mij

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /mɪʒ/
• Deng (Bidlîs)^ⓘ
• Kîtekirin: mij

Navdêr

Tewandina mij
Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	mij	mij
Îzafe	mija	mijên
Çemandî	mijê	mijan
Nîşandera çemandî	wê mijê	wan mijan
Bangkirin	mijê	mijino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	mijek	mijin
Îzafe	mijeke	mijine
Çemandî	mijekê	mijinan

mij mê

Mij li çiyayan.

1. (hewa) Hewayê şil û ne zelal.

   Hevmane: moran, tem, dûman, dûxan, dûkêl

   • Ewrên mijê cîh girtine li ser bajêr — (Evîn Çîçek, Awaza Serpêhatîyan 1 [arşîv], Weşanên Pêrî, 2004, r. 10)
   • Aşiqê sûxite bê ateşê seyyal-i çi hez
     Neko wek teyr ji mijên te bibarin peykan
     Ji birînên di dilî şubhetê xirbal-i çi hez — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: مژ‎

Jê

• (lêker) mij girtin
• (navdêr) mijgirtin
• bêmij
• bêmijî
• bimij
• mijdar
• mijdarî
• mijî
• mijxele (mij û moran)

Etîmolojî

Ji proto-hindûewropî *h₃migʰleh- (“mij”), hevreha soranî û zazakî "mij", kelhûrî "mê", farisî مه‎ (mêh) û میغ‎ (mîẍ), sanskrîtî मेघ (megha) (mêghe: ewr) û mih (mij), albanî mjegull (mij), lîtwanî miglà, rusî мгла (mgla) (mgla), îngilîzî û holendî û swêdî mist, yûnanî ὀμίχλη (omîxlê: mij)... Herwiha belkî hevreha peyvên mîz û mîstin yên kurdî ye jî.

Werger

• Abxazî: анаҟәа (ānāq̇°ā)
• Adîgeyî: пшагъо (pšāġo)
• Afrîkansî: mis → af
• Ahomî: 𑜉𑜨𑜀𑜫 (mok)
• Akadî: 𒅎𒂂 (imbāru)
• Aklanon: ambon
• Albanî: mjegull → sq m pj
• Almanî: Nebel → de n
• Amharî: ጭጋግ → am (č̣əgag)
• Apaçî:

  Apaçiya rojava: áád

• Aragonî: boira m
• Aramî:

  Îbranî: ערפלא‎ m (‘arpelā, ‘arpelo)

  Siryanî: ܥܪܦܠܐ‎ m (‘arpelā, ‘arpelo)

• Aromanî: negurã m
• Asamî: কুঁৱলী (kũwoli)
• Astûrî: borrina → ast m
• Azerî: duman → az
• Banjarî: saun
• Baskî: lanbro → eu
• Başkîrî: томан (toman)
• Baureyî: top
• Belarusî: тума́н n (tumán), імгла́ m (imhlá), імга́ m (imhá)
• Bengalî: কুয়াশা → bn (kuẏaśa)
• Bojpûrî: कोहरा (kohrā)
• Bretonî: mogidell → br m, lugenn m
• Bulgarî: мъгла́ → bg m (mǎglá)
• Burmayî: မြူ → my (mru)
• Çeçenî: дохк (doχk)
• Çekî: mlha → cs m
• Çerokî: ᎤᎬᎭᏛ → chr (ugvhadv)
• Çîçewayî: nkhungu
• Çînî:

  Kantonî: 霧 (mou⁶), 霧氣 (mou⁶ hei³)

  Dunganî: ву (vu), вучи (vuči)

  Ganî: 霧 (u⁵)

  Hakkayî: 霧 (vu)

  Jinî: 霧 (vu³)

  Mandarînî: 霧 → zh (wù), 霧氣 (wùqì)

  Min beî: 露 (sū)

  Min dongî: 雺 (muò)

  Minnanî: 霧 → zh-min-nan (bū), 霧氣 (bū-khì), 雺 → zh-min-nan (bông)

  Wuyî: 霧

  Xiangî: 罩子 (zau⁴ zr), 霧 (u⁵)

• Çuvaşî: тӗтре (tĕtre)
• Danmarkî: tåge → da g
• Darkinjungî: gurpang
• Dibabawon manoboyî: gabun
• Divehî: ދުނފިނި‎ → dv (dunfini)
• Emilî: fumàna m
• Endonezyayî: kabut → id
• Erebî: ضَبَاب‎ n (ḍabāb)

