tirimpêl

Kurmancî

Bilêvkirin

IPA^(kilîd): /tɪɾɪmˈpeːl/

Navdêr

Tewandina tirimpêl
Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	tirimpêl	tirimpêl
Îzafe	tirimpêla	tirimpêlên
Çemandî	tirimpêlê	tirimpêlan
Nîşandera çemandî	wê tirimpêlê	wan tirimpêlan
Bangkirin	tirimpêlê	tirimpêlino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	tirimpêlek	tirimpêlin
Îzafe	tirimpêleke	tirimpêline
Çemandî	tirimpêlekê	tirimpêlinan

tirimpêl mê

(navgîn) Makîneyeke pêanîn û pêbirina mirovan û tiştan e ku bi taybetî bi mazûtê dixebite û li ser tayreyan ango tekeran dilive.
Hevmane: erebe, otomobîl, seyare, maşîn

Bi alfabeyên din

kurdî-erebî: ترمپێل

Bikaranîn

Di kurdî de navê vê amraza raguhastinê li gor deverên kurd lê dijîn diguhere: Di kurmanciya nivîskî de "tirimpêl" û "otomobîl" serdest in lê di nav gel de li Bakurê Kurdistanê peyva "erebe" (bi rêya tirkî ji erebî ji îranî), li Başûr û Rojavayê "seyare" (ji erebî), li Rojhilatê "maşîn" (bi rêya farisî ji rusî ji fransî) û di nav kurdên Sovyeta berê de jî "maşîn" yan "avtomaşîn" li kar e.

Herwiha

Binêre herwiha

Cûnên tirimpêlan

Bide ber

Etîmolojî

Herwiha tirimbêl, turumbêl, torombêl (û hwd - ji jor binêre) ji otomobîl ji fransî automobile ji yûnanî αὐτός (autós) (autós: xwe, bi xwe) + ji latînî mobilis (gerok, livok, seyar, mobîl). Bo ketina vokalan (herfên bideng) ji destpêka peyvê bide ber: Birahîm ji Îbrahîm, Simaîl ji Îsmaîl, mîr ji emîr... Zêdebûna dengê R ji ber dengê tirimpêlan e: "rrrr" yan "tirrrr"... Ketina O-ya destpêkê di hin devokên erebî de jî qewimiye, bo nimûne erebiya bakur-rojavayê Afrîkayê: طوموبيل‎ (tomobîl). Bo guherîna B bi P bide ber paysikil (duçerxe) ji îngilîzî bicycle, pas (otobûs) ji îngilîzî bus yan patrî (pîl) ji îngilîzî battery... Peyva dirêj "otomobîl" di gelek zimanên din de jî kurt bûye yan guheriye. Bo nimûne di almanî de tenê wek "Auto" û di swêdî de jî bes wek "bil" maye. Bide ber zazakî temafîl/temfil.

Werger

Afrîkansî: kar → af, motorkar
Alabamayî: mobìlka
Albanî: makinë → sq, automobil → sq n, kerr n, rrabë
Almaniya Pennsylvania: Kaer m, Kar m
Almanî: Auto → de nt, Automobil → de nt, Wagen → de n, PKW → de n, Karre → de m
Ambonezî-malezî: oto
Amharî: መኪና (mäkina)
Apaçî:
Apaçiya rojava: náłbill
Aramiya nû ya asûrî: ܪܲܕܵܝܬܵܐ m (radāytā), ܐܵܛܢܵܒܹܠ m (āṭnābēl), ܣܲܝܵܪܵܐ m (sayyārā)
Asamî: গাড়ী (gari)
Astûrî: coche n
Azerî: maşın, avtomobil → az
Baskî: autoa
Başkîrî: автомобиль (avtomobil’)
Belarusî: машы́на m (mašýna), аўтамабі́ль → be n (aŭtamabílʹ), аўтамашы́на m (aŭtamašýna), самахо́д n (samaxód), а́ўта nt (áŭta), аўто́ nt (aŭtó)
Bengalî: গাড়ি → bn (gaṛi), রথ → bn (rôth)
Bretonî: karr → br n, gwetur → br m
Bulgarî: кола́ → bg m (kolá), автомоби́л → bg n (avtomobíl)
Burmayî: ကား → my (ka:), ယဉ် → my (yany)
Buryatî: автомашина (avtomašina)
Cowlitzî: məšín
Çeçenî: машен (mašen), автомобиль (avtomobilʲ)
Çekî: auto → cs nt, automobil → cs n
Çerokî: ᏗᎦᏚᎴᏂ (digaduleni)
Çîçewayî: galimoto
Çînî:
Kantonî: 車 / 车 (ce¹), 汽車 / 汽车 (hei³ ce¹)

Dunganî: машинэ (mašine), чичә (čičə)

Mandarînî: 汽車 / 汽车 → zh (qìchē), 車 / 车 → zh (chē), 自動車 / 自动车 → zh (zìdòngchē)

