balafir

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /bɑːlɑːˈfɪr/ r-ya req

Navdêr

Tewandina balafir
Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	balafir	balafir
Îzafe	balafira	balafirên
Çemandî	balafirê	balafiran
Nîşandera çemandî	wê balafirê	wan balafiran
Bangkirin	balafirê	balafirino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	balafirek	balafirin
Îzafe	balafireke	balafirine
Çemandî	balafirekê	balafirinan

balafirek

balafir mê

1. (purîzm) Alavên pêfirînê.

   Hevmane: teyare, firoke

   • Min mizgînî lê dikir, eskerekî belçîkî gote min ko di van balafiran de carina bimbeyên siwarkirî hene (...) — (HAWAR, , Amadekar: Firat Cewerî, Weşanên Nûdem, cild 2, hj. 24-57, 1934-1943)
   • (...) bilêta xwe ya balafirê ji ser masê hilanî, xiste bêrîka xwe (...) — (Firat Cewerî, Kevoka Spî, Nûdem, 1996, ISBN 978-9188592156)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: بالافڕ
• kurdî-krîlî: балафьр'

Herwiha

• balefir

Bide ber

• firok

Cûnên balafiran

• helîkopter
• balafira rewiyan

Têkildar

• firvan

Jê

• balafirgeh
• balafirvan
• balafirxane

Etîmolojî

Neolojîzm ji bala +‎ -fir.

Werger

• Abxazî: аероплан (āeroṗlān)
• Afrîkansî: vliegtuig → af
• Akanî: adupire, wiemhyɛn
• Alabamayî: piɬɬawakáyka
• Albanî: aeroplan → sq nêr
• Alêwîtî: igax̂tax̂
• Almanî: Flugzeug → de nêtar
• Amharî: አይሮፕላን (ʾäyroplan)
• Amîs: hikoki
• Aramiya nû ya asûrî: ܛܲܝܵܣܬܵܐ mê (ṭāyasta)
• Asamî: আকাশীযান (akaxizan)
• Astûrî: avión → ast nêr
• Atayalî: hikoki'
• Aymarayî: latajamach'iwa
• Azerî: təyyarə → az, uçaq
• Bambarayî: sannakurun
• Baskî: hegazkin → eu
• Başkîrî: самолёт (samolyot)
• Belarusî: самалёт → be nêr (samaljót), аэрапла́н nêr (aeraplán)
• Bengalî: খপোত → bn (khôpot), উড়োজাহাজ → bn (uṛojahaj), বিমান → bn (biman), আকাশযান → bn (akaśjan)
• Bîkoliya naverast: eroplano
• Boleyî: jirginsama
• Bretonî: karr-nij → br nêr, nijerez mê
• Bulgarî: самоле́т → bg nêr (samolét), авио́н nêr (avión), аеропла́н → bg nêr (aeroplán)
• Bununî: kusbabai
• Burmayî: လေယာဉ်ပျံ → my (leyanypyam)
• Çeçenî: кема (kema), хӏаваан кема (havaan kema)
• Çekî: letoun → cs nêr, letadlo → cs nêtar
• Çerokî: ᏥᏳ ᎦᏃᎯᎵᏙᎯ (tsiyu ganohilidohi)
• Çeyenî: ame'hahtȯtse
• Çîçewayî: ndege
• Çîkasawî: piini' wakaa'
• Çînî:

  Kantonî: 飛機 / 飞机

  Dunganî: фиҗи (fiži)

  Ganî: 飛機 / 飞机 (fi¹ ji¹)

  Hakkayî: 飛行機 / 飞行机 (fî-hàng-kî, pî-hàng-kî, fî-yàng-kî, pî-yàng-kî), 飛機 / 飞机 (fî-kî)

  Jinî: 飛機 / 飞机 (fei¹ ji¹)

  Mandarînî: 飛機 / 飞机 → zh, 飛行機 / 飞行机 → zh

  Min beî: 飛機 / 飞机 (hí-gí)

  Min dongî: 飛機 / 飞机 (hĭ-*gĭ), 飛船 / 飞船 (buŏi-sùng)

  Minnanî: 飛機 / 飞机 → zh-min-nan (hui-ki), 飛行機 / 飞行机 → zh-min-nan (hui-hêng-ki, poe-hêng-ki, pe-hêng-ki, hue-lêng-ki, hui-lêng-ki, poe-lêng-ki, hoe-nn̄g-ki), 飛船 / 飞船 → zh-min-nan (poe-chûn, pe-chûn, hui-chûn)

