ax

Ji Wîkîferhengê

Kurmancî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî ax ax
Îzafe axa axên
Çemandî axê axan
Nîşandera çemandî axê wan axan
Bangkirin axê axino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî axek axin
Îzafe axeke axine
Çemandî axekê axinan
ax

ax

  1. xwelî, toz û herrî û xîz
  2. erd, milk, zevî
  3. war, welat

Ji wêjeya klasîk[biguhêre]

  • Hatî Cebraîl li ba emrê Letîf
    Çengekî axê ji wê qebra şerîf
    Girt û ba tesnîmê safî kir hevîr
     — (Mela Hesenê BateyîMewlûda Kurdî~1720)

Bi alfabeyên din[biguhêre]

[biguhêre]

Etîmolojî[biguhêre]

Hevreha belûçî ak, hak, sanskrîtî आस (āsa) (ase-: xwelî - S-ya proto-hindûewropî di zimanên îranî de dibe "h" yan "x"), hîtîtî ḫeşşe- (xwelî), yûnaniya kevn ἄζα (áza) (aza: pîsatiya hişk), gotî 𐌰𐌶𐌲𐍉 (azgo: xwelî), îngilîzî ash (xwelî), almanî Asche (xwelî), swêdî û îzlendî aska (xwelî), danmarkî û norwecî aske (xwelî), holendî as (xwelî), ermenî աճիւն (ačiwn, xwelî), hemû ji proto-hindûewropî *h₂éHōs (xwelî). Herwiha bi metatezê soranî خاک(xak) (xak < *ax- + -k), farisî خاک(xak) û pehlewî 𐭧𐭠𐭪 (xak), belûçî ہاک(hak) jî. Di kurdî de ax ji "xwelî" ya proto-hindûewropî û xwelî ji "ax" ji proto-hindûewropî tê anku maneyên wan bi hev guherîne.

Bi zaravayên din[biguhêre]

Werger[biguhêre]

Baneşan[biguhêre]

ax

  1. Gaziyek anku bangek anku hawarek e mirov dikin dema bi tiştek pirr xweş yan nexweş dihesin.
    Ax, pişta min diêşe!
    Ax, tu çend şirîn î!

Hevmane[biguhêre]

Bide ber[biguhêre]

[biguhêre]

Werger[biguhêre]

Zazakî[biguhêre]

Mane[biguhêre]

  1. ax, dema tif kirinê dengê ku ji qirikê dertê, Mana nîda (gazî) dide [1]

Çavkanî[biguhêre]

  1. http: //www.kovarabir.com/wp-content/uploads/Ferheng%C3%AA-Dimil%C3%AE-Zazak%C3%AE-%C3%BB-Kurmanc%C3%AE-A-a.pdf

Îngilîziya navîn[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

ax

  1. bivir

Çavkanî[biguhêre]

Ev peyv ji wergerên bivir hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.[rûpelên din]

Îngilîzî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

ax

  1. bivir

Herwiha[biguhêre]

Kreyoliya jameîkî[biguhêre]

Lêker[biguhêre]

ax

  1. pirsîn, pirs kirin