  Erebiya misrî: شبورة‎ n (šabbūra), ضباب‎ n (ḍabāb)

  Erebiya hîcazî: ضباب‎ n (ḍabāb)

  Erebiya fasî: ضباب‎ n (ḍbāb), ضبابة‎ m (ḍbāba)

• Ermenî: մառախուղ → hy (maṙaxuġ), մեգ → hy (meg), մշուշ → hy (mšuš)
• Esperantoyî: nebulo → eo
• Estonî: udu → et
• Evenî: танмари (tanmari)
• Evenkî: тамнакса (tamnaksa)
• Farisî: مه‎ → fa (meh), میغ‎ → fa (miğ), تمن‎ (taman)
• Ferî: toka → fo m, mjørki → fo n
• Fîjî: kabu → fj
• Fînî: sumu → fi
• Fransî: brouillard → fr n, brume → fr m
• Friyolî: fumate m, caligo
• Frîsî: dize g
• Gaelîka skotî: ceò n an m
• Galîsî: néboa → gl m, brétema → gl m, mera → gl m, parruma m, boira m, breu n, melura m, gafeira m, melga m, pulpizo n
• Gujaratî: ધુમ્મસ m (dhummas)
• Gurcî: ნისლი → ka (nisli), ბურუსი → ka (burusi)
• Guwaranî: tatatína → gn
• Haîtî: bouya
• Hawayî: 'ohu
• Hawsayî: hazo n
• Hindî: कुहरा → hi n (kuhrā), धुंध → hi m (dhundh), कोहरा → hi (kohrā)
• Holendî: mist → nl n, nevel → nl n
• Îbranî: עֲרָפֶל‎ → he n (arafel)
• Îdoyî: nebulo → io
• Îngilîziya kevn: mist n
• Îngilîzî: fog → en, mist → en
• Îngriyî: tomakka, utu, sumu
• Îngûşî: дохк (doχk)
• Îranunî: lekep
• Îrlendî: ceo → ga n
• Îtalî: nebbia → it m
• Îzlendî: þoka → is m
• Japonî: 霧 → ja (きり, kiri), 霞み (かすみ, kasumi)
• Javayiya kevn: limut
• Javayî: pedhut → jv
• Kalalîsûtî: pujoq → kl
• Kannadayî: ಮಬ್ಬು → kn (mabbu)
• Kapampanganî: ulap
• Katalanî: boira → ca m
• Keçwayî: pacha phuyu → qu
• Kirgizî: туман → ky (tuman)
• Kîngalî: මීදුම → si (mīduma)
• Koreyî: 안개 → ko (an-gae)
• Ladakhiyî: རྨུགས་པ (rmugs pa)
• Latgalî: mygla
• Latînî: cālīgō m, nebula m
• Latviyayî: migla → lv m, dūmaka m
• Lawsî: ຫມອກ → lo (mǭk)
• Lezgînî: циф (cif)
• Lîmbûrgî: mès → li n
• Lîtwanî: rūkas n, migla m, ūkana m
• Lombardî: scighera m
• Lueyî: ᦖᦸᧅᧈ (ṁoak¹)
• Luksembûrgî: Niwwel n, Donscht n
• Maguindanaoyî: lekeb
• Makedonî: магла m (magla)
• Malagasî: zavona → mg
• Malayalamî: മൂടൽമഞ്ഞ് → ml (mūṭalmaññŭ)
• Malezî: kabus → ms, kabut → ms
• Maltayî: ċpar → mt n
• Mançûyî: ᡨᠠᠯᠮᠠᠨ (talman), ᠮᡝᠯᡴᡝᠨ (melken)
• Manksî: kay m
• Mansakayî: gabon
• Mansî: сэ̄ӈкв (sè̄ňkv)
• Maorî: kohu → mi, tuarehu → mi
• Mapunî: (sjm)
• Maranaoyî: lekep
• Mecarî: köd → hu
• Mîrandî: nubrina m
• Mongolî: манан → mn (manan)
• Nahwatlî: poctli → nah
• Nanayî: тамна
• Napolîtanî: néglia m, négghia m
• Navajoyî: áhí
• Nepalî: कुहिरो → ne (kuhiro), हुस्सु → ne (hussu)
• Normandî: bliâse m, breune m
• Norsiya kevn: þoka m
• Norwecî: tåke → no n an m, skodde → no n an m
• Ohloniya bakur: sí̄tis
• Oksîtanî: nèbla → oc m, bruma m
• Oriyayî: କୁହୁଡ଼ି → or (kuhuṛi)
• Orokî: tamnaska
• Oromoyî: hurrii → om
• Osetî: мигъ (miǧ)
• Oygurî: تۇمان‎ → ug (tuman)
• Ozbekî: tuman → uz
• Papyamentoyî: neblina
• Peştûyî: خوپ‎ → ps n (xwap), خوپڼه‎ m (xoрǝ́ṇa), خوپڼی‎ n (xoрaṇay)
• Pîpîlî: mishti, mixti
• Polonî: mgła → pl m
• Portugalî: nevoeiro → pt n, névoa → pt m; neblina → pt m
• Puncabî: ਧੁੰਦ m (dhund)
• Qazaxî: тұман → kk (tūman)
• Romancî: brentina m, brenta m, tschajera m, tschiera m
• Romanyayî: ceață → ro m, negură → ro m
• Rusî: тума́н → ru n (tumán), мгла → ru m (mgla)
• Rusînî: молга m (molha)
• Samî:

