gelî

 Binêre herwiha: geli û Gelî

Kurmancî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /ɡɜˈliː/
• Deng (Amed)^ⓘ
• Kîtekirin: ge·lî

Navdêr

Tewandina gelî
Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	gelî	gelî
Îzafe	geliyê	geliyên
Çemandî	gelî	geliyan
Nîşandera çemandî	wî gelî	wan geliyan
Bangkirin	geliyo	geliyino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	geliyek	geliyin
Îzafe	geliyekî	geliyine
Çemandî	geliyekî	geliyinan

Geliyek

gelî n

1. (erdnîgarî) Cihên nizm yên li navbera du yan zêdetir çiyayan yan cihên din yên bilind
   (ku bi gelemperî çemek lê heye û bi taybetî bo çandinê biber in; piranî gelî bu dolên ku av û şênkatî hebin tê bikarhînan).
   • Hemû deng ku ji çiyê û ji deştê dihatin, digihaştin vî gelîyî û vedidan. — (Çiyayê Agirî, Yaşar Kemal, Weşanxana Çanda Kurdî)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: گەلی

Hevmane

• dol
• newal
• nihal
• wadî

Jê

• gelîk
• gelînas
• gelînasî
• gelînişîn
• gelînişînî

Bide ber

• co
• çem
• çiya
• deşt
• evrazî
• gir
• kox
• newal
• nihal
• nişîvî
• ro
• robar
• rûbar
• zozan

Etîmolojî

Hevreha gerden û gewrî, ji zimanên îranî. -rd- di kurdî de dibe "l", binêre gel, al, çil...

Werger

newal, nihal, dol

• Afrîkansî: vallei → af, dal → af
• Albanî: luginë → sq m, val n, lakë m
• Almaniya Pennsylvania: Daal, Waelli
• Almanî: Senke → de m, Tal → de nt
• Amazîxiya fasî: ⴰⵣⴰⵖⴰⵔ n (azaɣar)
• Amharî: ሸለቆ (šäläḳo)
• Aragonî: val → an
• Aramî:

  Îbranî: עומקא n (‘ūmqā’)

  Siryanî: ܥܘܡܩܐ n (‘ūmqā’)

• Aromanî: vale m
• Asamî: ভৈয়াম (bhoiam), উপত্যকা (upoittoka)
• Astûrî: valle → ast n
• Azerî: vadi → az, dərə → az
• Baskî: ibar, haran
• Başkîrî: үҙән (üðän)
• Belarusî: далі́на m (dalína)
• Bengalî: উপত্যকা → bn (upôtjôka)
• Bontociya rojhilatî: tappo, chator
• Bulgarî: доли́на m (dolína), долчи́нка m (dolčínka), дол → bg n (dol)
• Burmayî: တောင်ကြား → my (taungkra:)
• Çeçenî: атагӏа (atağa)
• Çekî: údolí → cs nt, dolina → cs m
• Çerokî: ᎤᎨᏓᎵᏴ (ugedaliyv)
• Çînî:

  Mandarînî: 山谷 → zh (shāngǔ), 溪谷 → zh (xīgǔ)

• Danmarkî: dal → da g
• Endonezyayî: lembah → id
• Erebî: وَادٍ → ar n (wādin), الْوَادِي n (al-wādī)
• Ermenî: հովիտ → hy (hovit)
• Esperantoyî: valo → eo, malaltaĵo, malaltejo
• Estonî: org → et
• Extremaduranî: valli
• Farisî: دره → fa (darre), وادی → fa (vâdi)
• Ferî: dalur n
• Fînî: laakso → fi
• Fransiya kevn: valee m
• Fransî: vallée → fr m, val → fr n
• Friyolî: val m
• Frîsî: dal → fy nt
• Gaelîka skotî: srath n, gleann n
• Galîsî: val n, comba → gl m, canllada m, abra → gl m, vagoada m, veiga → gl m, campía → gl m,
• Gotî: 𐌳𐌰𐌻 (dal)
• Gujaratî: ખીણ → gu (khīṇ)
• Gurcî: ხეობა (xeoba), ბარი → ka (bari)
• Haîtî: fon, fon
• Hawayî: awāwa
• Hindî: घाटी → hi m (ghāṭī), वादी → hi m (vādī)
• Holendî: vallei → nl g, dal → nl nt
• Hunsrikî: Daal nt
• Îbranî: עֵמֶק n (émek), גַּיְא n (gay)
• Îgboyî: ǹdàbùdù
• Îlokanoyî: tanap
• Îngilîziya kevn: dene m, dæl nt
• Îngilîziya navîn: valey, vale, dene, dale
• Îngilîzî: valley → en
• Îranunî: liak
• Îrlendî: gleann n
• Îtalî: valle → it m, vallata → it m
• Îzlendî: dalur → is n
• Japonî: 谷 → ja (たに, tani), 渓谷 → ja (けいこく, keikoku)
• Kalalîsûtî: qooroq
• Kalingayiya başûrî: kalliwa
• Kannadayî: ಕಣಿವೆ → kn (kaṇive)
• Katalanî: vall → ca m
• Kirgizî: өрөөн → ky (öröön)
• Koreyî: 골짜기 → ko (goljjagi), 계곡 → ko (gyegok)
• Latînî: vallēs m, vallis m
• Latviyayî: ieleja → lv m
• Lawsî: ຫຸບເຂົາ (hup khao), ຮ່ອມພູ (hǭm phū)
• Lîtwanî: slėnis → lt n
• Lueyî: ᦣᦸᧄᧈᦠᦽᧉ (hoam¹ḣoy²)
• Luksembûrgî: Dall → lb n
• Mòçenoyî: tol nt
• Maguindanaoyî: alug
• Makedonî: долина (dolina), дол n (dol)
• Malayalamî: താഴ്വര (tāḻvara)
• Malezî: lembah → ms, bukau, wadi, lebak, lurah
• Maltayî: wied n
• Mançûyî: ᡥᠣᠯᠣ
• Maorî: awaawa, nukuao, tāwhārua
• Maranaoyî: balintad
• Maratî: दरी (darī)
• Mecarî: völgy → hu
• Melanauyiya navendî: kerapa, kened
• Mongolî:

