ga
Binêre herwiha: GaBilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]| Zayenda nêr a binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | ga | ga |
| Îzafe | gayê | gayên |
| Çemandî | gayî | gayan |
| Nîşandera çemandî | wî gayî | wan gayan |
| Bangkirin | gayo | gayino |
| Zayenda nêr a nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | gayek | gayin |
| Îzafe | gayekî | gayine |
| Çemandî | gayekî | gayinan |
ga nêr
- Çêlên nêr, mangayên nêr, nêrên çêlekan.
- Nêrgiza nazik u reʿna we gula taze ye geş
X̣aliba ehl-i zeman-i ma Mela ademî yin
Venumayin ji kerê me yʾ reş u gayê te yî beş — (Melayê Cizîrî, Dîwan, 1640)
- Nêrgiza nazik u reʿna we gula taze ye geş
Herwiha
[biguhêre]Bi alfabeyên din
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Têkildar
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Ji proto-hindûewropî *gʷṓws, proto-îranî *gawş-, hevrehên kurmancî golik, gamêş, garan, manga, gasin... hevreha avestayî gawş-, farisiya kevn gav-, farisî گاو (gav), osetî гъог (g'og), sanskrîtî गो (go), albanî gak, ermenî կով (kov), rusî говядо (govyado), toxarî ko, îngilîzî cow, almanî Kuh, swêdî ko, yûnaniya kevn βοῦς (boûs), latînî bōs, fransî bœuf (> îngilîzî beef), îrî bó...
- proto-hindûewropî: *gʷṓws ("ga")
- sanskrîtî: gāv- ("ga")
- ermenî: kov ("ga")
- yûnanî: bous- ("ga")
- latînî: bos ("ga")
- îngilîzî: bull ("çêl, çêlek, manga")
- Çavkanî: Watkins p.35, Horn p.198
- Hevreh: manga
Werger
[biguhêre]- Akadî: 𒋗𒌑𒊒 n (šūru)
- Akanî: nantwinini n
- Almanî: Bulle → de n, Stier → de n
- Amharî: በሬ n (bäre)
- Aramî: תורא n (tawrā’)
- Arçî: анс
- Asamî: ষাঁড় (xãr)
- Astûrî: güe → ast n, bue → ast n
- Avarî: оц (oc)
- Azerî: öküz → az, buğa → az
- Baskî: zezen → eu
- Başkîrî: үгеҙ (ügeð)
- Belarusî: бык n (byk)
- Bengalî: ষণ্ড → bn (śônḍ)
- Boleyî: bijimi
- Bretonî: tarv → br n
- Bulgarî: бик → bg n (bik)
- Burmayî: နွားထီး → my (nwa:hti:)
- Çekî: býk → cs n
- Çînî:
- Çuvaşî: вӑкӑр (văkăr)
- Danmarkî: tyr → da n, okse → da g
- Eblaiteyî: 𒄞𒌉 (šulum)
- Endonezyayî: sapi → id n, banteng → id
- Erebî: ثَوْر → ar n (ṯawr)
- Ermenî: ցուլ → hy (cʿul)
- Esperantoyî: virbovo, taŭro
- Estonî: sõnn → et
- Etiyopiya klasîk: ሶር (sor)
- Eweyî: nyitsu
- Farisî: گاو نر → fa (gâv-e nar)
- Fenîkî: 𐤀𐤋𐤐 (ʾlp)
- Ferî: tarvur n
- Fînî: sonni → fi
- Fransî: taureau → fr n
- Frîsiya bakur: Bol, Stiir
- Frîsî: bolle n
- Gaelîka skotî: tarbh n
- Galîsî: touro → gl n, almallo → gl n, boi → gl n
- Gurcî: ხარი → ka (xari)
- Haryanvî: बळध (baḷdh)
- Hawsayî: sa → ha
- Hindî: सांड → hi n (sāṇḍ), बैल → hi n (bail), ऋषभ → hi n (ŕṣabh)
- Holendî: bul → nl n, stier → nl n
- Îbranî: שור → he n (šor), פר → he n (par)
- Îdoyî: bovulo → io, tauro → io
- Îngilîziya kevn: fearr n
- Îngilîzî: bull → en, ox → en
- Înterlîngua: tauro
- Îrlendî: tarbh → ga n
- Îrlendiya kevn: tarb n
- Îtalî: toro → it n
- Îzlendî: naut → is nt
- Japonî: 雄牛 → ja (おうし, oushi), 牡牛 → ja (おうし, oushi)
- Kannadayî: ಗೂಳಿ → kn (gūḷi), ಬಸವ → kn (basava)
- Kaşûbî: byk
- Katalanî: toro → ca n
- Kayingangî: monh
- Keşmîrî: دانٛد → ks (dānd)
