heq

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /hɛq/
• Deng (Bidlîs)^ⓘ
• Kîtekirin: heq

Navdêr

Tewandina heq
Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	heq	heq
Îzafe	heqê	heqên
Çemandî	heqî	heqan
Nîşandera çemandî	wî heqî	wan heqan
Bangkirin	heqo	heqino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	heqek	heqin
Îzafe	heqekî	heqine
Çemandî	heqekî	heqinan

Terazû sembola navneteweyî ya heqî û wekheviyê ye.

heq n

1. (hiqûq) Tişta/ê qanûnên dewletekê yan jî rêbazên navneteweyî rê didin ku bêt kirin.

   Hevmane: maf

   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
2. (ekonomî, pere) Pareyê kesekê/î maf heye wergire ji ber ku xizmetek ji kesekê/î re kiriye.

   Hevmane: nirx, biha, qîmet, giranî, destheq, miz, mize, meaş

   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Ji wêjeya klasîk

• Qelemê me bi du sê qetrey'ê zuhha dê çi kit
  Dê ji heq cazibeyek dil bigirit wer ne Mela
  Ji ezel ger tu hidayet nebit irşad-i çi kit — (Melayê Cizîrî, Dîwan, ~1640)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: حه‌ق, هه‌ق

Bikaranîn

Ji ber ku bi berfirehî tê zanîn ku "heq" ji erebî ye, gelek kes di kurdiya nivîskî de peyva "maf" tercîh dikin. Lê "maf" jî ji erebî ye, binêre maf.

Bi kurdî dikare hem bi H-ya normal û hem jî bi ḧ ya wek "heft, Hesen" bê gotin ji ber ku ḧ bi gelemperî di kurmancî de alofon e, ne fonem e: hemû/ḧemû, hirç/ḧirç, hezar/ḧezar lê tenê "ḧeft, ḧenek".

Jê

• bêheq
• bêheqî
• biheq
• biheqî
• (herêma Mêrdînê) di heqê yekî de bûn (biwêj)
• heq binpê kirin (lêker)
• heq bûn (lêker)
• heq dan
• heq hebûn
• heq kirin
• heq standin
• heq xwarin
• heqbidestxistin (navdêr)
• heqbidestxistî
• heqbinpêkirin (navdêr)
• heqbûn (navdêr)
• heqdan
• heqdar
• heqdarî
• heqdest
• heqdestî
• heqhebûn
• heqî
• heqker
• heqkerî
• heqkirin
• heqkirî
• heqkirî (rengdêr)
• heqstîn
• heqstînî
• heqwergir
• heqwergirî
• heqxwarin
• heqxwarî
• heqxwer
• heqxwerî
• ji heq derketin
• jiheqderketin
• jiheqderketî
• jiheqderkev
• jiheqderkevî

Etîmolojî

Ji erebî حَقّ (ḥaqq). Hevreha soranî حه‌ق (ḧeq), farisî حق (heq), hevreha îbranî חוק (ḧoq).

Werger

maf

• Albanî: drejtë → sq m
• Almanî: Recht → de nt
• Aromanî: ãndreptu
• Avarî: ихтияр (ixtijar)
• Azerî: hüquq, haqq → az, ixtiyar → az
• Başkîrî: хоҡуҡ (xoquq), хаҡ (xaq)
• Belarusî: пра́ва nt (práva)
• Bengalî: হক → bn (hôk), অধিকার → bn (ôdhikar)
• Bulgarî: пра́во → bg nt (právo)
• Burmayî: အခွင့် → my (a.hkwang.), အခွင့်အရေး → my (a.hkwang.a.re:)
• Çeçenî: бакъо (baqʼo)
• Çekî: právo → cs nt
• Çînî:

  Kantonî: 權利 / 权利 (kyun⁴ lei⁶)

  Dunganî: чүанли (čüanli)

  Hakkayî: 權利 / 权利 (khièn-li / khiàn-li)

  Mandarînî: 權利 / 权利 → zh (quánlì)

  Min dongî: 權利 / 权利 (guòng-lé)

  Minnanî: 權利 / 权利 → zh-min-nan (koân-lī / khoân-lī)

