ)
Esperantoyî: kanono, pafilego → eo
Estonî: kahur → et
Farisî: توپ‎ → fa (tup, top)
Fînî: tykki → fi
Fransî: canon → fr n
Galîsî: canón → gl n
Gujaratî: તોપ (top)
Gurcî: ქვემეხი (kvemexi)
Guwaranî: kañõ
Hawayî: pū kuni ahi, olohao
Hindî: तोप → hi m (top), कमान → hi m (kamān)
Holendî: kanon → nl nt
Indonezî: meriam → id
Îbranî: תּוֹתָח‎ n (totákh)
Îngilîziya navîn: canon, bombard
Îngilîzî: cannon → en
Îrlendî: canóin m
Îtalî: cannone → it n
Îzlendî: fallbyssa m
Japonî: 大砲 → ja (たいほう, taihō), キャノン (kyanon), カノン砲 (カノンほう, kanon hō)
Javayî: mriem
Kabardî: топ (top)
Kalmîkî: тов (tov)
Kannadayî: ತೋಪು → kn (tōpu)
Katalanî: canó → ca n
Keçwayî: hatun illapa, kañun
Kirgizî: замбирек → ky (zambirek)
Koreyî: 캐넌 → ko (kaeneon), 대포 → ko (daepo)
Latînî: tormentum nt, pyrobolus n
Latviyayî: lielgabals n
Lawsî: ປືນໃຫຍ່ → lo (pư̄n nyai)
Lezgînî: туп (tup)
Lîtwanî: patranka m
Luksembûrgî: Kanoun m
Makedonî: топ n (top)
Malagasî: tafondro → mg, tafondro → mg
Malayalamî: പീരങ്കി (pīraṅki)
Malezî: meriam → ms, bedil
Mançûyî: ᡦᠣᠣ (poo)
Maorî: pū repo
Maratî: तोफ (toph)
Mecarî: ágyú → hu, löveg → hu
Mongolî:
Kirîlî: их буу (ih buu)
Nanayî: пао
Nawrûyî: ekanen → na
Nepalî: तोप (top)
Normandî: canon n
Norwecî:
Norweciya bokmålî: kanon → no n
Oksîtanî: canon → oc n
Osmanî: طوپ‎ (top)
Oygurî: توپ‎ (top)
Ozbekî: toʻp → uz
Peştûyî: توپ‎ → ps n (top)
Plodîşî: Kanoon m
Polonî: armata → pl m, działo → pl nt
Portugalî: canhão → pt n
Qazaxî: зеңбірек (zeñbırek)
Romanyayî: tun → ro nt
Rusî: пу́шка m (púška), ору́дие nt (orúdije)
Samogîtî: armata
Sanskrîtî: नळिकम् → sa (naḷikam)
Sirboxirwatî:
Kirîlî: то̏п n

Latînî: tȍp → sh n
Slaviya rojavayî ya kevn: пушка m (puška), пушька m (pušĭka)
Slovakî: delo nt
Slovenî: top → sl n
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: kanuna m
Spanî: cañón → es n
Swahîlî: mzinga → sw
Swêdî: kanon → sv g
Tacikî: тӯп (tüp)
Tagalogî: kanyon → tl
Tarifitî: rburqi n
Tayî: ปืนใหญ่ → th
Telûgûyî: ఫిరంగి → te (phiraṅgi)
Tigrînî: መድፍዕ (mädfʿ)
Tirkî: top → tr, savaş topu
Tirkmenî: top
Urdûyî: توپ‎ m (top)
Ûkraynî: гарма́та m (harmáta)
Viyetnamî: pháo → vi, đại pháo, súng thần công
Volapûkî: kän → vo
Weylsî: canon n, canonau n pj
Ximêrî: កាំភ្លើងមេរៀម (kampləəngmeiriəm), កាំភ្លើងធំ (kampləəngthum)
Yûnanî: κανόνι → el (kanóni)
Zhuangî: bauq

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Navdêr 2[biguhêre]

top mê

gog, hol, tepik,
pêlîstika girover ya mirov pê futbol, basketbolê, voleybolê û hin yariyên din pê dilîze
her tişta/ê wek topê girover

Etîmolojî[biguhêre]

Ji tirkî top ji tirkiya kevn tolp- (dagirtin, tijî kirin) ku bi tirkiya niha dol(mak) e. Top" bi tirkî ye û "tep(k)"a kurmancî (li Behdînan), تۆپ/top ya soranî û توپ tûp ya farisî ji wê ne. Delîlê ku farisî ji tirkî wergirtiye û ne berevajî ew e ku "top" di gelek zimanên tirkîkî (tirkî, azerî, ozbekî, tirkmenî, gagawzî) peyda dibe.

Jê[biguhêre]

Werger[biguhêre]

Almanî: ball → de m, kugel → de m
Bretonî: bal → br, baloù pirjimar
Bulgarî: топка (topka)
Erebî: كرة (kure)
Esperantoyî: pilko → eo
Estonî: pall → et
Fînî: pallo → fi
Fransî: ballon → fr m, balle → fr m
Holendî: bal → nl m
Indonezî: bola → id
Îbranî: כדור (kadúr)
îdoyî: baloneto
Îngilîzî: ball → en
Îtalî: pallone → it m
Japonî: ボール (bōru)
Katalanî: pilota → ca m
Latviyayî: bumba → lv m
Polonî: piłka → pl m
Portugalî: bola → pt m
Romanyayî: bilã → ro m
Rusî: мяч (mjač), шар (šar)
Slovakî: guľa → sk m, lopta → sk m
Spanî: boll → es g
Swahîlî: mpira → sw, mipira pl (noun 3/4)
Tagalogî: bola → tl
teluguyî: బంతి
Tirkî: top → tr, ^?iflas → tr
Yûnanî: μπάλα (bála)

Navdêr 3[biguhêre]

top mê

îflas, weritîn, têkçûn

Bikaranîn[biguhêre]

Lêker:

Navdêr:

Rengdêr:

Jê[biguhêre]

Werger[biguhêre]

Afrîkansî: bankrot → af
Çamoroyî: finälin͠go → ch
Fînî: konkurssi → fi
Fransî: faillite → fr m
Frîsî: bankerot → fy
Holendî: bankroet → nl n, failliet → nl n, faling → nl m
Îngilîzî: bankruptcy → en
Îtalî: bancarotta → it m
Japonî: 破産 (hasan)
Latînî: decoctio nom., decoctionis gen.
Manksî: bancvrishey → gv
Mecarî: fizetésképtelenség → hu
Papyamentoyî: fayit → pap
Polonî: bankructwo → pl n
Sicîlî: bancaròta → scn
Sirboxirwatî: stečaj → sh
Spanî: bancarrota → es m
Teterî: ifläs → tt

Navdêr 4[biguhêre]

top mê

heste, çeqmaq, amûra ku cigare pê tê vêxistin anku berdanê

Rengdêr 1[biguhêre]

top

kom, berhev
topî ser hev kirin (li hev civandin)
- Ez jî nizanim ez ê van belayan çawa ser serê xwe belav kim. Niha çav û sureta min werimîne. Wê rojê min dît ku ardûyên min qediyane. Ji zû de ye jî min qirş û qal, kerme merme topî ser hev nekirine, lê min derek kişf kiriye divê ez herime wir. Ez rabûm min torbe û têrr dane ser pişta kera xwe û min berê xwe da guhora pezê nêr. — (Kewêcan: Kerme, Azadiyawelat.com, 9/2006)