zava

Kurdî

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	zava	zava
Îzafe	zavayê	zavayên
Çemandî	zavayî	zavayan
Nîşandera çemandî	wî  zavayî	wan  zavayan
Bangkirin	zavayo	zavayino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	zavayek	zavayin
Îzafe	zavayekî	zavayine
Çemandî	zavayekî	zavayinan

bûk û zava

zava nêr

1. zelamê ku daweta wî ye,
   zelamê ku dîlana wî tê kirin,
   zelamê ku zemawenda wî ye
   • Bûk û zava rabûn dawetê.
2. mêrê keça kesekê/î
   • Rizgar zavayê Elî ye. (Keça Elî jina Rizgarî ye.)

Herwiha

• zave

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: زاڤا / ظاڤا

Bide ber

• bûk

Têkildar

• xesû
• xezûr

Binere herwiha

• bûra
• diş
• jinbira
• jintî
• tî

Ji

Ji proto-hindûewropî *ǵeme- (zewicîn), proto-aryayî *zamat-, hevreha zamater ya avestayî, damater ya farisiya kevn, داماد (damad) ya farisî (> damat ya tirkî), zamat ya belûçî, zama ya zazakî û hewramî, زاوا / zawa ya soranî. Herwiha hevreha sanskrîtî जामातर् (camater), rusî зять (zyati), yûnaniya kevn γαμβρός (gambros), latînî gener... Hêjayî gotinê ye ku ne hevreha peyva zewac / zewicîn e. Zewce û zewac ji erebî ketine kurdî lê ew bi xwe jî ji זוגא (zewga) ya aramî ne ku ji ζεῦγος (zeûgos) ya yûnaniya kevn e ku ji *yug-ta- û *yeug- (bi hev re meşîn/bezîn) yên proto-hindûewropî in ku herwiha serekaniya yuxte- ya aevstayî, cuxte- ya farisiya kevn, جفت (cuft) ya farisî û cot ya kurdî ye. çift) ya tirkî ji farisî ye.

• proto-hindûewropî: *ǵeme- (zewicîn)

• proto-aryayî: zamat-

avestayî: zamater- (”zava”)

farisiya kevn: damater- (”zava”)

farisî: damad (”zava”)

belûçî: zamat (”zava”)

hewramî: zema (”zava”)

zazakî: zama (”zava”)

kurmancî: zava (”zava”)

soranî: zawa (”zava”)

yewnanî: gambros (”zava”), gamos ("zewac")

latînî: gener (”zava”) ...

Çavkan: Horn p.117, Watkins p.26, MacKenzie P.114, Etymonline

Jê

• birazava
• zavatî

Ji wêjeya klasîk

25. Zava bi edeb ko çû ji der dan
Zava bi edeb ko çû ji der dan— (Mem û Zîn ~1692, Ehmedê Xanî)

Bi zaravayên kurdî

• Kurmancî: zava
  • Reşwanî: zave

Werger

1. kesê ku nû zewiciye yan dê di nêz de bizewice:

• Çekî: ženich ^→ cs nêr
• Erebî: ^?عريس ^→ ar, ^?الختن ^→ ar, ^?السلف ^→ ar, ^?العروس ^→ ar, ^?العریس ^→ ar
• Elmanî: Bräutigam ^→ de nêr, Schwager ^→ de nêr
• Farisî: داماد ^→ fa
• Fînî: sulhanen ^→ fi
• Frensî: fiancé ^→ fr, jeune marié ^→ fr nêr, palfrenier ^→ fr nêr
• Mecarî: vőlegény ^→ hu
• Îbranî: חָתָן (ḥātān)
• Inglîzî: bridegroom ^→ en, groom ^→ en
• Îtalî: sposo ^→ it
• Malezî: pengantin lelaki ^→ ms
• Polonî: pan młody ^→ pl nêr
• Rusî: жених (ženíh)
• Spanî: novio ^→ es
• Swêdî: brudgum ^→ sv
• Telûgûyî: వరుడు (varudu), పెళ్ళి కొడుకు (pelli koduku)
• Tirkî: damat ^→ tr

2. mêrê keça (yan xwişka) kesekî/ê:

• Afrîkansî: stiefseun ^→ af, skoonseun ^→ af
• Danmarkî: svigersøn ^→ da
• Elmanî: Eidam ^→ de nêr, Schwiegersohn ^→ de nêr
• Esperantoyî: vicfilo ^→ eo, bofilo ^→ eo
• Ferî: dótturmaður ^→ fo
• Fînî: vävy ^→ fi
• Frensî: beau-fils ^→ fr, gendre ^→ fr
• Frîsî: skoansoan ^→ fy
• Holendî: stiefzoon ^→ nl, schoonzoon ^→ nl
• Inglîzî: son-in-law ^→ en, brother-in-law
• Îtalî: figliastro ^→ it, genero ^→ it
• Îzlendî: tengdasonur ^→ is
• Katalanî: gendre ^→ ca
• Norwecî: svigersønn ^→ no
• Portugalî: genro ^→ pt
• Spanî: hijastro ^→ es, yerno ^→ es
• Swêdî: måg ^→ sv, svärson ^→ sv
• Tirkî: damat ^→ tr