req
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Rengdêr
[biguhêre]Pozîtîv | Komparatîv | Sûperlatîv |
---|---|---|
req | herî req (merkezî) tewrî req (rojavayî) |
req
- Ne nerm, wek keviran, wek beran.
- Rengtarî.
- ...bes hinga ku di tariya req a şevê û odaye perdekirî de ramediyabû — (Robert Louis Stevenson, (wergêr Ciwanmerd Kulek), Meseleya Seyr a Dr. Jekyll û Mr. Hyde, Avesta, 2020, r. 20, ISBN 978-605-2246-80-1)
- (mecazî) Gotina hişk.
- Gotinekî req bû lê ji dil gotubû. — (J.R.R. Tolkien (wergêr Samî Hêzil), Hobbit, Cervantes, 2023, çapa 1em, r. 15, ISBN 9786257724838)
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Ji erebî رقيع (reqî'), hevreha aramî ܪܩܝܥܐ (reqi'a), îbranî רקוע (raqua').
Werger
[biguhêre]- Abxazî: акьакьа (āḳ̍āḳ̍ā)
- Akanî: den
- Albanî: fortë → sq
- Almanî: hart → de, fest → de
- Aragonî: duro
- Azerî: sərt → az
- Balînî: katos
- Baskî: gogor
- Başkîrî: ҡаты (qatï)
- Belarusî: цвёрды → be (cvjórdy)
- Bengalî: শক্ত → bn (śôkt)
- Bîkoliya naverast: matagas
- Bukidnon manoboyiya rojavayî: mezesen
- Bulgarî: твърд → bg (tvǎrd)
- Burmayî: မာ → my (ma)
- Çamicuroyî: chmawa
- Çekî: tvrdý → cs nêr
- Çerokî: ᎠᏍᏓᏯ (asdaya), ᏍᏓᏯ (sdaya)
- Çînî:
- Çuvaşî: хытӑ (hytă)
- Dalmatî: doir
- Danmarkî: hård → da
- Endonezyayî: keras → id
- Erebî: صُلْب (ṣulb)
- Ermenî: պինդ → hy (pind), կարծր → hy (karcr)
- Esperantoyî: malmola
- Estonî: tahke
- Evenî: маӈ (maŋ)
- Evenkî: маңа
- Farisî: سفت → fa (seft), پایدار → fa (pâydâr), مقاوم → fa (moqâvem), صلب → fa (solb)
- Fînî: kova → fi
- Fransî: dur → fr nêr
- Friyolî: dûr
- Gaelîka skotî: cruaidh
- Galîsî: duro → gl
- Gotî: 𐌷𐌰𐍂𐌳𐌿𐍃 (hardus)
- Gurcî: მაგარი (magari), მყარი (mq̇ari)
- Guwaranî: hatã → gn
- Haîtî: di
- Higaononî: madusan
- Hindî: कड़ा → hi (kaṛā), कठोर → hi (kaṭhor), सख़्त (saxt), सख्त → hi (sakht), पायदार → hi (pāyadār)
- Holendî: hard → nl
- Îbranî: קָשִׁיחַ → he (kashíakh)
- Îdoyî: harda → io
- Îlokanoyî: natangken
- Îngilîziya kevn: heard → ang
- Îngilîzî: hard → en
- Înterlîngua: dur
- Îrlendî: crua
- Îstriyotî: doûro nêr
- Îtalî: duro → it nêr
- Îzlendî: harður → is
- Japonî: 硬い → ja (かたい, katai)
- Javayî: atos
- Kapampanganî: masias
- Katalanî: dur → ca nêr
- Keçwayî: rumi
- Kirgizî: катуу → ky (katuu)
- Koreyî: 딱딱하다 → ko (ttakttakhada), 단단하다 → ko (dandanhada)
- Latînî: dūrus
- Latviyayî: ciets → lv
- Lawsî: ແຂງ (khǣng)
- Lîmbûrgî: helle → li
- Lîtwanî: kietas → lt nêr, kieta mê
- Lombardî: dur nêr
- Makedonî: тврд (tvrd), цврст (cvrst)
- Malezî: keras → ms
- Maltayî: iebes nêr
- Mançûyî: ᠮᠠᠩᡤᠠ
- Maorî: tuapaka, tūmārō, papamārō
- Mecarî: kemény → hu
- Mongolî: хатуугийн (hatuugijn)
- Norwecî: hard
- Oksîtanî: dur → oc nêr
