berx

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /bɛɾx/
• Deng (Amed)^ⓘ
• Kîtekirin: berx

Navdêr

Berxek

berx cins hewce ye (c=m: mê, c=n: nêr, c=mn: mê û nêr, c=nt: nêtar)

1. (guhandar) Mihên yan beranên temenê wan hê biçûk.
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
2. Peyvek şirîn bi taybetî dêbav li gel zarokên xwe bi kar tînin.

   Negirî, berxê dayika xwe!

   Berxa min, ka were hemêza min!

Navên mihan

1. Navên mihan:

   sala yekemîn: berx / berxik

   sala duyemîn: kavir / berindir

   sala sêyemîn: hogeç

   sala çaremîn: maz/mazman

Etîmolojî

Hevreha pehlewî werreg, farisî berre, sanskrîtî उरण (úraṇa: beran; berx), գառն (gern: berx) ya ermenî, ἀρήν (arēn: berx) ya yûnaniya kevn, vervēx (herwiha: berbēx, verbēx: beranê xesandî > fransî brebis: mih), îngilîziya kevn waru > îngilîzî ware (berhemên firotinê) ji proto-hindûewropî *vərēn, *vr̥rēn (berx, beran)

Bide ber

• beran
• berindir
• beyindir
• celeb
• kerî
• mih
• mî
• pez
• pez
• sewal
• tewal

Binere herwiha

• bizin
• gîsk
• karik
• kavirr
• nêrî
• terş
• tiştîr

Bi zaravayên din

• Soranî: berx
• Kirmaşanî: werk
• Feylî: werk
• Hewramî: were
• Zazakî: vara, verek → diq, berx
• Lekî: verk

Werger

• Abxazî: а-сы́с m (ā-sə́s), а-ҭсы́с n (ā-tsə́s)
• Adîgeyî: шъынэ (ŝənɛ)
• Albanî: qengj → sq, bec → sq, sheleg → sq, rrunë → sq
• Almanî: Lamm → de nt
• Aromanî: njel n, njauã m, njioarã m
• Astûrî: corderu → ast n
• Avarî: къегӏер (qxʼeʻer)
• Azerî: quzu → az
• Baskî: arkume → eu nt
• Başkîrî: бәрәс (bäräs)
• Batsbî: ბოტ (boṭ), ბოჰ̡ (boh̡), ჩუჲხი̂ (čuyxî)
• Belarusî: ягня́ nt (jahnjá), ягнё nt (jahnjó), бара́нчык n (baránčyk)
• Bextiyarî: بره (bare)
• Bretonî: oan → br n
• Bulgarî: а́гне → bg nt (ágne)
• Burmayî: သိုးကလေး → my (sui:ka.le:)
• Buryatî: хурьган (xurʹgan)
• Çeçenî: ӏахар (ˀaxar)
• Çekî: jehně → cs nt, beránek → cs n
• Çînî:

  Mandarînî: 羊羔 → zh (yánggāo), 羔 → zh (gāo), 羔羊 → zh (gāoyáng)

• Çuvaşî: путек (putek)
• Dalmatî: anjial n, sugol n
• Danmarkî: lam → da nt
• Endonezyayî: anak domba → id, cempe → id
• Erebî: حَمَل → ar n (ḥamal), خَرُوف n (ḵarūf)

  Erebiya misrî: أُوزي n (ʔūzī)

  Erebiya fasî: خروف n (ḵrūf), خروفة m (ḵrūfa), نعجة m (naʕja), حولي n (ḥawli)

  Erebiya başûrê şamê: خروف n (ḵarūf)

• Ermenî: գառ → hy (gaṙ)

  Ermeniya kevn: գառն (gaṙn)

• Esperantoyî: ŝafido → eo
• Estonî: tall → et
• Farisî: بره → fa (barre, bare)
• Ferî: lamb nt
• Fînî: karitsa → fi
• Fransî: agneau → fr n, agnelle → fr m

  Fransiya kevn: agniau n

• Friyolî: agnel n
• Frîsiya saterlandî: Loum nt
• Frîsî: lamme nt
• Gaelîka skotî: uan n
• Galîsî: año → gl n, rexelo → gl n, neixente n,cordeiro → gl n, andosco n, carruxo n, añagota m
• Gotî: 𐍅𐌹𐌸𐍂𐌿𐍃 n (wiþrus), 𐌻𐌰𐌼𐌱 nt (lamb)
• Gurcî: ბატკანი (baṭḳani), კრავი (ḳravi)
• Hindî: बर्रा → hi m (barrā), मेमना → hi m (memnā)
• Holendî: lam → nl nt, lammetje → nl nt
• Îbranî: טָלֶה → he n (talé), שֶׂה → he n (se)
• Îdoyî: mutonyuno → io, mutonyunulo, mutonyunino
• Îngilîziya kevn: lamb → ang nt
• Îngilîzî: lamb → en (young sheep)
• Îngriyî: voonna
• Îngûşî: ӏаьхарг (ˀäxarg)
• Îrlendî: uan → ga n

