gir
Bilêvkirin
[biguhêre]- (Navdêr 1) IPA(kilîd): /ɡɪɾ/, گر
- (Navdêr 2) IPA(kilîd): /ɡɪr/, گڕ
- (Rengdêr) IPA(kilîd): /ɡɪɾ/, گر
- (Rengdêr 1) ⓘ
- Kîtekirin: gir
Navdêr 1
[biguhêre]| Tewandina gir | ||
|---|---|---|
| Zayenda nêr a binavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | gir | gir |
| Îzafe | girê | girên |
| Çemandî | girî | giran |
| Nîşandera çemandî | wî girî | wan giran |
| Bangkirin | giro | girino |
| Zayenda nêr a nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | girek | girin |
| Îzafe | girekî | girine |
| Çemandî | girekî | girinan |
gir n
- Dera ji derdorên xwe bilindtir lê ne hindî çiyayan bilind yan mezin.
- Dengê hêrsker.
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Hevreha soranî گرد (gird), farisî گرد (gird), ji zimanên îranî, belkî herwiha sanskrîtî गिरि (giri), rûsî гора (gora) û yûnanî δειράς (deirás), ji proto-hindûewropî *gwerʰ-. Herwiha bide ber sûmerî 𒃲 (gal, “gir, girs, mezin”).
Werger
[biguhêre]- Albanî: kodër → sq n, sukë → sq n
- Almanî: Hügel → de n
- Aragonî: pueyo, tozal
- Asamî: পাহাৰ (pahar)
- Astûrî: cerru → ast n
- Avarî: гохӏ (goḥʳ)
- Azerî: təpə → az
- Bajwayiya kendava rojava: belud
- Baskî: mendixka → eu, gain, muino → eu
- Bau bidayuh: pungu, dorod
- Belarusî: паго́рак n (pahórak), го́рка m (hórka)
- Belûçî: دک (dikk)
- Bengalî: পাহাড় → bn (pahaṛ)
- Bisayayiya bruneyî: bukid
- Bontociya rojhilatî: fib-ilig, naksop ay chontog, filig
- Bretonî: torgenn → br n
- Bruneyî: bukit
- Bulgarî: хълм → bg n (hǎlm), възвише́ние nt (vǎzvišénie)
- Burmayî: တောင် → my (taung), ကုန်းနိမ့် → my (kun:nim.), တောင်ကုန်း → my (taungkun:)
- Çeçenî: гу (gu)
- Çekî: kopec → cs n, vrch → cs n, pahorek → cs n
- Çerokî: ᎦᏚᏏ (gadusi)
- Çeyenî: hoéhose
- Çîkasawî: onchaba
- Çînî:
- Dalmatî: muncial n
- Danmarkî: bakke → da g
- Dusuniya navendî: nulu
- Elfdalî: uol n
- Endonezyayî: bukit → id
- Erebî: تَلّ n (tall), أَكَمَة (ʾakama), هَضْبَة m (haḍba)
- Ermenî: բլուր → hy (blur)
- Esperantoyî: monteto, altaĵo → eo
- Estonî: mägi → et, küngas
- Evenkî: урэкэн (urəkən)
- Extremaduranî: cerru
- Farisî: تپه → fa (tappe), تبرک → fa (tabrak), گر → fa (gar)
- Ferî: heyggjur n
- Fîjî: buke
- Fînî: mäki → fi, kukkula → fi, kumpu → fi
- Fransî: colline → fr m
- Frîsiya kevn: hegel
- Frîsî: heuvel
- Gaelîka skotî: cnoc n, monadh n, sliabh n
- Galîsî: outeiro → gl n, castrelo → gl n, cuíña → gl m, lomba → gl m, lombeiro → gl n, penela → gl m, penelo → gl n, montículo → gl n, touticeira → gl m, toutizo → gl n, tarouxolo n, oután n, gomelón n, corga → gl m, cemba → gl m, galaio n, beán n, maderno n, bicaño n
- Gotî: 𐌷𐌻𐌰𐌹𐌽𐌴 (hlainē)
- Gurcî: გორა (gora), ბორა (bora), სერი (seri), ბორცვი (borcvi)
- Hawsayî: tsauni
- Higaononî: bongtod
- Hindî: पहाड़ी → hi n (pahāṛī), पहाड़ → hi n (pahāṛ), गिरि → hi n (giri)
- Hîlîgaynonî: bakolod
- Hmongî: roob, toj
- Holendî: heuvel → nl n
- Îbranî: גִּבְעָה m (giv'á), תֵּל n (tel)
- Îdoyî: kolino → io
- Îlokanoyî: turod
- Îngilîziya kevn: hyll m
- Îngilîzî: hill → en, {{W+|en|mount}
- Îngûşî: гув (guw)
- Înuîtî: kingaq
- Îranunî: palau
- Îrlendî: cnoc → ga n
- Îtalî: collina → it m, colle → it n
- Îzlendî: hæð → is m, hlíð → is m, brekka → is m, hóll → is n
- Japonî: 丘 → ja (おか, oka), 小山 → ja (こやま, koyama)
- Kalalîsûtî: bakki
- Kalingayiya başûrî: takudtud
- Katalanî: puig → ca n, turó → ca n
- Keçwayî: pikchu
- Kirgizî: дөбө → ky (döbö)
- Kîmaragangî: sokid