Minnanî: 自動車 / 自动车 → zh-min-nan (chū-tōng-chhia), 風車 / 风车 → zh-min-nan (hong-chhia), 汽車 / 汽车 → zh-min-nan (khì-chhia)
Danmarkî: bil → da g, automobil → da nt yan g
Divehî: ކާރު y (kāru), ކާރުތައް p (kārutak̊)
Dusuniya navendî: korita
Elfdalî: bil n
Endonezyayî: mobil → id, otomobil → id, oto → id
Erebî: سَيَّارَة → ar m (sayyāra)
Erebiya misrî: عَرَبِيَّة m (ʿarabiyya)

Erebiya kendavî: سيارة m (sayyāra)

Erebiya hîcazî: سَيَّارَة m (sayyāra)

Erebiya fasî: طوموبيل m (ṭumubīl)
Ermenî: մեքենա → hy (mekʻena), ավտոմեքենա → hy (avtomekʻena), ավտո → hy (avto),
Erzayî: ардомапель (ardomapelʹ)
Esperantoyî: aŭtomobilo → eo, aŭto → eo
Estonî: auto → et, masin
Farefareyî: loore
Farisî: خودرو → fa (xodrow), ماشین → fa (mâšin), اتومبیل → fa (otomobil), موتر (môtar)
Ferî: bilur → fo n
Fînî: auto → fi
Fransî: voiture → fr m, auto → fr m, automobile → fr m, char → fr n
Frîsî: wein
Gaelîka skotî: càr n, carbad n
Galîsî: coche → gl n
Gujaratî: કાર (kār)
Gurcî: მანქანა (mankana), ავტო (avṭo), ავტომობილი → ka (avṭomobili), ავტომანქანა → ka (avṭomankana)
Hawayî: kaʻa
Hawsayî: mota → ha
Hindî: गाड़ी → hi m (gāṛī), कार → hi m (kār)
Hmongî: lub fai
Holendî: auto → nl n, wagen → nl n, automobiel → nl n
Hunsrikî: Auto nt, Karre n
Îbranî: מְכוֹנִית → he m (m'khonít), אוֹטוֹ → he n (óto)
Îdoyî: automobilo → io
Îgboyî: ụgbọ ala
Îngilîzî: car → en, automobile → en
Îngriyî: mašina
Înterlîngua: auto
Înupîakî: qamun, aksraktuaq
Îrlendî: carr n, gluaisteán → ga n
Îtalî: macchina → it m, auto → it m, automobile → it m, autovettura → it m
Îzlendî: bíll → is n
Japonî: 車 → ja (くるま, kuruma), 自動車 → ja (じどうしゃ, jidōsha)
Kalalîsûtî: biili
Kambayî: ngale
Kannadayî: ಕಾರು → kn (kāru)
Kaşûbî: aùto nt
Katalanî: cotxe → ca n, automòbil → ca n
Keçwayî: awtu
Kirgizî: автомобиль → ky (avtomobilʹ), машина → ky (maşina), автомашина → ky (avtomaşina), унаа → ky (unaa)
Kîkûyûyî: ngari
Kîngalî: මෝටර රිය (mōṭara riya)
Kîsî: egari
Koreyî: 자동차 → ko (jadongcha), 차 → ko (cha)
Kornî: karr n
Korsîkayî: vittura
Kreyoliya fransî ya Louisiana: shar, oto, òdomobìl
Krioyî: motocar
Krî: ᒧᐢᑕᑯᒌᐢ (mostakociis)
Ladînoyî: oto, otomobil
Latînî: autocīnētum nt, autocurrus n, autovehiculum nt, autoraeda m
Latviyayî: automašīna m, spēkrats n, mašīna m
Lawsî: ລົດ → lo (lot), ລົດຍົນ (lot nyon), ລົດໃຫຍ່ (lot nyai), ລົດໂອໂຕ (lot ʼō tō), ໂອໂຕ (ʼō tō), ຣົຖ (rot)
Lîtwanî: automobilis → lt n, mašina → lt m
Lueyî: ᦷᦟᧆ (lod), ᦷᦟᧆᦓᦾᧉ (lodnoay²)
Luhyayî: litoka
Luksembûrgî: Auto → lb nt
Luoyî: mtokaa
Makedonî: кола → mk m (kola), автомоби́л n (avtomobíl)
Malagasî: fiara → mg
Malayalamî: കാര് (kārŭ)
Malezî: kereta → ms
Maltayî: karozza → mt m
Maorî: motokā → mi, motukā
Maratî: कार (kār)
Marîkopayî: tiiwamtor
Mecarî: autó → hu, automobil → hu, kocsi → hu
Meruyî: ngari
Miriwungî: goorroorij
Mîrandî: altemoble n, carro n
Mongolî:
Kirîlî: автомашин → mn (avtomašin), машин → mn (mašin), машин тэрэг (mašin tereg)

