parastin

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /pʰɑːɾɑːsˈtɪn/
• Deng (Qamişlo)^ⓘ
• Kîtekirin: pa·ras·tin

Lêker

parastin (lêkera gerguhêz)
Rehê dema niha: -parêz-
RP. Niha
	ez	diparêzim
	tu	diparêzî
	ew	diparêze
	em, hûn, ew	diparêzin
Fermanî	Yekjimar	biparêze
	Pirjimar	biparêzin
Rehê dema borî: -parast-
RP. Boriya sade
	min	parast
	te	parast
	wê/wî	parast
	me, we, wan	parast
Formên din: Tewandin:parastin

parastin lêkera xwerû, gerguhêz

1. sitirandin, ewle kirin, hîmaye kirin,
   Nehêlan ti bela yan ziyan lê bibin,
   ji bela yan ziyanan dûr kirin,
   nehêlan xirab yan pûç bibe.

   Divê mirov zarokan ji agir û avê biparêze.

2. Peyrewê tiştekî bûn, mirûdê kesekî yan tiştekî bûn, ji tiştekî hez kirin.

   Ew çepîtiyê diparêze. ― Ew sosyalîst e.

Hevmane

• sitirandin
• qurtal kirin

Bide ber

• peristin

Jê

• (lêker) parastin xwestin
• (navdêr) parastinxwestin

Etîmolojî

Hevreha soranî پاراستن‎ (parastin), partî perxaşten, perxêz-, pehlewî pehrêxten, pehrêz-, ji zimanên îranî *pari-xaiz-a-.

Bi zaravayên din

• Soranî: parastin
• Zazakî: pawitene, pawitiş, seveknayene, seveknayîş

Werger

• Albanî: mbroj → sq
• Almanî: schützen → de, beschützen → de
• Aromanî: apãr
• Astûrî: protexer
• Azerî: qorumaq → az
• Baskî: babestu
• Belarusî: абараня́ць impf (abaranjácʹ), абарані́ць pf (abaranícʹ)
• Bulgarî: предпазвам → bg (predpazvam), защитавам → bg (zaštitavam)
• Çekî: chránit → cs
• Çînî:

  Mandarînî: 保護 → zh (bǎohù), 保衛 → zh (bǎowèi)

• Danmarkî: beskytte → da
• Erebî: حَمَى‎ (ḥamā)
• Ermenî: պաշտպանել → hy (paštpanel)
• Esperantoyî: protekti
• Estonî: kaitsma
• Farisî: پاییدن‎ → fa (pâyidan)
• Fînî: suojata → fi ; suojella → fi, varjella → fi
• Fransî: protéger → fr
• Gaelîka skotî: dìon
• Galîsî: protexer → gl, amparar → gl
• Georgian:, იცავს (icavs), იფარავს (iparavs), მფარველობს (mparvelobs)
• Haîtî: pwoteje
• Hindî: रक्षा करना (rakṣā karnā)
• Holendî: beschermen → nl, beveiligen → nl
• Îbranî: הֵגֵן‎ → he (hegén)
• Îdoyî: protektar → io
• Îngilîziya kevn: sċildan
• Îngilîziya navîn: helien, forhelien, bischilden, beschielden, berwen, bergen, mundien, mounden
• Îngilîzî: protect → en
• Îrlendî: caomhnaigh, cosain, ainic

  Îrlendiya kevn: aingid, imm·dích, do·eim

• Îtalî: proteggere → it, difendere → it
• Îzlendî: vernda → is
• Japonî: 守る → ja (まもる, mamoru), 保護する → ja (ほごする, hogo suru)
• Katalanî: protegir → ca
• Komorî: uhifadhwi
• Koreyî: 보호하다 → ko (bohohada)
• Latînî: protego, defendo, tutor, tueor, colo, munio → la
• Latviyayî: saudzēt
• Lîtwanî: saugoti → lt, apsaugoti
• Malayalamî: രക്ഷിയ്ക്കുക (rakṣiykkuka)
• Maorî: whakangungu, whakaruruhau, whakahaumaru, kaikaro, rauhī
• Mecarî: véd → hu, óv → hu, oltalmaz → hu, oltalmába vesz
• Misrî: (ḫwj), (mkj), (nḏ)
• Mongolî: сэргийлэх → mn (sergijleh)
• Navajoyî: bichʼą́ą́h naaghá
• Normandî: protégi
• Norwecî: beskytte, verne, sikre → no, dekke → no, gardere
• Oksîtaniya kevn: guardar
• Oksîtanî: protegir → oc
• Ozbekî: qoʻrimoq → uz
• Polonî: chronić → pl
• Portugalî: proteger → pt
• Romanyayî: proteja → ro, apăra → ro, ocroti → ro
• Rusî: защища́ть → ru impf (zaščiščátʹ), защити́ть → ru pf (zaščitítʹ), оберега́ть → ru impf (oberegátʹ), бере́чь → ru impf (beréčʹ)
• Sanskrîtî: रक्षति → sa (rakṣati)
• Sindhî: رکيا ڪرڻ‎
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: заштитити pf

