derman

 Binêre herwiha: Derman

Kurdî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /dɛɾˈmɑːn/

• Deng (Amed)

• Kîtekirin: der·man

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	derman	derman
Îzafe	dermanê	dermanên
Çemandî	dermanî	dermanan
Nîşandera çemandî	wî dermanî	wan dermanan
Bangkirin	dermano	dermanino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	dermanek	dermanin
Îzafe	dermanekî	dermanine
Çemandî	dermanekî	dermaninan

Heb cûnek derman in...

derman nêr

1. Tişta/ê mirov dixwe yan vedixwe daku ji êşekê sax bibe,
   (bi taybetî tiştên doktor dide nesaxan).
2. Tişta/ê mirov pê tê gêjkirin yan nivandin yan bêhişkirin.

Ji wêjeya klasîk

• Yek bi yek peykan çevî bûn çûne cergê da kulab
  Pir bi wan curhan xwe têr in lew ko dî derman dikir
  Şerbet û ava heyatê şekker û qend û gulab— (Dîwana Melayê Cizirî ~1640, Melayê Cizîrî)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: ده‌رمان‎

Hevmane

• darû
• daw (2)
• îlac

Jê

• (Lêker) derman bûn
• (Lêker) derman dan
• derman kirin
• derman lê hatin
• derman wergirtin
• derman xwarin
• derman vexwarin
• (Navdêr) dermanbûn
• (Navdêr) dermandan
• (Navdêr) dermankirin
• dermanlêhatin
• dermanwergirtin
• dermanxwarin
• dermanvexwarin
• (Rengdêr) dermanbûyî
• (Rengdêr) dermandayî
• dermankirî
• dermanlêhatî
• dermanwergirtî
• dermanxwarî
• dermanvexwarî
• bêderman
• bêdermanî
• biderman
• bidermanî
• dermandar
• dermandarî
• dermander
• dermanderî
• dermançêker
• dermançêkerî
• dermanfiroş
• dermanfiroşgeh
• dermanfiroşî
• dermanga
• dermange
• dermangeh
• dermangih
• dermankar
• dermankarî
• dermanker
• dermankerî
• dermankirr
• dermankirrî
• dermannas
• dermannasî
• dermansaz
• dermansazgeh
• dermansazî
• dermanvan
• dermanvanî
• dermanxane
• dermanxanevan
• dermanxanevanî
• dermanxwer
• dermanxwerî
• dermanzan
• dermanzanî

Etîmolojî

Hevrehên farisî درمان‎ (derman) û دارو (darû), pehlewî derman, avestayî drve-, sanskrîtî धर्म (dharma) (dʰerme-: saxlem > dîn, bawerî) ji proto-hindûewropî *dʰer- (parastin, ragirtin, hilgirtin) ku herwiha serekaniya peyva kurdî dirist, avestayî 𐬛𐬆𐬭𐬆𐬰𐬭𐬀 (dirizre: xurt, qayîm), rusî держать (deržatʹ) (dyêrjati: ragirtin, zeft kirin), lîtwanî diržtù (req bûn), latînî frēnum (lixav) > fransî frein > kurdî frên (stop). ܕܪܡܢܐ (derman) ya aramî ji îranî hatiye wergirtin.

Werger

• alabamayî: aissi,
• Bretonî: louzoù pirjimar
• Erebî: ^?دواء‎ → ar, ^?إساء‎ → ar (ʾisāʾ), ^?البلسم‎ → ar, ^?السفاء‎ → ar, ^?الشفاء‎ → ar, ^?الطباب‎ → ar, ^?العلاج‎ → ar
• Bulgarî: лекарство → bg nt (lekarstvo)
• Danmarkî: medicin → da
• Albanî: bar → sq n, ilaç → sq n
• Almanî: Arznei → de m, Heilmittel → de nt, Medikament → de nt, Kur → de m, ^?Heilwirkung → de m, ^?Abhilfe → de m, ^?Arzneimittel → de m
• Esperantoyî: medikamento → eo
• Estonî: arstirohi → et, medikament → et, meditsiin → et
• Farisî: دارو‎ → fa, درمان‎ → fa, راه حل‎ → fa, ادویه‎ → fa, ^?گذر‎ → fa
• Fînî: lääke → fi
• Fransî: médicament → fr n
• Hindî: दवाई (davāī)
• Holendî: artsenij → nl
• Mecarî: gyógyszer → hu, orvosság → hu
• Indonezî: obat → id
• Inglîzî: medicine → en, drug → en, balm → en, relief → en, remedy → en, salve → en, pharmaco- → en, cure → en, iatry → en, treatment → en, ^?medication → en
• Îtalî: medicina → it m
• Îzlendî: lyf → is
• Katalanî: medicament → ca n
• Sirboxirwatî: lijek → sh n
• Maratî: औषद (oušad)
• napolîtanî: 'mmericìna mê
• Polonî: lek → pl n, lekarstwo → pl nt
• Portugalî: remédio → pt n
• Romanyayî: leac and
• Rusî: медицина → ru m (medicina)
• Spanî: medicamento (1), medicina (1, 2)
• Swahîlî: dawa → sw, madawa pl (noun 5/6) (1, 2) → sw
• Swêdî: läkemedel → sv
• tamilî: ஔடதம் (auṭatam)
• Telûgûyî: మందు (mandu)(1), ఔషదం (aushadam) (1), వైద్యం (vaidyam) (2)
• Tirkî: ilaç → tr, deva → tr, ecza → tr, ilâç → tr, derman → tr, em → tr, ilâçlama → tr, ilâçlanış → tr
• Tokpisinî: marasin → tpi

Tirkî

Navdêr

derman

1. derman
2. mecal, taqet
3. darû, îlac
4. çare