- Komorî: kondzo 5 an 6
- Konkanî: बय्ल n an nt (baïl)
- Koreyî: 황소 → ko (hwangso)
- Kornî: tarow n
- Latînî: taurus → la n, bōs → la n
- Latviyayî: bullis → lv n
- Lezgînî: йац (jac), бугъа (buġa)
- Lîtwanî: jautis → lt n
- Lombardî: tòr n
- Luksembûrgî: Stéier → lb n
- Lusîtanî: taurom
- Makedonî: бик n (bik)
- Malezî: lembu jantan
- Maltayî: gendus n, barri n
- Manksî: tarroo n
- Maorî: pūru
- Maratî: बैल n (bail)
- Mecarî: bika → hu
- Mîkmakî: latto'law anim, natto'law anim, matto'law anim
- Mongolî: бух → mn (buh)
- Napolîtanî: toro n
- Navajoyî: dóola
- Nedersaksî:
- Almaniya jêrîn a almanî: Bull n
- Norwecî:
- Oksîtanî: taur → oc n
- Osetî: богъ (boǧ)
- Osmanî: بوغا (boğa)
- Oygurî: بۇقا → ug (buqa)
- Ozbekî: buqa → uz
- Plodîşî: Boll n
- Polonî: byk → pl n
- Portugalî: touro → pt n, toiro → pt n
- Puncabî: ਦਾਂਦ n (dānd)
- Qazaxî: бұқа (būqa)
- Romanî: guruv n
- Romanyayî: taur → ro n
- Rusî: бык → ru n (byk)
- Sangisarî: نرگو (nargow)
- Sanskrîtî: ऋषभ → sa n (ṛṣabha), उक्षन् → sa n (ukṣan)
- Sardînî: trau n
- Sêriyî: tooro, ziix cooha ctam
- Sicîlî: tàuru → scn n, tàvuru → scn n
- Sirananî: bulu
- Sirboxirwatî:
- Sîlhetî: ꠛꠤꠌꠣꠟ (bisal)
- Slaviya kevn: бꙑкъ n (bykŭ), тоуръ n (turŭ)
- Slovakî: býk → sk n
- Slovenî: bik → sl n
- Sorbî:
- Sorbiya jêrîn: byk n
- Spanî: toro → es n
- Svanî: ჴა̈ნ (qän)
- Swahîlî: fahali → sw 5 an 6
- Swêdî: tjur → sv g
- Şîngazîcayî: mɓe-ɗume 9 an 10
- Tagalogî: toro → tl
- Talişî: неҝо (neqo)
- Taosî: tùlu’úna
- Tarifitî: afunas n
- Tayî: พฤษภ → th
- Tigreyî: ሶር (sor)
- Tigrînî: ሶር (sor)
- Tirkî: boğa → tr
- Tîbetî: གླང (glang)
- Tokpisinî: bulmakau man, bulmakau
- Toxarî B: kauᵤrṣe
- Tswanayî: poo 9 an 10
- Ugarîtî: 𐎘𐎗 (ṯr)
- Umbriyî: 𐌁𐌖𐌌 (bum)
- Urdûyî: سانڈ n (sāṇḍ), بیل n (bail)
- Ûkraynî: бик → uk n (byk), буга́й → uk n (buháj)
- Venîsî: toro n
- Viyetnamî: bò đực → vi
- Volapûkî: tor → vo, hibub → vo, xoil
- Walonî: gayet → wa n, torea → wa n
- Weylsî: tarw → cy n
- Wolofî: yëkk wi → wo
- Ximêrî: គោបា (koo baa)
- Yakutî: оҕус (oğus)
- Yidîşî: ביק n (bik), בוהײַ n (buhay)
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Fromeke lêkerê
[biguhêre]ga
- Rehê dema borî ji lêkera gan (tewandin).
Navdêr 2
[biguhêre]ga
- Guhartoyeke geh.
Çavkanî
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]ga
Girêdek
[biguhêre]ga
Hoker
[biguhêre]ga
- kengî (çi demê, çi wextî?)
Navdêr
[biguhêre]ga
Rengdêr
[biguhêre]ga
Çavkanî
[biguhêre]
Navdêr
[biguhêre]ga
Çavkanî
[biguhêre]Kategorî:
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Dengên kurmancî ji Amedê
- Deng bi kurmancî
- Dengên kurmancî ji Bidlîsê
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên nêr bi kurmancî
- Jêgirtin bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Peyvên kurmancî ji proto-îranî
- Formên lêkeran bi kurmancî
- Rehê dema borî bi kurmancî
- Zazakî
- Navdêr bi zazakî
- Heywan bi zazakî
- Karelî
- Girêdek bi karelî
- Sorbiya jêrîn
- Hoker bi sorbiya jêrîn
- Tirkî
- Navdêr bi tirkî
- Guhandar bi kurmancî
- Wutunhuayî
- Rengdêr bi wutunhuayî
- Zhuangî
- Navdêr bi zhuangî
- Anatomî bi zhuangî