pez

Kurdî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /pˤæzˤ/

• Deng (Bidlîs)

• Kîtekirin: pez

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	pez	pez
Îzafe	pezê	pezên
Çemandî	pezî	pezan
Nîşandera çemandî	wî pezî	wan pezan
Bangkirin	pezo	pezino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	pezek	pezin
Îzafe	pezekî	pezine
Çemandî	pezekî	pezinan

Keriyek pezî

pez nêr, p-ya nerm

1. Mih û berx û beran.
   • Anîn hemî mîr tejî rez kir
     Axul ko şivan tejî pez kir— (Mem û Zîn ~1692, Ehmedê Xanî)
   • lakin boy xwe mexsûsen(bi taybetî, ji nefsa xwere) pezan serjênakin. Meger mêvanekî maqûl bêtin û yaxo pezekî nexweş hebitin, ewî serjêdikin. Lakin bi xwe dimirin, pezekî ji boy xwe serjênakin. — (Mele Mehmûdê Bayezîdî, Amadekar: Jan Dost Adat û Rusûmatnameê Ekradiye, Weşanxaneya Nûbihar, 2010, ISBN 9789944360678)
2. kerê pezî
3. (mecazî) (argo) Sernerm, newêrek

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: په‌ز / په‌ظ

Bide ber

• beran
• berindir
• beyindir
• celeb
• kerî
• mexel
• mih
• mî
• sewal
• tewal

Binêre herwiha

• bizin
• seyîs
• gîsk
• karik
• kavirr
• nêrî
• terş

Jê

• (Rengdêr) pezbirî
• pezdar
• pezdarî
• pezkûvî
• pezvan
• pezvanî
• xudanpez
• xwedanpez
• xwedîpez
• pizbend

Etîmolojî

Hevreha soranî په‌ز‎ (pez), kurdiya başûrî pes yan pez, şahzênî/şêxbizinî pes, lekî pes, zazakî pes, avestayî pesu-, fşu-, osetî фыс (fis), sanskrîtî पशु (paśu), lîtwanî pēkus (pez û dewar), latînî pecūs (pez) û pecunia (maliyet), proto-germenî * fehu (pez û dewar, maliyet), inglîziya kevn feoh (pez û dewar, maliyet, pare), almanî Vieh (pez û dewar), swêdî fä (dewar, heywan), danmarkî fæ (pez û dewar, maliyet), inglîzî fee (biha, nirx)... hemû ji proto-hindûewropî *peḱu- (pez û dewar).

Çavkanî: Watkins p.63, Etymonline

Ji eynî rehî: şivan

Têkildar

Çûr (pez):

• Kehr - Şeş mehî - mê+nêr

• Tiştîr - Sal û nîvî - mê
• Gîsk - Sal û nîvî - nêr

• Bizatiştîr - Sê salî - mê
• Hevûrî - Sê salî -nêr

• Bizin (Bizatiştîra duberî) - Çar salî - mê
• Sayîs - Çar salî - nêr

• Bizin (Bizatiştîra sêberî) - Pênc salî - mê
• Nêriyê Hewrî - Pênc salî - nêr

• Bizin (Bizatiştîra çarberî) - Ji bênc salî mestir - mê
• Nêriyê Qerde - Ji pênc salî mestir - nêr

............

• Mêşin (mih):

• Berx - Yek salî
• Kavir - Du salî
• Bilindir - Sê salî
• Beran - Çar salî
• Hoguç - Ji çar salî mestir (Beranê xurt)

Werger

• Baskî: ardi → eu
• Belarusî: авечка → be (avječka)
• Erebî: غنم‎ → ar, نعاج‎ → ar
• Bretonî: dañvad → br m, maout → br m
• Bulgarî: овца → bg (ovca) овца (ovca)
• Çekî: ovce → cs
• Çînî: 綿羊 → zh
• Danmarkî: får → da
• Albanî: delja → sq
• Almanî: Schaf → de n, Kleinvieh → de n, Schafherde → de m
• Esperantoyî: ŝafo → eo
• Estonî: lammas → et
• Farisî: گوسفند‎ → fa, کوسفند‎ → fa, دام‎ → fa
• Ferî: seyður → fo
• Fînî: lammas → fi
• Fransî: mouton → fr m
• Friyolî: piore → fur, fede → fur
• Frîsî: skiep → fy
• Samoayî: sávza → sm
• Galîsî: ovella → gl
• Holendî: schaap → nl
• Mecarî: juh → hu
• Îdoyî: mutono → io
• Îbranî: כֶּבֶשׂ‎ → he
• Indonezî: domba → id, biri-biri → id
• Inglîzî: sheep → en, ewe → en, ^?jumbuck → en
• Înterlîngua: ove → ia
• Îrlendî: caora → ga
• Îtalî: pecora → it
• Îzlendî: fé (sauðfé)
• Japonî: 羊 (ひつじ, hitsuji → ja)
• Katalanî: ovella → ca m
• Sirboxirwatî: ovca → sh
• Ladînoyî: biescia → lad
• Latînî: ovis → la m
• Latviyayî: aita → lv
• Lîtwanî: avis → lt
• Makedonî: овца → mk (ovca) (ovca)
• Maltayî: nagħġa → mt
• Norwecî: sau → no, får → no
• Oksîtanî: feda → oc
• Papyamentoyî: karné → pap
• Polonî: owca → pl
• Portugalî: ovelha → pt m
• Romanî: bakri → rom m, bakro → rom m
• Romancî: nursa → rm
• Romanyayî: oaie → ro m
• romanîkayî: ove mê
• Rusî: овца (ovca)
• Sardînî: caora → sc, brebei → sc, barveghe → sc, chessi → sc, tzicca → sc
• Sirboxirwatî: овца (ovca), ovan → sh m
• Sorbiya jorîn: wowca → hsb
• Slovakî: ovca → sk
• Slovenî: ovca → sl m, oven → sl m
• Sorbiya jêrîn: wojca → dsb
• Spanî: oveja → es m
• Swêdî: får → sv
• Tirkî: koyun → tr, davar → tr, keçiler → tr, küçük baş → tr, ^?küçük baş hayvan → tr
• Ûkraynî: вівця (wiwc'a)
• Weylsî: dafad → cy m
• Yûnanî: πρόβατο → el (próvato)