gewrî
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr 1
[biguhêre]Tewandina gewrî | ||
---|---|---|
Zayenda mê ya binavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | gewrî | gewrî |
Îzafe | gewriya | gewriyên |
Çemandî | gewriyê | gewriyan |
Nîşandera çemandî | wê gewriyê | wan gewriyan |
Bangkirin | gewriyê | gewriyino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | gewriyek | gewriyin |
Îzafe | gewriyeke | gewriyine |
Çemandî | gewriyekê | gewriyinan |

gewrî mê
- (anatomî) Peyvek têkildarê antomiya laşê mirov e.
Gewrî endamek hevbeş e ji bo heris û henaseyê. Têkiliya gewrî (gerû) bi valahiya poz, valahiya dev, soriçk û qirikê heye. Mirov ji poz û dev henase werdigre, hewa bi navbeynkariya gewriyê derbasê qirikê dibe û bi navbeynkariya borîhewa (trake) diçe nav pişikan. Herwiha xurek jî ji dev bi navbeynkariya gewrî derbasê soriçikê dibe û diçe gedeyê.- "[...]Û dengê tivengan jî li ser bajêrî sist nakem da kes dernekevît". Memo çawan ev gotine bihîstin axînkeke wesa hatê çend dilopêd xwînê ji gewriya wî hatin. — (Yaşar Kaplan, Beyt û Destanên Kurdî, 2019, r. 142, ISBN 9786059413428)
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Herwiha
[biguhêre]Têkildar
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Herwiha gerû. Ji proto-îranî *gereh- proto-hindûewropî *gʷel-, hevreha avestayî gereh-, pehlewî gerûk, farisî گلو (gelû, gulû), soranî گەروو (gerû), hewramî giłuwe (“gewrî”), sanskrîtî sanskrîtî गल (gala), latînî latînî gula, rûsî rusî глотка (glotka), ermenî ermenî կուլ- (kul-). Herwiha hevreha kurmancî gelî (“dol, newa, nihal, navbera du çiyayan”) û hewramî giłuwê (“gelî”).
Bi zaravayên din
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Abxazî: ахәламшәа (āx°lāmš°ā)
- Afrîkansî: keel → af
- Akadî: 𒍣 mê (ZI /napištu/)
- Albanî: fyt → sq nêr, grykë → sq mê
- Almanî: Kehle → de mê
- Elmanîşî: Chrache nêr
- Altayiya başûrî: боос (boos), тамак (tamak)
- Arrernteyiya rojavayî: ahentye
- Astûrî: gargüelu → ast nêr
- Azerî: boğaz → az
- Başkîrî: тамаҡ (tamaq)
- Belarusî: го́рла nêtar (hórla)
- Bengalî: গলা → bn (gôla), ওলকম (olkôm), হলকুম (hôlkum)
- Biatah bidayuhî: gunggong
- Binukid: bakeleng
- Bîkoliya naverast: halunan
- Bulgarî: шия → bg mê (šija), гу́ша mê (gúša)
- Burmayî: လည်ချောင်း → my (lanyhkyaung:)
- Çamicuroyî: nu'pijkaplejcha
- Chechen: Şablon:W-needed
- Çekî: hrdlo → cs nêtar
- Çerokî: ᎠᏴᏤᏂ (ayvtseni)
- Çînî:
- Dalmatî: gaula mê
- Danmarkî: hals → da
- Endonezyayî: tenggorok → id, tekak → id
- Erebî: حَلْق → ar nêr (ḥalq), حُلْقُوم nêr (ḥulqūm)
- Ermenî: կոկորդ → hy (kokord)
- Esperantoyî: gorĝo
- Estonî: kurk → et
- Evenî: билга (ʙilga)
- Evenkî: моңон
- Farisî: گلو → fa (galu)
- Ferî: hálsur → fo nêr
- Fînî: kurkku → fi
- Fransî: gorge → fr mê
- Friyolî: gole mê
- Frîsî: kiel, strôt
- Gaelîka skotî: sgòrnan nêr
- Galîsî: garganta → gl mê, gorxa → gl mê
- Gurcî: ყელი → ka (q̇eli)
- Hawayî: puʻu, puʻumoni, puʻumoniʻai, kaniʻāʻī, puanaʻī
- Hindî: गला → hi nêr (galā)
- Hmongî: caj pas, qhov qa
- Holendî: keel → nl
- Îbranî: גָּרוֹן mê (garon)
- Îngilîziya kevn: þrote mê
- Îngilîzî: throat → en, pharynx → en, larynx → en
- Îrlendî: scornach → ga mê