- Koreyî: 언덕 → ko (eondeok)
- Kornî: bre m
- Latînî: collis → la n, mons → la n, clivus n
- Latviyayî: paugurs → lv n
- Lawsî: ເນີນ (nœ̄n), ໂນນ (nōn), ໂຄກ (khōk), ເຂົາ → lo (khao), ພູເຂົາ (phū khao), ພູ → lo (phū)
- Lîtwanî: kalva → lt m
- Luksembûrgî: Hiwwel n
- Makedonî: рид n (rid)
- Malayalamî: കുന്ന് → ml (kunnŭ), മല → ml (mala)
- Malezî: bukit → ms
- Mançûyî: ᠮᡠᡥᡠ
- Maorî: puke → mi, rangaranga, rangaranga
- Maratî: टेकडी m (ṭekḍī)
- Mecarî: domb → hu, kisebb hegy
- Melanauyiya navendî: bukit
- Mongolî:
- Napolîtanî: puojo n, toppa
- Navajoyî: dah yiskʼid, yílkʼid
- Normandî: mont n
- Norwecî:
- Ohloniya başûr: rini
- Oksîtanî: puèg → oc n
- Oromoyî: tabba
- Osmanî: تپه (tepe)
- Ozbekî: tepalik → uz
- Polonî: wzgórze → pl nt, pagórek → pl n, kopiec → pl n, górka → pl m
- Portugalî: colina → pt m, morro → pt n
- Potawatomî: kwetak
- Qazaxî: төбе (töbe)
- Romanyayî: deal → ro n yan m, colină → ro m
- Rungusî: bburul
- Rusî: холм → ru n (xolm), го́рка m (górka), высота́ m (vysotá), приго́рок n (prigórok), возвыше́ние nt (vozvyšénije)
- Samiya bakurî: borri
- Sanskrîtî: गिरि → sa n (giri)
- Sebopî: murong, pungu
- Sebwanoyî: bungtod
- Sicîlî: coḍḍi n, cugnu → scn n, cozzu → scn n, poju → scn n, munti → scn n
- Sirboxirwatî:
- Sîlhetî: ꠙꠣꠀꠠ (faaṛ)
- Skotî: hill
- Slaviya kevn:
- Kirîlî: брѣгъ n (brěgŭ)
- Slovakî: kopec n, vrch n, vŕšok n
- Slovenî: hrib → sl n, grič → sl n
- Somalî: taag
- Sorbî:
- Sorbiya jêrîn: górka m
- Spanî: cerro → es n, loma → es m, colina → es m, collado → es n, alcor → es
- Sundanî: pasir
- Swahîlî: kilima → sw
- Swêdî: backe → sv g, kulle → sv g, ås → sv g
- Tabasaranî: тепе (tepe)
- Tacikî: теппа (teppa)
- Tagal murutî: tirong
- Tagalogî: burol → tl
- Tamîlî: குன்று → ta (kuṉṟu), மலை → ta (malai)
- Taosî: ną́nemą
- Tayî: ภูเขา → th, เนินเขา, เนิน → th (nəən)
- Telûgûyî: కొండ → te (koṇḍa), గుట్ట → te (guṭṭa)
- Teteriya krîmî: bayır
- Teterî: калкулык → tt (qalkulıq), үр → tt (ür)
- Timugon murutî: bulur
- Tirkî: tepe → tr, yokuş → tr
- Tirkmenî: depe
- Tîbetî: རི་ཆུང་ཆུང་ (ri chung chung)
- Tlingitî: gooch
- Toxarî B: ṣale
- Tumbukayî: phili
- Tuwali ifugaoyî: duntug
- Ugarîtî: 𐎂𐎁𐎓 (gbʿ)
- Urdûyî: پہاڑی n (pahāṛī)
- Ûkraynî: па́горб n (páhorb), паго́рок n (pahórok), гі́рка m (hírka)
- Viyetnamî: đồi → vi
- Volapûkî: lubel → vo, sabalubel, tailalubel, sturotalubel
- Weylsî: bryn → cy n, rhiw n yan m
- Ximêrî: ភ្នំ → km (phnum), ទួល → km (tuəl), ផ្នូក (phnouk)
- Yidîşî: בערגל (bergl)
- Yupîkiya navendî: penguq
- Yûnanî: λόφος → el n (lófos)
- Kevn: βουνός n (bounós)
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara hill a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Navdêr 2
[biguhêre]
|
Şêweya vê gotarê xirab e, ne baş e. Divê were sererastkirin. Heke tu sererast bikî, dê gelek baş be. Ji bo şêweya rast binêre: Formata nivîsînê Eger tu bixwazî sererast bikî, biçe ser "biguhêre". |
| Tewandina gir | ||
|---|---|---|
| Zayenda mê ya binavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | gir | gir |
| Îzafe | gira | girên |
| Çemandî | girê | giran |
| Nîşandera çemandî | wê girê | wan giran |
| Bangkirin | girê | girino |
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | girek | girin |
| Îzafe | gireke | girine |
| Çemandî | girekê | girinan |
gir m, r-ya req
- lerz, recif, liv, hej, lebat, netebatî, nesekinîn
- hezên sêksî, arezûyên leşî
- Girê ketiye bin vê keçê.