  Samiya înarî: miärkká

  Samiya kildînî: цӣгк (cīgk)

  Samiya bakurî: mierká

  Samiya skoltî: suâlnõk

  Ter samî: цӣгк

• Samoayî: puao → sm
• Samogîtî: rūks n
• Sanskrîtî: नभस् → sa nt (nabhas)
• Sardînî: nébida m, nébira m, néula m, néura m
• Sebwanoyî: gabon
• Sicîlî: negghia → scn m
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: ма̀гла m

  Latînî: màgla → sh m

• Slaviya kevn:

  Kirîlî: мьгла m (mĭgla)

• Slovakî: hmla → sk m
• Slovenî: megla → sl m
• Somalî: ceeryaan n, ciiryaamo n
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: mła m

  Sorbiya jorîn: mhła m

• Spanî: niebla → es m
• Sundanî: halimun → su, pepedut → su
• Swahîlî: ukungu → sw 11 an 10
• Swêdî: dimma → sv g
• Şanî: မွၵ်ႇ (mòak)
• Şerpayî: སྨུག་པ (mukpa)
• Şonayî: bvungapfunga
• Tacikî: маҳ‍ → tg (mah‍), тумон → tg (tumon)
• Tagalogî: hamog → tl
• Tamîlî: மூடுபனி → ta (mūṭupaṉi)
• Tarifitî: tayyut m, tagut m
• Tayî: หมอก → th
• Tayî nüa: ᥛᥩᥐᥱ (mǒak)
• Telûgûyî: పొగమంచు → te (pogamañcu)
• Ternateyî: suramo
• Teterî: томан → tt (toman)
• Tetûmî: abuabu, rai-abu
• Tigrînî: ዕምብረ → ti (ʿəmbrä)
• Tirkî: sis → tr
• Tirkmenî: duman → tk, ümez → tk
• Tîbetî: སྨུག་པ (smug pa), རྨུ་བ (rmu ba), རྨུགས་པ (rmugs pa)
• Tuvalûyî: asu
• Urdûyî: کوہرا‎ n (kūhrā)
• Ûkraynî: тума́н → uk n (tumán), імла́ m (imlá)
• Venîsî: calìgo m, nebia → vec m
• Viyetnamî: sương mù → vi
• Volapûkî: fog → vo
• Walonî: brouyård → wa n, brouheur → wa m
• Weylsî: caddug n, niwl → cy n
• Wîlamowî: naowuł n
• Ximêrî: អ័ព្ទ → km (ʼaptɔɔ)
• Yakutî: туман (tuman)
• Yamanayî: fóka
• Yamî: ta'a'aso
• Yidîşî: נעפּל‎ n (nepl)
• Yiyiya siçuwayî: ꃅꉒ
• Yûnanî: ομίχλη → el m (omíchli)

  Kevn: ὀμίχλη m (omíkhlē)

• Zêlandî: mist n
• Zhuangî: mok → za
• Zuluyî: inkungu 9 an 10

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Kurdiya başûrî

Navdêr

mij

1. pel, piring, pêring, pêlox
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]