Here naverokê

reş

Ji Wîkîferheng

Bilêvkirin

[biguhêre]

Rengdêr

[biguhêre]
Pozîtîv Komparatîv Sûperlatîv
reş reştir herî reş (merkezî)
tewrî reş (rojavayî)
reştirîn (soranîzm)
Rengê reş.

reş

  1. (reng) tarîtirîn reng, rengê ji hemiyan tarîtir, wek rengê rejiyê. #000000
    • -Tu jî mîna Fêdkayê min esmer î, çevreş, porê te reş. — (Frîda Hecî CewarîBîranînên Min, Weşanên Lîmûş2010)
    • Digel ku emrê wî hê sî û pênc bû jî tayekî reş di porê wî de nemabû. — (Firat CewerîKevoka Spî, Nûdem, 1996ISBN 978-9188592156)
    • Û ew libasêd reş heta şeş mehan û yaxo salekê li ser ehlê (xizmê) meyyitî dimînin. Ew ehlê meyyitî heta ji şînê bidernekevin naçine dawet û kêfxweşiyan. — (Mele Mehmûdê BayezîdîAmadekar: Jan Dost Adat û Rusûmatnameê EkradiyeWeşanxaneya Nûbihar~1858, sala weşandinê: 2010, r. 53, ISBN 9789944360678)
  2. tarî, ji ronahiyê bêpar
    • (...) mîna tîrekê navdilê Qaçax hingavtin, ling lê lerizîn, ber çavên wî reş bû (...) — (Sîma SemendXezal, Weşanên Nûdem1996)
  3. temirandî
    Ka wê çirayê reş bike.
  4. çermreş, mirovên çermreş yên mîna efrîqiyan
  5. bêyom, pirr xirab, nebaş

Ji wêjeya klasîk

[biguhêre]
  • Saqî ko dêm mehweş bitin
    Kagul ji şêva reş bitin
    Qerqef bila ateş bitin
     — (Melayê CizîrîDîwan~1640)

Bi alfabeyên din

[biguhêre]

Herwiha

[biguhêre]

Hevmane

[biguhêre]

Binêre herwiha

[biguhêre]

Etîmolojî

[biguhêre]

Taliyê ji proto-îranî *ra(n)ǰ- (reng kirin, boyax kirin). Hevreha soranî ڕەش (reş), xotanî rraşa (ya ku bi rengê tarî), talişî رش (rəş, qehweyiya zelal), sogdî [skrîpt hewce ye] (rɣš- /⁠raxš⁠/, Rexş, hespê Ristem), farisî رخش (rexş, sor), mazenderanî رش (raš, sor). Guherîna maneya rengan di zimanên hindûewropî de diyardeyeke berbelav e.

Çavkanî:
  • Cheung, JohnnyEtymological Dictionary of the Iranian Verb, Leiden, 2007, r. 314

Bide ber

[biguhêre]

Bi zaravayên din

[biguhêre]

Werger

[biguhêre]
[biguhêre]
Tewandina reş  
Zayenda nêr a binavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî reş reş
Îzafe reşê reşên
Çemandî reşî reşan
Nîşandera çemandî reşî wan reşan
Bangkirin reşo reşino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî reşek reşin
Îzafe reşekî reşine
Çemandî reşekî reşinan

reş n

  1. rengê reş
    • Wekû muddeyê hiznê (dema xemgîniyê) temam bûyî axayêd wan û yaxo xizmekî wan ji boy her yekî ehlê meyyitî, anegore halê xwe tiştekî tîne û reşêd wan heldigire, ji şînê biderdikevin. Lakin eger ew meyyit begzade û yaxo axa û mirovekî kifş bûya elbette paşî panzdeh rojan hakimê wî welatî xelatek hazir dikirîn û dişande pê warisê meyyitî (xwediyê kesê ku miriye) û tînane hizûra xwe û digotêne: Emrê xwedê ye, bilanî tu xweş bî, mirin rêya me hemûyan e. Ew xelat li wî warisî dikirîn û ji reşê biderdanîn (derdixistin). — (Mele Mehmûdê BayezîdîAmadekar: Jan Dost Adat û Rusûmatnameê EkradiyeWeşanxaneya Nûbihar~1858, sala weşandinê: 2010, r. 53, ISBN 9789944360678)

Werger

[biguhêre]

Rengdêr

[biguhêre]

reş

  1. Bi alfabeya latînî nivîsina ڕەش (reş).