- kerb, kîn, nefret
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Herwiha
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]
Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.
Werger
[biguhêre]- Afrîkansî: onrus
- Albanî: shqetësi m
- Almanî: Unruhen → de m p
- Azerî: təlatüm → az, narahatlıq → az
- Belarusî: беспарадкі n p (bjesparadki), хваляванні nt p (xvaljavanni)
- Bulgarî: неспокойствие → bg (nespokojstvie), притеснение → bg nt (pritesnenie)
- Çînî:
- Danmarkî: uro g
- Ermenî: խռովություն → hy (xṙovutʻyun), հուզում → hy (huzum)
- Farisî: بلوا → fa (balvâ)
- Fînî: levottomuus → fi
- Fransî: agitation → fr
- Gaelîka skotî: mì-shuaimhneas n
- Holendî: onrust → nl g
- Îngilîzî: unrest → en
- Japonî: 動乱 → ja (どうらん, dōran), 動揺 → ja (どうよう, dōyō)
- Latgalî: jukums
- Latviyayî: jukas
- Norwecî: uro → no g
- Polonî: zamieszki → pl p
- Portugalî: inquietação → pt m
- Romanyayî: tulburare → ro m, dezordine → ro m
- Rusî: беспоря́дки → ru n p (besporjádki), волне́ния → ru nt p (volnénija)
- Spanî: inquietud → es m
- Swêdî: oro → sv g
- Tirkî: çalkantı → tr, rahatsızlık → tr, huzursuzluk → tr
- Yûnanî:
- Kevn: ἀκαταστασία m (akatastasía)
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara unrest a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]- Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.
Werger
[biguhêre]Rengdêr 1
[biguhêre]| Pozîtîv | Komparatîv | Sûperlatîv |
|---|---|---|
| gir | herî gir (merkezî) tewrî gir (rojavayî) girtirîn (soranîzm) |
gir
Herwiha
[biguhêre]Têkildar
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Ji proto-hindûewropî *ǵerh₂-, hevreha soranî gird, osetî зæро́нд, sanskrîtî जरन्त (cerente: pîr, mezin), ermenî ծեր (çer: pîr, mezin), yûnaniya kevn γέρων (pîr, mezin), rusî зреть (zrêti: rizîn)
Werger
[biguhêre]Rengdêr 2
[biguhêre]gir, r-ya req
- ne hilû
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Herwiha
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Binêre herwiha
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]- Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.