- Oygurî: قاتتىق (qattiq)
- Ozbekî: qattiq → uz
- Papyamentoyî: duru
- Peştûyî: کلک (klak)
- Plodîşî: hoat
- Polonî: twardy → pl nêr
- Portugalî: duro → pt nêr
- Qazaxî: берік (berık), қатты (qatty)
- Romancî: dir, deir, dür
- Romanyayî: tare → ro, dur → ro
- Rusî: твёрдый → ru (tvjórdyj), кре́пкий → ru (krépkij), про́чный → ru (próčnyj)
- Rusînî: твердый (tverdŷj)
- Samoayî: malō
- Sardînî: duru
- Sebwanoyî: gahi
- Sicîlî: duru → scn nêr
- Sirboxirwatî:
- Slovakî: tvrdý
- Slovenî: tŕd → sl
- Sorbî:
- Sorbiya jêrîn: twardy
- Spanî: duro → es
- Swahîlî: -gumu → sw
- Swêdî: hård → sv
- Tacikî: сахт → tg (saxt)
- Tagalogî: matigas
- Tausugî: matugas
- Tayî: แข็ง → th (kɛ̌ng)
- Telûgûyî: గట్టి → te (gaṭṭi)
- Teterî: каты (qatı)
- Tetûmî: toos
- Tirkî: sert → tr
- Tirkmenî: gaty
- Urdûyî: کڑا (kaṛā), سخت (saxt), کٹھور (kaṭhōr)
- Ûkraynî: тверди́й (tverdýj)
- Venîsî: duro nêr, dur nêr
- Viyetnamî: cứng → vi, rắn → vi
- Walonî: deur → wa nêr, deure → wa mê
- Weylsî: caled → cy
- Ximêrî: កំព្រឹស → km (kɑmprɨh), ក្រចើល (krɑcaəl)
- Yakutî: кытаанах (kıtaanax)
- Yidîşî: האַרט (hart)
- Yûnaniya kevn: σκληρός (sklērós)
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara hard a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Navdêr
[biguhêre]Tewandina req | ||
---|---|---|
Zayenda mê ya binavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | req | req |
Îzafe | reqa | reqên |
Çemandî | reqê | reqan |
Nîşandera çemandî | wê reqê | wan reqan |
Bangkirin | reqê | reqino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | reqek | reqin |
Îzafe | reqeke | reqine |
Çemandî | reqekê | reqinan |

req mê
- Kûsiyên avî.
- Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]
Etîmolojî
[biguhêre]Ji aramî ܪܩܐ (raqq, raqqa), akadî 𒁄𒄀 (raqqu).
Werger
[biguhêre]- Abenakî: tolba
- Abxazî: акәуа (āḳ°uā)
- Afrîkansî: skilpad → af
- Ahomî: 𑜄𑜧 (taw)
- Akadî: 𒁄𒄀 (/raqqu/), 𒃻𒅮𒈾 (/šelappu/)
- Albanî: breshkë → sq mê
- Almanî: Schildkröte → de mê
- Aragonî: tartuga
- Aramî:
- Aromanî: broascã tsãstoasã mê
- Asamî: কাছ (kaso)
- Astûrî: tortuga → ast mê
- Atayalî: ksipa
- Avarî: щурункъверкъ (ššurunqxʷʼerqxʼ)
- Azerî: tısbağa → az
- Bajwayiya kendava rojava: akah, penu
- Baskî: dortoka → eu
- Başkîrî: ташбаҡа (tašbaqa), гөбөргәйел (göbörgäyel)
- Bau bidayuh: ponyu
- Bawuleyî: abu
- Belarusî: чарапа́ха mê (čarapáxa)
- Bengalî: কাছিম → bn (kachim), কাটুয়া → bn (kaṭuẏa)
- Bîkoliya naverast: baho
- Blakfotî: spopii
- Bretonî: baot → br mê
- Bulgarî: костену́рка → bg mê (kostenúrka)
- Burmayî: လိပ် → my (lip)
- Crowî: basáxa
- Çamicuroyî: majpolo
- Çeçenî: уьнтӏепхьид (üntʼepḥʳid)
- Çekî: želva → cs mê
- Çeyenî: ma'ëno