  Wuyî: 飛機 / 飞机

  Xiangî: 飛機 / 飞机 (fei¹ ji¹)

• Çukçî: риӈэнэӈ (riṇėnėṇ)
• Danmarkî: flyvemaskine → da giştî, fly → da nêtar
• Dhuwalî: ḏikarr
• Elfdalî: flygmasin nêr, fliuogmasin nêr, flygplan nêtar
• Endonezyayî: pesawat → id, pesawat terbang → id, kapal terbang → id
• Erebî: طَائِرَة → ar mê (ṭāʾira), طَيَّارَة → ar mê (ṭayyāra)

  Erebiya misrî: طيارة mê (ṭayyāra)

• Ermenî: օդանավ → hy (ōdanav), ինքնաթիռ → hy (inkʻnatʻiṙ), աերոպլան → hy (aeroplan)
• Esperantoyî: avio, aviadilo, flugmaŝino
• Estonî: lennuk → et
• Farefareyî: alupele
• Farisî: هواپیما → fa (havâpeymâ), طیاره → fa (tayyâre)
• Ferî: flogfar nêtar
• Fînî: lentokone → fi
• Fransî: avion → fr nêr, aéroplane → fr nêr
• Frîsî: fleantúch nêtar, fleanmasine
• Fulahî:

  Adlamî: 𞤤𞤢𞥄𞤲𞤢-𞤱𞤭𞥅𞤪𞤮𞥅𞤸𞤢, 𞤢𞤪𞤢𞤨𞤵𞤤𞤫𞤤, 𞤢𞤱𞤭𞤴𞤮𞤲

  Latînî: laana-wiirooha, arapulel, awiyon

• Gaelîka skotî: itealan nêr
• Galîsî: avión → gl nêr, aeroplano → gl nêr
• Gujaratî: વિમાન (vimān)
• Gurcî: თვითმფრინავი → ka (tvitmprinavi), აეროპლანი (aeroṗlani)
• Guwaranî: kurusu veve
• Hawayî: mokulele, mokuea
• Hawsayî: jirgin sama → ha
• Hindî: विमान → hi nêr (vimān), हवाई जहाज़ nêr (havāī jahāz), वायु-यान nêr (vāyu-yān)
• Hmongî: dav hlau
• Holendî: vliegtuig → nl nêtar
• Îbranî: מָטוֹס → he nêr (matós), אֲוִירוֹן → he nêtar (avirón)
• Îdoyî: aeroplano → io
• Îngilîzî: airplane → en, aeroplane → en
• Îngriyî: samoljotta, aeroplana
• Înterlîngua: avion, aeroplano
• Înuîtî: ᑎᖕᒥᓲᖅ (tingmisooq)
• Înupîakî: tiŋŋun
• Îrlendî: eitleán → ga nêr
• Îtalî: aereo → it nêr, aeroplano → it nêr, apparecchio → it nêr, aeromobile → it mê
• Îzlendî: flugvél → is mê
• Japonî: 飛行機 → ja (ひこうき, hikōki), 航空機 → ja (こうくうき, kōkūki)
• Javayî: ꦩꦺꦴꦤ꧀ꦠꦺꦴꦂꦩꦧꦸꦂ (montor mabur)
• Kalalîsûtî: timmisartoq
• Kanakanabuyî: hikoki
• Kannadayî: ವಿಮಾನ → kn (vimāna), ಏರೋಪ್ಲೇನ್ (ērōplēn), ಏರೋಪ್ಲೇನು → kn (ērōplēnu), ಗಾಳಿತೇರು → kn (gāḷitēru)
• Katalanî: avió → ca nêr
• Kavalanî: hikuki
• Keçwayî: antanka, lata pisqu, maraq
• Keşmîrî: پلین (plēn)
• Kirgizî: самолёт → ky (samolyot), учак → ky (uçak), аэроплан → ky (aeroplan)
• Kîkongoyî: ndèke
• Kîngalî: ගුවන්යානය (guwanyānaya), අහස්යානය (ahasyānaya)
• Koasatî: piththawaika
• Koreyî: 비행기 → ko (bihaenggi), 항공기 → ko (hanggonggi)
• Kornî: jynn ebron nêr
• Kreyoliya morîtanî: avyon
• Kreyoliya seyşelî: avyon
• Kriya rojhilat ya bakurî: ᑳᐱᒥᐦᔮᒥᑭᐦᒡ (kaapimihyaamikihc), ᑳᐱᐹᒥᐦᔮᒥᑭᐦᒡ (kaapipaamihyaamikihc)
• Kriya rojhilat ya başûrî: ᑳᐱᒥᐦᔮᒪᑲᐦᒡ (kaapimihyaamakahc)
• Lakî: самолет (samolə̱t), айрипӏалан (ajriṗalan)
• Lakotayî: kiŋyékhiyapi
• Latînî: aeroplanum nêtar
• Latviyayî: lidmašīna mê, gaisa kuģis mê
• Lawsî: ອາກາດຍານ (ʼā kāt nyān), ເຄື່ອງບິນ (khư̄ang bin), ເຮືອບິນ (hư̄a bin), ຍົນ → lo (nyon)
• Lingalayî: mpɛ́pɔ
• Lîtwanî: lėktuvas → lt nêr, aeroplanas nêr
• Makedonî: авио́н nêr (avión)
• Malagasî: fiaramanidina → mg
• Malayalamî: വിമാനം → ml (vimānaṃ)
• Malezî: kapal terbang → ms
• Maltayî: ajruplan nêr
• Mançûyî: ᡩᡝᠶᡝᡨᡠᠨ
• Manksî: etlan nêr, greie etlee nêr
• Mansiya bakurî: товлыӈхап (tovlyňhap)
• Maorî: manurere → mi, eropereina, aropereina, rererangi, waka rererangi → mi, wakarere → mi
• Maratî: विमान (vimān)
• Marî:

  Mariya rojhilatî: кÿртньыгайык (kÿrtnʹygajyk)

• Mecarî: repülőgép → hu, repülő → hu
• Mizoyî: thlawhtheihna
• Mîrandî: abion nêr
• Mongolî:

  Kirîlî: нисэх онгоц → mn (niseh ongots), онгоц → mn (ongots), нисгэл → mn (nisgel)

  Mongolî: ᠨᠢᠰᠬᠦ
  ᠣᠩᠭᠤᠴᠠ (niskü ongɣuča), ᠣᠩᠭᠤᠴᠠ (ongɣuča), ᠨᠢᠰᠬᠡᠯ (niskel)

• Moreyî: nasaar-sɩlga, sɩlga
• Nahwatlî: tepoztōtōtl → nah, tepozpatlanqui
• Napolîtanî: arioplàno nêr, apparècchio nêr
• Navajoyî: chidí naatʼaʼí
• Nepalî: विमान (vimān), हवाईजहाज → ne (hawāījahāj), प्लेन (plen)
• Nîwî: vakalele
• Normandî: avion nêr
• Norwecî:

  Norwecî: fly → no nêtar

  Norweciya nînorskî: fly nêtar

• Ojibweyî: bemisemagak
• Oksîtanî: avion → oc nêr
• Oriyayî: ଉଡ଼ାଜାହାଜ (uṛajahajô), ବିମାନ → or (bimanô)
• Oromoyî: xiyyaara
• Osetî: хӕдтӕхӕг (xædtæxæg)
• Osmanî: طیاره (tayyare)
• Oygurî: ئايروپىلان (ayropilan)
• Ozbekî: tayyora → uz, samolyot → uz, aeroplan → uz
• Paîwanî: hikuki
• Palî: ākāsayāna nêtar, vehāsayāna nêtar
• Peştûyî: الوتکه → ps mê (alwatëka), طياره → ps mê (tayāra), هوايي جهاز
• Plodîşî: Loftschepp nêtar
• Polonî: samolot → pl nêr, aeroplan → pl nêr
• Portugalî: avião → pt nêr, aeroplano → pt nêr
• Puncabî: ਹਵਾਈ-ਜਹਾਜ਼ (havāī-jahāz), ਜਹਾਜ਼ (jahāz)
• Puyumayî: hikuki
• Qazaxî: ұшақ → kk (ūşaq), самолет (samolet), аэроплан (aéroplan)
• Romancî: aviun nêr, eroplan nêr
• Romanyayî: aeroplan → ro nêtar, avion → ro nêtar
• Rukaiyî: ngiapapalay
• Rusî: самолёт → ru nêr (samoljót), аэропла́н → ru nêr (aeroplán)
• Saaroayî: saliamiapihlihli
• Saisiyatî: kamahayap
• Sakizayayî: hikuki, babelbel
• Samiya bakurî: girdi
• Samiya înarî: kirdemmaašin
• Samiya skoltî: jarplan
• Samoayî: vaʻalele
• Sanskrîtî: विमान → sa (vimāna), वायु-यान (vāyu-yāna)
• Sebwanoyî: eroplano
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: авѝо̄н nêr, зра̏копло̄в nêr