  Îrlendiya kevn: úan n

• Îtalî: agnello → it n, agnellino → it n, agnella → it m
• Îzlendî: lamb → is nt
• Japonî: 子羊 → ja (こひつじ, kohitsuji), 小羊 → ja (こひつじ, kohitsuji), ラム (ramu)
• Javayî: ꦕꦼꦩ꧀ꦥꦺ → jv (cempé)
• Kabardî: щынэ (śənɛ)
• Kalalîsûtî: savaaraq
• Kalmîkî: хурһн (xurhn)
• Katalanî: xai → ca n, anyell → ca, corder → ca n, be → ca n
• Keşmîrî: چھِرٕ (chirụ)
• Koreyî: 어린양 (eorinyang)
• Kornî: on n
• Latînî: agnus → la n, agnellus → la n
• Latviyayî: jērs n
• Lazî: მჩხუიში თიკანი (mçxuişi tiǩani)
• Lîvonî: ūoņki
• Makedonî: јагне nt (jagne)
• Maltayî: ħaruf n
• Manksî: eayn n
• Maorî: reme
• Maratî: कोकरू nt (kokrū)
• Mazenderanî: ورکا (varkā)
• Mecarî: bárány → hu
• Megleno-romanyayî: ńel n
• Megrelî: კირიბი (ḳiribi)
• Mîkmakî: jijgluewji'j zindî
• Mongolî: хурга → mn (xurga)
• Nahwatliya klasîk: ichcaconētl
• Navajoyî: dibé yázhí
• Nedersaksî: Lamm → nds nt, Schaaplamm nt, Schooplamm nt, Bählamm nt, Bucklamm nt, Aulamm nt
• Normandî: angné n
• Norsiya kevn: lamb nt
• Norwecî: lam → no nt
• Oksîtanî: anhèl → oc n, anhèla → oc m
• Osetî: уӕрыкк (wærykk), далыс (dalys)
• Osmanî: قوزی (kuzı)
• Oygurî: پاقلان (paqlan)
• Polonî: jagnię → pl nt, baranek → pl n
• Portugalî: anho → pt n, cordeiro → pt n
• Puncabî: ਲੇਲਾ → pa n (lēlā)
• Romancî: agnè n, tschut n
• Romanyayî: miel → ro n, mioară → ro m, mia → ro m
• Rusî: ягнёнок → ru n (jagnjónok), а́гнец → ru n (ágnec), бара́шек → ru n (barášek)
• Sardînî: angione n, anzone n, bitti
• Sicîlî: agneddu → scn n
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: јагње nt, јање nt

  Latînî: jagnje → sh nt, janje → sh nt

• Skotî: lammie
• Slaviya kevn:

  Kirîlî: агнѧ nt (agnę), агньць n (agnĭcĭ)

• Slaviya rojavayî ya kevn: агньць n (agnĭcĭ), ꙗгнѧ nt (jagnę), агнѧ nt (agnę)
• Slovakî: jahňa nt, baránok n
• Slovenî: jágnje → sl nt
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: jagnje nt

• Spanî: cordero → es n
• Svanî: ჟინაღ (žinaɣ)
• Swahîlî: mwanakondoo → sw
• Swêdî: lamm → sv g
• Tagalogî: kordero → tl
• Taosî: k’ùo’ȕ’úna
• Tarifitî: izmar n
• Teteriya krîmî: qozu
• Tirkî: kuzu → tr
• Ugarîtî: 𐎛𐎎𐎗 (ỉmr)
• Ûkraynî: ягня́ → uk nt (jahnjá), ягня́тко → uk nt (jahnjátko), бара́нчик → uk n (baránčyk)
• Venîsî: agneło n, agnel, gnel, ciot n, gnelot n
• Viyetnamî: cừu con, cừu non
• Volapûkî: jipül → vo, hijipül, jijipül, jipülil → vo, liäm, smajip, sugajipül, sugahijipül, sugajijipül
• Votî: talli, võdnõ
• Walonî: bedot → wa n, agnea → wa n
• Weylsî: oen → cy n
• Wolofî: mbote mi → wo
• Yakutî: бараан оҕото (baraan oğoto)
• Yidîşî: לאַם nt (lam)

• Yûnaniya mariupol: арны́ nt (arný)
• Yûnanî: αρνί → el nt (arní)

  Kevn: ἀμνός n (amnós), ἀρήν n (arḗn)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara lamb a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Soranî

Navdêr

berx

1. berx
   • Berxekem nerm û noll e, perwerdey herd û çoll e
     Le yarî tund û toll e
     xurêkey sipî û soll e
     êsk sûk e û xencîl e
     dûg şor e, û giwê kerrîl e
     Ba' ba'î naw malî
     saz û sentûr û zîl e — (Kurd.info, polî duwem, berxekem)

     (Wergera kurmancî hewce ye) (biguhêre)

Zazakî

Navdêr

berx

1. Berx, çêleyê mîyê
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]