Werger
[biguhêre]- Adîgeyî: абрагъу (abrağʷu)
- Afrîkansî: groot → af
- Albanî: gjerë → sq
- Almanî: groß → de, weit → de
- Aromanî: mare
- Astûrî: grande → ast
- Azerî: böyük → az, yekə → az, iri → az
- Bengalî: বড় → bn (bôṛ)
- Bulgarî: голя́м (goljám), е́дър (édǎr), висо́к (visók), обши́рен (obšíren), широ́к (širók)
- Burmayî: ကြီး → my (kri:), ကြီးမား → my (kri:ma:)
- Çamicuroyî: s̈hojta
- Çekî: velký → cs
- Çerokî: ᎡᏆ (equa)
- Çînî:
- Çoktawî: chito
- Dalmatî: maur, grund, gruond
- Endonezyayî: besar → id
- Erebî: ضَخْم (ḍaḵm)
- Ermenî: մեծ → hy (mec), խոշոր → hy (xošor)
- Erzayî: покш (pokš)
- Esperantoyî: granda → eo
- Estonî: suur → et
- Evenkî: со (so)
- Farisî: بزرگ → fa (bozorg), گنده → fa (gonde)
- Ferî: stórur → fo, mikil
- Fînî: suuri → fi, iso → fi
- Fransî: grand → fr
- Friyolî: grant, grand
- Frîsî: grut → fy
- Gaelîka skotî: tomadach
- Galîsî: grande → gl
- Gotî: 𐌼𐌹𐌺𐌹𐌻𐍃 (mikils)
- Gurcî: დიდი → ka (didi)
- Hawayî: nui
- Holendî: groot → nl
- Îbranî: גדול → he (gadol)
- Îdoyî: granda → io
- Îngilîziya kevn: miċel
- Îngilîzî: bulky → en, large → en
- Înterlîngua: grande
- Îrlendî: mór
- Îstriyotî: grando
- Îtalî: grande → it, ampio → it, vasto → it
- Îzlendî: mikill → is, stór → is
- Japonî: 大きい → ja (おおきい, ōkii)
- Kalalîsûtî: angivoq
- Kapampanganî: karagul
- Katalanî: llarg → ca
- Katawbayî: tro
- Koreyî: 큰 → ko (keun)
- Kornî: brâs
- Ladînoyî: grande
- Latgalî: lels
- Latviyayî: liels → lv
- Lawsî: ກຶດ → lo (kưt), ໃຫຍ່ (nyai)
- Lîtwanî: didelis → lt
- Mòçenoyî: groas
- Makedonî: голем (golem)
- Malezî: besar → ms
- Mançûyî: ᠠᠮᠪᠠ
- Maorî: nui → mi
- Maratî: मोठा → mr n (moṭhā), मोठी m (moṭhī), मोठे nt (moṭhe)
- Mecarî: nagy → hu
- Miskitoyî: tara
- Misrî:
(ꜥꜣ),
(wr)
- Navajoyî: tsoh
- Normandî: gros
- Norwecî: stor → no
- Ohloniya bakur: wét̄el
- Ojibweyî: gichi-
- Oromoyî: guddaa
- Peştûyî: ستر → ps (stër), لوی (loi)
- Plodîşî: groot
- Polonî: duży → pl
- Portugalî: grande → pt
- Rapanuyî: nui
- Ratahanî: lowen
- Rohingyayî: boro
- Romanî: bāro
- Romanyayî: mare → ro
- Rusî: большо́й (bolʹšój), кру́пный (krúpnyj)
- Sanskrîtî: मह → sa (maha), महत् → sa (mahat)
- Santalî: ᱰᱳᱵᱳ (ḍobo)
- Sierra mîwokiya navendî: ˀýṭ·y·kyta-
- Sirboxirwatî:
- Slovakî: veľký → sk
- Slovenî: velik → sl
- Spanî: grande → es
- Swahîlî: -kubwa → sw
- Swêdî: stor → sv
- Tacikî: бузург → tg (buzurg)
- Tahîtî: rahi, nui
- Tayî: ใหญ่ → th
- Telûgûyî: పెద్ద → te (pedda), భారీ → te (bhārī)
- Tirkî: iri → tr
- Tîbetî: ཆེན་པོ (chen po)
- Toxarî B: orotstse, māka
- Tswanayî: -golo
- Udmurtî: бадӟым (baddźym)
- Ugarîtî: 𐎗𐎁 (rb)
- Urdûyî: بڑا (baṛā)
- Ûkraynî: вели́кий (velýkyj), чима́лий (čymályj), здоро́вий (zdoróvyj)
- Venîsî: gran, grando → vec
- Viyetnamî: rộng → vi
- Voroyî: suur
- Warayî: da-ko
- Weylsî: braisg, mawr → cy
- Ximêrî: ធំ → km (tʰom)
- Yidîşî: גרויס (groys)
- Yûnanî: μεγάλος → el (megálos)
- Kevn: μέγας (mégas)
- Zuniyî: łana
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara large a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Kategorî:
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Dengên kurmancî ji Bidlîsê
- Deng bi kurmancî
- Lema bi kurmancî
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên nêr bi kurmancî
- Koda skrîptê ya zarûrî û manûel bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji zimanên îranî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi yûnanî
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Skrîpta nestandard bi kalingayiya başûrî
- Şêwexirab
- Navdêrên mê bi kurmancî
- Bilêvkirinên kurmancî bi r-ya req
- Peyvên bêetîmolojî
- Rengdêr bi kurmancî