  Latînî: avìōn → sh nêr, zrȁkoplōv → sh nêr

• Slovakî: lietadlo → sk nêtar
• Slovenî: letalo → sl nêtar, avion → sl nêr
• Somalî: diyaarad
• Sorbî:

  Sorbiya jorîn: lětadło nêtar

• Sonxayî: beenehii
• Sotoyiya başûr: sefofane → st
• Spanî: avión → es nêr, aeroplano → es nêr
• Swahîlî: ndege → sw, eropleni → sw sinif 9/10
• Swêdî: flygplan → sv nêtar, flygmaskin → sv giştî
• Şanî: လေႇယိၼ်ႇပျၢၼ်ႇ (lèe yìn pjàan), ႁိူဝ်းမိၼ် (hóe mǐn)
• Şîngazîcayî: roplani, ropulani
• Şonayî: ndege
• Tacikî: самолёт → tg (samolyot), тайёра → tg (tayyora), ҳавопаймо → tg (havopaymo), аэроплан (aeroplan)
• Tagalogî: eroplano → tl
• Tamîlî: விமானம் → ta (vimāṉam), வானவூர்தி → ta (vāṉavūrti)
• Tarokoyî: asu, skaya, sapah skiya
• Tayî: เครื่องบิน → th, อากาศยาน → th, เรือบิน → th
• Telûgûyî: విమానము → te (vimānamu)
• Teteriya krîmî: tayare, uçaq
• Teterî: очкыч → tt (oçkıç), самолёт (samolyot), аэроплан (aeroplan)
• Tigrînî: ነፋሪት (näfarit)
• Tirkî: uçak → tr, tayyare → tr
• Tirkmenî: samolýot, uçar, aeroplan → tk
• Tîbetî: གནམ་གྲུ (gnam gru), ལྕགས་བྱ (lcags bya)
• Tokelawî: vakalele
• Tokpisinî: balus → tpi
• Tongî: vakapuna
• Tsouyî: hikoki
• Tumbukayî: ndege
• Tuvalûyî: vakalele
• Urdûyî: طَیّارَہ nêr (tayyāra), ہَوائی جَہاز nêr (hawāī jahāz), جَہاز nêr (jahāz), ہَوا پَیما nêr (hawā paimā), وِمان nêr (vimān)
• Ûkraynî: літа́к → uk nêr (liták), аеропла́н → uk nêr (aeroplán)
• Viyetnamî: máy bay → vi, phi cơ → vi
• Volapûkî: flitöm → vo, flitömil, leflitöm
• Voroyî: linnuk, aeroplaan
• Walîsî: vakalele
• Warayî: eroplano
• Weylsî: awyren → cy mê
• Ximêrî: កប៉ាល់ហោះ (kɑɑpalhɑh), យន្តហោះ (yɔɔntɑɑhɑh), សកុណាយន្ត (sɑɑkonaayntɑɑ)
• Yakutî: самолет (samolet), сөмөлүөт (sömölüöt), көтөр-аал (kötör-aal)
• Yamî: sikoki
• Yidîşî: אַעראָפּלאַן nêr (aeroplan), עראָפּלאַן nêr (eroplan)
• Yindcîbarndî: barbarrnyungu
• Yogadî: eroplano
• Yonagunî: 飛行機 (ひぐんき, higunki), 飛行機 (ちこーき, chikouki)
• Yorubayî: ọkọ̀ òfurufú
• Yûnanî: αεροπλάνο → el nêtar (aeropláno), αεροσκάφος → el nêtar (aeroskáfos)
• Zhuangî: feihgih

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara airplane a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Zazakî

Navdêr

balafir

1. balafir, teyare
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]