pencere

Ji Wîkîferheng
Here nagîvasyonê Here lêgerînê

Kurdî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî pencere pencere
Îzafe pencereya pencereyên
Çemandî pencere pencereyan
Nîşandera çemandî pencere wan pencereyan
Bangkirin pencere pencereyino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî pencereyek pencereyin
Îzafe pencereyeke pencereyine
Çemandî pencereyekê pencereyinan
pencereyek û perdeyên

pencere

  1. pace, pac, şibak,
    kunên anku qulên li dîwaran daku ronahî tê re were hindir anku jûr
    (bi piranî camkirî ne û cama wan dikare were girtin û vekirin):
    • Li rûyê pêşîn ê qata jorîn pencereyeke dirêj û fireh heye — (Mehmed UzunBîra qederê, Weşanên Nefel2002)
    • (...) lê masên zarokên her dersxaneyekê cuda cuda ne, bi gotineke din her maseyek dersxaneyek e, dersxanên bê derî û bê pencere (...) — (Hesenê MetêLabîrenta Cinan, Weşanên Welat1994)
    • (...) bi alîkariya polîsê Wanî, Bozan û Misto di pencereya daşirê de xwe avêtin jêr (...) — (Firat CewerîGirtî, Weşanên Nûdem1986)

Herwiha[biguhêre]

Bi alfabeyên din[biguhêre]

Jornav[biguhêre]

Jêrnav[biguhêre]

Têkilî[biguhêre]

Etîmolojî[biguhêre]

Hevreha soranî په‌نجه‌ره(pencere), farisî پنجره(pencerê), tacikî панҷара (pancara) yan hevreh yan ji sanskrîtî पिञ्जर (piñjara: rekeh, qefes), ku herwiha serekaniya van peyvan e: hindî पिंजरा (piñjrā), gujaratî પીંજરું (pī̃jrũ), punjabi ਪਿੰਜਰਾ (piñjarā), asamî পিঁজৰা (pĩzora)... yan jî ji yûnanî παράθυρος (paráthuros: pencere) ji παρά (pará: ber, li ber, li nêzîkî) + θύρα (thúro: derî, dergeh).

Nişanyan idia dike ku belkî peyveke bi eslê xwe îranî be û ji peyva farisî بادگیره‎ (badgîre: ba-gir, kuna bayî) be lê bi xwe jî qebûl dike ku dengguherîneke wisa ne asayî ye.

Peyv gelek dişibe hevwateyên xwe di gelek zimanên ewropî de jî lê têkiliya wan ne zelal e. Bi piranî nayê qebûlkirin ku peyva yûnanî παράθυρος (paráthuros) (ku belkî serekaniya peyva zimanên îranî ye) û peyva latînî fenestra hevreh bin. Peyva latînî ketiye piraniya zimanên ewropî, bo nimûne: spanî fenestra, îtalî finestra, fransî fenêtre, almanî Fenster, holandî venster, swêdî fönster... lê ne inglîzî: window.

Peyv ji zimanên îranî ketiye piraniya zimanên Rojhilata Navîn û Rojhilata Ewropayê: tirkî pencere, azerî pəncərə, ermenî փանջարա (p'ancara), gurcî ფანჯარა (pancara), tirkmenistanî penjire, makedonî пенџере (pencere), sirbî пенџер (pencer), kroatî pendžer, albanî penxhere...

Li hin deverên kurmancîaxiv şibak ya ji erebî serdest e.

Peyva pace ne kurtkirina "pencere"yê ye.

Çavkanî:
  • Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.
  • Nişanyan, Sevan: Çağdaş Türkçenin Etimolojisi [Etîmolojiya Tirkiya Niha] (bi tirkî)
  • Tsabolov, R. L.Ferhenga etîmolojî ya zimanê kurdî ["Цаболов, Р. Л.: Эмцмолоƨцческцц̆ словарь курδскоƨо языка"], Moskova, 2001-2010
  • The Tower of Babel - An Etymological Database Project [Birca Babilê - Projeyeke Danegeha Etîmolojî] (bi inglîzî û rûsî): http://starling.rinet.ru/

[biguhêre]

Werger[biguhêre]

Tirkî[biguhêre]

Bilêvkirin[biguhêre]

Navdêr[biguhêre]

pencere

  1. pencere, pace, şibak