bêhn

Kurdî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /beːhn/

• Deng (Amed)

• Kîtekirin: bêhn

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	bêhn	bêhn
Îzafe	bêhna	bêhnên
Çemandî	bêhnê	bêhnan
Nîşandera çemandî	wê bêhnê	wan bêhnan
Bangkirin	bêhnê	bêhnino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	bêhnek	bêhnin
Îzafe	bêhneke	bêhnine
Çemandî	bêhnekê	bêhninan

Jinikek qesta bêhna gulê dike.

bêhn mê

1. Tişta/ê mirov bi difinê pê dihese.
   • Ahûwê sipî ii çav di reşbûn
     Biskên di sîyah û bêhnê xweşbûn — (ku)
   • Em vegerin ser nîrê zêrîn Zankoya Zaxo û çima min bêhna serxwebûna jê kiriye? — (Konê rej, Min bêhna serxwebûna Kurdistanê ji Zankoya Zaxo kir [arşîv], basnews.com, 20.05.2019)
   • Li Almanyayê, kûçikên leşkerî yên taybet li ser bêhna koronayê hatine perwerdekirin. Ew niha bi rêjeyeke zêde, bi rêya bêhnê dikarin nexweşên koronayê nas bikin. — (rûdaw, Li Almanyayê kûçikên leşkerî bi bêhna koronayê hatin perwerdekirin [arşîv], rudaw.net, 27.07.2020)
2. Hewayê mirov di dev û difina xwe re tîne û dibe.
   • Dem derbas dibû. Ji dûr ve dengê hewtehewta kûçikên gund dihat. Û xalê Cemîl hêdî hêdî ber bi dawiya çîroka xwe ve dihat. Bîstek din wek her tiştî ev çîrok jî bi dawî bibû. Xalê Cemîl gava bêhneke kûr kişand û got; 'Ev çîroka me çû deştê, dê û bavên guhdaran jî cih bihiştî' ev dihat wateya ku ev çîrok jî xelas û bi dawî bûye. — (Mem Farqînî, Ristemê Zal kî ye? [arşîv], xwebun.org, 07.09.2020)
3. Demek kurt anku kin.
   • Şêx Ubeydullah rojeke ji rojên zor û zehmet, li civateke mezin wiha dibêje: 'Bêhêvî nebin, xwe bernedin, hevdu bigirin. Ji bîr nekin ku wexta reştariya şevê bêhnek beriya berbangê ye'. — (Abdurahman Sever, Berhemên ruhê xwebûnê-4: Şêx Ubeydullahê Nehrî [arşîv], xwebun.org, 18.11.2020)
4. bal^{[Ji bo vê maneyê çavkanî hewce ye. (+) ]}
   • Bîsteke li hêvîya dostê xwe ma ku bêhna wî were ber wî, û dûvre pirsiyara ku ji bo wê hatibû bi dev kir — (Robert Louis Stevenson, (wergêr Ciwanmerd Kulek), Meseleya Seyr a Dr. Jekyll û Mr. Hyde, Avesta, 2020, r. 19, ISBN 978-605-2246-80-1)

Hevmane

• (tişta/ê mirov bi difinê pê dihese) hilm
• (hewayê mirov di dev û difina xwe re tîne û dibe) henase, nefes, hilm
• (demek kurt) bîsk, kêlî

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: بێهن

Herwiha

• bihn
• bên
• bîn – Dêrsim
• bîhin
• bêhin
• bihin

Jê

 

• (lêker) bêhna xwe vekirin
• (lêker) bêhn berdan
• (navdêr) bêhnberdan
• (navdêr) bêhndan
• (lêker) bêhn dan
• (rengdêr) bêhndayî
• (rengdêr) bêhnfireh
• (lêker) bêhn fireh kirin
• (navdêr) bêhngirtin
• (lêker) bêhn girtin
• (lêker) bêhn hilanîn
• (lêker) bêhn hilkêşan
• (navdêr) bêhnketin
• (lêker) bêhn ketin
• (rengdêr) bêhnketî
• (navdêr) bêhnkirin
• (lêker) bêhn kirin
• (rengdêr) bêhnkirî
• (lêker) bêhn lê çikandin
• (rengdêr) bêhnteng
• (navdêr) bêhnvedan
• (lêker) bêhn çikîn

Etîmolojî

Ji proto-îranî *beud-² (“bêhn kirin”), hevreha avestayî bus- (bêhn kirin), pehlewî boy-, parsî buy-, farisî û zazakî boye, soranî bon, osetî bud. Herwiha bûstan ji heman rehî ye.

Werger

• Almanî: Geruch → de n, Atem → de n, Puste → de m, ^?Aroma → de m, ^?Würze → de m, ^?Würzsauce → de m
• Erebî: رائحة‎ → ar, عرف‎ → ar, ^?نفس‎ → ar, ^?إرج‎ → ar, ^?ریح‎ → ar, ^?قهوة‎ → ar, ^?نشوة‎ → ar, ^?نشیة‎ → ar, ^?ریا‎ → ar
• Farisî: رایحه‎ → fa, نفس‎ → fa, بو‎ → fa, بوی‎ → fa, ^?بوی‎ → fa
• Fînî: haju → fi
• Holendî: geur → nl n, reuk → nl n, stank → nl n
• Mecarî: szag → hu
• Îbranî: ריח (reykha)
• Indonezî: bau → id, aroma → id
• Inglîzî: smell → en, odor → en, odour → en, reek → en, stench → en, stink → en,
  whiff, pong → en, niff → en, aroma → en, relish → en, ^?jiffy → en, ^?olfactometer → en, ^?smeel → en, ^?twang → en, ^?jiff → en
• Îtalî: odore → it
• kazaxî: кетшi (ketşi)
• Portugalî: cheiro → pt n
• Romanyayî: miros → ro nt
• Rusî: запах (zápakh)
• Spanî: olor → es n
• Swêdî: lukt → sv g
• Telûgûyî: వాసన (vaasana)
• Tirkî: koku → tr, rayiha → tr, teneffüs → tr, nefes → tr, soluk → tr, ^?nöbet → tr