  Wuyî: 權利 / 权利

• Danmarkî: ret → da, rettighed
• Endonezyayî: hak → id
• Erebî: حَقّ → ar n (ḥaqq), حُقُوق → ar n p (ḥuqūq)

  Erebiya misrî: حقّ n (ḥaʔʔ)

• Ermenî: իրավունք → hy (iravunkʻ)
• Esperantoyî: rajto → eo
• Estonî: õigus → et
• Farisî: حق → fa (haqq), حقوق → fa p (hoquq)
• Fînî: oikeus → fi
• Fransî: droit → fr n
• Gaelîka skotî: còir m
• Galîsî: dereito → gl n
• Gurcî: უფლება (upleba)
• Haîtî: dwa
• Hindî: अधिकार → hi n (adhikār), हक़ n (haq)
• Holendî: recht → nl nt
• Îbranî: זְכוּת → he m (zkhut)
• Îdoyî: yuro → io
• Îngilîzî: right → en, entitlement → en
• Îngriyî: oikehus
• Înterlîngua: derecto
• Îrlendî: ceart n

  Îrlendiya kevn: recht n

• Îtalî: diritto → it n
• Îzlendî: réttindi → is nt p
• Japonî: 権利 → ja (けんり, kenri)
• Katalanî: dret → ca n
• Kirgizî: укук → ky (ukuk)
• Koreyî: 권리 → ko (gwolli)
• Korsîkayî: dirittu, drittu
• Latînî: iūs → la nt
• Latviyayî: tiesības n
• Lawsî: ສິດທິ → lo (sit thi)
• Lezgînî: ихтияр (iχtiär)
• Lîtwanî: teisė → lt m
• Makedonî: право nt (pravo)
• Malayalamî: അവകാശം → ml (avakāśaṃ)
• Malezî: hak → ms
• Maorî: mōtika
• Mecarî: jog → hu, jogosultság → hu
• Mongolî: эрх → mn (erx)
• Moreyî: dʋrwa, kõn-mongre, segdenga
• Nepalî: अधिकार → ne (adhikār)
• Normandî: drouait n
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: rett → no n, riktighet n yan m

  Norweciya nînorskî: rett n, riktigheit m

• Ozbekî: huquq → uz, haq → uz
• Papyamentoyî: derecho
• Polonî: prawo → pl nt
• Portugalî: direito → pt n
• Qazaxî: құқық (qūqyq)
• Qiptî: ⲇⲓⲕⲉⲟⲛ n (dikeon)
• Romancî: dretg
• Romanyayî: drept → ro nt
• Rusî: пра́во → ru nt (právo), права́ → ru p (pravá)
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: право nt

  Latînî: pravo → sh nt

• Slovakî: právo nt
• Slovenî: pravica → sl m
• Somalî: xaq
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: pšawo nt

• Spanî: derecho → es n
• Swahîlî: haki → sw
• Swêdî: rätt → sv g, rättighet → sv g
• Tacikî: ҳуқуқ → tg (huquq), ҳақ (haq)
• Tagalogî: karapatan → tl
• Tayî: สิทธิ → th
• Telûgûyî: హక్కు → te (hakku)
• Teterî: хак → tt (xaq)
• Tirkî: hak → tr
• Tirkmenî: hak
• Urdûyî: حق → ur n (haq), حقوق p (huqūq)
• Ûkraynî: пра́во → uk nt (právo)
• Viyetnamî: quyền lợi → vi, quyền → vi
• Weylsî: hawl → cy, rhaith
• Ximêrî: សិទ្ធិ → km (sətthiʼ)
• Yidîşî: רעכט nt (rekht)
• Yûnanî: δικαίωμα → el nt (dikaíoma)
• Zhuangî: genzli

Ev qismê Wergerê ji malûmatên naveroka vê versiyona madeya right a Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

pareyê ku divê were dan

• Albanî: taksë → sq m, tarifë → sq m
• Almanî: Gebühr → de m
• Baskî: tasa, zerga
• Belarusî: ганара́р n (hanarár), пла́та m (pláta), мы́та m (mýta), по́шліна m (póšlina), збор → be n (zbor)
• Bulgarî: хонора́р → bg n (honorár), възнагражде́ние → bg nt (vǎznagraždénie)
• Burmayî: လာဘ် → my (labh), ကြေး → my (kre:), လုပ်ခ → my (luphka.)
• Çekî: poplatek → cs n, honorář n
• Çînî:

  Mandarînî: 費 / 费 → zh (fèi)

• Danmarkî: gebyr → da nt
• Erebî: رَسْم → ar n (rasm)
• Ermenî: վարձ → hy (varj)
• Esperantoyî: honorario
• Farisî: دستمزد → fa (dastmozd), هزینه → fa (hazine)
• Ferî: gjald nt, avgjald nt, ágáva m
• Fînî: palkkio → fi, maksu → fi
• Fransî: honoraires → fr p, tarif → fr n
• Gaelîka skotî: tuarasdal n
• Galîsî: tarifa m
• Gurcî: საზღაური (sazɣauri), გასამრჯელო (gasamrǯelo), შესატანი (šesaṭani), გადასახადი (gadasaxadi), ჰონორარი (honorari), ჯილდო → ka (ǯildo), მოსაკრებელი (mosaḳrebeli)
• Hindî: शुल्क → hi n (śulk), वेतन → hi n (vetan), फ़ीस m p (fīs)
• Holendî: prijs → nl n, honorarium → nl nt, heffing → nl nt
• Îngilîzî: fee → en
• Îrlendî: táille → ga m
• Îtalî: tassa → it m, tariffa → it m, quota → it m, onorario → it n, emolumento → it n, retta → it m
• Îzlendî: gjald → is nt
• Japonî: 料金 → ja (りょうきん, ryōkin), 費 → ja (ひ, hi)
• Kalalîsûtî: akiliut
• Koreyî: 요금 → ko (yogeum), 료금 → ko (ryogeum), 비 → ko (bi)
• Latînî: feudum nt, honōrārium nt, mercēs m, pretium nt, salārium nt, stīpendium nt
• Latviyayî: maksa m
• Lawsî: ຣຶຊາ (rư sā), ອາກອນ (ʼā kǭn), ພາສີ → lo (phā sī)
• Lîtwanî: rinkliava m
• Makedonî: хонора́р n (honorár)
• Mecarî: díj → hu
• Mongolî: хураамж → mn (xuraamž)
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: avgift n, gebyr nt, honorar → no nt

  Norweciya nînorskî: honorar nt

• Polonî: opłata → pl m, honorarium → pl nt
• Portugalî: taxa → pt m, honorário → pt
• Romanyayî: taxă → ro m, tarif → ro nt
• Rusî: гонора́р → ru n (gonorár), по́шлина → ru m (póšlina), взнос → ru n (vznos), пла́та → ru m (pláta), сбор → ru n (sbor), вознагражде́ние → ru nt (voznagraždénije)
• Samiya bakurî: máksu
• Slovakî: poplatok n, honorár n
• Spanî: honorario n, tarifa → es m, cuota → es m
• Swahîlî: karo → sw, ada → sw
• Swêdî: avgift → sv g
• Tacikî: ҳаққи → tg (haqqi), дастмузд (dastmuzd), ҳазина (hazina)
• Tayî: ฤชา → th, ค่า → th (kâa), ภาษี → th
• Telûgûyî: ఫీజు (phīju)
• Tirkî: harç → tr, ücret → tr
• Ûkraynî: гонора́р n (honorár), пла́та m (pláta), вне́сок → uk n (vnésok), ми́то nt (mýto), збір n (zbir)
• Viyetnamî: phí → vi, lệ phí → vi
• Ximêrî: ឈ្នួល → km (chnuəl), អាករ → km (ʼakrô), ពន្ធ → km (pŭənthɔɔ)
• Yûnanî: αμοιβή → el m (amoiví)

  Yûnaniya kevn: μίσθωμα nt (místhōma)

Ev qismê Wergerê ji malûmatên naveroka vê versiyona madeya fee a Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Rengdêr

heq

1. Kesa/ê maf anku heq heye.

   Hevmane: mafdar

   Hûn heq in giliyan li kêmasiyên me bikin.

2. rast, dirist
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]