- Îstro-romanyayî: bericåtĕ
- Îtalî: gola → it mê
- Îzlendî: háls → is nêr
- Japonî: 喉 → ja (のど, nodo)
- Jejuyî: 모감지 (mogamji)
- Kannadayî: ಗೋಣು → kn (gōṇu)
- Katalanî: gola → ca mê
- Keçwayî: kunka → qu
- Kirgizî: тамак → ky (tamak), богуз → ky (boguz), булуң → ky (buluñ)
- Koreyî: 멱 (myeok), 멱살 (myeoksal)
- Kumikî: тамакъ (tamaq)
- Latgalî: reikle, gerkle
- Latînî: guttur mê, gula
- Latviyayî: rīkle mê
- Lawsî: ລຳຄໍ (lam khǭ)
- Lîtwanî: gerklė → lt mê
- Makedonî: грло nêtar (grlo)
- Malayalamî: തൊണ്ട → ml (toṇṭa)
- Malezî: tekak → ms, kerongkong → ms
- Maltayî: gerżuma mê
- Mançûyî: ᠪᡳᠯᡥᠠ
- Mecarî: torok → hu
- Mongolî: хоолой → mn (xooloj)
- Nanayî: билга (bilga)
- Napolîtanî: cannarone nêr
- Navajoyî: ayaayááh
- Nepalî: घाँटी → ne (ghā̃ṭī)
- Normandî: gorge mê
- Norwecî:
- Okînawanî: 喉 (ぬーでぃー, nūdī)
- Oksîtanî: gargamèla → oc mê, garganta → oc mê
- Osetî: хъуыр (qwyr)
- Osmanî: بوغاز (boğaz)
- Oygurî: تاماق → ug (tamaq)
- Ozbekî: tomoq → uz, halqum → uz, boʻgʻiz → uz, boʻgʻoz → uz
- Peştûyî: حلق → ps mê (halq), رغندى mê (rǧə́nday)
- Polonî: gardło → pl nêtar
- Portugalî: garganta → pt mê
- Puncabî: ਸੰਘ → pa (saṅgh)
- Qazaxî: тамақ → kk (tamaq)
- Romagnolî: gôla mê
- Romanyayî: gât → ro nêtar
- Rusî: го́рло nêtar (górlo), гло́тка mê (glótka)
- Sanskrîtî: गल → sa nêr (gala)
- Sicîlî: ula → scn mê
- Sirboxirwatî:
- Slaviya kevn:
- Slaviya kevn: гръло nêtar (grŭlo)
- Slovakî: hrdlo → sk nêtar
- Slovenî: grlo → sl nêtar
- Spanî: garganta → es mê
- Sûdovî: gurkle mê
- Swazî: umphimbo
- Swêdî: hals → sv giştî, strupe → sv
- Tacikî: гулӯ → tg (gulü)
- Tagalogî: lalamunan
- Tamîlî: தொண்டை → ta (toṇṭai)
- Tarifitî: tmijja mê
- Tayî: ลำคอ
- Telûgûyî: గొంతు → te (gontu)
- Teterî: бугаз → tt (buğaz)
- Tirkî: boğaz → tr
- Tirkmenî: bogaz → tk, damak, bokurdak → tk, bokyrdak
- Tîbetî: སྐེ (ske), སྐེ་མདུན (ske mdun), མགུལ (mgul)
- Toxarî B: kor, ṣankw
- Tuvanî: боостаа (boostaa)
- Urdûyî: گلا mê (galā), حلق (halq)
- Ûkraynî: го́рло nêtar (hórlo)
- Venîsî: goła mê, gola → vec
- Viyetnamî: cuống họng → vi, họng → vi
- Volapûkî: gug → vo
- Sorbî:
- Weylsî: gwddf → cy nêr
- Wiradhurî: gaddai, gadhaay
- Wîlamowî: gügl
- Ximêrî: បំពង់ក → km (bâmpôngkâ)
- Yakutî: күөмэй (küömey)
- Yorubayî: ọ̀fun, ọ̀nà-ọ̀fun
- Yûnanî: λαιμός → el nêr (laimós)
- Yûnaniya kevn: φάρυγξ mê (phárunx)
- Guaraní: ahy'o
- Zazakî: qir mê
- Zhuangî: lajhoz
- Zuluyî: umphimbo → zu sinif 3/4
Navdêr 2
[biguhêre]gewrî mê
- rengê gewr
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
- dema ku dinya yan derdor ne ron û ne jî tam tarî ye
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Etîmolojî
[biguhêre]Werger
[biguhêre]Kategorî:
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Dengên kurmancî ji Amedê
- Deng bi kurmancî
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên mê bi kurmancî
- Anatomî bi kurmancî
- Jêgirtin bi kurmancî
- Termên bi kodên skrîptê yên zarûrî û manûel bi kurmancî
- Termên bi kodên skrîptê yên nehewce bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji proto-îranî
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Termên bi kodên skrîptê yên nehewce bi hewramî
- Werger bi sorbî
- Peyvên kurmancî bi paşgira -î