şîn
Bilêvkirin
[biguhêre]Rengdêr 1
[biguhêre]şîn
| Pozîtîv | Komparatîv | Sûperlatîv |
|---|---|---|
| şîn | herî şîn (merkezî) tewrî şîn (rojavayî) |

- (reng) Rengê wek rengê esmanî yan wek yê behrê. #0000FF
- Qutikekî Lewîs ê şîn ê ku ji ber şuştinê rengê wî ber bi sipîbûnê diçe, lê bû. — (1997, Mustafa Aydogan, Pêlên Bêrîkirinê, Nûdem, r. 16)
- Rengê kesk (ji bo tiştên tebîî wek: belg, pîvaz û sêv)
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Hevmane
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Herewsan hêşîn, hişîn, ji proto-îranî *axšáyHnah (“şîn; kesk”).
Hevrehî soranî شین (şîn), farisî خشین (xeşîn, “gewr”), farisiya navîn [skrîpt hewce ye] (exşên, “şîn(ê tarî)”), farisiya kevn 𐎠𐎧𐏁𐎡𐎴 (a-x-š-i-n /axšainaʰ/, “fîroze”), avestayî 𐬀𐬑𐬱𐬀𐬉𐬥𐬀 (axšaēna).
Bi proto-îranî "kesk" û "şîn" yek bû, û kew a zimanên din ên kurdî ji proto-îranî *kapáwtah hate dariştin. Cihêrrengiya navber van du bêjeyan dişê bibe şînê ron û şînê tarî; tevî "şîn" bi ramana şînê tarî bûyî. şînahî, şînkatî, şîn bûn û yên din ji vê bêjeyê dariştî ne bi mehneya xwe a kevn a kesk, û lêvandina -şên- ji ber bandora bêjeya şên (“şox, şeng”) e û zimanên din ên kurdî da xweya nabe.
Peyvên wekhev ên zimanên slavî wek rusî синий (sinij, “şînê tarî”) yan jî zimanên uralî wek fînî sini (“şîn”) qer nîn in tevî wekheviya wan jî. Jê pê va neyeqîn e; şayed ji *akšám (“cisneke gewheran, zaxa şîn”) (>sanskrîtî अक्ष (akṣá, “zaxa şîn”)).
Bi zaravayên din
[biguhêre]- Hewramî: kewe, kewê
- Xwarîn: kew
- Soranî: شین (şîn), کهوه (kewe), ئاوی (awî)
- Zazakî: kewe, kiho, heşîn, hêşîn
Werger
[biguhêre]- Afrîkansî: blou → af
- Albanî: kaltërt
- Almanî: Blau → de nt
- Aragonî: azul n
- Astûrî: azul → ast n
- Azerî: mavi → az
- Baskî: urdin → eu
- Belarusî: сі́ні → be (síni), блакі́тны (blakítny)
- Bretonî: glas → br
- Bulgarî: син → bg (sin)
- Burmayî: အပြာ → my (a.pra)
- Çeçenî: сийна (siina)
- Çekî: modř → cs m
- Çerokî: ᏐᎪᏂᎨ (sogonige)
- Çînî:
- Çukçî: ныԓиԓиԓӄин (nyḷiḷiḷqin)
- Danmarkî: blå → da
- Endonezyayî: biru → id
- Erebî: أَزْرَق → ar (ʔazraq)
- Erebiya fasî: زرق (zraq)
- Ermenî: կապույտ → hy (kapuyt)
- Esperantoyî: bluo
- Estonî: sinine → et
- Farisî: آبی → fa (âbi)
- Ferî: bláur → fo n, blátt → fo nt
- Fînî: sininen → fi
- Fransî: bleu → fr n
- Frîsî: blau → fy
- Gaelîka skotî: gorm
- Galîsî: azul → gl n
- Galûrîsî: biaittu
- Gurcî: ლურჯი → ka (lurǯi)
- Hawayî: polū, uliuli
- Hindî: नीला → hi n (nīlā), आसमानी → hi m (āsmānī), आबी → hi n (ābī)
- Holendî: blauw → nl nt
- Îbranî: כָּחוֹל → he n (kaḥól), תְּכֵלֶת → he m (tchélet)
- Îngilîziya kevn: blāw
- Îngilîzî: blue → en
- Îrlendî: gorm → ga
- Îtalî: blu → it n, azzurro → it n
- Îzlendî: blár → is
- Japonî: 青 → ja (あお, ao)
- Javayî: biru → jv
- Katalanî: blau → ca
- Kirgizî: көк → ky (kök)
- Koreyî: 파랑 → ko (parang), 파란색 → ko (paransaek)
- Kornî: glas, blou
- Latînî: caeruleus → la, glaucus → la, caesius → la
- Latviyayî: zils → lv
- Lîtwanî: mėlyna
- Luksembûrgî: Blo → lb m
- Makedonî: сина (sina), син (sin)
- Malayalamî: നീല → ml (nīla)
- Malezî: biru → ms
- Maltayî: blu → mt, ikħal, iżraq
- Manksî: gorrym
- Maratî: निळा → mr (niḷā)
- Mayayiya yukatekî: ch'ooj
- Mecarî: kék → hu