  Latînî: zaštititi → sh pf

• Skotî: pertect
• Spanî: proteger → es, defensar
• Swahîlî: kukinga, kulinda → sw
• Swêdî: skydda → sv, beskydda → sv
• Şîngazîcayî: uhifadhwi
• Tagalogî: protektahan
• Tayî: ป้องกัน → th, คุ้มครอง → th
• Telûgûyî: సంరక్షించు → te (saṃrakṣiñcu)
• Tirkî: korumak → tr
• Toxarî B: pāsk-
• Ugarîtî: 𐎐𐎙𐎗 (nġr)
• Ûkraynî: захища́ти impf (zaxyščáty), захисти́ти pf (zaxystýty)
• Viyetnamî: bảo vệ → vi
• Weylsî: amddiffyn → cy
• Ximêrî: គាំពារ → km (koam pie)
• Yûnanî: προστατεύω → el (prostatévo)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	parastin	parastin
Îzafe	parastina	parastinên
Çemandî	parastinê	parastinan
Nîşandera çemandî	wê parastinê	wan parastinan
Bangkirin	parastinê	parastinino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	parastinek	parastinin
Îzafe	parastineke	parastinine
Çemandî	parastinekê	parastininan

parastin mê

1. sitirandin, hîmaye, pena,
   dûrxistina ji ziyan yan xirabiyan:

   Parastina zarokan ji xirabiyan.

   Parastina niştiman erkê her mirovek welatperwer e.

Werger

• Albanî: ndore → sq, ndorje, mbrojtje → sq
• Almanî: Schutz → de n
• Azerî: qoruma, mühafizə → az
• Belarusî: абаро́на m (abaróna), ахо́ва → be m (axóva), засцяро́га m (zascjaróha)
• Bengalî: সংরক্ষণ → bn (śôṅrôkkhôn)
• Bulgarî: защи́та → bg m (zaštíta), предпа́зване → bg nt (predpázvane)
• Çekî: ochrana → cs m, protekce m
• Çînî:

  Mandarînî: 保護 → zh (bǎohù), 防護 → zh (fánghù)

• Danmarkî: beskyttelse → da g
• Endonezyayî: perlindungan → id
• Erebî: حِمَايَة‎ m (ḥimāya)

  Erebiya misrî: حماية‎ m (ḥimāya)

• Ermenî: պաշտպանություն → hy (paštpanutʻyun)
• Esperantoyî: protekto
• Estonî: kaitse
• Farisî: حفاظت‎ → fa (hefâzat), محافظت‎ → fa (mohâfezat), حمایت‎ → fa (hemâyat)
• Fînî: suojaaminen → fi, suojaus, suoja → fi, turvaaminen, varjeleminen → fi
• Fransî: protection → fr m
• Gaelîka skotî: dìon n, sgiath m, sgàth n, dìdean n, tèarmann n
• Galîsî: protección → gl m
• Gurcî: დაცვა (dacva), მფარველობა (mparveloba)
• Haîtî: pwoteksyon
• Hawayî: malu
• Hindî: संरक्षण → hi n (sanrakṣaṇ), हिमायत → hi m (himāyat), हिफ़ाज़त m (hifāzat), हिफाजत → hi m (hiphājat), रक्षा → hi m (rakṣā)
• Holendî: bescherming → nl m
• Îbranî: הֲגָנָה \ הֲגַנָּה‎ → he m (hagana)
• Îdoyî: protekto → io
• Îngilîziya kevn: ġesċildnes m
• Îngilîzî: protection → en
• Îngriyî: turva
• Îrlendî: cosaint m, anacal n, cumhdach n
• Îtalî: protezione → it m
• Îzlendî: vernd → is m
• Japonî: 保護 → ja (ほご, hogo), 防護 → ja (ぼうご, bōgo)
• Katalanî: protecció → ca m
• Koreyî: 보호 → ko (boho), 방호 (bangho)
• Latînî: dēfēnsiō m, prōtectiō m, dēfensa m, tūtēla m
• Latviyayî: aizsardzība m
• Lîtwanî: apsauga → lt m
• Mòçenoyî: schutz n
• Makedonî: заштита m (zaštita)
• Malayalamî: സംരക്ഷണം → ml (saṃrakṣaṇaṃ)
• Malezî: perlindungan → ms
• Maorî: waonga
• Mecarî: védekezés → hu, megvédés → hu
• Misrî: (mkt)
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: beskyttelse → no n

• Ozbekî: himoya → uz
• Plodîşî: Hutt m, Schutz n
• Polonî: ochrona → pl m
• Portugalî: protecção → pt m, proteção → pt m
• Qazaxî: қорғау → kk (qorğau)
• Romanyayî: protejare → ro m, ocrotire → ro m, protecție → ro m
• Rusî: защи́та → ru m (zaščíta), охра́на → ru m (oxrána)
• Sindhî: رکيا‎
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: за̑штита m

  Latînî: zȃštita → sh m

• Slovakî: ochrana m
• Slovenî: zaščita m
• Spanî: protección → es m
• Swêdî: skydd → sv nt
• Tacikî: мудофиа (mudofia), муҳофиза (muhofiza), ҳимоя (himoya), муҳофизат → tg (muhofizat)
• Telûgûyî: సంరక్షణ → te (saṃrakṣaṇa)
• Tirkî: koruma → tr
• Ûkraynî: за́хист → uk n (záxyst), охоро́на → uk m (oxoróna), оборо́на → uk m (oboróna), забезпе́ка m (zabezpéka), обере́га → uk m (oberéha)
• Walonî: waerantixhaedje → wa n, proteccion → wa m
• Yûnanî: προστασία → el m (prostasía)

  Yûnaniya kevn: ὠφέλεια (ōphéleia)

  Kevn: προστασία m (prostasía)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.