- Çînî:
- Çoktawî: luksi
- Dakotayî: keya
- Danmarkî: skildpadde → da giştî
- Darkinjungî: kutumung
- Daurî: xabil
- Drungî: chvkop
- Elwîrî-wîderî: لوکپشت (lovek-pošt)
- Endonezyayî: penyu → id
- Erebî: سُلَحْفَاة → ar mê (sulaḥfāh), غَيْلَم → ar nêr (ḡaylam)
- Erebiya misrî: سلحفة mê (sulḥefa)
- Erebiya kendavî: حمسة mê (ḥmisa)
- Erebiya hîcazî: سلحفة mê (sulḥafa)
- Erebiya fasî: فكرون (fakrūn), سلحفة (sulaḥfa)
- Erebiya bakûrê şamê: زِلْحفِة mê (zílḥefi)
- Erebiya başûrê şamê: سلحفاة mê (sulaḥfá), سلحفة mê (sulḥufá), كركعة mê (kurkaʕa)
- Erebiya tunusî: فكرون (fakrūn)
- Ermenî: կրիա → hy (kria)
- Erzayî: бака (baka)
- Esperantoyî: testudo → eo, kelonio
- Estonî: kilpkonn → et
- Farisî: لاکپشت → fa (lâk-pošt), کشف → fa (kašaf)
- Ferî: skjaldbøka mê
- Fîjî: vonu → fj
- Fînî: kilpikonna → fi
- Fransî: tortue → fr mê
- Fransiya kevn: wecle mê
- Frîsî: skyldpod giştî
- Gaelîka skotî: crùban-coille nêr, sligeanach nêr
- Galîsî: tartaruga → gl mê, sapoconcho nêr
- Gullahî: cootuh
- Gurcî: ზღვის კუ (zɣvis ḳu), კუ → ka (ḳu)
- Guwaranî: karumbe
- Haîtî: tòti
- Hawayî: honu
- Higaononî: bao-o
- Hindî: कछुआ → hi nêr (kachuā)
- Hmongî: vaub kib
- Holendî: schildpad → nl mê
- Hopîyî: yöngösona
- Îbranî: צָב → he nêr (tsav)
- Îdoyî: tortugo → io
- Îngilîziya kevn: byrdling nêr
- Îngilîzî: turtle → en
- Îngriyî: cerepaha
- Îrlendî: turtar nêr
- Îtalî: tartaruga → it mê
- Îu mienî: doc
- Îzlendî: skjaldbaka → is
- Japonî: 亀 → ja (かめ, kame), カメ → ja (kame)
- Javayî: bulus → jv
- Kalalîsûtî: saaniluk
- Kamtayî: পানীমাছ (panimas)
- Kannadayî: ಆವೆ → kn (āve), ಆಮೆ → kn (āme)
- Katalanî: tortuga → ca mê
- Katawbayî: káia
- Keçwayî: charapa
- Kirgizî: ташбака → ky (taşbaka)
- Kîmaragangî: borungai
- Kîngalî: කැස්බෑවා (kæsbǣwā)
- Kîrîbatî: tabwakea
- Koreyî: 거북 → ko (geobuk), 바다거북 → ko (badageobuk)
- Kornî: kronek ervys mor nêr, morgroban nêr
- Kreyoliya morîtanî: torti
- Kreyoliya seyşelî: torti
- Kriya rojhilat ya bakurî: ᑖᐦᑖᐤ (taahtaaw)
- Krî: ᒥᐢᑭᓈᕁ (miskinaahk)
- Lakotayî: khéya
- Latgalî: brūnisrupucs nêr
- Latînî: testūdō → la mê
- Latviyayî: bruņurupucis → lv nêr
- Lawsî: ເຕົ່າ → lo (tao)
- Lîtwanî: vėžlys → lt nêr
- Lueyî: ᦎᧁᧈ (ṫaw1)
- Luksembûrgî: Deckelsmouk → lb mê, Schildkröt → lb mê
- Makasaeyî: fenu
- Makedonî: же́лка mê (žélka)
- Malecite-passamaquoddyî: cihkonaqc, mikcikc
- Malezî: tuntung → ms, labi-labi, penyu → ms, akah
- Maltayî: fekruna mê
- Mamî: petz
- Mançûyî: ᡝᡳᡥᡠᠮᡝ
- Manksî: shligganagh marrey nêr, turtyl nêr
- Mansakayî: bao
- Maorî: honu
- Maranaoyî: bao'o
- Mayayiya yukatekî: aak
- Mecarî: teknősbéka → hu, teknős → hu
- Melanauyiya navendî: panyok
- Mîkmakî: migjigj zindî
- Mongolî: яст мэлхий (jast melhij)
