pî
Naverok
Kurmancî[biguherîne]
1. parçeya leşî ya pêmeşînê[biguherîne]
Wate[biguherîne]
- ling, nig, pê, pa,
herdu parçeyên leşî yên mirov pê dimeşin ango bi rê ve diçin
(bi taybetî beşa mirov dikin di pêlavê ango solê de)
Hevwate[biguherîne]
Herwiha[biguherîne]
Ji[biguherîne]
Ji proto-hindûewropî *pṓds, têkildarî pata ya hîtî, πούς û ποδός yên yewnaniya kevn, पद् ya sanskrîtî, pēs û pedis yên latînî, pad- ya proto-aryayî, pade- ya avestayî û ya farisiya kevn, pa ya farisiya nû û soranî, pay ya zazakî, pied ya frensî, под (pod: erd, bin) ya rusî, *fōts ya proto-cermenî, foot/feet yên inglîzî û Fuß ya elmanî.
- proto-hindûewropî: *ped- / *pod- ("pî, pê")
- proto-aryayî: *pad- ("pî, pê")
- avestayî: pāda- ("pî, pê")
- farisiya kevn: pāda ("pî, pê")
- parsî: p'd ("pî, pê")
- farisî: pā ("pî, pê") ...alfabeya arî
- osetî: fad ("pî, pê")
- belûçî: pād ("pî, pê")
- kurmancî: pî, pê ("pî, pê")
- soranî: pa ("pî, pê")
- zazakî: pay ("pî, pê")
- sanskrîtî: pāda- ("pî, pê")
- yewnanî: pod-, podos ("pî, pê")
- latînî: ped-, pedis ("pî, pê")
- elmanî: Fuß ("pî, pê")
- inglîzî: foot ("pî, pê") ...
- Çavkanî: Horn p.63, Cheung p.305, Watkins p.62, Etymonline | Pokorny: 790 - 792
Jê[biguherîne]
Bi zaravayên kurdî[biguherîne]
Werger[biguherîne]
- Afrîkansî: voet → af
- Bretonî: troad → br nêr
- Danmarkî: fod → da
- Elbanî: këmbë → sq
- Elmanî: Fuß → de nêr, ?Achsel → de m, ?Armbeuge → de, ?Ärmel → de m, ?Bein → de m, ?Extremität → de m, ?Oberarm → de m, ?Pfote → de m, ?spreizen → de
- Esperantoyî: futo → eo
- Farisî: پا (pa), ?کتف → fa
- Fînî: jalka → fi
- Frensî: pied → fr nêr
- Frîsî: foet → fy
- Guwaranî: py → gn
- Holendî: voet → nl
- Mecarî: láb → hu
- Îbranî: רגל → he nêr
- Indonezî: kaki → id
- Inglîzî: foot → en, ?leg → en, ?middle class → en, ?omo- → en, ?pes → en, ?radicel → en, ?dependence → en
- Interlingua: pede → ia
- Îtalî: piede → it nêr
- Îzlendî: fótur → is
- Japonî: 足 → ja (あし, ashi)
- Katalanî: peu → ca nêr
- Koreyî: 발 (bal)
- Latînî: pes → la
- Malezî: kaki → ms
- Norwecî: fot → no
- Papyamentoyî: {{W|pap| proto-aryayî
- Polonî: stopa → pl nêr
- Portugalî: pé → pt nêr
- Romanî: picior → ro nêtar
- Spanî: {{W|es| proto-hindûewropî nêr
- Swahîlî: futi → sw
- Swêdî: fot → sv
- Tarokoyî: qáqai → trv, papuk → trv
- Tirkî: ayak → tr, ?kol → tr, ?omuz → tr, ?vış → tr
- Tokpisinî: lek → tpi
- Tupînambayî: py → tpn
- Viyetnamî: bàn chân → vi, chân → vi
- Zuluyî: unyawo → zu
2. mil[biguherîne]
Wate[biguherîne]
- Ji hersê polîsên ku dest û pîyê zarokê Kurd Cuneyt Etrûşê 15 salî şikandibûn T.Ş ji taxa Tekser, û K.Y jî ji taxa Simbil terka mala xwe kirin.— (Ji Lotikxane http://www.lotikxane.com/arsiv%2086.htm)
Herwiha[biguherîne]
Bide ber[biguherîne]
===== Agadarî ===== Bikaranîn =====a peyva pî bi wateya mil berguman e. Ji hevkarên ku dizanin ka peyv wiha li kîjan deverên Kurdistanê tê bikaranîn, tê tika- û hêvîkirin ku agahiyên xwe binivîsin.
Li herêma Mêrdîn pî bi wateya "mil" tê bikaranîn. Ez (Rojhilat) bi xwe ji Qoserê me û tew min nizanîbû ku pî li herêmên din bi wateya "nig" tê bikaranîn. Dema min cara pêşî dît ku pî bi wateya nig tê bikaranîn ez gelekî şaş bibûm.
Li herêma Semsûrê jî bi heman awayî ye, li wir jî peyva pî bi maneya mil û peyva nig jî bi maneya pî tê bikaranîn.
3. ؟п[biguherîne]
Wate[biguherîne]
Ji[biguherîne]
؟Ji yewnanî
Werger[biguherîne]
Zazakî[biguherîne]
Wate[biguherîne]
Herwiha[biguherîne]
4. baneşan[biguherîne]
A: Keçê te av bera nav dimsê da
B: Pîî
C:wê rojê te li filan derê dîtine
D:Pî li me rebenê ev çi bêbextî ne...
Ji[biguherîne]
Ji proto-hindûewropî *ph₂tḗr- (”bab, bav”)
- proto-aryayî: *pīter (”bab, bav”)
- sanskrîtî: pitar (”bab, bav”)
- yewnanî: pater (”bab, bav”)
- latînî: pater (”bab, bav”)
- elmanî: vater (”bab, bav”)
- inglîzî: father (”bab, bav”)...
- Çavkanî: Horn p.64, Watkins p.67, Etymonline