- Navajoyî: dootłʼizh
- Nepalî: नीलो → ne (nīlo)
- Norsiya kevn: blár
- Norwecî: blå → no
- O'odhamî: anilhmagi
- Oksîtanî: blau → oc n
- Oriyayî: ନେଳି → or (neḷi)
- Oygurî: كۆك → ug (kök)
- Peştûyî: شين → ps n (šín), شنه → ps m (šna)
- Polonî: niebieski → pl, błękit → pl m nezindî
- Portugalî: azul → pt n
- Puncabî: ਨੀਲਾ n (nīlā)
- Qazaxî: көк → kk (kök)
- Qiptî: ⲁⲥⲓⲗⲟⲛ (asilon), ⲁⲥⲓⲗⲱⲛ (asilōn)
- Romancî: blau n, blo n, blov n
- Romanyayî: albastru → ro
- Rusî: си́ний → ru (sínij), голубо́й → ru (golubój)
- Sardînî: asùlu, blàu, asùlu, blàu, biaittu, biaittu
- Sassarîsî: biaittu
- Sirboxirwatî:
- Slovakî: modrá
- Slovenî: modra m
- Spanî: azul → es n, celeste → es n
- Swahîlî: bluu → sw
- Swêdî: blå → sv
- Tacikî: обӣ → tg (obī)
- Tagalogî: asul → tl, bughaw → tl
- Tamîlî: நீலம் → ta (nīlam)
- Tayî: สีน้ำเงิน → th (sǐi-nám-ngən), สีฟ้า → th (sǐi-fáa)
- Telûgûyî: నీలము → te (nīlamu)
- Tirkî: mavi → tr
- Urdûyî: نیلا n (nīlā)
- Ûkraynî: си́ній → uk (sýnij), блаки́тний → uk (blakýtnyj)
- Viyetnamî: , xanh lam, xanh da trời → vi, xanh nước biển
- Volapûkî: blöv → vo, yulib
- Walonî: bleu → wa n
- Weylsî: glas → cy
- Wînnebagoyî: coo
- Ximêrî: ខៀវ → km (kʰiev)
- Yidîşî: בלוי (bloy)
- Yûnanî: μπλε → el nt (ble)
Rengdêr 2
[biguhêre]şîn
- Ji bo guhertoya rastnivîsî binêre şên.
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Navdêr 1
[biguhêre]| Tewandina şîn | ||
|---|---|---|
| Zayenda mê ya binavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | şîn | şîn |
| Îzafe | şîna | şînên |
| Çemandî | şînê | şînan |
| Nîşandera çemandî | wê şînê | wan şînan |
| Bangkirin | şînê | şînino |
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | şînek | şînin |
| Îzafe | şîneke | şînine |
| Çemandî | şînekê | şîninan |

şîn m
- matem, reşgirêdan, xem, behî, tazî, posîde
- Te digot qey piştî kêliyeke din ew ê li vê deştê Ûsiv li ber xwe dirêj bike û stranên şînê biavêje ser. — (Dara Hinarê, Yaşar Kemal, Weşanên Nûdem)
Jê
[biguhêre]Werger
[biguhêre]Navdêr 2
[biguhêre]şîn m
- navê herfa ش (š) di alfabeya erebî de
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Etîmolojî
[biguhêre]Ji erebî [Peyv?] ji aramî [Peyv?] ji fenîkî [Peyv?].
Navdêr 3
[biguhêre]şîn m
- Ji bo guhertoya rastnivîsî binêre şûn.
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Rengdêr
[biguhêre]şîn
- Bi alfabeya latînî nivîsina شین (şîn).
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Dengên kurmancî ji Wanê
- Deng bi kurmancî
- Lema bi kurmancî
- Rengdêr bi kurmancî
- Rûpelên bi 2 madeyan
- Reng bi kurmancî
- Jêgirtin bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji proto-îranî
- Peyvên kurmancî yên mîrasmayî ji proto-îranî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi sanskrîtî
- Werger bi Xwarîn
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi urdûyî
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên mê bi kurmancî
- Koda skrîptê ya nehewce bi erebî
- Peyvên kurmancî yên deynkirî ji erebî
- Peyvên kurmancî ji erebî
- Peyvên kurmancî ji aramî
- Peyvên kurmancî ji fenîkî
- Soranî
- Lema bi soranî
- Rengdêr bi soranî
- Skrîpta nestandard bi soranî
- Koda scrîptê ya zarûrî û manûel bi soranî