- Nahwatlî: ayotl → nah
- Nanayî: аян (ajan)
- Navajoyî: chʼééh digháhii, tsisteeł
- Nîvxî: ая (aja)
- Norwecî:
- Norweciya bokmålî: skilpadde → no nêr yan mê
- Norweciya nînorskî: skjelpadde mê
- Nyungayî: yarkan
- Oksîtanî: tartuga → oc mê
- Oromoyî: qocaa
- Osetî: уӕртджын хӕфс (wærtǵyn xæfs)
- Oygurî: تاشپاقا (tashpaqa)
- Ozbekî: musicha → uz, toshbaqa → uz
- Palî: kacchapa nêr
- Papyamentoyî: turtuga
- Penobskotî: dolba
- Peştûyî: کيشپ → ps nêr (kišáp)
- Plodîşî: Schiltkjrät mê
- Polonî: żółw → pl mê zindî
- Portugalî: tartaruga → pt mê
- Qazaxî: тасбақа (tasbaqa)
- Qiptî: ⲕⲁⲑⲓⲣⲟⲥ (kathiros)
- Rapanuyî: honu
- Romanyayî: broască țestoasă mê
- Rusî: черепа́ха → ru mê (čerepáxa), желвь → ru mê (želvʹ)
- Samiya bakurî: galbarihcci
- Sanskrîtî: कच्छप → sa nêr (kacchapa)
- Sebwanoyî: bao
- Sirboxirwatî:
- Sîlhetî: ꠇꠣꠐ꠆ꠐꠥꠀ (xaṭṭua)
- Slaviya kevn:
- Kirîlî: желꙑ mê (žely)
- Slaviya rojavayî ya kevn: желꙑ mê (žely)
- Slovakî: korytnačka → sk mê
- Slovenî: želva → sl mê
- Somalî: qoolley → so, qubo
- Sorbî:
- Spanî: tortuga → es mê
- Sûdovî: zelvīs nêr
- Swahîlî: kobe → sw
- Swêdî: sköldpadda → sv
- Şanî: တဝ်ႇ (tàw)
- Tacikî: сангпушт → tg (sangpušt)
- Tagalogî: pagong
- Tamîlî: ஆமை → ta (āmai)
- Tarifitî: išfar nêr, tišfart mê
- Tayî: เต่า → th (dtào)
- Telûgûyî: తాబేలు → te (tābēlu)
- Ternateyî: ori
- Teterî: ташбака → tt (taşbaqa)
- Tirkî: kaplumbağa → tr, tosbağa → tr
- Tirkmenî: pyşbaga
- Tîbetî: རུས་སྦལ (rus sbal)
- Toxarî B: kaccāp
- Tsongayî: gamba
- Tswanayî: khudu
- Tuvanî: языты-мелегей (yazıtı-melegey), мелегей (melegey)
- Unamî: tahkox
- Urdûyî: کچھوا nêr (kachuvā)
- Ûkraynî: черепа́ха mê (čerepáxa)
- Viyetnamî: rùa → vi
- Volapûkî: tortug
- Weylsî: crwban nêr
- Wolofî: mbonnat mi
- Ximêrî: អណ្ដើក → km (ʼɑndaək)
- Yamanayî: uštakáluš
- Yidîşî: שילדקרעט (shildkret), טשערעפּאַכע mê (tsherepakhe)
- Yiyiya siçuwayî: ꀌꀠꎭꉻ (uox ba sha ho)
- Yûnanî: χελώνα → el mê (chelóna)
- Yûnaniya kevn: χέλυς mê (khélus), χελώνη mê (khelṓnē)
- Zhuangî: duzgvi, gvi
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhartoya gotara turtle a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Kategorî:
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Rengdêr bi kurmancî
- Nimûne bi kurmancî
- Jêgirtinên ji Ciwanmerd Kulek
- Jêgirtin bi kurmancî
- Maneyên mecazî bi kurmancî
- Termên bi kodên skrîptê yên zarûrî û manûel bi kurmancî
- Peyvên kurmancî yên deynkirî ji erebî
- Peyvên kurmancî ji erebî
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên mê bi kurmancî
- Peyvên kurmancî ji aramî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi asamî
- Transliterasyona zarûrî û manûel bi urdûyî