  Kirîlî: уулын хөндий (uulyn xöndii), хөндий → mn (xöndii), тал → mn (tal)

• Navajoyî: tééh
• Nepalî: उपत्यका → ne (upatyakā)
• Normandî: vallée m
• Norsiya kevn: dalr, dokkr
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: dal → no n

  Norweciya nînorskî: dal → nn n

• Okînawanî: たに (tani)
• Oksîtanî: val → oc, vau → oc, vath → oc
• Oriyayî: ଉପତ୍ୟକା (upôtyôka)
• Oromoyî: suluula
• Oygurî: ۋادى (wadi), جىلغا → ug (jilgha)
• Ozbekî: vodiy → uz
• Peştûyî: دره → ps m (dara), وادي n (wādi), دورينه m (durina)
• Piedmontîsî: val m, valada m
• Polonî: dolina → pl m
• Portugalî: vale → pt n, entremontes n
• Puncabî: ਘਾਟੀ (ghāṭī)
• Qazaxî: аңғар → kk (añğar), алқап (alqap)
• Rohingyayî: zurí
• Romancî: val m
• Romanyayî: vale → ro m
• Rusî: доли́на m (dolína), дол → ru n (dol)
• Samiya bakurî: vággi
• Samiya lule: vágge
• Samoayî: vanu
• Sanskrîtî: उपत्यका → sa m (upatyakā)
• Sardînî: badde, vadde, vadhe, baddi, vaddi
• Sicîlî: vaddi → scn, valli → scn
• Sierra mîwokiya navendî: py·laj-
• Sirboxirwatî: udolina → sh m

  Kirîlî: долѝна m, до̑л n, до̑ n

  Latînî: dolìna → sh m, dȏl → sh n, dȏ → sh n

• Slaviya kevn:

  Kirîlî: долъ n (dolŭ)

  Glagolîtîk: ⰴⱁⰾⱏ n (dolŭ)

• Slovakî: dolina → sk m, údolie nt
• Slovenî: dolína → sl m
• Sorbî:

  Sorbiya jorîn: doł n

• Sorbiya jêrîn: dłymocyna m
• Spanî: valle → es n
• Swahîlî: bonde → sw
• Swêdî: dal → sv g
• Tabasaranî: дере (dere)
• Tacikî: водӣ → tg (vodī), дара → tg (dara)
• Tagalogî: lambak
• Tamîlî: பள்ளம் → ta (paḷḷam), பள்ளத்தாக்கு → ta (paḷḷattākku)
• Taosî: bòyi’ína
• Taşelhitî: ⴰⵣⴰⵖⴰⵔ n (azaɣar), azaɣar n
• Tayî: หุบ → th (hùp), หุบเขา, หุบเหว
• Telûgûyî: లోయ → te (lōya), లొంక → te (loṅka), కోన → te (kōna)
• Teterî: үзән → tt (üzän)
• Tirkî: vadi → tr
• Tirkmenî: dere, jülge
• Tîbetî: རོང (rong), ཐང་གཤོང (thang gshong), ལུང་པ (lung pa), ཐང་གཤོངས (thang gshongs)
• Tongî: tele'a
• Tuwali ifugaoyî: dayyukung
• Ugarîtî: 𐎓𐎎𐎖 (ʿmq)
• Urdûyî: وادی m (vādī)
• Ûkraynî: доли́на m (dolýna)
• Venîsî: vàle m, val → vec m, vałe m
• Viyetnamî: thung lũng → vi
• Walonî: vå → wa m, valêye → wa m
• Weylsî: cwm → cy n, dyffryn → cy n
• Ximêrî: ជ្រលងភ្នំ (chrôlôngphnum)
• Yakutî: хочо (xoço)
• Yamanayî: luči
• Yidîşî: טאָל n (tol)
• Yûnanî: κοιλάδα → el m (koiláda)

  Kevn: κοιλάς m (koilás)

• Zhuangî: lueg

Ev qismê Wergerê ji malûmatên naveroka vê versiyona madeya valley a Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Hoker

gelî

1. Peyvek li bangê ango gaziyê tê zêdekirin daku wê xurttir bike.

   Gelî kurdan, rabin dema şoreşê ye!

Hevmane

• ey
• hey
• wey

Werger

• Îngilîzî: hey → en
• Tirkî: ey → tr

Rengdêr

gelî

1. Ya gel, ya di nav gel de peyda bûye yan dibe.

   Muzîka gelî xweştir e yan ya nûjen?

Herwiha

• gelêrî

Hevmane

• millî
• neteweyî

Soranî

Navdêr

gelî

1. Bi alfabeya latînî nivîsina گەلی (gelî).