xeber

Kurdî

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	xeber	xeber
Ravek	xebera	xeberên
Çemandî	xeberê	xeberan
Nîşandera çemandî	wê xeberê	wan xeberan
Bangkirin	xeberê	xeberino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	xeberek	xeberin
Îzafe	xebereke	xeberine
Çemandî	xeberekê	xeberinan

xeber mê

1. aga, hay, zanîn, haydarî, agadarî, serwextî
   • Xeber jî nîne.
2. peyam, mesaj
   • "Xeberek hat, go: Temer miriye!" (Ji stiranek gelêrî)
3. nûçe, dengûbas, bûyerên nû
   • Çi xeber hene?
4. axiftin, peyivîn, qise, gotin, peyv
   • Ez nizanim bi tirkî xeber bidim.
5. çêrr, dijûn, dijmîn, sixêf, zêf, zêv, siqêf, mirqî, kufrî,
   gotinên pirr xirab yên kesek di derbareyî kesekî de dibêje
6. (Mecazî) wek, mîna
   xebera te ye

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: خەبەر

Herwiha

• xever

Etîmolojî

ji erebî خبر (xeber). Lê di ti zimanên din de "xeber" bi maneya "dijûn/sixêf" bi kar nayê, tenê di hin devokên kurdî de wisa ye. Loma ihtimal heye ku "xeber"a kurdî ya bi maneya "dijûn/sixêf" ne ji "xeber" ya erebî lê metateza "xirab" be anku "xeber = gotinên xirab". Di hin zaravayên kurdî yên başûrî de jî "xiraw" (xirab) bi maneya "gotinên xirab = xeber" li kar e. Lê wek din "xeber" ji erebî خبر (xeber) e. Bê guman "xirab" bi xwe jî ji erebî ye û cihê bed ya kurdî-îranî girtiye.

Bikaranîn

Lêker:

• xeber dan
• xeber girtin
• xeber anîn
• xeber birin

Navdêr:

• xeberdan
• xebergirtin
• xeberanîn
• xeberbirin

Jê

• bêxeber
• bêxeberî
• bixeber
• bixeberî
• xeberdar
• xeberdarî
• xeberder
• xeberderî
• xeberî
• xebername

Ji wêjeya klasîk

Qedrê Mewlûdê bizanin hûn kebîr
Hem ji bo Bekr û 'Umer hat ev xeber— (Mewlûda Kurdî ~1720, Mela Hisênê Bateyî)

Bi zaravayên kurdî

• Kurmancî: xeber

Werger

• Elmanî: Ankündigung ^→ de mê, Bericht ^→ de nêr, Botschaft ^→ de mê, Fluch ^→ de nêr, Kunde ^→ de mê, Meldung ^→ de mê, Nachricht ^→ de mê, Neuigkeit ^→ de mê, Notiz ^→ de mê, Schimpfwort ^→ de nêr
• Erebî: أخبار ^→ ar, الشتیمة ^→ ar, ^?المعرة ^→ ar
• Farisî: روایت ^→ fa, گزارش ^→ fa, ناسزا ^→ fa, فحش ^→ fa
• Inglîzî: aviso ^→ en, curse word ^→ en, cuss ^→ en, dirty word ^→ en, expletive ^→ en, swear word ^→ en, curse ^→ en, ^?revilement ^→ en, ^?swearword ^→ en, ^?vituperation ^→ en, news ^→ en
• Spanî: insulto ^→ es
• Tirkî: hay ^→ tr, küfür ^→ tr, selen ^→ tr, sövgü ^→ tr, sövme ^→ tr, ^?haber ^→ tr