Mongolî: ᠠᠦ᠋ᠲ᠋ᠣᠮᠠᠰᠢᠨ (aütomasin), ᠮᠠᠱᠢᠨ (mašin)
Namayî: audos
Nepalî: कार → ne (kār)
Normandî: vaituthe m, moto n
Norwecî:
Norweciya bokmålî: bil → no n

Norwecî: bil → no n
Ojibweyî: odaabaan, waasamoowidaabaan
Okînawanî: 車 (くるま, kuruma)
Oksîtanî: veitura → oc
Oriyayî: କାର୍ → or (kar)
Oromoyî: koonkoolata
Osageyî: oðíhtą
Osetî: хӕдтулгӕ (xædtulgæ)
Oygurî: ئاپتوموبىل (aptomobil), ماشىنا (mashina)
Ozbekî: avtomobil → uz, avtomashina → uz, mashina → uz
Peştûyî: موټر → ps n (moṭár), تېزرفتار n (tezraftãr)
Pîttcantcatcarayî: mutuka
Plodîşî: Koa m, Auto nt
Polonî: samochód → pl m nezindî, auto → pl nt, wóz → pl, bryka → pl, gablota → pl
Portugalî: carro → pt n, viatura → pt m, automóvel → pt n
Punjabi:
Gurmuxî: ਗੱਡੀ → pa (gaḍḍī)

Şahmuxî: گَڈّی (gaḍḍī)
Qazaxî: машина → kk (maşina), автомобиль → kk (avtomobil), автомашина (avtomaşina)
Qiptî: ⲃⲉⲣⲉϭⲱⲟⲩⲧⲥ m (berecōouts)
Romanî: vurdon n
Romanyayî: mașină → ro m, automobil → ro nt
Rusî: маши́на → ru m (mašína), автомоби́ль → ru n (avtomobílʹ), автомаши́на → ru m (avtomašína), авто́ → ru nt (avtó), та́чка → ru m (táčka)
Rusînî: автомобі́л n (avtomobíl)
Samiya bakurî: biila
Samiya başûr: bïjle
Samiya lule: bijlla
Samiya skoltî: autt
Samoayî: taʻavale
Sanskrîtî: कारयान (kārayāna)
Sebwanoyî: sakyanan
Silesî: auto nt
Sirananî: wagi, oto
Sirboxirwatî:
Kirîlî: ко̏ла nt p, а̀уто nt, аутомо̀бӣл n

Latînî: kȍla → sh nt p, àuto → sh nt, automòbīl → sh n
Skotî: caur, machine
Slovakî: auto → sk nt, automobil n
Slovenî: avto → sl n, avtomobil n
Somalî: babuur → so n
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: awto nt

Sorbiya jorîn: awto → hsb nt
Sotoyiya başûr: koloi → st, motokara
Spanî: coche → es n, automóvil → es n, auto → es n, carro → es n, máquina → es n, mueble → es n
Sundanî: wahon
Sûmerî: 𒄑𒇀 (gišgigir /⁠gigir⁠/)
Swahîlî: gari → sw sinif 5/6, motokaa → sw sinif c9/c10
Swêdî: bil → sv g, automobil → sv g
Şonayî: motokari
Tacikî: автомобил (avtomobil), мошин → tg (mošin), автомошин (avtomošin), худрав (xudrav)
Tagalogî: kotse → tl, batlag
Tamîlî: வண்டி → ta (vaṇṭi), வாகணம் (vākaṇam)
Tayî: รถยนต์ → th, รถ → th (rót)
Telûgûyî: కారు → te (kāru), బండి → te (baṇḍi), గాడి → te (gāḍi)
Teterî: арба → tt (arba), автомобиль (awtomobil’)
Tigrînî: መኪና (mäkina)
Tirkî: araba → tr, otomobil → tr
Tirkmenî: maşyyn, awtomaşyn → tk, awtomobil → tk
Tîbetî: མོ་ཊ (mo ṭa)
Tongî: kā
Tumbukayî: galimoto
Urdûyî: گاڑی m (gāṛī)
Ûkraynî: авті́вка → uk m (avtívka), маши́на m (mašýna), авто́ → uk nt (avtó), автомобі́ль → uk n (avtomobílʹ)
Viyetnamî: xe hơi → vi, ô tô → vi, xe ô tô, xe → vi
Walonî: oto → wa, vweteure → wa
Weylsî: car → cy m
Wîlamowî: wiöen
Ximêrî: ឡាន → km (laan), រថ → km (rɔɔt)
Xosayî: imoto
Yakutî: массыына (massıına)
Yidîşî: אויטאָמאָביל n (oytomobil), אויטאָ n (oyto), מאַשין m (mashin)
Yorubayî: ọkọ̀ ayọ́kẹ́lẹ́, mọ́tò, ọkọ̀
Yûnanî: αυτοκίνητο → el nt (aftokínito), αμάξι → el nt (amáxi)
Zhuangî: giceh, heiqci, cihung
Zuluyî: imoto → zu

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara car a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.